Lesbók Morgunblaðsins - 31.01.1971, Page 6
Aftnrlivarf til upprunaleKS umhverfis: Ibúðarhús byKgt í einskonar hellastíl.
íslenzk stofa frá því rnn aldamót. Málverk eftir Þórarinn B.
Þorláksson.
Um
stílbreytingar
og
áhrif
þeirra
Klassísk híbýii, sem gæta í senn verið ný, eða frá eldri tíma. Takið eftir roseminni,
sem þessi stíll myndar. I þesskonar umhverfi líður flestum vel.
LÖNGUM befur því verið sileg'ið föstu, að
umihverfi majnmsiins mótli hamn og að sá
þj óðfllokikiutr, sem lemgi heifluir búið í sama
laindinu, hljótí að draiga dám af því. Við
eruim flest mifklið inmamhússfólik, etois og
raumar hiýt'uir að verða í norræmai lamidi.
Húsakynmiin eru e'kkii bara t!il að þreyja í
þorranm og góuma; þau eru dvaliarstaður ár
og síð og allllia tlíð. Þau enu um leiið hliuiti
af því umihverfi, sem mótar ókkur, kym-
Slóð firam af kymtsióð.
Þammig hafa elimmlig torfbaeirnlir mótað
okkur: Baðstofam og baðstoÆuHífið, þótit það
kæm'i raumair efckli tii skjaiammia fyrr em á
siðari öidum. En fyrst og fmemist myrkrið
og sá jarðþefuir, sem varð í bæjum; eimmiig
kiuil'di og húsieki. Þanmiiig voru ökikar húsa-
kymmi ölld firam af öld og uigglauist hefiur
það haft eimhver áhrif á stofniimm á sama
hátt og iaindið haföi áhri'f á hamm.
Sé þvi slliégið föst'U, að umlhverfi hafi
áhrif á manmfólíklið, þá hljóta húsiakynmi að
Æaldia þar umd'iir; elkikli höfum við svo iítáð
af þéim að segja hér á norðurhjaramum.
Fól'k segir stundium, að það sé gotlt að búa
í timtouinhúsi, það hafi svo góð áhrif. Hvort
þau áhiríf eru liíkamlieg eða sáiiræm er ekki
nefmit, en Mkfliega á fóllk þó við góð áhrif á
sáiíinia. Einhvermtíma gat að líta hávís'imda-
iega niitigerð um þessi efmii í eimiu dagblað-
anma. Megimíim'ntak þéirrar greiniar var, að
andrúmsiliofitó'ð yrði hei!lmæ.maira í tiimibur-
húsum, og héligaðiiSt það af þvi, að súreíwis-
atómm í loíttimiu höiguðu sér eiittihvað öðru
vísli í timfouirhúsum og átt'i þetta að hafa
æskiflieg áhiflf á skapiyndi fólfcs. Geta þá
þeir, sem búa í stéimhúsuim rýnít í eiiigin
barm og fougliœltit, hvort þeiir haffi verið
skaipbeM hér áðuir fyrr, þegair Ælest'ir
bjuiggu í tiimbunhúsium. Að vísu vill svo
vefl tifl, að frágamigur stéimhúsia er oftast
með þedm hætit'i, að ha:röviöartimburhú,s er
byggt inmiam í slteimihúsið og er vísit hægt
að telja á fingrum ammiairar haindar þær
þjÖOir, sem getia lieyft sér sflifcan miunað og
íbuirð í húsibyggiinguim.
En inmréttimgar nútíima íbúðarhúsa eru
mieð ýmsum hættli og þá vakimar sú spumn-
inig, hvont þetta haifli yfliirfoöfuð eimhver
áhrif. Er það einumgis til að gieðja augað,
toiflia í tízfcummii, apa eiflCiir máumganuim hér
eða þar, eðia hefur þetta eimhverja merkd-
iG'gri þýð'ingu, þegair öllliu er á botoinn
hvöMt ?
f>að er í senm sitórfcositfliegt og gleðiflegt,
hvað miiismumiur á hibýiium mamma er lliitiilll
orðiinm. En uim síðuisibu aildamót voru srtáss-
stofumiar hjá „betra sbaindimiu“ meö ailveg
sérStökuim hætti og að sjáflifsögðu efitir
damsfcri fyrinmymid. Meginireigliam var sú, að
svo var þétt Skdpað borðuim og dmmskots-
borðuim, stöluim og sfcatthollum, að mamm-
fólfcið varð heflzt að skáskjóta sér tdl að
komasit átoam.
Veggimnir voru „betnekktlir" mieð þumg-
lamafliegu veggfóðri og þar hémigu fjöíl-
skylidumymdir ásamit mynduim af kómigiin-
um, Jónii S'iigurðssyinii og Drottinn blessi
6 LESBÓK MORGUNBLAÐSINS
31. jamúair 1971