Lesbók Morgunblaðsins - 29.01.1961, Blaðsíða 8

44
LESBÓK MORGUNBLAÐSINS
SVERTIIMG JALYÐVEL DIÐ
H AITI
MILLI Kúba og Puerto Rico er stór ey, sem heitir Hispaniola.
Þar eru tvö ríki, Haiti og Dominikanska lýðveldið, þar sem
töluð er spanska. Haiti er indianskt nafn og þýðir hálendi, enda
er um 80% af landinu fjalllendi. Haiti er oft nefnt svarta lýð-
veldið, því að það er byggt afkomendum svertingja, er fluttir
voru frá Afríku sem þrælar. Eitt sinn laut það Frökkum, en
brauzt undan þeim á dögum Napoleons mikla, og þá stofnuðu
svertingjar þarna sitt eigið riki 1804. Nú eru þarna um 3Vz
milljón manna og fátækt óskapleg. Eftirfarandi frásögn er út-
dráttur úr grein um lýðveldi þetta og birtist hún í seinasta
heftinu af „National Geographic“.
tilveruna. Ásigkomulag þessara
langvarandi slæðinga minnir á
hinar fornu kenningar um sálna-
flakk og hreinsunareldinn. Stund-
um virðist sem tekizt hafi að
hjálpa þessum villtu og reikandi
sálum með fyrirbænum.
Þegar tímar líða dregur úr
reimleikum slæðinga af þessari
tegund og að lokum mást þeir út
og hverfa. Dæmi eru til, eftir ís-
lenzkri reynslu, að slæðingar þess-
arar tegundar, hafa orðið aldar-
gamlir eða meir. Nokkur slík
dæmi væri hægt að nefna til þess
og allra þeirra dularfullu fyrir-
brigða, sem að framan er getið.
En tilgangurinn er ekki að ræða
einstök fyrirbrigði né segja slíkar
sögur.
Aðalatriði þess, sem hér hefir
verið hugleitt eru þessi:
Að sálin og sálarlífið eru mannin-
um gefið að öðrum leiðum en
líkamslífið.
Að sálin og sálaröflin starfa langt
út fyrir svið líkamslífsins —
og
Að svipverur látinna manna — sé
slíkum fyrirburðum ekki með
oflæti hafnað — eru órækt
vitni um tilvist sálarinnar eft-
ir líkamsdauðann.
Kaffi
HRESSINGAREFNI það, sem er bæði
í kaffi og te, nefnist „caffein“. Nú
hefir tekizt að framleiða það í kjarn-
orkustöðvum og hefir það langt efna-
samsetningarnafn: I-methyl — C14 —
3,7 — dimethylxanthine. En ekki er
bitinn gefinn, eitt millicurie kostar
450 dollara. Það yrði því dýrt fyrir
almenning að gera sér kaffi úr þessu,
enda ekki til þess ætlast, heldur verð-
ur það notað til rannsókna á því
hvaða áhrif „caffein“ hefir á hjarta,
öndunarfæri og taugakerfi manna.
ÞEGAR við stigum af flugvél-
inni á Bowen Field, flugvelli Port
au Prince, heyrðum við dyn í
bumburin í fjarska. Og er við
stóðum inni í afgreiðslusalnum,
sem er skreyttur marglitum
myndum eftir innlenda málara,
heyrðum við bumbudyninn enn.
Eg hafði orð á því við konu mína
hvort eyarskeggjar mundu vera
að fagna okkur um hábjartan dag
með voodoo, eða særingadönsum
sínum.
Tollvörður heyrði hvað egsagði.
Hann brosti góðlátlega og sagði:
„Nei, þetta er ekki voodoo. Það
er „combite“ eða vinnufögnuður.
Einhvers staðar hér í nágrenninu
hefir fólk safnazt saman til þess
að hjálpa bónda til að reisa sér
hús. Þeir syngja við vinnuna og
bumbuslátturinn stjórnar söngn-
um“.
VIÐ FÓRUM til borgarinnar í
leigubíl, það er ekki nema 10
mínútna akstur. Á götunum var
mikil umferð fólks í marglitum
klæðum, og töltandi asna. Sól-
skinið er bjart, en það er ein-
hver hrörnunarsvipur á timbur-
húsunum. Víða mátti sjá stúlkur
í litsterkum klæðum sitja við litl-
ar handsnúnar saumavélar. Þær
biðu þess að fá að gera við rifu
á fati, eða fá að sauma einhverja
flík þarna á götunni. Markaður-
Húsfreya í sveit.