Lesbók Morgunblaðsins - 09.04.1972, Blaðsíða 4

>
HINIR
TQtF
um: Enginn, sem lítur til baka,
afitir að hann hefir lagt hönd á
plöginn, er nothæfur fyrir
Ouðsríki. Kristiur fann sína
fyrstu lærisvaina í smáþorpum
við norðanvert Genezaretvatn,
það voru tvennir bræður, þeir
Andrés og Símon Pétur og Jak
ob og Jáhanmes. Þessir 4 voru
kjarninn i hinum litla hópi er
flijótt bættist við. Hinir voru
Filip, Bartolomeus, Mattheus
(Leví) Taddeus, Jakob Alfæus,
Siimon Zeioties, Tomas og Jud-
as Iskaríot.
Því voru þeir tólf að tölu?
Kristur vildi hafa 1 fulltrúa fyr-
ir hinar 12 ættkvíslir Israels.
Þeir áttu andlega séð að mynda
hið nýja Israel. Einnig er 12
dulræn ta'a sem lleiðir hugann
að kvartilaskiptum tunglsins
og hinum 12 tímum dagsins. Jó-
hannes var mjög ungur mað-
ur, næstum ungíingur en allir
hinir lærisveinarni.r fulltíða
menn á bezta aidri, hertir af
starfi og útivlnmu.
Eins og skrifað stendur, fólst
starf Krists mikið i þvi, að
hjálpa og hugga hina fátæku
og það var þess vegna mjöig
eðlilegt að hann veidi iœri-
sveinana eirmitt úr röðum al-
þý&unnar. Fjórir þeirra voru
fiskimenn, en hann gerði þá
fljótt að sá'maveiðurum. Þeir
voru skeggjaðir með sandala
(ilskó) á fófcum, í víðum kyrtl-
um, sem oínlr voru úr grófu
efni með biaktandi höfuðklæði
og ekki ólíkir hinum flakk-
andi Bedúínum, sem enn er að
sjá á hæðardirögum Galileu.
Mattheus og Jóhannes munu
sjálfir hafa skrifað guðspjöll
sín og aðrir postulanna eftir
létu pistla og bréf sem þeir
annaðhvort hafa lesið öðrum
fyrir eða skrifað niður. Fæst-
ir þeirra höiðu notið nokkurr-
ar skólamenntunar. Móðurmál
þeirra var armeniska, ei'tt af
semetísku málunum.
Það myndi vera mikill mis-
skilmngur að hugsa sér að
tiimi þeirra m = ð Kristi hafi ein
'göngu ver'ð e:tt stórt krafta-
verka- og piningartimabil. Á
milli hinna stóru augnabhka
eða atburða, gekk daglega líf-
ið sinn vanagang.' Það hlýtur
að hafa r+.t góður félagsandi
millií iærisve'nanna, er þeir
ferðuðust um. Eitt sinn gerðist
það, að Jakob og Jóhannes
urðu ájsátt'r um það við móður
sína, að hún í'æri til Jesú og
bæði hann um það, að þeir
bræður feng'iu að sitja við hiið
hans í himnaríki. Sem sagt að
þeir fengju beztu sætin. — Þeg-
ar hinir lærisveinamdr heyrðu
þetta, uröu þeir mjög hryggir
og uppnæmir — en Jesús róaði
þá með því að segja — ,,Sá sem
vill verða mestur — verður um
leið að vera þjónn allra hinna.“
Þessir 12 menn ferðuðust
með meistaranum um þvera og
endilanga Galileu og fluttu
kenningar sínar i þorpum og úti
á landsbyggðinni. Stundum voru
1 eða 2 þeirra sendir á undan
hópnum til þess að undirbúa
komu meiistarans. Þeir höfðu
engan faistan gisti- eða sama-
stað þvi eins og skrifað stend-
ur: „Refir eiga sér greni og fugl
ar himins hreiður, en mannsins
sonurinm hefir hivergi höfði
sínu að halla.“ En það voru
næstum aldrei nokkrir erfiðleik
ar hjá þeim að finna sér skjól
yfir nóttina. Þeir sváfu í hell-
um og hiverjum þeixn stað er
skjól var að finna, ef þeir ekki
voru svo heppnir að fá húsa-
skjól hjá vimum, eins og fil
dæimis þegar þeir gisitu hjá
hinmi önnum köfnu Mörtu. —
Orðrómurinn um meistarann
fór eins og eiidur í sinu á und-
an homum og fljótlega hafði
mannfjöldi safnazt saman hvar
sem hann fcom — til þess að
sjá hann og hlýða á kenninigar
hans. Oft höíiðu þeir ekki frið
til að matast.
