Lesbók Morgunblaðsins - 22.02.1970, Qupperneq 5

— Jæja, látum það þá gotit
heita, sagði Cohen, en ég er
öndverður gegn þessu öllu. Ég
vil bara ger,a þétr ljóst, að
hann verður hér ekki miklu
lengur.
— Hvað hefuirðu á móbi
vesliinigs fiuigliinum?
— Fjandiirnn hossi því. Hann
er druUusokkur, og heldur að
hanin sé gyðinigU'r.
— Hvað gerir ti,l þótt hann
haldi það? spurði Edie.
— Gyðírugafugl, ég hef nú
ekki heyrt annað eins kjaftæði.
Ef hann gsetir ekki að sér, þá
sný ég hann. úr hálsliðinum.
Eftir ákveðinni skipun, Colhens,
bjó Sohwarts útá svölum í litl-
um trékassa, sem Edie keypti
handa honum.
— Kærar þakkir, sagði
Schwartz, þrátt fyrir að ég
kysi heldur mannlegt þak yfir
höfuðið. Þér vitið hvennig það
er á minum aldri. Mér fellur
svo vel hlýjan, gluiggarnir og
matarilmurinn. Mér finnst ldka
notalegt að sjá stiuodium Gyð-
íngablaðið og fá mér eitt lítið
staup svona af og til, því það
neynist gott fyrir andardrábt-
inn, guðsélof. En þér skulið
ekki heyra umkvörtuniarorð,
hvaðs'vosem þið bjóðið mér.
En þegar Cohen færðd hon-
um fuilan disk af þunrum maís,
sagðd Sohwartz: — Ómögulegt.
Cohen. æstist.
— Hvað amar nú að, Ráng-
eygður, ertu orðinn matvand-
ur? Hefurðu gleymt hvaða for-
réttiinda þú nýtur framyfir þá
sem enu á flœkdngi. Ég þori að
bölrva mér uppá, að árans marg-
ir af þesisum krákulúsum,
hvorbsem þeir eru nú gyðdngar
eða ekki mundu gefa mikið fyr
ir að fá maís að éta.
Schwartz svaraði ekki.
Hverju er hægt að svara dón-
IMTL
— Miður gott fyrdr meltíng-
una, útskýrði hann síðar fyrir
Edie. Magakveisa. Síld er
skárri, þó hún valdi þorsta.
Hann hló sorgmæddur með and
þúnigum skræikjium.
Og Söhwartz var borin sídd,
þökk sé Edie, sem vissi hvar
hún áttd að gera innkauipin. Á
stundum fédck hann lika
pönnuköku, já, meira að segja
lús af súpukjöti, þegar Coihen
sá ekki tih Skólinni hófst í
september, og áðuren Cohen
gat borið fram tillögu um að
fleygja fuglinum út, þá hafði
Edie taiið hann á að bíða með
það þartil Maurie hefða aðlag-
ast skólanum og skólasystkin-
unum.
— Það mundi koma niSrá
náminu, ef hann yrði bekinn
foá hornuim núma, sagði hún, og
þú manst best sjálfur í hvaða
vandræðum við áttum í fyrra-
hauist.
— Alilt í lagi, en fyrr eða
sdðar losa ég mig við fuglinn.
Það geturðiu bókað.
Uppá ednsdæmi tók Schwartz
ó sig fulla ábyrgð á skóla-
göngtu Mauries og námsárangri.
Sem endurgjald fyrir að hon-
um var leyft að dvelja inni í
ein,a eða tvær klukkustundir, á
kvöldin notaði hann mestan
hluta tímans tilað fylgjast með
læirdómi drengsins. Hanm sat
jafnan á kommóSuinmd til hiiðar
við skrifborð Mauri.es, þegar
drengurinn paufaðist við beima
vlnnuna. Maurie var eirðar-
laus að eðlisfari, en Schwartz
hélt homium með lem.pni að mám
inu. Hann hlustaði einimig á
drenginn æfa sig á ílandi fiðlu
og brá sér þá frá öðr.u hverju
framá baðbenbergið tilað hvíla
hljóðhimnumar. Og á eftir
spiíuðu þeir lönguviitl'eysu.
