Lesbók Morgunblaðsins - 11.07.1965, Síða 8

HVAR ERU ÞEIR NÚ?
son kom í skrifstofu Flugfélagsins (sem
þá var í Austurstræti), til þess að greiða
farseðilinn daginn áður en farið var,
hitti hann fyrir Örn Ó. Johnson.
Með Kötu til Skotlands
fyrir 20 árum
Fyrsta farþegaflugið til útlanda markaði
timamót i samgöngumálum okkar
„Ég bað hann að láta mig hafa far-
seðil númer eitt — og fékk hann. Seð-
illinn er reyndar númer 7801, en sá
fyrsti, sem gefinn var út til utanlands-
ferðar með íslenzkri flugvél. Þá kostaði
fargjaldið til Skotlands átta hundruð
krónur, en þrjátíu krónur bættust við
E f við flettum tuttugu ára gömlu
Morgunblaði, nánar tiltekið blaðinu, sem
kom út miðvikudaginn 11. júlí 1945,
sjáum við, að frétt dagsins hefur verið
sú, að bæjarstjórn Reykjavíkur vildi
tryggja Reykvíkingum fulla hlutdeild í út
gerðinni. Þá var verið að undirbúa smíði
nýsköpunartogaranna í Englandi — og
allir vildu fá sitt. Önnur aðalfréttin á for-
síðunni er af bruna einnar af Beechcraft-
vélum Flugfélags íslands. Magnús Guð-
nvundsson og Smári Karlsson voru að
ræsa hreyfla hennar við Stóra-Kropp í
Borgarfirði, og þá kviknaði í öðrum
hreyfilnum með þeim afleiðingum, að
fiugvélin brann og gereyðilagðist. — Á
baksíðunni var önnur „Flugfélagsfrétt“.
Hún var hins vegar ekki jafnmerk, enda
aðeins undir eins dálks fyrirsögn og
lengdin var ekki nema sjö línur, sem
hljóðuðu þannig:
„í ráði er að Catalina-flugbátur Flug-
félags íslands (Kata) fari í fyrstu
reynsluflugferð sína til Englands í dag.
Ráðgert er, að fjórir farþegar fari með
fiugvélinni. Flugmaður verður Jóhannes
Snorrason“.
Jr egar við lítum til baka, getum
við verið sammála um það, að þessi frétt
hafi a.m.k. verðskuldað tveggja dálka
fyrirsögn, þvi að ferðin, sem um getur,
markaði tímamót í samgöngumálum Is-
lendinga. Þetta var fyrsta farþegaflugið
með íslenzkri flugvél héðan til útlanda
Og undanfari þess, að síðar um sumarið
fór „Kata“ fleiri ferðir — og þá alla leið
til Kaupmannahafnar.
En við getum vel fyrirgefið blaðamönn.
um Morgunblaðsins, að þeir skyldu ekki
gera meira úr fréttinni fyrir tuttugu ár-
um. Hvern óraði þá fyrir þessari stóru
byltingu í samgöngumálum íslands?
Hvern óraði þá fyrir því, að eftir tuttugu
ár mundu íslenzkar flugvélar fljúga 41
ferð á viku í reglubundnu flugi frá Is-
landi til annarra landa? — Þá var At-
lantshafsflugið rétt að hefjast — sem
sést bezt á ummælum, er Morgunblaðið
hafði tveimur dögum síðar eftir ungum
íslendingi, nýkomnum frá Bandaríkjun-
um. Hann sagði, að Air Transport
Command hefði nú sannað í eitt skipti
fyrir öll, að hægt væri að fljúga yfir
Norður-Átlantshaf að vetrarlagL Þetta
þykja lítil tíðindi nú á dögum.
En við skulum snúa okkur aftur að
fyrsta farþegaflugi „Kötu“ til útlanda
— í tilefnj tuttugu ára afmælisins. Far-
þegarnir voru fjórir, eins og sagt var í
fréttinni, og þeir voru kaupmennirnir
Hans R. Þórðarson, Jón Jóhannesson og
Jón Einarsson, ásamt séra Robert Jack.
Það var rúmt um þá i Kötu, aðeins fjórir
í þessu bákni, því að sannarlega þótti
mönnum þetta risaflugvél.
