Lesbók Morgunblaðsins - 08.05.1960, Side 1

16. tbl.
Sunnudagur 8. maí 1960’
XXXV árg.
Birgir Kjaran:
Svipast
Brimar fyrir Stað
VIÐ göngum upp á hæð fyrir ofan
bæinn og horfum til hafs. Það
brimar fyrir Stað þótt logn sé
undan Grindavík. — Við okkur
blasir nokkurra kílómetra löng
strandlengja, suðurströnd Reykja-
nesskagans. Enginn jafn skamm-
ur spölur íslandsstranda getur
sagt sögu jafn margra skipsskaða
og geymir slíkan ógnafjölda minn-
inga átakanlegra atburða, og þó
sem betur fer einnig frábærra af-
reka við björgun úr sjávarháska.
Þarna innst er Selvogurinn og
Strandarkirkja, nær er Herdísar-
víkin, Krýsuvíkurbergið, Hrauns-
víkin, Þorkötlustaðahverfið, Hópið
við Grindavík, Gerðistangar, Stað-
armalir og svo út með Staðarberg-
ið, Víkurnar, Háleyjar, Hrafnkels-
staðabergið og Skarfasetur yzt á
suðurtánni.
Allt sjáum við þetta nú, að vísu
ekki í sömu andránni, en við érum
að leggja upp í leiðangur eftir
tröllaveginum út að vita, og á
leiðinni kemur þetta smám sam-
an í Ijós.
Áður en við höldum af Stað,
verður okkur enn skrafdrjúgt, því
Manni kann frá mörgu forvitni-
legu að segja og hefur ákveðnar
meiningar um hlutina. — Ég varpa
t. d. fram spurningu um það, hvað
hald hans sé um göngin hans Egg-
erts Ólafssonar, göngin undir
Reykjanesið. — Vegna þeirra, sem
ekki þekkja það mál, felli ég hér
inn í, það sem Eggert segir í Ferða-
bók sinni um Reykjanesgöngin:
„Annars er það algeng sögn, að
undir skaga þann hinn mikla, sem
er meginhluti Gullbringusýslu,
liggi göng, og sérstaklega séu
göngin víð milli Grindavíkur og
Vogastapa, og á fiskur að ganga í
gegnum þau. — Sögn þessi er í
sjálfu sér alls ekki fráleit, því að
vér vitum, að landið er hér allt
umbylt af jarðeldi bæði á yfirborði
og niðri í djúpinu og hvarvetna í
því gjár. Þar hljóta einnig að vera
neðanjarðarvatnsföll, sem falla út
í Reykjanesröst.“ — Þannig fórust
Eggerti orð fyrir um það bil tvö
hundruð árum, og nú legg ég
spursmálið fyrir Staðarbóndann og
honum verður hvergi svarafátt.
um á Suðurnesjum lll.
Gamaliel bóndi á Stað
horfir til hafs.
Hann segist trúa því, að á renn!
neðanjarðar undir nesið. — „Það
er alveg víst eftir gömlum sögn-
um og meira að segja veit ég það
eftir pabba sáluga, að þegar þeir
reru í Höfnum, þá sögðust þeir
hafa náð í ósalt vatn, eitthvað
blandað náttúrlega, en daufara en
sjó, út af Skarfasetri. — Pabbi
sagði, að það væri alveg sjúrt, að