Lesbók Morgunblaðsins - 24.12.1953, Síða 14
772
LESBÓK MORGUNBLAÐSINS
X
5
^JJuaarit'ó
s
c\
í
\
s
l
\
Við skynjum kvöldsins kyrrð og frið,
þann kærleiksmátt á lífsins rós.
Við finnum opnast himins hlið
í hjartans borg við jólaljós.
Því dreifist myrkrið sorgar svarta
og sóiin skín á hjarnið kalt.
Við finnum gegnum geislann bjarta
að guð er lífið bak við allt.
Kjartan Ólafsson.
ins Kaupmannahöfn væri, á þeim
tímum. i ofnunum á Garði var brennt
beykibrenni, er höggvið var í skóg-
lendum Garðs. Gassuðutæki voru á
hverjum gangi. Margir höfðu mála-
mat hjá sjálfum sér og hæg heima-
tökin við eldamennskuna. Gas var til
ljósa. Neytendafélag var í góðu gengi
hér.
Garðbúar minnast hans lcngi
Flestum, sem á Garði bjuggu, mun
hafa orðið hlýtt til staðarins, og þess
hafa margir minnzt, hve bjart hafi
verið yfir dvalarárunum þar, sem
voru þroskaárin við elfdir lærdóms
og mennta. Félagslífið ágætt og sam-
búðin góð. Vináttubönd, er oft vöruðu
lengi, voru treyst milli stúdentanna
frá báðum löndum. — Garðstúdentar
hylltu margir frjálslyndar stefnur í
stjórnmálum og létu tíðum að sér
kveða í stjórnmálabaráttunni. Þeir,
sem beittu sér fyrir bættum stjórnar-
háttum, er miðuðu til umbóta á þjóð-
arhag, áttu vissan stuðning stúdenta.
Garðprófastur (præpositus) var
kjörinn úr hópi helztu lærdóms-
manna þjóðarinnar, hann skyldi vera
háskólakennari. Formaður var hann
jafnframt Garðprófastsstörfunum í
stjórn nefndar þeirrar (Stipendie-
Bestyrelsen) sem hafði á hendi fjái-
reiður og umsjón hinna miklu eigna
Regens- og Kommunitets stofnunar-
innar, en þaðan frá runnu fjárstyrkir
þeir, er stúdentar nutu og fé til
rekstrar Garðs o. fl. Undir stjórn
slíks manns gat þjóðin treyst því að
hún kastaði eigi fé sínu á glæ, og að
stúdentarnir ræktu skyldur sínar við
námið, ynnu sig áfram og gerðist
kleift síðar meir sem nýtum sonum
fósturjarðarinnar, að ljúka skuld
sinni við hana, helzt með rentum og
renturentum í þjóðnýtu starfi. Vísi-
prófastur var próíasti til aðstoðar. —
Frá seinni tímurn munu margir
minnast vísiprófasts Skouboe, er var
mjög vel latmn meðal Garðbúa. Sér-
stakur læknir var fyrir Garð, lækn-
ingar, þar með og tannlækningar,
ókeypis, sem og sjúkrahússvist.
Hringjari (Klokker) nefndist fyrir-
liði eða talsmaður, er Garðstúdenlar
kusu úr eigin hópi, og þótti það veg-
legt embætti. Þá er að geta húsvarð-
ar, er gegndi margþættum störfum
og oft reyndist sönn hjálparhelJa. —
Hann og kona hans höfðu á hendi
kaffi- og brauðaveitingar með :njög
vægum kjörum. Húskarl var til að-
stoðar, er eigi veitti af við burð á
brenni, hreinsun ofna og við margs
konar föndur. Til að þrifa til innan-
húss voru ráðnir rosknar og reyndar
konur undir stjórn umsjónarkonu
(Oldfrue). Þær komu daglega til
starfa sinna fyrir hádegi. Hreinlæti
og góð regla ríkti í hvívetna.
Garðprófastur
Garðprófastur var á árunum 1896
til 1918, Julius S. V. Lassen, dr. juris
frá 1879, kfennari við háskólann. —
Hann andaðist 1923. Jul. Lassen átti
mikilli hylli að fagna meðal stúd-
enta, er virtu hann mikils, og um
það voru allir sammála að hjá hon-
um færu saman óvenjulegir mann-
kostir með miklum gáfum og mennta
þroska. — Hann var talinn einhver
mesti lögspekingur sinnar tíðar á
Norðurlöndum og ritaði mjög mikið
um lögfræðileg efni. Með bókum sín-
um um kröfurétt hafði hann mikil
áhrif á réttarfar á Norðurlöndum sem
lögbækur væru. Lassen var samt laus
við allan lærdómshroka, og þrátt
fyrir hið mikla álit sem hann naut
bæði utan lands og innan, var hann
jafnan mjög alþýðlegur í háttum og
hinn ljúfmannlegasti í allri um-
gengni sinni við stúdentana, er hann
sýndi næstum föðurlega umhyggju.
— Kvæntur var hann ágætiskonu af
hinni gömlu og mjög merku Hviid
ætt í Danmórku. Voru þau hjómn