Snemma morgun einn fyrir
dagmiál, gekk Jesús h(*jóðttega
burt frá lærisveinunum til að
biðjast fyrir í einrúxni, en ekki
haíði hann verið lengi frá þeim
er þeir flundiu hann og Sdimon
Pétur hafði orð fyrir þeim og
mælti: „Þe.ir leita allir að þér
herra.“
Ef ætti að diæma eftir vdð-
brögðum fó'.lksins, sem hlustaði
á kenningar hans, urðu aillir
gaignteknir af hinum örugga
persónuleika hans. Af frásögn-
um guðspjallanna fáum við
skýra mynd af hinu ómótstæðd-
lega aðdráttaraflá hans. Hann
hafði eðlilegam mynduigleika,
sem varð áihriifamieiri vegna
þess hve framkoma hans var
hrein og bein. Lærisveinamir
koimust eff-ilega eiaki hjá því að
verða fyrir áhrifj^f.'i af himum
mdkla persónuieiika Krists —
Þeir voru með hionum daig
hvem töluðu við hann á
ferðum þeirra miiUi þorpanna
og sátu saman vdð eldinn á
kvöildin. Næstium óskynjaniega
mótast huigir þeirra og skap-
gerð. Að sönnu gaif Kristur
þeim sjálían sig, en hann fékk
þó ailtaf eitthvað af þvi aftur,
því í hinni óendanliegu einangr
un sinni hlýtur hann að hafa
fundið huigigun í mannleigri
hlýýu þeirra og kærleika til
hans. „Ég kalla ykkur ekki
lengur þjóna,“ sagði hann ein
hverju sinni við þá, „þvi að
þjónninn veit ekki hvað herra
hans ætiast fyrir, en ég kalla
ykkur vini.“ Þegar margir af
fyiigieimönn.um hans yfirgáfu
hann, spurði hann hina 12:
„Ætlið þið nú einnig að yfirgefa
mig?“ Við finnum að það er
biturleitki og tregi í þessari
spurninigu. Það þurfti líka mik
ið hugrekki til að 'ílyligja Jesú
og vera lærisveinn hans. Öðru
hvoru ákvað meistarinn að
þeir kærou fraim fyrir mikinn
Húsbúnaður
POMPIDOU
BREYTIR
UM STÍL
1 sambanði við Kinaferð
Nixons hefur ýmislegt verið
skrifað og skrafað um Kín-
verja. Meðal annars það, að
Kínverjar hafi löngum litið á
útlendinga sem barbara og tal-
ið af þeim að vænta frcmur
litillar menningar og manna-
siða. En þó var nefnd ein und-
antekning: Kínverjar hefðu
löngum álitið að Fransmenn
væru menningarþjóð. Kaun-
ar eru þeir ekki einir um
það. Allt frá þeim dögum er
hinir frönsku I.úðvíkar
gengu með parrukin sín um
glæstar vistarverur Versaia,
hefur þessi franski barok- og
rokokostíll verið furðu líf-
seigur, ekki sízt í þjóðhöfð-
ingjabústöðum, sendiráðum
og þeim opinberu byggingum,
þar sem móttökur fara fram.
Til dæmis gat að líta ágætt
sýni af þessum stíl í Eiysée-
höll, þar sem Frakklandsfor-
seti býr. Þar var hátt til lofts
og mikil ljósakrónudýrð, en
gullnar skreytingar um alla
veggi. Og síðast en ekki sizt:
Borð og stólar í stU Lúðvíks
15. og Lúðvíks 17., hreinir
dýrgripir, en ekki ýkja þægi
leg húsgögn.
Nú er helzt að sjá, að
Fransmönnum þyki tími til
kominn að hræra dulitið upp
í barokinu og gefa með því
tU kynna, að upp sé runnin
ný öld. Það kom samt vissu-
lega mjög á óvart, þegar
fréttamenn voru boðaðir í El-
ysée-höU, vegna þess að Pom-
pidou forseti hafði skyndi-
lega breytt um stU innan
haUarveggjanna og það svo
um munaði. Breytingin var
svo róttæk, að aUur timinn
frá Lúðvíkunum og frönsku
byltingxmni hafði verið tek-
inn í einu stökki og sjá: geim
öld með tilheyrandi poppi og
abstrakti var upp runnin og
töldu ýmsir að Lúðvikarnir,
Napóleon og de Gaulle
mimdu snúa sér víð í gröfum
sinum.
