Lesbók Morgunblaðsins - 11.01.1953, Blaðsíða 6

6
LESBÓK MORGUNBLAÐSINS
fyrir nokkrum árum 100.000 bækur
og lét prenta á þær auglýsingu um
að hann væri fatlaður hermaður
og vantaði tilfinnanlega húsnæði
fyrir sig og fjölskyldu sína. Þetta
einkennilega neyðarkall bar þann
árangur, að innan sólarhrings hafði
hann fengið mörg tilboð um íbúð.
En það var meðfram vegna þess,
að flestir kaupmenn í Boston af-
hentu ekki aðrar eldspýtnabækur
þann daginn, en þær sem voru með
þessari auglýsingu.
Hvíta húsið í Washington hefur
jafnan kej'pt sérstakar eldspýtna-
bækur handa forsetanum síð-
an á dögum Tafts. Á eldspýtna-
bókum Roosewelts var mynd af
báti með einu siglutré. En á eld-
spýtnabókum Trumans var fanga-
markið hans.
Wrigley -græddi milljónir á því
að auglýsa á eldspýtnabókum, og
sama má segja um Gillette, rak-
vélakónginn. Annars eru þau firmu
óteljandi, sem auglýsa á þennan
hátt.
Eldspýt.ur eru nú hversdagslegur
hlutur og menn hafa glevmt því
hve nauðsynlegar þær eru, vegna
þess að þeir hafa þær alltaf hand-
bærar. Og það eru ótrúleg ósköp
sem evtt er af þeim í heiminum á
ári hverju. Meðan þú ert að lesa
þessa línu. er kveikt á 16.000 eld-
spvtum í Bandaríkjunum. 500.000
milljónir af eldspýtum eru fram-
leiddar í Bandaríkjunum árlega og
um helmingurinn af þeim er í eld-
spvtnabókum, hitt í stokkum.
Ýmsar sögur eru sagðar um eld-
spýtnabækurnar. Einu sirni komu
þær upp um glæpamann. Hann var
örfhentur og hafði þess vegna brot-
ið eldspýturnar af vinstra megin,
en allur þorri manna byrjar að
brjóta þær hægra megin. Þessi
munur varð til þess að koma upp
um glæpamanninn.
Á stríðsárunum komst upp um
njósnara, sem notuðu eldspýtna-
bækur sem dulmál. I hverri bók
eru 20 eldspýtur nú og gilti hver
eldspýta ákveðinn staf. Fjórar síð-
ur af umslaginu giltu ákveðna stafi
og hinar tvær síður á yfirbrotinu
giltu tvo stafi, og þannig höfðu
njósnararnir fengið allt stafrófið.
Fjöldi manna safnar eldspýtna-
bókum, og sumir eiga stór söfn af
þeim. — Sjaldgæfar tegundir eru
komnar í geipiverð, sérstaklega
fvrsta bókin, sem var með auglýs-
ingu. Það var 1896 og var auglýs-
ingin ekki prentuð heldur skrifuð
á bækurnar, og var frá Mendelsohn
Opera Company.
Þegar stríðið var í algleymingi,
bað ameríska flotamálaráðuneytið
um eldspýtur, sem þyldi að blotna.
Þá fann efnafræðingur upp eld-
spýtur, sem þoldu raka í átta klst.
Öðru sinni kom sérstök pöntun
á eldspýtum, og var þar farið fram
á að fá eldspýtur, sem ekki gæti
kviknað á. Það var auðgert. Sá,
sem þessar eldspýtur pantaði var
„galdramaður“ og ætlaði að nota
þær við sýningar sínar. En svo illa
vildi til þegar eldspýturnar vofu
sendar, að venjulegar eldspýtur
voru teknar í misgripum og sendar
töframanninum. Og þegár hann svo
ætlaði að sýna að hann gæti með
töfrum gert eldspýtur þannig að
ekki kviknaði á þeim, misheppnað-
ist tilraunin hastarlega. Svo fór um
það bragð.
★ ★ ★ ★
LYKILLINN að eldhúsklukkunni
týndist og hjónin lögðu á stað til úr-
smiðs að fá sér nýan iyki). Frúin fór
inn í búðina, en kom að vörmu spori
út aftur.
— Fekkstu lykilinn? spurði maður
hennar.
— Nei, nágrannakona okkar var inni
í búðinni og var að kaupa perlufesti,
og þá gat ég ekki gert svo lítið úr mér
að spyrja um klukkulykil.
— Hvað sagðirðu þá?
— Ég spurði hve mikið mundi kosta
að hreinsa demantshálsband.
BRIDGE
FASTAR SPILAREGLUR
AÐALREGLURNAR í samnings-
bridge eru hvorki margar né flóknar.
Sá sem fylgir þessum reglum, þótt við-
vaningur sé, stendur betur að vígi en
vanur spilamaður, sem spilar eftir eig-
in geðþótta. Svo að segja hver keppni
sýnir það, að fastar reglur eru betri
heldur en ímyndun manna um hvernig
bezt sé að spila. Hér er dæmi um það.
Það er viðurkennd regla i spilum að
spilarinn á að staldra við, þegar sam-
herji hans hefur „lagt upp“ spil sín,
aðgæta hve marga vissa slagi hann
hefur, hve marga hann þurfi í viðbót
til þess að vinna, og hvernig hann geti
fengið þá.
Norður
A K x x x
V ekkert
♦ K D 10 9 8 7
<í» x X X
Suður
A Á D K x x
V G x x
♦ x x
ð ÁGx
Suður hafði sagt fjóra spaða og V
kom út með lágspaða. Nú þyrfti S að
athuga hvernig hann á að spila spilið:
En hann taldi ekki hve marga slagi,
hann gæti fengið, heldur fannst hon-
um gvo sem sjálfsagt að hann mundi'
geta notað lágtrompin í borði til þess
að drepa hjörtun. Auðséð er þó að
hann verður að koma andstæðingum
inn í tigli og þá má gera ráð fyrir að
þeir slái út trompi aftur og þá fækkar
tækifærunum til þess að geta trompað
hjörtun. Það er svo sem auðséð hvað
S fær marga slagi: einn í laufi, einri í
tigli, tvö hjörtu trompuð og fimm slagí
4 tromp. Það verða ekki nema níu slag-
ir —* og spilið er tapað.
S hefði átt að telja slagi sína áður
en hann byrjaði að spila. Hann mundi
þá hafa séð að betra var að nota tromp-
in í borði til þess að komast inn á þau
meðan hann var að gera tígulinn frían,
heldur en vera að hugsa um að trompa
hjörtun. Með því móti hefði hann feng-
ið 11 slagi i staðinn fyrir 9.
í þessu spili er í rauninni ekki um
margt að velja. Þegar séð var hvað
margir slagir voru vissir, átti að að-
gæta hvar hægt væri að eignast slagi
þar fyrir utan.