Drenigurinn var frekar slak-
ur í myllu og það var ógerlegt
að kenna homum að tefla skák.
Þegar hanm lá veikur, las
Schwantz fyrdr haran hasar-
blöð, þó persómuílega væri
hann öndverður gegn þeim og
leiddist þaú.
EN Maurie tók framförum í
námi og jafmvel fiðlukennar-
inn hans viðurkenndi að held-
ur hnikaði í rétita átt. Edie gaf
Schwartz heáðurinn af þessu,
þósvo fugliran gerðd sem mdnnst
úr þvl
— Ef hann heldur áfram á
sama hátt, sagði Cohen, þá kem
ég hon/um áby'ggilega á ein-
hvorn gamlan og virðulega-n
menmtaskóla.
— Ó, það viídi ég vona, and-
varpaði Edie.
En Schwartz hristi höfuðið.
— Hanm er vænn dremgur, það
þarf emginn að draga í efa.
Hamn verður aldrei drykkju-
maður eða lemur konuraa sina,
það er engin hætta á því, en
memntamaður verður hann
aMrei. Hann getur eftilvill orð
ið góðux bifvélaviirki, það þyk-
ir en.gin skömm að því nútil-
dags.
— EF ég væri þú, mælti Co-
hien reiðilega, þá mundi ég ekki
vera með iraitit stóra msf niðrí
eimikamáluim aniraana.
— Harry, sagði Edie.
— Já, þoldnmæðj mín er á
þrotum.. Þessd rángeygði asni er
mieð nefið niðrí ölilu.
Þó svo Schwartz væri ekki
velkominn gesitur í orðsins
fyllstu merkínigu., þá skánaðd
hoMafar haras eilitið, en varQa
verður sagt að útlit hans hafi
batnað. Hann leit emnþá jafn
tjásudiega út, fjaðrirnar stóðu í
allar áttir, einsog hann væri að
skreiðast inn úr snjóbyl. Hann
viðurkenndi fúsdega, að hann
eyddi litlum tíma í að flikka
uppá útlit sitt
Það var of margt anmað að
hugsa um. — Edmmig biikk-
smdðavinnu, tjáði hamn Edie.
— Skrýtinn fuigl, bugsaðd hún,
hann er alltaf að huigsa.
En þrótt fyrir alit, höfðu
augu hans eignast ljóma, svo
þó Cothen. kallaði hann Þann
rán.geygða, gerði hann það með
minni áherslu en áður. Þarsem
Schwantz undi sæmiiega við
sitt hlutskipti, reyndi hann að
haMa sér í kuæteislegri fjar-
lægð frá Coheni, en kvöM eitt
þegar Edie var í kvikmynda-
húsi og Maurie undir heitu
steypibaði, byrjaði djúpfrysta-
sölumaðiurinmi að ja.gasft við
fugli-nn.
— Því í andskotamum
þværðu þér aldrei? Hvens-
vegna þarftu alltaf að lykta
einsog úldinn hundur?
— Herra Cohen, með yðar
leyfi, ef maður étur hvítlauk,
lyktar maður af hvítlauk. Ég
ét síld þrisvar á dag. Gefið mér
rósi-r að éta, og ég skal árnga
af rósum .
— Mér er ekki kunnugt um,
að einum eða neimum beri
skylda tilað gefa þér að éta?
Þú getur prísað þig sælan að
fá sild.
— Fyrirgefið, en ég var alls
ekki að kvarta, sagði fuglinn.
Það eruð þér sem kvartið.
— Aukþess hrýturðu einsog
selu-r, sagði Cohien, þó þú sért
héma útá svölunum, bergmáia
hroturnar úr þér um aldt hús-
ið. Þær halda vöku fyrir mér.
