Lesbók Morgunblaðsins - 26.02.1961, Blaðsíða 12

11)
LESBÓK MORGUNBLAÐSINS
Það heyrist aðeins í mælitækjum,
sem flytja upplýsingar um geimfar-
ann, hjartslátt hans og andardrátt.
Það er þögn um stund. Svo heyrist
rödd hans, lág en skír:
— Mér líður vel. Eg hefi vald á
geimfarinu.
Svo er þögn um nokkra stund. Þá
kemur röddin aftur:
— Guð 'minn góður — hvílík opin-
berun.
Röddin er innfjálg, eins og þetta sé
bænarandvarp.
Nú þarf hann að breyta stefnu
geimfarsins. Hann réttir fram hönd-
ina svo að stríkkar á böndunum, sem
hann er bundinn með. Svo lætur hann
höndina falla niður á handfang og
grípur um það. Hann sveigir það ofur-
l’*:ð og um leið blæs ráketta utan á
-mfarinu. Við það breytir geimfarið
um stefnu og nú sér hann hvar jörðin
kemur í ljós. Annað handtak og geim-
farið verður stöðugt í rásinni.
Nú blasir Atlantshafið við honum
eins og á landabréfi, vítt og mikið.
En hann sér meira. Hann sér Vestur-
indíur, og hann getur greint vestur-
strönd Afríku. Það er glampandi sól-
skin og allt er kyrrt og hljótt. Tal-
stöðin þegir — hér er hin eilífa þögn
og ekkert nema þessi óhemju víðátta.
Himininn er nú allt öðru vísi en
hann hefir séð hann áður, og hann
finnur til metnaðar að vera fyrsti
maður, sem sér himininn þannig. Þar
glóa óteljandi marglitir Ijósblettir,
rauðir, hvítir, bláir, gulir. Það eru
stjömumar, og nú dregur móða
gufuhvelsins ekkert úr fegurð þeirra.
Þær eru skínandi bjartar, þótt sól-
skin sé, og hann flýgur undan sól.
Hann nýtur þessa ekki lengi, því að
nú kveður við rödd í heymartólinu:
— Heyrirðu til mín? Þetta er varð-
stöðin á Kanari-eyum. Svaraðu ef þú
heyrir til mín!
— Eg heyri glöggt til þín, svarar
hann.
Og nú heyrist röddin aftur og er
skjálfandi af áhuga:
—, Hvernig líður þér? Hvað ber
fyrir þig þarna uppi í háloftunum?
Reyndu að skýra mér frá því, ef þú
getur.
Þetta var upphafið. Hann vissi svo
sem að sömu spurningarnar mundu
koma frá öllum þeim 14 varðstöðvum,
sem áttu að fylgjast með ferð hans.
En hvernig á hann að koma orðum
að því hvernig þarna er umhorfs, þar
sem enginn maður hefir verið áður.
Orðin vantar í málið þegar lýsa skal
því, sem ekkert mannlegt auga hefir
séð.
Nóttin skall á. Hann leit á mæla-
borðið og klukkuna og sannfærðist um
að dagurinn hefði verið 45 mínútur.
Myrkrið kom skyndilega. Sólin hvarf
allt í einu, og þá varð niðamyrkur.
Við seinustu geislana hafði hann séð
yfir Indlandshaf og eygt Ástralíu
framundan.
Nú er geimurinn enn dásamlegri en
áður. Himininn er kolsvartur, en þó
tær og á honum blika óteljandi
stjörnur og jafn marglitar eins og
skrautljós á jólunum. Hvílíkar ósegj-
anlegar dásemdir! En hann fekk ekki
lengi að njóta þeirra í friði, því að nú
kom ný rödd:
— Heyrirðu til mín? Þetta er í
Ástralíu. Við höfum orðið varir við
þig. Viltu gera svo vel að leggja frá
þér reyfarann og svara.
Hann áttaði sig skjótt og brosti.
— Heyrðu lagsmaður, sagði hann,
þú ættir að vera kominn hingað upp.
