Lesbók Morgunblaðsins - 11.01.1953, Blaðsíða 4

4
LESBÓK MORGUNBLAÐSINS
hvorki kennt þreytu né mæði á
meðan vígahugurinn var í honum.
Gekk hann nú upp á sjávarbakk-
ann og lagðist þar til hvíldar og
leit yfir valinn. Og" nú fyrst gaf
hann sér tíma til að kasta tölu á
hvalina. Þeir voru 67, og hann einn
hafði ráðið niðurlögum þeirra
allra. Fjaran var öll blóði drifin
og víkin öll eins og blóðhaf að sjá.
En þarna í fjörunni lágu sextíu og
sjö gljásvartir skrokkarnir, 17—23
fet á lengd. Fyrir rúmum tveimur
klukkustundum höfðu þeir allir
verið bráðlifandi og á sundi þarna
í víkinni. Nú lágu þeir dauðir á
þurru landi. Það var bærileg morg-
unveiði eins manns.
★
Sumarliða varð brátt ljóst að
honum var ekki til setunnar boðið.
Það var ekki nóg að hafa banað
hvölunum. Eftir var að bjarga
veiðinni, og það gat hann ekki gert
einn. Hann varð að fá menn til að-
stoðar við að festa hvölunum og
skera þá. Veður var að breytast,
var að ganga upp á norðvestan og
farið að brima úti fyrir. Það varð
að festa hvölunum áður en flæddi
og brimaði, annars var hætt við að
sjórinn tæki fenginn frá honum
aftur.
Sumarliði reis nú á fætur og
lagði á stað til Rekavíkur. Er þang-
að um 20 mínútna gangur. Kom
hann þangað um hádegi og hitti
Sigmund Guðnason bónda úti við
fjárhús. Brá Sigmundi mjög er
hann sá gestinn og sýndist Sumar-
liða sem hann mundi helzt vilja
forða sér inn í húsin. Þótti honum
það undarlegt, því að sjálfur hafði
hann alls ekki gert sér grein fyrir
því hve ógurlegur hann var ásýnd-
um, blautur og alblóðugur frá
hvirfli til ilja, með sandslettum hér
og hvai, sem tolldu í blóðinu. Kast-
aði Sumarliði nú kveðju á bónda
og er bóndi þekkti röddina varð
honum hughægra, sneri sér að
honum og mælti:
— Hvað er að sjá þig maður?
Hefurðu drepið eitthvað, eða hef-
urðu stórslasað þig?
Sumarliði sagði honum þá upp
alla sögu, að hann hefði banað 67
hvalfiskum og þyrfti nú á hjálp að
halda til þess að bjarga þeim undan
sjó. Ekki virtist honum Sigmundur
leggja mikinn trúnað á þetta, held-
ur sagði hann að bezt væri fyrir
Sumarliða að koma heim með sér
og þvo sér. Þegar heim kom brá
öllum í brún að sjá Sumarliða, en
er fólkið vissi að hann var ómeidd-
ur, fór kvenfólkið að skellihlæja,
því að svo ótútlegan mann þóttist
það aldrei hafa séð á ævi sinni. Og
það lá við að Sumarliða hnykkti
sjálfum við, er hann leit sig í
spegli, því að sannast að segja var
engin mannsmynd á honum. Varð
hann því feginn að skola andlit og
hendui, en um útganginn á fötun-
um varð ekki bætt. Sagði hann
fólkinu nú aftur alla söguna um
það hvernig hann hefði banað hval-
fiskunum og þóttust menn vita að
eitthvað væri hæft í því, sem hann
sagði, enda þótt þeir teldi hvala-
töluna ýkjur. Fyr má nú rota en
dauðrota! Vildi þó hvert manns-
barn á heimilinu fara með honum
heim í Höfn til þess að fá að sjá
veiðina. Lagði svo allur hópurinn á
stað þangað og verður ekki lýst
undrun fólksins er það sá hvala-
kösina með eigin augum. Það hafði
alls ekki getað gert sér grein fyrir
því fvr hvert afrek einn maður
hafði hér unnið.
★
Nokkru seinna komu Hornmenn
þangað á báti. Voru þá komnir þar
alls 8 verkfærir karlmenn og var
nú byrjað á því að skera hvalinn.
Skáru þeir tvo eða þrjá, en þá var
svo komið að nauðsyn var á að
festa hinum svo að sjór tæki þá
ekki út. Komu nú kúfiskveiðarfæri
Sumarliða í góðar þarfir, því að
strengina notuðu þeir til þess að
binda saman hvalina og tjóðra þá.
Tvö eða þrjú akkeri átti Sumarliði
líka þarna niður við sjóinn. Voru
þau grafin niður ofan við hákamb-
inn og strengirnir bundnir í þau.
Var komið myrkur áður en þessu
öllu væri lokið og talsvert farið að
brima. Hvalirnir voru svo þungir,
að ekki var viðlit að hreyfa þá neitt
á meðan þeir lágu á þurru, en
þegar flæddi undir þá og þeir flutu
upp, voru þeir laufléttir og voru
þá dregnir eins hátt og unnt var.
Var svo ekki hægt að gera meira
þá um kvöldið og gengu menn til
náða, hvíldinni fegnir.
Með birtingu að morgni var aft-
ur haldið niður að sjó. Þá var há-
flóð og er þeir köstuðu tölu á hval-
ina, vantaði tvo. Hafði þá tekið út
um nóttina, þrátt fyrir umbúnað-
inn. Sumarliði náði sér nú í sjón-
auka og tók að skyggnast um eftir
þeim. Sá hann þá brátt annan
þeirra á floti út á víkinni og barst
hann nær og nær landi. Eftir all-
langa hríð sá hann einhverja svarta
þúst á sjónum lengra austur á vík-
inni, um miðja vegu milli Hafnar
og Horns. Reyndist það vera hinn
hvalurinn. Báða hvali þessa rak
á land um daginn, svo að allir náð-
ust þeir.
★
Nú var hvalskurðurinn hafinn
fyrir alvöru og stóðu 8 menn í því
verki í fjóra daga.
Sumarliði fékk leyfi til þess
að bræða spikið af hvölunum í
stöðinni á Hesteyri gegn því að
hann hreinsaði stöðina á eftir. Þar
var þá Sölvi bróðir hans við bræðsl
-una. Síðan fekk Sumarliði vélbát-
inn „Gunnbjörn“ frá ísafirði til
þess að flytja spikið frá Höfn til
Hesteyrar. Fengust þar úr því 40
föt af lýsi. En Sumarliði sá eftir
því seinna að hann skyldi ekki