Lesbók Morgunblaðsins - 02.06.1974, Blaðsíða 8

□ULRftn
EFni
□c
TRÚfiR
REVnSLfl
ALLIR
MENN
ERU
Rætt \ið Amór Egilsson um
Rosicrucian dulspekiregluna o.fL
Eftir Ama Þórarinsson
0 Fáir hafa getað komizt hjá að
veita þvl athygli, að það þjóðfélag
sem Vesturlönd hafa búið sér til á
tuttugustu öld, þ.e. svonefnt vel-
ferðarþjóðfélag, hefur ekki átt
alls kostar upp á pallborðið hjá
þeirri kynslóð, sem það hefur
fætt af sér, og sem hefur alizt upp
I því og á því. Þær efnislegú vel-
mektir, sem ungt fólk í dag hefur
fyrir augunum, — og nýtur í flest-
um tilfellum góðs af — eru að því
er virðist ekki jafn verðusgt tak-
mark í lifinu og þær voru fyrir
næstu kynslóðir á undan, eru ekki
sú lífsfylling og það lífsgildi, sem
þörf er á I nútímanum.
0 1 þessari heimsmynd togast
annars vegar á kyrfileg kerfis-
binding á hinu veraldlega of efn-
isleg^. sviði, og hins vegar ringul-
reið og tóm á hinu andlega. Það
andlega tóm hefur hinum hefð-
bun nu trúarstofnunum ekki tek-
izt aó fylla og þá ringulreið hefur
þeim að verulegu leyti ekki tekizt
að stilla. Því hefur ungt fólk í
síauknum mæli leitað á önnur,
fjarlægari og nýstárlegri mið.
Fyrir utan víðtækar og vinsælar
hreinsanir svonefndra Jesúbarna
innan Kristninnar hefur fráhvarf
unga fólksins frá Vesturlöndum
nútímans beinzt í átt til trúar-
bragða og lífsspeki Austurlanda
eða til fornra og frumstæðra trú-
arbragða. Þetta hefur að visu
komið fram I hinum margbreyti-
legustu myndum, en nefna má af
handahófi taóisma, Búddisma,
astrólógiu eða stjörnuspádóma-
fræði, djöfladýrkun, galdratrú,
Ásatrú, mysticisma eða dulspeki
og alls kyns andatrú og dulhyggju
(occultisma) sem dæmi um trúar-
legar leiðir, sem farnar hafa verið
I hvað mestum mæli af ungu
fólki, að fundanförnu.
0 Arnór Egilsson er ungur Is-
lendingur, sem reynt hefur marg-
ar af þessum leiðum. Nú hefur
hann hitt á þá, sem hann telur
fullnægjandi. Rosicrucian-reglan
er alþjóðleg dulspekiregla, sem
fáir hafa sjálfsagt vitað að væri
til. Þau fræði, sem þessi regla
ástundar, er sú leið, sem Arnór
hefur valið, — þ.e. jafnframt
kristinni trú, því rétt er að taka
fram strax I upphafi, að Arnór er
kristinn maður og Rocicrucian-
simi er ekki trú, heldur dulspeki,
reist á vlsindalegum grunni. Eða
svo mikið fékk Morgunblaðsmað-
ur að vita, er hann ræddi um þessi
efni fyrir skömmu við Arnór og
Þóru Guðrúnu Sveinsdóttur,
konu hans eina kvöldstund.
Þau Arnór og Þóra eru bæði
háskólanemar, — Arnór er á
fyrsta ári I læknisfræði og Þóra á
öðru ári I almennri bókmennta-
sögu, auk þess sem hún kennir við
Hagaskóla. Og þannig sameina
þau I einni og sömu persónu vis-
inda — eða fræðimann, kristinn
mann og dulspeking. Þessa sam-
steypu telja þau rúmast og þrlfast
vel innan Rocicrucianreglunnar.
En það var Arnór, sem komst
fyrst á bragðið.
„Ég er sennilega með þeim
ósköpum fæddur að hafa alla tíð
haft þörf fyrir að þekkja sjálfan
mig,“ sagði Arnór, „og alveg frá
því ég var strákur hef ég verið að
lesa mikið um dulræniefni. Eg
hafði til dæmis kynnt mér galdra,
tarot, Cabala, astrólógiu og þeó-
sófíu, en mér tókst ekki að finna
neina fullnægju i öllum þessum
lestri, og allri þessari stúdíu.
