Lesbók Morgunblaðsins - 15.04.1956, Blaðsíða 2

214
LESBÓK MORGUNBLAÐSINS
köllun veiðimannsins er allt önn-
ur. Hann sviptír dýrin lífi, það er
satt, en hann gerir bað einungis
af lífsnauðsyn eins og bóndinn, sem
slátrar þeim skepnum, sem hann
elur upp._ Veiðímaðurinn stundar
atvinnu sína, ekki síður en aðrir,
sjálfum sér -og skylduliði sínu til
viðurværis. Hin hugmyndin, að
drápgirni sé á bak við starf han's
er eðhleg, sökum þess að til eru
menn, sem það álit eiga með réttu.
_ Það eru til tvenns konar veiði-
menn. Þessir, sem ég hefi nefnt og
stunda veiðar af nauðsyn sér til
bjargar Qg aðrir, sem fara út um
skóga, merkur og vötn til þess að
skjóta. dýr og fugla að gamni sínu
þann stutta tíma, sem lögin leyfa.
Þessir menn drepa og særa dýr og
fugla einungis sér til skemmtunar,
þótt erfitt sé að skílja það sálar-
líf.
Þessir menn koma oft heim eftir
tveggja vikna veiðiferð með alls
kqnar tröllasögur; þeir hafa frá
fleíri áfreksverkum og hættum að
ségja, en himr, sem vérulega veiði
gtunda sem. atvinnugrein svo árum
skiptir-.....
Þessir skemmtiveiðimenn hafa
hiná méstu ánægju af drápi og
dýramorðí. Atvinnuveiðimaðurinn
aftur á móti finnur til þess með
sársauka að verða að svipta nokkra
skepnu lífi, honum er það sannar-
lega engin gleði. Veiðimennskan er
hórtUm eíns og hver önnur dagleg
vinna, sem hefir þetta sérstaklega
ógeðfellda atriði I för með sér.
Með þessum..fáu "Hhum langar
míg tif þess að’ lysa hinum. réglu-
léga’véíðímánní éíhs og hann er,.
mánninum,! sem valið hefir " ’sér
véíðimenrisku áðátviririu. Skemmti-
veiðamenriirnir eiga ekkeft sam-
eigirilegt ýíð'háhm.......
Þegar m.enn fluttust fyrst. hingað .
fr,á Evrópu, sáu þeír fljótt þá auð-
legð', sem. hér' var í skógunurii og
á' siéttunum. Loðskiririin. voru og’
eru afar mikils virði Verslun'rióxsf
á loðskinnum við Indíána í stórum
stíl; voru loðskinnin regluleg gull-
náma. Margir ævintýramenn
þyrptust riorður . og vestur frá
Montreal ’inn á . meðal vilftra og
hálfsiðaðra Indíána. Þegar þeir
komu aftur höfðu þéir frá mörgu
að segja; þar á meðal ótal sÖgur
um hinn míkía auð loðskínnavör-
unnar. Þeir hofðu einnig frá jriörg-
um hörmungum pg erfiðleikum að
ségja í sambandi við frost og harð-
indi. Þar nyrðra og vestra var það
almennt álit manna á seytjandu
öldinni og fram yfir þau áldamót,
að landið væri með öllu óbyggilegt.
Þar gætu engar verur lifað nema
villidýr og Indíánar.
Sinám samart fjölgaði þessum
véiði- og ævintýramönnum. ^rettif
bárust um afar mikið hM .inni '• í
meginlandinu, sem þó væri ekki
salt. Þar bjuggu friðsamir Indián-
ar; þar var afar mikið _af_fuglum
og dýrum. *
Syó mikla eftirtekt vskti þettá,
að svo að ségja Hvér ungur mað-
urj sem nokkuð kvað aði Montreal
eða Quebeck, ’ branri’ af’ lötjgun til
þess áð sjá'og s’ko’ða þetta undra-
land. Þeir fóru hópum samarinorð-
ur 'og; véstu’r ffl 'Rubertslands,
landsins, sein þakið . vár’.-stijó • og'
ísum'. ’Þéir ’fóru ýrníst til þess aðr
veiða ’ dýr éða" ’k'auþá loðskinn.
eða ’nvor'ttyeggjari . •’
Frcttimar, serh austur bárust um
hiná Víðáttumíklu^ sléttirúirðú giftír
því rn.eira áðíá'ðgriffij*sém." léngur
leið.’ Þár ” vorri héílár hj’árðir af’
vísundum og alls konar ,dýr. M
þessu leiddi það, að verslunarfé-"
Iögin gerðu út landkönnynarmenn .
til þess að leita nýrra og fléiri staða,
sem héntugír ’váeru fíí veiðá og
vérsluriár. ~" ‘3
Á" ’siðári hluta átjándu aldar og
í byrjun hinnar riítjáridú hér:
tvp voldug.’ verslunarfélög, er
stunduðu loðskinnaversiun: Hud-
sonflóafélagi’ð óg Norðvestúrfélagr
ið. Höfðu þessi iélög sua sérstoky
veiðimenn og þjóna. 'Myndaðist nú
svo mikil ’sarriképpni, að félögin
eða menn .þeirra börðust og gerðu
hver öðrum allt tij hindrunar, sem
þeim var mögulegt. Spönuðu þeir
á víxl Indiána til.alls konar hryðju-
vérka. Eyðilögðu þeir oft, eignir
hver fyrir-öðrum og léku jafnvel
svo grátt, að í bardága sló milli
þeirra.
Árið 1821 kðmst á friður milli
þessara voldugu félaga. Rugluðu
þau þá saman reitum sínum. Varð
nú þetta tveggja félaga saflaband
svo voldugt ,að það réði lofum og
logum í Norðvésturlandinú. Það
átti mikinn hluta landsins og hafði
hervaldsstjþm. Var þetta félag
eindregið á móti öllum innflutn-
ingúm í Norðvesturiandið.
■Á meðan þessu fór. fram ’höfðu
veiðimerin pg þjónar félagsiris hætt
austuíferðum;- þeir höfðu staðfest
fáð ■. sitt, tekið sér Indlánaméyar
fýrir koriur og setzt að fyrir fullt
og- alltfá veiðistQðvum sínúm, eða
þar sém þeir unnu fyrir félagið.
Það kom' brátt ,í Ijós, að þrátt
fyrir hinar . miklu vetrarhörkur
fengu menn ríknlega uppskeru af
öllu’ því, seiú sáð var.
Veiðimenriirnir voru nú búnir að
ryðjá 'braut til’ Norðvesturlaridsins.
Þéir höfðu í ráun og sariníeika lagt
gáundyöllinn að.'hínni miklu ’menn-
irtgu, ,sem þar hófst, þegar Kan-
ádaríkí var stöfnað 187Ö, eitir lártgt
og mikið stríð’ og stapp og feomizí
váfð'að sariiningi við Hudsonllóa-
félagið lim ’ það að ka.uþa af ’ því
Norðvestnrlandið. Samningar voru
gerðir vjð félagið, þar sém því átti
að greiða hálfa aðra milljón doll-
ara ($ 1.500.000) og tuttugasta part
af öllu landi. Þessir samnirigar voru
gerðir árið 3869.
Fyrstu ínnf.Iytj endur í Nprðvest-
urlandið voru Skotar. Koipu þeir
undjr umsjón Selkirks lávarðar.
Voru þeir flestir gettaðir tsi Ork»*