Lesbók Morgunblaðsins - 18.09.1960, Síða 6

450
LESBÓK MORGUNBLiAÐSINS
Séð yfir tjörnina yfir að Kleppsspítala.
Hér er Köllunarklettur flýgur
mér þegar í hug er eg stend hjá
fuglaþúfunni. Hann er mestur allra
kletta hér í nánd, og milli hans og
uppsátursins í Viðey er þráðbein
og hrein skipaleið, en sker til
beggja handa. Og þá ætti Líka-
varða að hafa staðið á innri klett-
inum og þústin þar ætti að vera
leifar hennar. Varðan var úr torfi
og var enn uppi standandi fyrir 75
árum; þess vegna geta enn sést
minjar hennar. Eg geng þangað og
eg sé ekki betur en að þetta hrúg-
ald sé af aðfluttum hnausum og
mannaverk á þessu. Og sjónhend-
ing frá Þrísteinum norður eftir
endilöngu Langholtinu mundi ein-
mitt lenda hér.
En hvar var þá Líkabrekka? Eg
geng niður í fjöru til þess að at-
huga víkina betur og brekkuna þar
upp af. En það er sjálfsagt ekki að
marka að sjá hana nú, því að þar
hefir verið linara berg en í klett-
unum og sjórinn hefir alltaf verið
að brjóta það. Seinast í fyrra braut
stórflóð mikið þarna og liggja enn
í fjörunni laus björg og steinar
eftir þær hamfarir. Trúlegt er að
þama hafi fyrrum verið grasi gró-
in brekka sem nú er gapandi gjá
upp í hólinn, sem Líkavarða hefir
staðið á, og þessi brekka hafi heitið
Líkabrekka, en sneiðingur hafi
verið niður í víkina á bak við
klett, er enn skagar þar fram, þótt
brotinn sé. Og hér í víkinni hefir
verið sæmileg lending. Kletturinn
undir Líkavörðu slútir nú mjög
mikið og inn í hann að framan er
dálítill hvelfdur hellir, sem sjórinn
hefir grafið. Má vel vera að hrynji
framan af klettinum áður en langt
um líður.
Köllunarklettur er auðþekktur
á því, að vegurinn upp úr grjót-
námunni liggur rétt hjá honum.
— k —
Hér fyrir innan er aðeins eitt
lágt klettanef og síðan opnast mal-
arströnd, sem liggur í boga inn að
Skaftinu. Þar liggur Flugskálaveg-
ur niður og skammt fyrir utan
hann gengur fram í sjóinn gömul
steinbryggja, eða leifar af henni.
Þessa bryggju lét Miljónarfélagið
gera 1908, til þess að auðvelda
flutninga milli Viðeyar og lands.
Einu sinni var eg að sýna er-
lendum menntamanni bæinn, og
þegar hann sá yfir víkina, tjörnina
og Skaftið, hrópaði hann upp í
hrifningu: „Hér er fagurt, hér
(
vildi eg eiga sumarbústað í brekk-
unni handan við tjörnina“. En nú
er hin fagra vík ekki fögur. Þar eru
ljótir kumbaldar og skúrar og alls-
konar rusl.
Eg kem fyrst að skipsflaki í fjör-
unni. Það er kolsvart, eins og skip-
ið hafi brunnið. Eg sný mér að
mönnum, sem eru skammt þaðan
og spyr þá hvort skipið hafi brunn-
ið.
„Ójá, það gerðu einhverjir sér til
gamans á gamlárskvöld að hella
olíu yfir skipið og kveikja síðan í
því. Þóttust þeir með því móti fá
ódýra og stóra áramótabrennu“.
Nafn skipsins, „Geir“, stendur
enn á flakinu. Og þegar eg leit •
seinna í skipaskrána, sá eg að það
hafði áður heitið „Gerper“. Árin
1955—56 er skipið skráð í Gull-
bringu- og Kjósarsýslu: Geir GK
272, en 1959 er það skráð í Reykja-
vík: Geir RE 148, og Áki Jakobs-
son lögfræðingur talinn eigandi
þess. Eg hringdi því til hans að fá
upplýsingar um skipið.
Hann sagði mér að skipið mundi
eiga langa og merkilega sögu. Það
var smíðað 1886 og er því 74 ára
gamalt. Það var mjög vandað og
gríðar sterkt. Sameinuðu íslenzku
verslanirnar munu hafa flutt það
inn og skírt það „Gerpe“. Síðar
eignaðist Jón Arnesen konsúll það,
breytti um nafn á því og kallaði
Geir. Friðrik Guðjónsson á Akur-
eyri keypti skipið af Arnesen, en
síðar lenti það hjá Áka Jakobs-
^ syni þannig, að hann tók það upp
í sjóveðskröfu. Skipið var ekki
hentugt til fiskveiða, miklu fremur
til flutninga, en það gekk illa að
ráða menn á það. Lenti það svo
hér í Reykjavík og lá aðgerðalaust
í höfninni. Hlóðust þá á það hafn-
argjöld, og seinast afsalaði Áki
skipinu til Reykjavíkurhafnar fyr-
ir nær 8000 króna skuld við höfn-
ina. í haust sem leið mun því hafa