Lesbók Morgunblaðsins - 26.02.1961, Blaðsíða 5

LESBÓK MORGUNBLAÐSINS
105
Þríblaða nælan, sem bendir til hins
keltneska ætternis konunnar.
sinni. Faðir hans og föðurbróðir
voru báðir smiðir og hann gat vel
hafa erft smiðsnáttúruna. En þá
hefir hann þó orðið að smíða næl-
una eftir fyrirmynd, sem komin
var vestan um haf, og þá fyrir-
mynd hefir Ráðormur flutt með
sér til íslands, og Jórunni ef til
vill þótt vænt um hana og viljað
eiga aðra eins. Þetta er að vísu
getgáta, hitt er sennilegra að um
ættargrip hafi verið að ræða.
„Frá Molda-Gnúpi er margt
stórmenni komið á íslandi, bæði
biskupar og lögmenn“, segir í
Hauksbók. Og eflaust eiga allir
núlifandi íslendingar ættir sínar
að rekja til Hafur-Bjarnar, sonar
hans og konu hans Jórunnar
Svertingsdóttur.
Þegar vér komum í Þjóðminja-
safnið og virðum fyrir oss beina-
grindina, sem varðveitzt hefir svo
vel um þúsund ár í hinum hvíta
skeljasandi, þá horfum vér þar á
formóður vora. Og þá langar oss
til að vita hvernig hún hafi verið
í hátt í lifanda lífi. Úr þeirri
spurningu hefir Jón prófessor
Steffensen greitt. Eftir að hafa
athugað bein hennar vandlega,
lýsir hann henni svo: „Frekar há,
vel limuð kona, þó frekar stutt til
hnésins, eins og títt var um marga
íslendinga þá. Hún hefir verið
herðabreið miðað við mjaðmar-
breiddina og handleggjalengdina
og af konu að vera. Yfirleitt hefir
hún verið vel vaxin. Andlitssvip-
urinn hefir verið langleitur og
trúlega toginleitur, hafi konan
verið holdgrönn. Nefið sennilega
beint, þunnt og langt, og augun
að líkindum djúpsett með frekar
litlum. réttum brúnum, en munn-
ur hefir verið ófríður".
Hér koma vísindin oss til hjálp-
ar. Þau gæða þessi hvítnuðu bein
holdi og blóði, svo að vér getum
séð þessa formóður vora ljóslif-
andi fyrir oss. Að vísu geta vís-
indin ekki sagt oss frá háralit
hennar né hvort hún var vel
hærð, og ekki heldur frá augnalit
hennar. En það er ekki nema
meðalmanns verk að láta ímynd-
unaraflið bæta því við, og þá kýs
eg helzt að hafa hana „fagureyga“
eins og var Magnús biskup Ein-
arsson frændi hennar.
Erlendis er kímt að því hvað
okkur íslendingum sé tamt að tala
um fornöldina. En fornöldin er
nær okkur en öðrum þjóðum. Við
vitum hverjir byggðu þetta land
í öndverðu, og tengslin við þá
hafa aldrei rofnað. „Tími er svip-
stund ein sem aldrei líður“ og það
er örstutt milli fortíðar og nútíðar
á íslandi. Samningurinn, sem
Molda-Gnúpur gerði við Kerling-
ardalsbónda er jafn gildur í dag
og hann var fyrir þúsund árum.
Hann tengir fortíð og nútíð.
Bergrisinn hans Hafur-Bjarnar
tengdir einnig fortíð, nútíð og
framtíð. Þríblaða nælan, sem
fannst hjá Hafurbjarnarstöðum
gerir það líka. Og þegar menn
&
'arnalijal
í BANDARÍSKU sjónvarpi var
þáttur, sem nefndist: „Talað við
böm“. Þar kom fram mesti
sægur barna, og þau sögðu
ýmislegt skemmtilegt, þar á
meðal þetta:
★
Lítill drengur sagði frá því,
að þau systkinin hefði nýlega
eignast pabba. Og er hann var
spurður hvernig það hefði vilj-
að til, sagði hann:
Það var einn sunnudag þegar
mamma var í baði, að dyra-
bjöllunni var hringt. Systir
mín fór til dyra og þar var
kominn maður, sem spurði
hvort mamma væri heima. Hún
fór með hann upp í baðher-
bergið. ★
Eg hefi eignast kærasta, sagði
lítil stúlka.
Hvernig veiztu að hann er
kærastinn þinn?
Hann sagði mér í gær að
halda mér saman og snauta
burtu.
Hvort þroskast fyr, drengur
eða stúlka?
Stelpan auðvitað. Hún veit
undir eins þegar hún verður
ástfangin í strák, en strákurinn
hefir ekki hugmynd um að hún
sé ástfangin í sér, og hann hef-
ir ekki hugmynd um neitt —
þess vegna þroskast stelpur fyr.
★
Eg átti einu sinni hund, sagði
lítill drengur, en svo gifti hann
sig og fluttist upp í sveit.
koma í Þjóðminjasafnið og virða
fyrir sér legstað og bein húsfrey-
unnar á Hafurbjarnarstöðum, og
minnast þess um leið, að hún var
systir Gríms lögsögumanns á Mos-
felli og hálfsystir Rannveigar
móður Skafta Þóroddssonar lög-
sögumanns, þá fer ekki hjá því
að þeim finnst skammt á milli
fortíðar og nútíðar.
Á. Ó.