Þá myndirðu óska þess innilega að þú
yrðir næsti maður, sem fer út í geim-
inn.
Svo koma hinar venjulegu spurn-
ingar og hin venjulegu svör.
Dagurinn reis jafn skyndilega og
hann hafði horfið. Um leið og sólin
kom upp, sá hann yfir mestan hluta
Bandaríkjanna beint niður undan sér.
Kyrrahafið er að baki, og brátt mun
Mississippi koma í ljós. Og brátt er
fyrstu hringför hans um jörðina lok-
ið. Hann hefir verið 87 mínútur á
hringbraut sinni og farið með nálægt
28.000 km. hraða á klukkustund, eða
hér um bil 10 sinnum hraðar en
byssukúla, þegar hún þýtur fram úr
hlaupinu.
Meðan bjart var af degi athugaði
hann himin og jörð, og sneri flug-
hylkinu alla vega til þess að sjá sem
bezt. Þetta gat hann gert með stýris-
útbúnaðinum, en hann fann ekki að
hylkið rangaði sér neitt, varð þess að-
eins var vegna þess hvernig útsýn
breyttist. Um kvöldið var hann kom-
inn í námunda við Ástralíu, og hann
sagði varðstöðinni þar frá þessu. Og
nú þurfti mikla yfirheyrslu, en hún
stóð þó ekki nema stutt, því að þá
var hann kominn út fyrir svið
áströlsku stöðvarinnar og farinn að
tala við stöðina á Hawaii-eyum.
Klukkan er 5.45 að morgni og hann
er yfir suðurhluta Atlantshafsins.
Dagurinn er að koma og þá hefir
hann birtu í 45 mínútur.
«----•-----»
Það er seinasta hringferðin hans
um hnöttinn. Þegar hann er staddur
beint norður af Hawaii, munu þrjár
stöðvunar-rákettur taka skriðinn af
geimfarinu, en við það mun það svífa
áleiðis til jarðar. Þétt loft gufuhvels-
ins mun þá draga enn meira úr ferð
þess, þangað til það er í 65.000 feta
hæð frá jörð. Þá mun opnast fallhlíf,
og síðan önnur þegar hann er kom-
inn í 10.000 feta hæð. Þessar fallhlífar
eiga að sjá um að geimfarið falli hægt
til jarðar.
Þetta er hættulegasti kafli ferða-
lagsins. Ef ráketturnar fuðra ekki
sjálfkrafa á nákvæmlega ákveðnum
tíma, þá verður hann að hleypa þeim
af. Að því getur orðið nokkurra sek-
únda töf, en það þýðir að hann mun
lenda 48—80 km frá þeim stað, þar
sem hann átti að koma niður.
Hann hefir áhyggjur af þessu. Og
það er fleira sem angrar hann. Það
er meðal annars óttinn við hitann,
sem myndast mun af viðnámi loftsins
þegar hann er kominn inn í gufuhvel-
ið. Það er hætt við að hitinn verði
svo mikill að yfirborð geimfarsins
verði glóandi.
Hann er viðbúinn að styðja á
hnapp, ef ráketturnar bregðast. En
þær bregðast ekki, og í sama mund
finnur hann hvernig geimfarið fellur.
Og svo kemur hinn óhemjulegi þrýst-
ingur aftur. Það eru mikil viðbrigði
eftir að hafa verið þyngdarlaus um
sinn.
Neðan við hann er Kyrrahafið,
grænt á lit og sólstafað. I fjarska
sér hann Kyrrahafsströnd Bandaríkj-
anna — eða er það Mexikó?
Þrýstingurinn eykst stöðugt. Hann
talar þó við eftirlitsstöðina á Hvítu
söndum og við Eglin-stöðina á Florida.
En hann á bágt með að svara þeim.
Hitinn er óþolandi og hann á erfitt
um andardrátt. Upp í hjálminn legg-
ur svitagufu, svo honum verður ó-
glatt. Þrýstingurinn virðist meiri en