— Það er enginn glæpur að
hrjóta, svaraði Schwartz, Guð-
sélof.
— Þú ert fjandans plága og
sndkjudýr. Bráð.um viltu ef-
laust sænga hjá konunni mdnni.
— Verið róleguæ þessvegna
Herra Cohen, sagðd fuglimn.
Fugl er fugl.
— Það eru þin orð, en
hvernig veit ég, að þú ert fugl,
en ekki eimhver íliur ári?
— Ef ég væri einhver ári,
ætli yður væri það þá ekki
þegar ljóst. Og hér skírskota
ég ekkd tál einkumma sonar yð-
ar.
— Haltu þér saman, fugls-
gemill, hrópaði Cohen.
— Dóigiur, skrækti Schwartz,
reis uppá tolærmar og breiddi út
lánga væmgi.
Cohen var að því komimn að
seilast hefir horuðum hálsi
fuglsins, en þá bdrtist Maurie í
baðherbergisdyrunum; það sem
eftir var kvöldsins, eða þartil
kominn var háttatdmd fyrir
Schwartz úti á aJtaminu, rdkti
friður á yfirborðdnu. En
Sohwartz ól þúngar áhyggjur
vegn-a rífrildisins og svaf íba.
Hann vaknaði við hroturnar í
sjálfum sér, og þegar hann var
vaknaður, tók hann að óttast
um framtíð sína. Tilað lenda
ekki aftur í hár við Coihen,
hélt Schwartz sig sem mest í
fuglakassanum. Þegar hann
fékk krampa af að hnipra sdg
þar, þá spásséraði hanm á svala
bríkinnd eða sat á þaki fugila-
kassans lángtímunum saman og
sfcarði útí loftíð.
Hann datt oft útaf steinsof-
andi á kvöldin, þegar hann var
að hlýða Maurie yfir lexíurnar.
Þegar hamn hrökk upp aftur,
hoppaði hamn um taugaóstyrk-
ur og grandskoðaði allt her-
bergið. Hann eyddi miklum
tíma í henbergi Mauri.es og
rannsakaði' vandlega ailar
skúfflur, þegar þær voru dregn
ar út Og eittsinn, þegar hann
famn stóran bréfpeka, nuddist
hamm. inní pokamn til frekari
könnunar. Drengurdnn skemmti
sér konúnglega yfir fuglinum í
bréfpokanum.
— Ég held hann ætli að
byggja hreiðrar, sagði hann við
móður sína.
Edie sem tók eftir að
Sohwartz var áhyggjufullur,
tadaði hijóðlega tid hans.
— Ef þér færuð í einhverju
að óskum mannsims míns, þá
yrðd samkomuiag ykkar eftííl-
vild betrá.
— í hverju til dæmis?
— Farðu í bað, ti'l dæmis.
— Ég er of gamald til það
taki þvi að fara í bað, andæfði
fugiinn. Ég fæ fjaðraios þrátt
fyrir það.
— Hann segir það sé lykt
af þér.
— Það er lykt af öldum. Sumt
fóiik lyktar vegna hugsaraa
sinna eða vegna imn.rætis. Min
iykt stafar af mafcnum, sem ég
ét. En af hv-erju lyktar Coíien?
— Látið það nú niður falla,
a-nnars verður hann bara
öskuíilur, sagði Edie,
í nóvembenlok var frost og
úrhellisrigndng tid ski.ptis, og
Schwartz skalf af kulda. Hann
vaknaði af óværum blundi váð
dynjandi negn með dof-a í ödl-
um limum og gat varia bært
vængina. Hann var þegar byrj
aour að fá gigtarsitingi. Hann
hefði gjarnan kosið að eyða
meiri tíma inni' í velgjunmn, sér-
staklega þegar Maurie var í
skólanum og Coben í vinnu. En
þnátt fyrir það, að Edie var
brjóstgóð og hefði eftilvidl vidj-
að laiuma honum inn á morgn-
ana, þó ekkd hefði verið nema
tilað leyfa horaum að þorna, þá
var fuglinn smeykur við að
biðja hana leyfis.
