Lesbók Morgunblaðsins - 22.06.1969, Qupperneq 5

„Taktu til í herbeinginiu þíniu,
þegar ég er farin.“
„Ég fer á næsta ball,“ sagði
hún.
„Ertu vitlaus? Heyrðirðu,
hvað ég sagði?
„Þegar þú ert farin, tek ég
graejurnar þínar og mála mig
og fer inin eftir. Þær fara. Þaar
em þrettán ára, og þser fara.“
„Hverjar svo sem?“
„Þær, Dísa og þær. Þæir fóru
mieiria alð segja inin að Seli, þeg-
ar framisóknarmótið var. Held-
urðu, að það slkeði eittlhvað?
Það slkeði ekki neitt.“
„Hættu þessu jastri, góða.“
Hún þurrkaði varalit úr
munnvikiniu og ýfði á sér hárið.
Það brakaði í fjalagólfiniu, þeg-
ar þær hreyfðu sig. Dóra teilkn
aði á rúðuma. Úti var fjörð-
urinm lygn og speglaði fjöllin.
Láglþokubakiki náigaðisit utan af
hafi. Hún stappaði niður fæt-
inuim: „Guð, hvað mig langar
til að dansa. Mamima, er ekki
brjálæðislegt að dainisa? Danis-
arðu ekki öll nýjustu lögin?“
Mamima hennar fór í kjólirun:
„Sæktu kápuna mína Dóra
mín.“ Hún fór í kápuna og
sagði: „Lagaðu svo til í her-
berginu þíniu.“
Dóra sagði: „Mamma.“
Mamma heranar brosti: „Er
nokkur fiskilýkt af mér?“
Mamma,“ sagði hún aftuir.
„Hvað þá?“
„Uss, nei, nei,“ sagði hún,
„aninars er ekiki þitt, að siða
fullorðið fólk.“
Dóra stóð við gluiggann og
horfði á eftir henni. Húsið stóð
ofan við veg, inman við bræðslu
utan við kaupstaðinn. Neðan
við veginn var söltunarstöð, þar
sem þær unnu, þegar var vinma,
en það var enginin vinina, og
planið var autt. Hún varð sam-
ferða tveim möninum, sem hlógu
og pötuðu út í loftið. Annar
bauð henini flösku, en hún þáði
það ekki. Dóra lagaði til í her-
berginiu síniu. Hún fór inn til
ömmu simnar , sem var blind
og lá í rúmi með háum græruuim
göflum og átti erfitt með að
tyggja. Hún tók matarílátin og
þvoði upp. Hún kvei'kti á Lúx-
embúrg. Það var leikið lag, sem
kom henni til að brosa. Hún
horfði aftur niður á veg. Stelp-
ur voru á leiðinni irun eftir frá
plönunum út frá, í pilsum eins
og hún var í, þegar hún var
krakki. Og strákar líka, úr ver'k
smiðjumni, á jökkuinium. Henni
leiddist, þangað til hún fór að
sofa.
Hana dreymdi, að mamma
hennar væri dáin. Þæi' vwru
irm í miklu myrkri með
stórum glugga. Mamma hennar
lá, einis og pabbi hennar hafði
legið, — þeir náðu honuim látn
um um borð — og hún trúði
ekki, að mamima henrnar væri
dáin líka, og hrópaði og hróp-
aði. Þá kom stór svartur fuigl á
gluggann og lamdi í hanin með
goggnuim. Svo var hún kcwnin
út, og hann réðist á hana. Hún
reif sig upp frá drauimnuim, en
draumurinn kom, þótt hún væri
vakandi. Hún var ’hrædd og lá
og skalf með sængina upp að
'höku og horfði á rökkrið út í
gegnium glugganm á himininn
og blákalt rökkirið á fjaliinu
og skarðinu, þar seim sólin
hvíldi, þegar hún fór að sofa.
Úti öskraði maður. Drauimurinn
fór og eftir varð mynd, sem
hún virti fyrir sér. Henini hlýn
aði, og hún var ekki lengur
hrædd.
Hún strauk hárið aftur fyrir
eyrun og fór fram úr. Hún opn
aði irnn til mömmu sinnar. Hún
var ekki komin heim. Birtam
var blá inn um óbirgðan glugg-
ann. Út við fjarðarmynnið var
sólin bak við múla. Niður á
vegi töluðu strákur og stelpa
saman í kyrrðinni og hurfu út
eftir. Hjartað steypti sér koll-
hnís í brjósti hennar. Hún
horfði á sjálfa sig í speglinium
yfir snyrtiborðiniu. Hún var
kringluleit með lanigan háis og
slétt brúnt hár, uppbrett nef,
nokkrar freknur og augu, sem
tindruðu. Hún fór úr náttjakk
anum. Hörund hennar var blá-
hvítt í rökkrinu, og æðarnar
sáust. Hún andvarpaði og fór
aftur í jakkann. Hún settist og
greiddi sér hægt og settlega.
Hún gleymdi sér og málaði sig.
Hún var orðin fullorðin, sér-
staklega á vimstri vangamn. Sól
in kom fram undan múlanium.
Hún heyrði fótatak á stígnnm
og flýtti sér inn í herbergið sitt.
Það var genigið um, og karl-
mannsrödd sagði ininiam úr eld-
húsi:
„Blessuð vertu, ef harnn er
með einlhvem kjaft, þá slæ ég
kjaftin.n út um rassgatið á hon
um.“
„Svo eklki sé minnst á sálina,"
sagði miamma henmar.
„Já, eða sálina.“
„Vilitu riikiliinig?"