Þetta var kaos. En þegar ég kom
inn I Rosicrucian-regluna, féll
púsluspilið saman. Samt var ég I
upphafi mjög efins gagnvart öll-
um þeim stórkostlegu hlutum,
sem reglan sagðist búa yfir.“
„Þetta byrjaði allt með því,“
hélt Arnór áfram, „að þegar ég er
17 ára finn ég af tilviljun mánað-
arblað reglunnar, „Rosicrucian
Digest“, heima hjá mér. Þegar ég
spurði föður minn að því hvað
þetta væri, vildi hann ekki segja
mér það, en sagði þó, að ég gæti
lesið þetta ef ég vildi. Upp úr
þessum kynnum mínum af fræð-
um reglunnar sótti ég um inn-
göngu, og varorðinn félagi 18 ára.
En það var svo ekki fyrr en
seinna að ég komst að því, að faðir
minn hafði einnig orðið félagi,
ásamt nokkrum fleiri Islending-
um á fyrri hluta aldarinnar, sum-
um raunar nafnkunnum. En þess
ir menn voru dreifðir, og aðild
þeirra að reglunni fór dult. Ég
veit ekki hvað þeir voru margir I
raun og veru.“
©
Arnór og Þóra: „Maður metur lifið svo miklu meira".
(Ljósm. Mbl. Sv. Þorm.)
Tákn Rosicrucian-reglunnar: Rósin
og krossinn.
RÓSIN OG KROSSINN
Rosicrucian-reglan, eins og hún
er kölluð á ensku, dregur nafn
sitt af latneska heitinu „Rosae
Crucis", eða „af rós-krossinum“.
Heitið kemur frá tákni reglunnar,
sem er margra alda gamalt, og
samanstendur af krossi og rauðri
rós. Krossinn er I þessu sambandi
ekki kristið tákn, heldur felur
hann I sér sína sérstöku, tákn-
rænu merkingu, er „tákn llfsins,
þar sem allar leiðir mætast", eins
og Arnór sagði. Og rósin I miðju
krossins, eða á „krossgötunum",
er tákn sálarinnar eða sjálfsins.
Arnór sagði okkur I þessu sam-
bandi frá draumi Islendings og
félaga I Rosicrueian-reglunni,
sem leggur stund á sálfræði við
Háskóla Islands. Hann dreymdi
„svarta kassann“ fræga, tákn hins
óþekkta, sem sálfræðin er stöðugt
að reyna að komast að, og sveif
kassinn I draumnum eins og
steinn Stanley Kubricks, hið sam-
svarandi tákn hins óþekkta í
myndinni „2001 — A Space
Odyssey“. Opnaðist kassinn siðan
smám saman, fyrst framhliðin,
síðan hliðarnar, toppurinn og
botninn, og tók þannig á sig mynd
krossins. Og inni I kassanum, — i
miðju krossins — var rauð rós.
FuIIu nafni nefnist reglan
„Ancient Mystical Order Rosae
Crucis“, skammstafað A.M.O.R.C.,
og undir þessu nafni gengur hún
um heim allan, , en reglan starfar
nú I öllum heimsálfum og I tugum
landa. Alþjóðleg miðstöð reglunn-
ar er I San Jose I Kaliforníu I
Bandarlkjunum. Þaðan dreifir
hún fræðum sínum til félaganna,
auk þess sem hún heldur uppi
ótrúlega víðtækri rannsóknar- og
útgáfustarfsemi, með rekstri há-
skóla, stjörnurannsóknarstöðvar,
vísindasafns, egypzks safns, lista-
safnso.fl. (sjámyndir).
HINN EGYPZKI UPPRUNI
Sögulega séð, sagði Arnór, að
Rosicrucian-félagar litu á regluna
sem upprunna I hinu forna
Egyptalandi, hjá hinu svokallaða
Stóra hvíta dulspekibræðralagi,
og litið á þann fræga faraó,
Ikhnaton sem stofnanda reglunn-
ar I kringum 1350 fyrir Krist, og
Keops-pýramídann sem eitt af
elztu musterum hennar. Segir
sagan, að eftir hans dag hafi regl-
an verið bæld niður og ofsótt.
