Lesbók Morgunblaðsins - 13.10.1974, Qupperneq 12

Tveggja dyra útgáfan. sem nú heitir 242. Eihfalt og umfram allt sterklegt útlit.
BÍLAR
Það sjónarmið að leggja í slfellt
auknum mæli áherzlu á öryggi, hefur
náð fótfestu I bílaiðnaðinum að und-
anförnu, enda eru óhugnanlegar
mannfórnir af völdum umferðar-
slysa. f Evrópu hafa sænsku bllarnir,
svo og Mercedes Bens, verið I farar-
broddi og bæði Volvo og Bens hafa
gert tilraunir með sérstaklega búinn
öryggisbil (Safety Car). Þær hug-
myndir sem þar komu fram, hafa þó
ekki orðið að veruleika og ræður
framleiðslukostnaður mestu þar um.
Volvo er sú gerð, sem ákveðnast
tekur skref I þessa átt, og árgerð
1975, sem auðkennd verður með
240, kemst næst þvl að llkjast fyrr-
nefndum öryggisbílum.
Allt fyrir framan framrúðu er nýtt,
segir t upr/lýsingum frá Volvo. Breyt-
ingin felst t þvt að vélarhllfin hefur
verið lækkuð og virðist hún hallast
ivið meira fram en áður. Vegna
þessa virðist hinn nýi Volvo ögn
breiðari framan fyrir og þar að auki
hefur „andlitinu" verið breytt og
sem betur fer er breytingin til bóta
sýnist mér. Volvo er eins og kunnugt
er, búinn hrikalegum öryggisstuðara,
bæði að framan og aftan.
Eins og Volvo hefur verið teiknað-
ur, geta þessir ágætu stuðarar naum-
ast talizt prýði; nákvæmlega sama
gildir um amerlsku bflana, sem sam-
kvæmt þarlendri reglugerð verða að
hafa öryggisstuðara.
Nýi Volvóinn er greinilega teiknað-
ur með tilliti til þess að bera þessa
miklu brynvörn. Það tekst bærilega.
Nýja andlitið minnir mjög á hinn
ítalska Lancia og er ekki verra þar
fyrir. Afturhlutanum hefur hins veg-
ar ekki verið breytt.
Hinir sveru öryggisstuðarar og
raunar hvaðeina t hönnun bflsins,
höfðar til kaúpenda, sem umfram
allt eru að leita að traustieika og
vönduðum frágangi. Staðreynd er,
að útlitið selur bflinn umfram flest
annað og ætti ég samkvæmt þvf að
reyna að gizka á, hverskonar maður
hinn dæmigerði Volvókaupandi sé,
þá sé ég fyrir mér mann, sem er
sæmilega efnaður, kominn af létt-
asta skeiði, raunsær og vill hafa það
áþreifanlegt, sem hann fær fyrir pen-
ingana. Og slíkir kaupendur eru fjöl-
mennir.
Raunhyggjumennirnir, sem hingað
til hafa „gert góð kaup" I Volvó,
ættu sfður en svo að verða þessari
nýju gerð fráhverfir. Ef nýja andlitið
dugar ekki til að sannfæra þá, sem
kannski eru f vafa, ætti innri gerð
bflsins að geta ráðið úrslitum.
Volvo 244 er alveg umbreyttur að
innan. Fljótt á litið virðist svo sem
breytingarnar hafi verið til bóta. Að
minni hyggju er mælaborðið miklu
betur teiknað en áður, og það er
einhverskonar norrænn heimilisiðn-
aðarkúltúr fólginn í röndótta ðklæð-
inu, sem fáanlegt er á sætin. Eins og
löngum fyrr hjá Volvó, virðast sætin
framúrskarandi vel mótuð og höfuð-
púðinn er nú svipaður og hjá keppi-
keppinautnum Saab: Gagnsær á
þremur stöðum til þess að hindra
ekki útsýnið um of.
Af öðru sem nýtt getur kallst, má
nefna tannstangarstýri og að hallinn
á stýrinu er aukinn. Fjöðrunin, sem
löngum hefur verið af stffara taginu,
hefur nú verið mýkt eitthvað. Lengd-
in hefur Iftið eitt aukizt, er nú 4.89
m. Auk þess verður Volvo búinn
alveg nýrri vél og geta menn nú valið
um tvær vélastræðir. Þær eru báðar
4 strokka, 82 og 97 hestafla. Þar
fyrir utan er fáanleg GL útgáfa, sam-
svarandi Volvo Grand Luxe áður, og
er hún búin 1 23 hestafla vél.
Viðhafnarútgáfan Volvo 164 verð-
ur framleiddur áfram, að vfsu undir
einkennisstöfunum 264. Hann verð-
ur áfram með 6 strokka vél, 154
hestafla, og búinn ýmisskonar lúxus,
sem annars er aðeins fáanlegur f
miklu dýrari bflum. Það sem hér er
sagt, er aðeins byggt á upplýsingum
frá Volvo og verður nánari umsögn
að bíða þar til hægt verður að prófa
bflinn. Ef tannstöngin gefur betra
stýri en hingað til hefur verið f
Volvó, og sé hann eitthvað minna
hastur á misjöfnum vegi, þá er það
hvorttveggja f áttina.
Eftir myndum að dæma er útlitið
ennþá sterklegt og traustlegt án
þess að vera til muna listrænt. En
það er fyrst og fremst teikningin og
frágangurinn að innan, sem er f
toppklassa og verður áreiðanlega
sterkasta trompiðá hendinni.
G.
