Lesbók Morgunblaðsins - 07.04.1963, Síða 7

SONJA SKRIFAR TÍZKUFRBTTIR
PARÍSARGÁSKI
Tízkan er í eðli sínu síbreyti-
leg, — en samt „er hún
J>ví líkari sjálfri sér sem hún breyt-
ist meir.“
Hinir miklu tízkusköpuðir, sem
ár eftir ár og árstíð eftir árstíð geta
örvað og kitlað „harðsoðna“ kaup-
endur og gagnrýnendur með nýjum
línum, nýjum sniðum og nýjum
formum, eru engu að síður fast-
heldnir á grundvallarstefnu sína í
tízkuefnum. Verk þeirra bera á-
kveðin einkenni, sem allir, sem vit
hafa á tízku, þekkja auðveldlega.
Tökum til dæmis Chanel. Á hverri
árstíð freistast kvenfólk til að segja:
„Ég er orðin þreytt og dauðleið á
þessum Chanel-drögtum.“ En í hvert
skipti töfrar „Coco“ (Chanel) okkur á
ný — og hún er komin yfir sjötugt. í
undirstöðuatriðum er þetta sama dragt-
in, en samverkan lita og efna gera gæfu-
xnuninn og útkoman er einstæð fyrir
Chanel — og konur um allan heim falla
fyrir henni (og karlmenn líka, er mér
óhætt að bæta við). Gallinn er sá, að
Chanel-dragt, sem er stæld með ódýru
efni, er ekki neitt, en frumsmíðarnar
neista af snilld. — í þetta sinn er dásam-
legur silkigljái á ullardrögtunum henn-
ar ( þær eru í raun og veru úr blöndu
úr ull og silki) með mjóum öxlum, sem
gefa þeim töfrandi skólastúlkuútlit. —
Norell sýnir mikið af fötum til heima-
notkunar, bæði síð pils og náttföt. Hann
sýnir líka kvöldpils, stutt og síð í senn
— stutt undirpils, sem sézt glitta í undir
ytri pilsunum Einna vinsælasta spjörin
á sýningu hans var rautt ullarvesti,
og svört ítölsk silkiskyrta með löngum
ermum með svart- og hvítköflóttu piisL
V ortízkan 1963 í New York og
París leggur umfram allt áherzlu á æsk-
una. Pilsin eru ennþá stutt (rétt neðan
við hnéskelina). Sumir tízkuteiknarar
voru að þreifa fyrir sér á síðustu árstíð
um síðari pils, en án árangurs. Að
minnsta kosti hvað snertir föt til að
vera í að degi til. Axlir hafa breikkað
en ekki með púðaísetningu. Breiddin á
rætur sínar að rekja til sniðsins og end-
urkomu ermanna. Pils eru yfirleitt slétt
og þröng, blússumar eru komnar aftur
og með allt þetta léreft, piqué og organdi
á markaðnum fær einhver nóg að
strauja.
Ofstæki í tízkuefnum er orðið gamal-
dags, nýja tízkan er mjúk og lagleg —
og sama máli gegnir um hár og snyrt-
ingu. Reytta kúluhárgreiðslan er
algerlega komin úr tizku og hefur ver-
ið það um langan tíma meðal sérlega
glæsilegra kvenna. Hvíta „beatnik“-and-
litsföðrunin er horfin, og ekki sjást leng-
ur svartar línur kringum augun með
austurlenzku skástriki við augnkrókinn.
Hraustlegur glans á að vera á hárinu,
og roði hefur komið á ný í kinnarnar.
og hvitt og hvít tilbrigði allt frá kalk-
hvítu til rjóma-hvíts. Og sama má segja
um New York. Og þá má geta þess,
að New York og París virðast á sama
máli í næstum öllum efnum í þetta
sinn. Beztu bandarísku teiknararnir,
eins og Galanos og Norell, sem sýna
‘f—6 vikum fyrr en gert er í París, lögðu
aðaláherzlu á útiverutízku til notkunar
að degi til, á sama hátt og gert er í
París. Sumar flikur hjá Norell og St.
Laurent voru næstum alveg eins. Lang-
ar skyrtuermar undir ermalausum peys-
um eða jökkum. Hvorugur hafði stælt
hinn — báðir eru í raun réttri skapandi
menn — en báðum virðist hafa fundizt
þetta útlit í samræmi anda vorra tíma.
að er engin ástæða til að slíta
sér út á því að segja frá bandarísku
sýningunum i smáatriðum. Á Seventh
Avenue eru búin til föt, sem eru dásam-
leg að vera í; snilldarverk á viðskipta-
sviðinu, sem þó skortir sköpunaranda
og einstaklingseinkenni. Aðeins örfáir
þora að vera öðru vísi. Það eru t. d.
