Lesbók Morgunblaðsins - 01.06.1968, Blaðsíða 13

í bréfi 1845, „af þvl að ég er ðllum
þarflaus og hættulegur sjálfum mér“.
Hann fann fyrir eigin óhamingju svo
mjög, vegna þess hve hann var sannur
og heiðarlegur gagnvart stjálfum sér,
þótt íhugun hans beindist einkum að
neikvæðari hliðum sjálfsins. Þegarhann
sér þann hrylling, sem hann álitur sig
vera, þá er eðlilegt og skiljanlegt, þeg
ar hann skrifar, „þér eruð hamingju-
samur, mér þykir það leitt, að þér getið
svo auðveldlega verið hamingjusamur.
Maður 'hlýtur að hafa sokkið djúpt til
þess að geta álitið sig hamingj usaman'*.
Óhamingja Baudelaires stafaði af íhug-
un hans og sjálfsrannsókn, hann kaf-
aði til djúpa í sjálfum sér, þar sem
hann fann hrylling, sem áður var, venju
lega ómeðvitað, yfirfærður á kvalastaði
trúarbragðanna. Hann þekkti einnigönn
ur svið, sem voru algjör andstæða hinna
dekkri. Þessi reynsla hans birtist í
kvæðum hans, en tjáning hans olli þátta-
dkilum í ljóðagerð, hann varð fyrstur
til þess að tjá tiLfinningar nútíma manns
ins, ásamt Rimbaud.
Les Fleurs du mal kom út 1857. Hann
er allur í ljóðinu, skynjanir hans koma
fram í kvæðinu, ímyndanir hans taka á
sig myndir tákna og undirvitund hans
birtist á táknmáli. Hugblær og tákn,
hugsjón hans um hina upphöfnu fegurð,
sem var svo mikil andstæða lífernis
hans og varð honum hvötin til ljóða,
leitin að „bláa blóminu“, sem var hon-
um tákn sannleikans bak við heiminn,
vissa hans um eigin spillingu, allt þetta
var yfirfærsla á guði og djöfli. Hann
virðist velta sér í syndinni, að syndga
verður honum „helgiathöfn", djöfullinn
var honum jafnmikil nauðsyn eins og
guð. Ljóð Baudelaires og líf gætu ver-
ið sálfræðilegur inngangur að verkum
Freuds og Jungs.
SMÁSAGAN
Framh. af bls. 5
notalega, um leið og bíllinn vaggast mjúk
lega á veginum.
En stundum er lífið miskunnarlaust því
að einni mínútu áður er hamingjusam-
ur maður deyðir lítið barn, er hann enn
hamingjusamur, og einni mínútu áður en
stúlkan hrópar upp í örvæntingu, get-
ur hún blundað vært, og látið sig
dreyma um sjóinn og fiskana, og enn-
fremur, að á síðustu mínútu í lífi barns-
ins, sitja foreldrar þess heima, og bíða
eftir því, að það komi með sykurinn.
Þau tala saman um, hversu barnið
þeirra hafi fallegar tennur, og um
skemmtiferðina í bátnum. En á sama
tíma lokar barnið þeirra garðhliðinu,
og stekkur út á götuna með nokkra syk
urmola í hægri hendi vafða innan í hvít
an pappír og barnið hefur ekki hugs-
að um annað þessa síðustu mínútu, en
glampandi ána, stóru fiskana og bátinn
með árunum.
Eftir að þessi múnúta er liðin, er
hver og ein hugsun og ætlun mann-
anna um seinan.
Á eftir stendur blái bíllinn þvert á
götunni, og stúlkan, sem æpir upp í
örvæntingu, tekur höndina frá andliti
sínu, og höndin er alblóðug.
Á eftir opnar maðurinn bílburðina,
og reynir að bera sig vel, þótt hann sé
svo mikilli skelfingu lostinn, að hann
riði á fótunum.
Á eftir liggja nokkrir sykurmolar hér
og hvar á götunni, sumir ataðir auri,
aðrir blóði, en barnið liggur hreyfingar-
laust á grúfu á götunni, með andlitið
grafið niður í mölina.
Á eftir koma foreldrar barnsins, sem
ekki hafa enn drukkið kaffið sitt, hlaup
andi gegnum garðshliðið, og sjá þá sjón
sem þau aldrei munu gleyma.
Því að það er ekki rétt, að tíminn
lækni sérhvert mein. Tíminn læknar
ekki sár látins barns, og hann læknar
heldur ekki þjáningar móður, sem
gleymdi að kaupa nokkra mola, og að
lokum læknar tíminn ekki kvöl þess
manns, sem varð fyrir því óláni, að
deyða barnið.
Og maðurinn í bláa bílnum, ekur nú
ekki niður að ströndinni, eins og hann
hafði ætlað, heldur ekur hann hægt
heim til sín, og við hlið hans situr
þögul stúlka, sem er með reifaða hönd
og þó að þau aki langan veg, sjá þau
enga manneskju, sem lítur út fyrir að
vera hamingjuisöm. Sólin skín eins og
fyrr um daginn, en þeim sýnist umhverf-
ið skuggalegt, og er þau skilja, er það
í þögn, og átakanleg kvöl lýsir sér úr
beggja augum.
Maðurinn sem olli þessu hræðilega
slysi, veit, að þessi þögn verður óvinur
hans, og að það muni taka hann mörg
ár að sigrast á henni, með því að segja
að það hafi ekki verið hans sök.
