Lesbók Morgunblaðsins - 01.06.1975, Side 3
smámunasöm vildi hún hafa eldhúsiö hreint. Hann
hefði átt að bíða svo hún gæti litið eftir ...
En þegar hún kom inn i eldhúsið, þá leit það út eins
og það væri nýkomið frá verksmiðjunni.
Hún nam staðar, starði f kringum sig, snerist síðan á
hæl og hafði nærri rekist á Tony.
Hún rak upp óp.
„Get ég aðstoðað?“ spurði hann.
„Tony,“ sagði hún og reyndi að dylja reiðiblæinn á
röddinni. „Þú verður að láta heyrast í þér, þegar þú
gengur. Ég þoli ekki að þú læðist á eftir mér, skilurðu
... Notaðir þú ekki eldhúsið?"
„Jú, frú Belmont."
„Það lítur ekki þannig út.“
„Ég tók tii á eftir, er það ekki venjan?“
Claire varð orðlaus. Hvernig var nú hægt að svara
þessu. Hún opnaði pottaskápinn og leit sem snöggvast
á alla gljáfægðu pottana og sagði, dáiítið skjálfrödduð.
„Þettaermjög gott. Mjög gott.“
Ef hann hefði á þessari stundu ljómað,ef hann hefði
brosað, ef hann hefði aðeins lyft munnvikjunum lítið
eitt, þá hefði henni geðjast betur að honura.
En lávarðarsvipurinn á honum haggaðist ekki þegar
hann sagði: „Þakkayður fyrir, frú Belmont. Viljið þér
nú ekki líta inn i dagstofuna?"
Hún gerði það og tók undir eins eftir því. „Þú hefur
bónað húsgögnin?“
„Er þetta gott, frú Belmont?"
„En hvenær? Þú gerðir það ekki í gær?“
„Siðastliðna nótt auðvitað?"
Léztu ljósin loga alla nóttina?"
„Nei, það var óþarfi. Ég hef innbyggðan ljósgjafa,
sem sendi frá sér útfjólublátt ljós, og með þvi get ég
séð. Ég þarfnast ekki svefns að sjálfsögðu."
En hann þarfnast aðdáunar, það skildi hún þá. Hann
varð að vita, hvort hann gerði svo henni líkaði. En hún
gat ekki fengið sig til að veita honum þá ánægju aftur.
Hún sagði aðeins, heldur önuglega: „Þið munuð
taka störfin frá venjulegu þjónustufólki."
„Það eru miklu mikilvægari störf, sem bíða þess,
þegar það er laust við svona strit. Hluti eins og mig er
hægt að framleiða. En ekkert hefur verið fundið upp,
sem geturkomið í stað sköpunargáfu og fjölhæfni
mannsheila eins og yðar.“
Þó engin svipbrigði sæjust á andlitinu virtist röddin
gefa til kynna aðdáun og lotningu, svo Claire roðnaði
og tautaði: „Minn heili. Hann er nú ekki merkilegur."
„Tony gekk skrefi nær og sagði: „Þér hljótið að vera
óhamingjusamar fyrst þér segið slíkt. Er nokkuð sem
ég get gert?“
Sem snöggvast lá Claire við hlátri. Þetta var
raunverulega hlægilegt. Hér var þessi heimilisvél,
nýkomin af færibandinu, að bjóða þjónustu sína sem
huggari. En skyndilega brutust fram niðurbældar
áhyggjur og hún sagði: „Hr. Belmont heldur að ég hafi
engan heila skal ég segja þér ... og ég býst við að það
sé rétt.“ Hún gat ekki grátið fyrir framan hann. Henni
fannst einhvern veginn, að hún yrði að halda uppi
heiðri mannkynsins gagnvart þessari framleiðslu
þess. „Það er þó aðallega nú i seinni tið,“ bætti hún
við. „Það var allt I lagi á meðan hann var að læra,
þegar hann var rétt að byrja. En mér gengur illa að
vera eiginkona manns á framabraut, og hann er að
komast til metorða. Hann vill að ég verði góður
gestgjafi og opni honum leið í samkvæmislífið, eins og
G-G-Gladys Claffern gæti.“
Hún var rauð á nefinu og leit undan.
En Tony var ekki að horfa á hana. Hann leit í
kringum sig í herberginu.
„Ég get aðstoðað yður við heimilishaldið."
„En það er ekki nóg,“ sagði hún áköf. Það þarfnast
einhvers svipmóts sem ég get ekki skapað. Ég get
aðeins gert það þægilegt, ég get aldrei gert það eins og
á myndunum í innréttingatimaritunum."
»»
„Viljið þér eignast þannig heimili?"
„Er það til nokkurs — að langa?“
Tony leit beint á hana. „Ég get hjálpað.“
„Veizt þú nokkuð um híbýlaskreytingu?"
„Er það eitthvað sem góður þjónn ætti að vita?“
„Já, vissulega."
„Get ég fengið bækur um þetta efni?“
Claire hafði borði heim tvö þykk bindi um híbýla-
fræði, sem hún fékk lánuð á bókasafninu. Hún horfði
á Tony þegar hann opnaði annað þeira og fletti
blöðunum. Þettavarifyrstaskipti sem hún hafði horft
á hendur haús við fíngerð störf.