Það sem blasti við frétta-
mönnum í Elysée-höU var í
stuttu máli bylting í ljósum
og Utum, hönnuð af lista-
manni frá ísrael, Yaacov Ag-
am að nafni. Meðfylgjandi
Framhald á bls. 12.
mannfjölda — Þeir urðu að
venja sig við það hlutverk sem
beið þeinra, sem trúboða og
pirédikara. Hanm ei'nn vissi
hvaða hættur biðu þeirra. Því
eins oig hann saigði: „Ég sendi
yklcur sem lömb meðal úlfa.“
Lærisveinarnir hafa eflaust
komizt í ýmiss konar erfiðleika
oig vandræði á þessum ár'um og
án efa oft verið grýttir af hin-
um tartryggii'U þorpsbúum, þeg
cir þeir vonu á ferðum sinum
með meiS'taramum. En af reynsl
unni lærðu þeir. Hægit oig hsagt
í 'gegnum mikílar þj'áninigar og
þrautir urðu lærisvieinamir að
hinium sönrnu pastulium, eða
eins og orðið þýðir á grís'kri
fcungiu: Sendiboðum, hinum
harðlgerðu rid'dur.um þjóðveg-
anna, sem að einum undan-
sttdldium átfcu efitir að hattda
áifram starfi meistarans, hér á
jörðinmi eftir daiuða hans. Þeir
setfcu líf siibt að veði — til að
breyta veröldinni.
Meðan meisitarinn var meðal
þeirra hefir tæplega þeim skyn
samasta þeirra verið alveg
ljóst, hvað fyrir Kristi vakti
með kenningum hans og
starfii, því eimu sinni, er þeir
báðu hann um að útskýra fyr-
ir sér daamisögu — eða samttttk-
ingu, stundi hanm við oig mæiti:
„Skiljið þið þá ekki eimu sinni
þessa dæmisögu? Hiyernig ætt-
uð þið þá að geta skiiið alttiar
himar?" Þegar Filipus biður
hanm um tákn til að .gera sig
fastairi í fcrúmmd, svarar hann
hryggiur: „Sm> Jenigi hef ég ver
ið með yður, og þú þekkir mig
eklki ennþá Filipus?" Nú verð-
um við að hugOeiða það að hin
ir 12 menn höfðu alizt upp í
Gyðiimgatrú og þeim skilninigi
sem lagður var í komu Messías-
ar. Á þeim tiima var Israel her-
niumið af Rómverjium og læri-
sveinamir sáu í Kristi þann
koruung sem spádiómarnir boð-
uðu að myndi koma og frelsa
hið elskaða föðurland úr hin-
um höfcuðu hemámsfjöitnum.
Það var of stórt til að sldija,
að sá freisari, sem þeir fyCgdu
áfcti að frelsa allan heiminn
með dauða símum. Þegar hann
hélt í sina síðustu göngu — sig-
urgöniguna inn í Jerúsaliem —
fögmuðu þeir á röngium grund-
veiii. Jáhannes minntist þess
seinna með blygðun, að læri-
sveinamir skildiu ekki hina
rótfcu ástæðu. Árekstra.mir
milli Jesú og hinna gyðing-
legu yfirvalda, faríseanna og
hinna skriftlærðu, urðu simátt
otg smátt harðari. Krisfcur hafði
varað lærisveinana við þvi, sem
myndi bíða þeirra: „Menn
munu hata yður og ofsækja
min vegina. Bi'karinn sem óg
tæmi — muniuð þér Mlka tærna."
Þama gefiur hann þeim í
fyrsfcu hugmyndina um það,
sem koma skal og gerir þá ófcta-
slegna með þvú að spyrja:
„Hefi ég ekki valið ykikur affia
12 og þó mun einn ykkar
svíikja mig?“ Frá þeim tíma
sem meistarinn sagði þessi orð
er hægt að lesa i guðspjöll-
unum, strjáttar bendimgar um
þessi ókomnu svik og að sið-
usfcu aíhjúpar svo Júdas sig
sem svikarann. Við fáuim vitn-
eskju um, að það er Júdas,
sem hefir verið gjaldkerinn í
hópmuTn. Hann hefir varðveitt
sjóð þeirra, sem ugglaust hefir
ekki verið stór. Við í'áuin vi-tn-
eskju um, að hann hafi spurt
pnestana: „Hvað viljið þið
borga fyrir, að óg handselji
ýkkur hanin?“ Haíði Júdas þá
e'kkert lært eða skittið á gönigu
sdnni með meistaranum, hafði
hann ekki umskapazt eins og
hinir? Haifði hann alltaf haft
það í huga, að Kristur yrði
taomungur Gyðinga og þá
væri honum borgið? Skoðiun
sögunnar hefir verið sú, að
ástæða hans til þessa illverkn-
aðar hafi verið peningagræögi.
En hafi svo verið, var þetta of
lítið íé til þess — 30 siifurpen-
ingar var ekkert — nema svo
hafi verið að þessir 30 pening-
ar hafi aðeins verið fynirfram-
greiðsla á stærri upphæð —
því verður víst aldrei svarað.
„TLmi minn er nær,“ segir
meistarinn — það er páskahá-
tíð Gyðinga. Lærisveinamir
hafa útvegað húsmæðd i húsi
auðmanns í útjaðri Jerusal-
em. Þar er friður og ró og þeir
4 LESBÓK MORGUNBLAÐSINS
9. apríl 1972