En kvöM eitt, þegar Cohen
hafðd lokið við að lesa grein
um ven.jur farfuglanna, fór
hann útá svalirnar, meðan
Edie var að steikja kjöt í ofn-
inum. Hann leit inní fuglakass-
ann og ráðd-agði Schwartz að
hypja sig, það yrði honum fyr-
ir bestu. — Það er kominn tímd
til, að þú takir til vængjanna
eirasog aðrir farfuglar.
— Hversvegna hatið þér mig
svona innilega, Herna Cohen?
spurði fuiglinn. Hvað hef ég
gent á hlut yðar?
— Afþvi þú ert fyrsta
flokks vandræðagemlíngur,
þessv>egn.a, og hver heMurðu
að trúi þes®u kjaftæði um gyð-
íngafugla? Hypjaðu þig, eða
það verður mér að mæta.
En Sehwartz þrjóskaðist við
að hypja sig, svo Cohen hóf
henfisrð tilað áreita hann, en
reyndi sam,t að leyna því fyrir
Edie og Maurie. Maurie hat-
aði ofbeldi og Cohen vildi
ekki, að hann sæi raeitt ljótt.
Haran huigsaði sem svo, að ef
hann aðeins hnek'kti fuglinm
með fáeiraum bellibrögðum, þá
mundi hann fl'júga sína leið,
án þess þó að vera á nokkum
hátt líkamlega laskaður. Sumar
leyfið er á enda kæri fuigl, liátt-
um hann, nú leita uppi nýjan
gestgjafa sem veitir ’ókeypís
húsnœði og mat, hið ljúfa lif.
Cohen hafði að vísu áhyggjur
vegna þedrna afleiðínga sem
þetta kynni að hafa fyrir nám
Mauries, en ákvað að taka
áhættunni, í fyrsta lagi vegna-
þess, að drengurinn virtíst
komiran uppá lagið með að
vinna lexíurnar sdnar — og í
öðru lagi af þvi hin sífellda
nærvera Schwartz, jafnvel í
draumum, var að gera hann
vitlausan.
Sölumaðurinn hóf herferð
sína gegn fuglinum á því að
blanda kattafæðu í síldar-
stöppuna á fati Schwartz.
Hann blés einmig upp bréf-
poka og spreragdi þá fyrir uit-
an kassann, þegar fuglinn svaf,
og þegar honum hafði tekist að
gera Schwartz afar sdæman á
taugumi, þó efcki nægði það tii-
færði hann heim fúd'lvaxinn
kötJt, líddega sem gjöf handa
Maunie, sem aldtaf hafði láng-
að að eigraast kötit. Og kötfcur-
inn lót ekki sitt eftdr liggja og
þeyttisit á Schwartz adUaf þeg-
ar haran kom auga á fuiglinn,
og varð innan skamms vel
ágengt í baráttu sinni, því hon-
um iánaðist að rífa fjaðravönd
úr stéli fuglsáns.
Og jafnvel þegar Maurie las
iexíurnar sínar og bl'átt ban.n
lá við, að kötturinn færi inní
henbergið hans, þá var enginn
ffiðu'r, — á eiuhvern du'larfudl-
an hátt slapp hann addtaf inn,
svo að Schwartz átti vængjum
fjör að launa, þegar liaran flúði
í ofboði milld húsgagnanna
undan kjafti og klóm viiiidýrs
ins.
Eittsinn, þe.gar fuglinn klag-
aði í Edie yfir þvi hve áhættu-
samt lif hans væri, sagði hún:
— Verið þolinmóðuir, Herra
Schwartz. Þegar köturinn
kynnist yður betur, þá hættir
hann að veiða yður.