Siðan fór hún bæði leynt og ljóst
á hinum ýmsu skeiðum, en barst
út, fyrst til Grikklands, síðan til
Rómar, og á miðöldum starfaði
hún víða undir ýmsum nöfnum,
og var þá I flestum tilfellum lokuð
leyniregla.
Það var svo á sextándu öld, að
Rosicrucian-reglan kemur fram á
sjónarsviðið á ný, og nær út-
breiðslu m.a. fyrir tilkomu prent-
Iistarinnar, en talið er, að hinn
sögufrægi, brezki heimspekingur,
Sir Francis Bacon, hafi að veru-
legu leyti staðið að baki þessari
endurreisn, þótt aðstandendur
hennar hafi notað dulnafnið
Christian Rosenkreuz.
„Það er annars skemmtilegt,"
sögðu þau Arnór og Þóra, sem
kynntist reglunni f gegnum eigin-
mann sinn, „að maður kemst að
raun um, að ýmsir frægir menn,
sem maður hafði lesið um I sög-
unni, höfðu verið félagar I regl-
unni.“ Sem dæmi nefndu þau
brezka stærðfræðinginn og heim-
spekinginn Isaac Newton, mann-
inn, sem uppgötvaði þyngdarlög-
málið, þýzka heimspekinginn og
stærðfræðinginn Gottfried Leibn-
iz, franska heimspekinginn René
Descartes, og tónskáldið Claude
Debussy. Og af kunnum nútíma-
manni má nefna Walt Disney.
Þannig erkvikmyndin „Fantasía“
sköpuð undir greinilegum áhrif-
um frá Rosicrucian-fræðum.
Einnig var John Dalton, sem kom
fram með atómkenninguna, félagi
I reglunni.
Rosicrucian-reglan er því dul-
spekiregla, sem byggir á uppgötv-
unum Forn-Egypta, en hefur þró-
að þær gegnum aldirnar og enn I
dag er haldið áfram að rannsaka
hin upprunalegu viðfangsefni
hennar I ljósi nýrra tíma óg nýrra
staðreynda. I dag er hún öllum
mönnum opin til inngöngu burt-
séð frá trúarbrögðum þeirra,
þjóðerni, stétt, litarhætti, kyn-
ferði o.s.frv. „Reglan er leynileg
að því leyti einu,“ sagði Arnór,
„að sá fróðleikur, sem hún miðlar,
er ekki gefinn út opinberlega,
heldur er hann sendur reglu-
bræðrum og systrum I persónu-
legum bréfum. Ein af ástæðum
þessa er sú, að þetta verður að
vera I sveigjanlegu formi, vegna
þess að stöðugt er unnið að rann-
sóknum og endurskoðun þessa
fróðleiks, og frekari þróun hans.
Hins vegar gefur reglan út bækur
og bæklinga um ýmiss konar hlið-
arefni, — einstök áhuga- og við-
fangsefni sín.“
AÐ VIRKJA ÖFL MANNSAND-
ANS
En hver eru fræði Rosicrucian-
reglunnar, og hvernig eru þau
numin? „Þú færð um það bil eitt
bréf á viku, eða 52 á ári,“ sagði
Arnór, „og I þessum bréfum er
ákveðinn skammtur af fróðleik,
viss ritúöl eða vissar tilraunir,
sem þú vinnur úr.“
„Þetta beinist allt að þessari
gömlu spurningu um að þekkja
sjálfan sig, sitt rétta eðli,“ hélt
hann áfram. „Og til þess einbeitir
reglan sér að því með dulspeki-
kerfi sínu að vekja upp og virkja
hin duldu, svæfðu eða bældu öfl,
sem sérhver einstaklingur ber
innra með sér, rannsaka þau nátt-
úrulögmál, sem búa I hverjum
manni og I alheiminum og leið-
beina honum svo, að hann geti
náð valdi á þeim og beitt þeim I
sínu daglega lifi. Þannig er til-
gangurinn sá, að gera öllum kleift