Flugstjórinn var Jóhannes Snorrason,
eins og fyrr getur, aðstoðarflugmaður
Smári Karlsson, nýkominn frá Stóra-
Kroppi, loftskeytamaður Jóhann Gísla-
son, flugvéístjóri Sigurður Ingólfsson. —
Utanríkisráðuneytið hafði annazt milli-
göngu í máii þessu, komið óskum flug-
félagsins á framfæri við brezk yfirvöld,
og lendingarleyfi ytra fékkst með því
Þessi mynd var tekin um svipaff leyti og farið var til Largs Bay. Smara Karlsson
vantar á myndina, en í stað hans er þar Magnús Guðmunidsspn (lengst t.v.), Sig
urður Ingólfsson að baki haius, Jóhannes Snprrason (t.h.) og Jóhann Gíslason
(íremst). /

tii“ /'iv
8AKHLIÐ FARSEÐíLSiNS
Farseðill Jóns Jóhannessonar. Ferðafélagar og áhafnarmeðlimir skrifuðu nöfn
sía á seðilinn, sem ber númerið 7801.
skilyrði, að brezkur loftskeytamaður ög
siglingafræðingur yrði með í förinni.
Þá var enn barizt á, Kyrrahafi — og
þótt styrjöldinni væri lokið í Evrópu,
voru þjóðirnar fyrst að byrja að átta sig
á breyttum viðhorfum. Þess vegna voru
þeir W. E. Laidlaw og A. Ogston úr
brezka flughernum með í þessari ferð.
Ekki er hægt að fá gleggra dæmi um
það, hve þróunin hefur verið ör i sam-
göngumálum okkar — frá því að flug-
ferðir milli landa voru engar, þar til
öilum landsmönnum finnst sjálfsagt og
eðlilegt áð fara flugleiðis til útlánda.
Allir þessir íslendingar, sem fóru með
Kötu í fyrstu utanlandsferðina að morgni
11. júlí 1945, eru í fullu fjöri og starfa
enn að sömu málum og þá.
Kaupsýslúmennirnir þrír eru þekktir
borgarar og umsvifamiklir á sínu sviði.
Skozki presturinn er orðinn íslenzkur
ríkisborgari og þjónar úti á landi. Flug-
stjórinn flýgur enn milli íslands og út-
landa, hjá sama félagi, loftskeytamaður-
irm hefur tekið við ábyrgðarmeiri störf-
um hjá félaginu, en aðstoðarflugmaður-
inn og vélamaðurinn fljúga hjá Loft-
leiðum.
Flugferðin var ákveðin með stutt-
um fyrirvara, og þegar Jón Jóhannes-
í tryggingargjald. örn skrifaði sjálfur
farseðilinn — og þennan seðil hef ég
alla . tíð geymt, því að hann er mjkið
raritet", sagði Jón, er við hittum þánn
í skrifstofu hans að Skólavörðustíg 1 A.
„Við þremenningarnir vorum víst allir
í verzlunarerindum. Allt stríðið höfðuni
við verzlað við Bandaríkin, en nú var
kominn friður, og við reiknuðum rptb-
lega með, að viðskipti mundu pftur
hefjast við Bretland og þess vegna var
ekki seinna vænna að afla sambanda".
egar við heimsóttum Hans R.
Þórðarson, hafði hann svipaða sögu að
scgja. Hann hafði ráðgert Bretlandgferð
og ákveðið að fara með flugvélinni, .þeg-
ar hann frétti um fyrirhugaða ferð
tveimur dögum fyrir brottför.
„Ég vissi ekki, hverjir samferðamenn-
irnir yrðu, en ég þekkti þá alla,. þegar
við hittumst við Skerjafjörð snemma
mprguns.þann 11. júlí. Ég hafði flogið
tvisvar áður, fýrst með Fránk Frlðriks-
svni, þegar hann kom hingað á upphafs-
árum flugvélarinnar á íslandi — og svo
skömmu. fyrir stríð, þá með Agnari
Kofoed Hansen, er hann flutti okkur
Friðrik Dungal og konur okkar upp í
Borgárnes“.
8 LESBÓK MORGUNBLAÐSINS-
24. tbl. 1965