— Ef hann hættiir þvi nofck-
urnitíma, þá verður það í Para-
dis, svaraði Schwartz. Gerið
méa- þann greiða að losa yður
við ófétið. Hann gerdr líf mijtt
að eiraum. stóruim táradal
Fjaðrir miínar faiQa einsog lauf
af tré.
— Mér finnst afar fyrir
þes&Ui, en Maurie þyfcir vænt
um kisuna og lætur hana sofa
hjá sér.
Hvað gat Schwairtz gert?
Hann var áhyggjufudlur, en
gat ekfci komist að niðúrstöðlu,
þvi hann óttaðist hrakninga.
Þessvegna át haran síddarstöpp
uraa blandaða kattarmat og
reyndi sitt besta tilað tadia
ekki eftir bréfpokunum, sem
guld.u einsog hvellspnengjur fyr
ir utan fuglakassann á næt-
umar og hann lifði hræðilegar
stundir nær lofti en gólfi, þeg-
ar kattarófétið stóð ánvakiur og
leitaði færis á honum, skæl-
aindi og berjandi ráfuinini í gólf
ið.
Það liðu margar vifcur. En
þegar Maurie toom heim með
núld í reikníngi daglran eftir að
móðir Cahens dó í íbúðdnni
sinni í Bronx, þá beið Cohen
ískrandi af ítlsku, þángaðtál
Edie var farinn með drenginm
í fíðlútlíma og réðist þá til at-
lögu við f'Ugliran.
Hann elti hann með kústi um
svalimar og Schwartz flaug
fram og afibur viti sínu fjær og
forðaði sér að síðustu inní
fuglakassann. Cothen rak hönd
ina sigri hrósandi inní kass-
ann, greip um horaða fætiur
fuglsins og dró hann út. Fugl-
inn skrækti og barði vængjun-
um örvæntíngarfullur. Cohen
snéri fugliinum í hríngi yfir
höfði sér. En í einni hriingferð-
inni, heppraaðist Schwartz að
dúra niður og ná með goggu-
um taki á nefi Cohens, sem
hann sleppti edcki, heddur herti
af lifs og sálar knöffcum. Cohen.
æptá af kvöl, sló fuglinn knýtt-
um hnefa og sieit hann af nef-
inu með að toga af ödLu afli í
fætur han®. Aftúr þeytti
hann Schwaitz yfir höfði sér,
þartil fuglinn sá stjörraur af
svima, og varpaði honum þá af
öldu afli í sortann.
Schwartz féll niðrá götuna
eirasog steinn. Þá grýtti Codjen
fugl akassanum og matartrog-
Lnu á eftir honum og lagði við
eynun, þartil hann heyrði
hvort tveggja ljósta götuna.
Cohen beið í fudda klukku-
stund mieð kústinn í hendi, ör-
an hjartslátt og helaumt raeí.
Hann bjóst við, að Schwariz
sraeri aftur, en fugliran lét ekki
sjá sig.
Þá er maðúr laus við þenn-
an bölvaðan dnullusakk, hugs-
aði sölumaðurinn og smofcraði
sér inraí velgjuna. Edie og
Maurie vonu komin heim.
— Líttu á, sagði Coihen og
berati á blóðugt ncf sér, sran
var bólgnað uppi þnefaida
stærð. Líttu á hvað þessi
fuglsóþokki h-efur gert. Þetta
verður ör sem aldrei hverfiur.
— Hvar er hann nú? spurði
Edie önvæntin ga-rf u B.
— Ég fleygði honum úf og
hann flaug siraa leið. Gkxðsélof,
að við eruim laus við hann.
Enginn sagði ntiti, en Edie
Iþurrkaði sér um auguu mieð
vasatolútnum og Maurie fiór
Framih. á bls. 12
22. febrúar 1970
LESBOK MORGUNBLAÐSINS 5