„Alveg sama, ef maturinm er
óskemmdur og sæimilegia f.rarn
reiddur, er hann óaðfininanleg
uir.“
„Bragðið hefur nú sitt að
segja líka.“
„Viltu einm?“
„Nei, takk.“
„Svoinia fáðu þér einm; þú ert
eins og þér hafi verið skitið í
bailæri upp á jötoultimdi og wot-
uð refatömg til að taka á móti
þér.“
„Þetta vair kl'ötotet hjá þér.“
Þau komu inm í herþergi
mömmu hennar, og hún heyrði
gegnium þilið, að hún sagði:
“Láttu mig kjiuinrt." Hann kyssti
hana. Hún sagði: „Vertu nú góð
ur.“ Hamn sagði: „Ég er að því“.
Hún saigði: „Helt‘ekM niðrá
mig.“ Hann skellti pelanum á
snyrtiborðið. Hún sagði: „Uss,
uss,“ og lseddist á sokkumum
frá rúminu og kíkti inn til
Dóru. Hún var búin að klæða
sig og farin út um glugganm,
Haran losaði frá í hálsinn.
Hún stóð á vegiinum neðan
við húsið í glæru morgumljósi.
Kaupstaðurinn svaf, eirns og
munaðaiieysingi, undir reykn-
um frá bræðslunmi. Það var ver
ið að landa. Nær syntu tveir
menn í sandi upp af vík. Anmar
hætti að hreyfa sig. Það var
sandur framan í honum. Hinin
hrópaði: „Ég bjarga þér á björg
unarsundi."
Það hófst bílhljóð irun með
firði, það var bremsað hjá full-
um mamni, flautað og kallað, síð
an drundi hænra, og bíllinn
ruddist skröltandi að henmi,
troðinn af fóllki, seim hrópaði
til henniar: „Komdu upp í, 'hveirt
artu að fara, you litoie, me lnlke,
is liike, hún er o.f um(g,“ og
spændi upp mölinmí og biienndi
burt.
Eulli maðurinn á veginum tal
aði við sjálfan sig. Hamm iðaði
í hillimigum, rambaði fraim og
aftur og til hliðainma. Hamm
sparkaði steinvölu á undan sér,
sem var næstum komin í hana.
Hann kom að henni og sagði án
þess að líta upp: „Helvítis djöf
ull er þessi steinm þarna falleg-
ur, bara að hanm væri miálaður."
„Já,“ sagði hún. Húm horfði
framan í hann. Þetta var strák
ur úr verksmiðjunni, lanigur,
boginn og grettur.
„Mikið yrðu þessir steinar
ailiir falliegár, ef þeir yrðu baira
málaðir, svakalegt met, maður,
ha?“
„Já,“ sagði hún.
„Hvert eigum við að fara,“ ■
spurði hann?
„Heldurðu endilega, að ég
ætli eitthvað að fara með þér,
eða hvað?“ spurði húm.
Það var kominm morgumm.
Sólin lýsti upp fjörðimm og merl
aði á litlaiust vatnið gegnuim
þokubakka. Sundmenmirmiir
voru seztir á stein og sumigu.
„Við geturni aivag eins fairfð
niður á bryggju,“ sagði hún.
Hainm fór niðuæ snieiðinginm hjá
hjallinum yfir planið og út á
bryggju. Hún fylgdi á eftir og
settist á bryggjustaur og horfði
niður í sjóinn. Það voru gráar
örður í sjónumi frá venksimiðj-
umni í lögum, sem streymdiu s'iltt
í hverja áttiinia, og örðuir, sem
kornu upp á yfirborðið, snerust
í hringi og hurfu.
Hann sparkaði pappakassa út
á sjó, og síldarhreistuir þyrlað-
ist upp í loftið. „Djöfullimn og
vakt á eftir,“ sagði hamm.
Hún leit út að verksmiðju.
Lönduinarkraninn hreyfðist,
eins og skordýr, og þrýsti sog-
rananum niður í blikandi síld-
ina. Á palli við færibandið stóð
maðurinn, sem sá hama dansa
og eitraði.
„Þú getur ekikert," sagði
hún.
„Jú, ég get sko margt,“
sagði hanm. Hanm vék sér að
henni, greip um hnakkagróf
henmar, hristi hana, kyssti hama
snöggt og síðan lengur. Þegar
hann sleppti henni horfðust þau
í au-gu. Það flugu mávar út yfir
sjónum.
Hann spurði: „Getum við
ekki farið heim til þín?“
„Nei,“ sagði hún.
„Ég er farinn," sagði hanm.
„Hvert,“ spurði hún? %
„Ég veilt þaið etotoá,“ saigði hamm.
Hann fór upp á planið. Söng
ur mannanma braut á kyrrðinmi.
Hún kom upp að hlið hans.
„Ég vinn hérna,“ sagði hún.
Hann sagði ekkert.
„Finnst þér þetta etoki næs
tröppur?“ Hún benti á nýjar
tröppur við húsið, hikaði og
bætti við: „Nú glieymi ég
alltaf einni tröppunmi."
„Hvemig þá,“ spurði hanm?
„Það er einni fleiri núraa.“
Hann baðaði út höndunium
og sagði: „Þú lætur mig vita, ef
þæir hrynja undan þér.“
Hún hló og sagði: „Það hrym
ur nú eitthvað, fyrr en . . „þaign
aði og hljóp á undam homum.
Hann fór á eftir henmi og náði
henni fyrir framan netjahjall-
inn. Hanm tók í hönd henmar,
og hún fylgdi homum eftir. Þau
fóru inn í hjallinn, og fuglam-
ir flugu upp. Inni var rökfcur
og fúkikalykt. Á gólifiniu var
beðja af neturn. Hamn tóto hama,
var fljótur og fór án þeas að
segja neitt.
22. júnn 19-69
LESBÓK MORGUNBLAÐSINS 5