En hann veit með sjálfum sér, að það
er ekki satt, og á nóttunni mun hann
þrá og biðja, að þessi eina mínúta í
lífi hans verði gefin sér aftur, svo að
hann geti lifað hana á annan og betri
veg.
Því að svo mis'kunnarlaust er lífið,
fyrir þann, sem hefur deytt lítið barn,
að kvöl þess atburðar, mun vara svo
lengi, sem hann lifir.
Jóhanna GuSmundsdóttir þýddi.
RABB
Framih. af bls. 16
um um Víetnamstríðið að Hollend-
ingum og Norðmönnum. Hitt var
þó enn ömurlegra, að sjá rithöf-
unda og fleiri listamenn gangx
fram fyrir skjöldu til 'fjandskapar
gegn Atlanzhafsbandalaginu, sem
bezt hefur verndað tjáningarfrelsi
talaðs orðs hér um vestanverða
Evrópu og víðar. Það var eins og
þessi skáld og rithöfundar vœru að
biðja um að þessu tjáningarfrelsi
vœri aflétt og hér legðist yfir myrk
einræðishönd Sovétmanna, sem
sendir í þrœlabúðir hvern þann
rithöfund, sem œmtir gegn ríkjandi
stjórnvöldum. Sem betur fer er sá
hugsunarháttur, sem í þessum mót-
mælum birtist, öllum þorra manna
hér á landi fjarri. Við viljum vera
frjálsir að því að tala og hugsa í
eigin landi án þess að þurfa sífellt
að hafa í huga hverjum líkar bet-
ur eða ver.
Jón Hnefill Aðálsteinsson.
VATNAJÖKULL
Framh. af bls. 15
son og Sigurður Gunnarsson, síðar prest
ur að Desjamýri og Hallarmsstað í Von-
arskarð. Sáu þeir að þet/ta var margna
kílómetra breitt jökull'aust hlið milli
Vatnajökulis og Tungnafellsjökuls, sams
konar sem milli Miðlandsjöklamna hinna
en ekki jökulhaft í skarði milli hájökla
Klofajökulis. Þar með hefði tiigáta Sveins
Pálssonar af augljósum ástæðum átt að
vera fallin úr gildi. Alinennf hefur hún
samt verið tekin gild, og leiðin suður
um Vonarskarð verið nefnd Bárðargata.
Ferðafélag íslands hefur látið skrifa
eina af Árbókum sínum um þetta í-
myndaða Vonarskarð Landnámssögunn-
ar- Ekki hefði þurft sleða til að draga
fóður og farangur yfir auða jörð, né
hefði það getað gagnað á nokkum háff.
Bárðarbunga — vestust af hájöklum
Vatnajökulis er suður af Bárðardal —
og eflaust við Bárð kennd. Frá henni
hefur fal'lið skriðjökull, sem nefndur er
Rj úpnabrekku j öikull. (Einh vemtíma
hafa verið þair lyngvaxnar brekkur).
Undan honum kemur ein af meginhvísl-
um Skjálfandaflljóts. Hún hetfur fallið
um „klof“ það, sem legið hefur til Von-
arskarðs Landnámssögunnar, milli Bárð
arbungu og næsta hájökuls fyrir aust-
an hama. Hvort tveggja, skarðið og klof-
ið, er nú jökli hulið — Vonarskarð
landnámssögunimar ei- ekki lengur til.
Finnsk
nútímahúsgögn
Á síðustu árum hafa Finnar á ýms-
an hátt skarað framúr í listiðnaði og
nú láta þeir mjög að sér kveða. Á nýrri
sýningu skandinavisku landanna
(Scandinavian Furniture Fair; nafnið á
sýningunni haft á ensku til vonar og
vara, því fínt skal það vera) skáru
Finnar sig nokkuð úr og voru langtum
nýtízkulegri en Svíar, Danir og Norð-
menn. Líkt og í finnskum arkitektúr,
nota Finnar mikið saman hvítt og svart.
Á meðfylgjamdi mynd sést sófasett frá
Finnlandi. Grindin er úr mjög ljósum
viði, geirnegld saman á hornum en sess-
ur og bök eru yfirdekkt með svörtu
skinni.
Bretar eru í óða önn að umskapa
sína hefðbundnu veröld og einkum er
það unga fólkið, sem á þátt í því.
Brezkir formsmiðir eru mjög djarfir og
fara ekki troðnar slóðir. Hér eru te-
borð, sem Michael Tyler hefur teiknað.
Það er gert úr fimm lausum plötum, sem
grópast hver inn í aðra, en undir eru
venjuleg teborðshjól. Plöturnar eru lakk
málaðar.
Margir hafa glímt við að finna upp
húsgögn, sem séu einföld og ódýr í
framleiðslu, en líti samt þokkalega út.
Hér er einn slíkur sófi og sófaborð.
Undirstöðugrind og gaflar sófans eru
unnin á einfaldasta hátt og hjól undir.
Brezkur telknari hefur teiknað fyrir
framleiðanda í London. Á grindina eru
strengd „nosak“ fjaðrabönd, en sessur
eru úr yfirdekktu svampgúmmíi. Sófa-
borðið er úr svipuðum einingum en plat
an er úr gleri.
1. júní 1968
LESBÓK MORGUNBLAÐSINS 13