Lesbók Morgunblaðsins - 04.10.1953, Page 9

LESBÓK MORGUNBLAÐSINS
jtiOfowf 559
'?r
Mannfjöldinn á flugsýningunni, sem haldin var hér fyrir skemmstu. Nú er allt
breytt frá því sem var 1920. Hér er kominn stór, nýtízku flugvöllur með
mörgum rennibrautum, og þar er svo rúmt að mannfjöldi getur hafzt þar við
án þess að nokkrum sé hætta búin. Þó mun hafa borið á því að þessu sinni,
eins og áður, að fólk hlýðir ekki settum reglum, allra sízt unglingar.
hans Kristbjörg H. Helgadóttir.
Þau eru enn á lífi og eiga heima í
Reykholti við Laufásveg og Sigur-
berg sonur þeirra hefur alltaf verið
hjá þeim.
— -
4
Núna um daginn, þegar hin mikla
flugsýning var haldin hér, varð
mér sem öðrum, er svo langt muna,
að bera saman í huganum hvernig
nú er umhorís á sviði ílugmálanna,
og hvernig var fyrir rúmum 30 ár-
um þegar flug hófst hér á landi og
aðeins íáa framsýna menn dreymdi
um það að flugsamgöngur ætti
mikla framtíð fyrir sér hér. Draum-
ur þeirra hefur fyllilega rætzt og
máske langt þar fram yfir. Eða
skyldi nokkrum manni hafa komið
til hugar þá, að eftir 30 ár hefði
íslenzkar ílugvélar farið til Kal-
kútta í Indlandi, Venezuela og
nyrztu pólarhéraðanna á Austur-
Grænlandi og allt þar í milli? Fyrir
rúmum 30 árum þótti það ævintýr
að fljúga upp undir Esju. Nú fljúga
menn heimsálfanna milli og það
er ekki talið til tíðinda. Fyrsta
flugvélin gat borið einn farþega.
Nú eru hér ílugvélar sem bera 50
farþega og farangur þeirra.
Hér eru komnir nýtízku flugvell-
if, þar sem alls öryggis er gætt. En
út um land er flugvöllum víða áfátt
enn, og oft er flug'vélum lent þar
sem enginn flugvöllur er, heldur
aðeins lendingarskilyrði gerð af
náttúrunnar höndum. Þeim svipar
til fyrsta ílugvallarins hér, eða
flugtúnsins, sem kallað var. Og sem
ég leit yfir þá staði í huganum,
varð mér hugsað á þessa leið: Geta
ekki skeð þarna sams konar flug-
slys og skeði hér á Briemstúni í
júní 1920? Getur ekki athugaleysi
almennings enn, alveg eins og þá,
orðið orsök slysa, þrátt fyrir alit
öryggi í ílugsamgöngum? í sam-
bandi við þetta fannst mér svo rétt
að rifja upp fyrsta flugslysið á ís-
landi, ef það mætti til varnaðar
verða.
_ -
Ég fór að finna Gísla Gíslason
til þess að spyrja hann um slysið.
Gísli er enn sívinnandi, þrátt fyrir
háan aldur. Hann starfar hjá bæn-
um og ég hitti hann í smíðastofu í
„Oturs“-stöðinni gömlu, þar sem
er áhaldahús bæarins. Við gengum
inn í kaffistofu starfsfólksins og ég
sagði honum erindi mitt og bað
hann að segja mér frá því með
hverjum hætti slysið hefði viljað
til.
Hann setti hljóðan fyrst í stað og
ég fann að ég hafði ýft upp gamalt
sár, og hafði það þó ekki verið
ætlan mín. Svo sagði hann:
— Þótt langt sé nú um liðið, má
ég aldrei óklökkvandi á þetta minn-
ast. Og það er meðfram vegna þess,
að mér hefur oft fundizt að ég geti
kennt sjálfum mér um hvernig fór.
Ég var umsjónarmaður á íþrótta-
vellinum þetta sumar og það var
víst vegna þess að ég var beðinn
að halda vörð við hliðið á flugtún-
inu og líta þar eftir. Við vorum
fjórir saman þar. Áður en ég fór
að heiman, spurði litla stúlkan mín,
hún Svava, hvort hún mætti ekki
koma út á völlinn til þess að horfa
á. Og mér varð það á að segja henni
að hún mætti koma, ef hún kæmi
nógu snemma. Ég var þá viss um
að ég mundi verða hennar var við
hliðið og geta haft eftirlit með því,
að hún færi sér ekki að voða.
Við stóðum nú þarna við hliðið
og fólkið streymdi inn, en ekki kom
telpan. Svo sá ég að eitthvað þvarg
varð við flugvélina og taldi mér
skylt að hlaupa þangað til að greiða
úr því. Ég bað mennina, sem hjá
mér voru að taka á móti telpunni,
eða börnunum ef þau kæmi og
hleypa þeim ekki inn á völhnn á
meðan ég væri burtu. Svo flýtti ég
mér þangað sem flugvélin stóð. —
Hreyfillinn var í gangi, en flug-
vélin horfði beint við áhorfenda-
hópnum. Ég kallaði til flugmanns-
ins og bað hann um að færa sig
lengra burtu, en hann hefur víst
ekki heyrt það fyrir hvininum í
skrúfunni. Ég tók þá í sporðinn á
flugvélinni og sneri henni þarmig,
að hún stefndi ekki beint á fólkið.
Hún var lauflétt og þetta var ekki
mikið átak. En svo kemur einhver
strákur hlaupandi og snýr vélinni
aftur eins og hún hafði snúið, beint
á fólkið, og um leið fer hún á stað.