Til vinstri: Ný sæti. Þau hafa alltaf verið framúrskarandi i Volvo og
hafa ugglaust ekki versnað. Að neðan: Mælaborðið hefur verið
teiknað upp og ólíkt betur gert en áður var. Til hægri: Viðhafnarút-
gáfan: Volvo 264, búinn 6 strokka vél.
Listgagnrýnandinn
og reiknistokkurinn
Framhald af bls. 11
höfundar, sem vilja semja verk sfn af
„raunsærra" — orðið er sannarlega
vafasamt f þessu sambandi — tilefni
uppskera fyrir heift og hatur
menningarlegra arfþega millistéttar-
innar gömlu; þeirra, sem telja raun-
sæi peninga, yfirborðsmennskan
hinum aftur á móti óbærileg.
Upplýsingin hefur aldrei verið
meiri, né árangursrfkari en nú er. Og
alltaf öðru hverju ná umbrotamenn í
hópi rithöfunda til fólksins, þá eru
þeir stundum tamdir með slagorð-
um, tjáningarformi tilgreindra arf-
þega, þeir menn eru „rödd samtiðar
sinnar." Þótt þeir f upphafi séu ein-
kenndir með neikvæðum slagorðum,
að þeir séu að eyðileggja smekk
manna á bókmenntir, svo og þær
sjálfar, verk þeirra séu óskiljanleg
eða ómanneskjuleg, hljóta þeir oft f
virðingarskyni fyrir þrákelkni önnur
jákvæðari: þeir eru forréttinda-
slæpingjar, sem bfða innblásturs —
rithöfundurinn á að kenna til f storm-
um sinnar tfðar — hann hefur
fórnað sér fyrir köllun sfna — verk
hans eru gjafir til fólksins — f
skáldinu á öllum að geta fundið til
— o.s. frv. Þessi agaða, meðvitaða
viðleitni manns, listiðkunin, til að
lifa heill, er rangfærð.
Til eru þeirmenn sem telja listamenn
kjaftaska f veraldleaum. samkvæmt
orðalagi þeirra, málefnum og efna-
hagslega aumingja. Og það er ekki
fjarri lagi að þvf er snertir rit-
höfunda. En stafar af þvf, að þeir eru
staddir í vftahring með hugmyndir
sinar um sjálfa sig. Þær eru þá
teknar ómeltar úr viðhorfum hins
almenna borgara til þeirra. Tvær
ástæður eru til þess, þeir gleyma sér
f hinum þrautræktaða reit bók-
menntanna (likt og Odisseifur
heillaðist af söng Syrenanna) og
auðmýktin, sem listamaður hlýtur að
temja sér gagnvart starfi sfnu, gerir
hann Iftilþægari og um leið auð-
tryggari viðmóti þess fólks, sem glat-
að hefur innsæisgáfu feðra sinna til
að sjá gegnum skuggsjá skáld-
skaparins inn f sjálft sig. Samkvæmt
þvf sjónarmiði verður skáldskapur
fyrst til sem óljós aðkenning, kennd,
tilfinning. sfðan eru þessi kennsl
staðfærð f efnislýsingu. sem að þeim
sankast, sem gerir þau fyrir tilstilli
orða að raunhæfri, uppbyggilegri
reynslu fyrir hvern og einn. Að-
kenningin vaknar vegna þess, að
fmyndir um orð manna og gerðir
hafa gerjast f huga listamannsins
óháð vilja hans, uns allt ætlar út úr
að flóa og hann verður að tappa af
sér listaverki. Skáldskaparmjöðurinn
er svo kneifaður af hinum almenna
borgara, sem verður fullur af honum.
Með nútfmalegum skáldskap hafa
rithöfundar burgðið á það ráð, til að
losna úr þessari örtröð, að leita eigin
sjálfsfmyndar, óháð slagyrða-
skrölturum. Ljóðasmiðir riðu á vaðið
fyrstir, enda er Ijóðagerð persónu-
legust skáldskapartegund og minnst
háð efnahagslegum fjötrum um af-
komu (fyrri til meðal listamanna
urðu þó málarar, impressionistar). Af
óráðskenndu vitundarleysi hafa
áhangendur hinna eldri bókmennta
látið stór orð falla af þessu tilefni.
Afvötnun fer sjaldan fram umtölu-
laust.
Niðurlag í næsta blaði
Viðtal við
Guðnýju
Framhald af bls.7
stundarfrið fyrir mér hérna, svo
þau leyfðu mér að fara heim eina
helgi. Þegar ég kom í fyrsta sinn
heim aftur var fólkið varkárt í
umgengni við mig, en reyndi þó
að vera eðlilegt. Það var líka
heldur hljóðara í kringum krakk-
ana, þegar þau sáu mig aftur. Nú
er fólkið hins vegar alveg orðið
vant þessu og fer með mig eins og
hvem annan. Um mánaðamótin
júní-júif fór ég svo að fara oftar
heim og fer nú orðið heim um
hverja helgi.
Ég er búin að fá mér bíl til að
komast á milli sjálf. Þrátt fyrir
öryrkjaafsláttinn, var sá bíll mjög
dýr. Ég þurfti að fá hann sjálf-
skiptan, með vökvastýri og með
sérstöku handbenzíni og brems-
um fyrir mig. Tryggingarnar
greiddu mér tjónið á hinum bfln-
um og sjálf fékk ég 450 þúsund
króna slysabætur. örorka mín
hefur ekki verið metin ennþá, þar
sem slíkt er ekki gert fyrr en ár er
liðið frá slysinu. Þegar ég fékk
tollaeftirgjöfina á bílnum, þurfti
ég þó læknisvottorð og þar kom
Framhald á bls. 14