þeir áðurnefndu: Norell og James Gala-
nos í Kalifomíu. Föt Galanos eru fagur-
lega sniðin og hann hefur fundið upp
nýjar aðferðir til að komast hjá saum-
um. Árangurinn: fyrirhafnarlaus glæsi-
leiki.
Lokufellingarpilsin hennar eru þegar
stæld alls staðar.
A.nnar tízkumeistari, sem fram-
leiðir föt með afar sérkennilegum blæ
er Balenciaga, enda þótt haim sé ekki
eins áberandi. Saumar hans og snið eru
frábær og minna á höggmynd að bygg-
ingu, — hann er að sjálfsögðu átrúnað-
argoð allra ungra tízkuteiknara. — f
þetta sinn heldur Balenciaga áfram með
útivistartízku sína, sem hann byrjaði á
í fyrra. Á nýjustu kápum hans eru eng-
ar ermar. Þær eru aðskornar að fram-'
an, bakið er vítt með mjúkum línum,
og axlastykkin eru framlengd eins og
lítil cape. Hann er einnig með ermalausa
jakka, sem sýna langar, hnepptar blússu-
ermar.
Aðalsmerki St. Laurents er París-
arkæti og duttlumgar. Hann er með alls
konar skemmtilega hluti, eins og til
dæmis lökkuð blóm búin til úr hári,
sem nota skal við kvöldgreiðslur, og af-
skaplega kvenlegar organdislaufur og
slæður við samkvæmisklæðnað, — dá-
samlegustu kjólana í París, sem gefa
grannt og unglegt útlit, með háu mitti
og mjúklegu hálsmáli. Hann er með
þrönga, síða kvöldkjóla með ermvun —
sumir þeirra eru útsaumaðir eftir mið-
alda fyrirmynd, ævintýralegan gim-
steinaútsaum á jökkum og litlum blúss-
um. Hann hefur breytt fiskimannaskyrt-
unni frá síðustu sýningu (en hún er nú
búin að hafa áhrif á tízkuteiknara um
alhn heim).
M arc Bohan (Dior) gleður ekki
„tízkuspekingana“ eins mikið og við-
skiptavinina. En hann kemur vanalega
með hressilega sýningu. í þetta sinn
þykir axlatízka hans athyglisverð —
fyrst og fremst vegna þess, að síðustu
sýningar hans hafa lagt meiri áherzlu
á pilsin. Ermarnar hjá honum eru
þröngar og settar í hátt á öxlinni með
litlum púðum í mjúkri boglínu, sem gef-
ur afskaplega nýstárlegan hliðarsvip.
Annað nýtt hjá Dior: geislabaugshattar,
venjulega stráhattar, sem bornir eru aft-
an á höfðinu.
Sumar beztu kápurnar og dragtirnar,
sem ég hef séð á þessari árstíð, eru frá
Cardin. Þær eru annað hvort opnar eða
boðungarnir rétt ná saman til að sýna
kjól eða blússu undir, sem annað hvort
er í svipuðum eða andstæðum lit. Sam-
kvæmistízka Cardins er afskaplega kven
leg; hann sýnir mikið af húðinni og
kjólarnir eru afar lágir bæði að fram-
an og aftan. Til að nefna dæmi er einn
kjóllinn með þröngt, svart pils — með
hvíta krepblússu, sem fellur eins og
munkahetta niður að mitti á bakinu.
í fellingum hennar titrar svört organdi-
rós. En það þarf meira en venjulega
konu til að bera þennan kjól vel.
IMýjasta efnið í París er lérefi,
þungt, glansandi léreft, allsendis ólíkt
því lérefti, sem er vant að hanga eins
og tuska eftir nokkurra stunda notkun.
Það er meiri kraftur í þessu nýja lé-
refti, og tízkufrömuðunum þykir gaman
að nota það, og það er auðvelt í með-
förum. Helztu litirnir í París eru svart
]Víinnumst á skó: Ljósir krókódíla-
eða eðluskinnskór með lágum hælum
(um það bil 4—5 cm. háir) eru ennþá
það bezta til að vera í á götu. En T-
bönd hafa hlotið miklar vinsældir, bæði
hversdagslega og til samkvæmisnotkun-
ar. Bæði Balenciaga og Norell sýndu
trausta, gamaldagsbundna Oxfordskð,
sem líta út eins og þeir séu tilbúnir í
langa gönguferð.
—OoO—
P. S. — Hafið þið nokkurn tíma heyrt
getið um félagsskap, sem kallar sig
SINA. Ég skal fara með það fullum
stöfum: „Society for Indecency to Nabed
Animals“; já, rétt er nú það. Það segist
Framhald á bls. 12
13. tMulblaS 1969
LESBÓK morgunblaðsins 7