Lesbók Morgunblaðsins - 24.12.1953, Side 24
782
LESBÓK MORGUNBLAÐSIN3
Á söguslóðum
Frá Medína íór ég út til vígvall-
anna hjá Badr og Ohod, þar sem
Múhamed átti orustur við Mekka-
búa. Hann hafði orðið að flýa frá
Mekka undan Koreish-þjóðflokkn-
um, sem helt uppi skurðgoðadýrk-
un hjá Kaaba. Þá leitaði Múhamed
liðsinnis hjá Medínamönnum og
þar gengu margir Gyðingar í lið
hans.
Þetta voru fyrstu hersveitir spá-
mannsins, og þær sýndu það, að
hugur ræður hálfum sigri, enda
þótt við ofurefli sé að etja.
Medína stendur hærra en Mekka
og þar er loftslag betra. Að vísu
fara þar sandstormar yfir, en þar
er mikill gróður. Döðlupálmar
gnæfa þar yfir veggi og í görðun-
um er gnægð grænmetis. Þar er
líka hægt að fá mjólk og kónga-
epli, sem áður 9pruttu í aldingarð-
inum Eden.
(i;
Onnur helgasta borgin
Tíminn er ekkert í Medína, en
eilífðin allt. Og það er talin hin
mesta gæfa að fá að deya í þessari
næst helgustu borg Islams. Það er
mælt, að á degi dómsins muni spá-
maðurinn rísa upp, vekja fjöl-
skyldu sína og alla Medínabúa frá
dauðum, og síðan fari allur skar-
inn til Mekka til þess að vekja
alla jarðarbúa frá dauðum.
Þessi trú á enn mikil ítök í fólki.
Ég bauð Zeyahodin, gestgjafa mín-
um og vini, að heimsækja foreldra
mína í Afríku. Ég lofaði honum
því að hann skyldi fá að ferðast
þar. skjóta ljón og jafnvel fíla og
fá að ganga á fjöll. En hann hristi
höfuðið og sagði:
„En ef ég skyldi nú deya langt
frá Medína, eftir að hafa verið hér
svo lengi“.
Ég svaraði: „Væri það þá ekki
vilji Allah, eða efastu um að hann
ráði öllu?“
Hann brosti: „Nei, ég efast ekki
um það. En ég get ekki farið heð-
an".
Flestir pílagrímar, sem fara til
Medína, lesa þar að minnsta kosti
40 bænir. Ef þeir lesa 5 á dag, þá
þurfa þeir að vera þar í átta daga.
Ég hafði ekki tíma til þess að vera
svo lengi. Ég varð að fara eftir 10
bænir. — Vinir mínir voru mjög
óánægðir út af þessu. En ég vissi
að háskólarektorinn í Harvard
mundi verða enn óánægðari, ef ég
kæmi ekki á réttum tíma.
Pílagríniur kveður
Flestir pílagrímar, sem kveðja
Mekka eftir seinustu hringferðirn-
ar umhverfis Kaaba, eru klökkir í
huga. Þeir geta ekki vitað hvort
þeir muni nokkurn tíma framar á
ævinni fá að sjá þennan helga
stað. Ég kvaddi Mekka líka með
trega, en það var af öðrum ástæð-
um.
Það er til arabiskt máltæki, sem
segir: í fyrstu pílagrímsferðinni
sér maður aðeins hús Herrans. í
annarri ferð sér maður bæði húsið
og Herrann. En í þriðja sinn sér
maður aðeins Herrann.
Þetta var nú þriðja pílagrímsför
mín til Mekka, og mér varð á að
spyrja sjálfan mig: Hafði ég með
framferði mínu snúið þessu við
þannig að ég hafði aðeins séð húsið
en ekki Herrann, af því að ég var
með hugann fastan við mynda-
töku?
Það veit Allah einn. Ég gekk
enn einu sinni til musterisins og
horfði á hina háu veggi þess og
turnspírur. Og svo mælti ég fyrir
munni mér þessa bæn, sem er
kveðjubæn allra pílagríma: „Herra,
lít þú í náð á pílagrímsför mína“.
SAGA heimsins er þannig, að
hinn fullkomni verundur leitast
við að framleiða sjálfan sig í hinu
ófullkomna efni, snúa hinu ófull-
komna til fullkomnunar. Geislanin
frá hinum fullkomna til „efnis-
ins“ framleiðir ekki þegar í stað
hann sjálfan, heldur hrindir „efn-
inu“ fram á leið verðandinnar og
kemur fram sem kraftur i ýms-
um myndum; magnast þá efnið og
fer að taka breytingum. Örlítilli
ögn af hinu líflausa efni, er fyrir
tilkomu kraftarins snúið til lifs.
Hinn geislandi kraftur er alltaf
hinn sami, en efnið, sem fyrir
geislaninni verður, magnast
lengra og lengra. Því lengra sem
magnanin er komin, því fullkomn-
ari afltegund getur hið magnaða
tekið við. Þannig magnar hinn
fullkomni hið ófullkomna til sín.
Takmarkið er fullkomin „har-
moni“, samstilling allra krafta og
allra tilverumynda. Því nasr sem
er fullkominni samstillingu, því
fremur verður máttur alheimsins
í hverri eind og hverjum einstak-
lingi, lífskraftur allra í einum, og
eins í öllum. Að vita þetta og lura
að stefna í áttina að þessu tak-
marki, er upphaf guðsrikis.
Það er þessi „leyndardómur
,,guðsríkis“, víxlmagnanin og
samorkan, sem Kristur talar um
þar sem hann segir: „Verið í mér,
þá verð eg líka í yður", eða þar
sem hann talar um, að lærisvein-
amir og þeir sem á hann trúa
fyrir þeirra orð, geti allir orðið
eitt, eins og hann sé í guði og guð
í honum. Og þetta, að verða allir
eitt, er einnig kallað að „vera full-
komlega sameinaðir".
Vér skiljum nú, hvers vegna
Kristur er að brýna fyrir mönn-
um boðorð, sem virðist eins fjar-
staðlegt, eftir því sem hagar til á
jörðu hér, eins og það, að menn
eigi að elska náungann eins og
sjálfan sig. Það er til þess, að
menn geti „orðið eitt“, „sameinazt
fullkomlegaorðið guðum líkir.
(Helgl Péturss)