Ég skil ekki hvernig þeir fara að þessu, hugsaði hún
og ósjálfrátt greip hún hönd hans og dró hana til sin.
Tony streittist ekki á móti, hann lét höndina liggja
máttlausa svo hún gæti skoðað hana.
Hún sagði: „Þetta er merkilegt, jafnvel neglurnar
líta eðlilega út.“
„Það er af ásettu ráði, auðvitað," sagði Tony.
Síðan hélt hann áfram í viðræðutón: „Húðin er úr
mjúku plasti og innri grindin er úr léttri málmblöndu.
Finnst yður þetta skemmtilegt?"
„Nei.“ Hún leit upp rjóð í framan. „Það kemur mér
ekkert við. Þú spyrð heldur ekki þannig um mig.“
„Ég er ekki þannig gerður, að hafa þannig forvitni
til að bera. Ég get aðeins hegðað mér á ákveðinn hátt.“
Claire fannst eitthvað herpast saman innra með sér,
í þögninni sem á eftir fylgdi. Hversvegna gleymdi hún
sí og æ að hann var bara vél.
Nú varð hluturinn sjálfur að minna hana á það.
Þráði hún svo mjög samúð að hún jafnvel gat litið á
vélmann sem jafningja — vegna þess að hann sýndi
samúð?
Hún sá að Tony var enn að fletta blöðunum — að því
er virtist vandræðalega — og hún fann skyndilega og
með létti til yfirburða gagnvart honum. — „Þú getur
ekki lesið, er það?“
Tony leit upp og röddin var róleg. „Ég er að lesa, frú
Belmont.“
,JSn — „Hún benti á bókina, og vissi ekki hvað hún
átti áð segja.
„Ég renni augun yfir blaðsíðurnar, ef það er það
sem þú átt við. Lestrarskyn mitt er líkt og ljósmynd
væri tekin."
Það var komið kvöld, og þegar Claire loks gekk til
hvilu, var Tony þegar langt kominn með síðara bindið
sitjandi I myrkrinu eða að minnsta kosti fannst Claire,
með sitt takmarkaða sjónskyn, að það væri myrkur.
Siðasta hugsun hennar áður en hún féll í svefn, var
undarleg. Hún mundi eftir hendi hans, snertingu
hennar. Hún hafði verið hlý og mjúk, eins og manns.
En snjallt hjá framleiðandanum, hugsaði hún og
sofnaði vært.
Næstu daga var bókasafnið efst á blaði. Tony stakk
upp á rannsóknarsviðum, sem fljótlega fjölgaði. Það
voru bækur um samval lita, um andlitsnyrtingu, um
trésmíðar og um tízku, um listir og sögu klæðagerðar.
Hann fletti blöðum hverrar bókar alvarlegur á svip, og
jafnskjótt og hann fletti var hann búinn að lesa, og
aldrei virtist hann gleyma neinu.
Áður en vikunni lauk, hafði hann fengið hana til að
klippa hárið og kennt henni nýja aðferð við að leggja
það, einnig að breyta lögun augnabrúna litið eitt og
skipta um lit á púðri og varalit. Hún hafði titrað í
hálfa klukkustund á meðan hann fór fimum,
ómennskum höndum um andlit hennar, en leit að þvi
búnu í spegilinn.
„Meir er hægt að gera,“ sagði Tony, „sérstaklega
varðandi fötin.
Hvernig finnst yður þetta sem byrjun?"
Drykklanga stund sat hún þögul. Hún varð fyrst að
venjast útliti þessarar fögru ókunnu konu, sem horfði
á hana í speglinum. Þá sagði hún hrærð, og horfði
stöðugt að mynd sína: „Já, Tony, þetta er ágætt — til
að byrja með.“
Hún sagði ekkert um þetta i bréfum sínum til Larry.
Bezt væriaóláta hann sjá þetta alit í senn. Hún fann að
hún mundi ekki aðeins njóta þess að koma honum á
óvart, heidur yrði þetta einnig nokkurskonar hefnd.
Morgun nokkurn sagði Tony: . „Nú þurfum við aó
kaupa ýmislegt, en ég má ekki fara úr húsinu. Getið
þér keypt það ef ég skrif a nákvæmlega hvers við
þörfnumst? Okkur vantar gluggatjöld, húsgagna-
áklæði, veggfóður, smíðavið, málningu, fatnað — og
heilmargt annað."
„Þú getur ekki fengið þessa hluti eins og þú vilt
hafa þá á augabragði," sagði Claire efablandin.
„Það er hægt að fara nálægt því ef þér farið um
borgina og ekki stendur á peningum."
„En Tony, við höfum ekki peninga."
„Jú, vissulega. Þér skuluð fyrst koma við hjá Amer-
iska vélmennafyrirtækinu. Ég skrifa orðsendingu
fyrir yður. Talið við dr. Calvin og segið henni að þetta
sé hluti af tilrauninni."
Einhvern veginn fannst henni dr. Calvin ekki eins
fráhrindandi eins og fyrsta kvöldið.
Með nýju andlitssnyrtinguna og nýja hattinn fannst
henni sem hún væri ekki hin gamla Claire.
Sálfræðingurinn hlutaði með athygli, bar framúokkr-
ar spurningar, kinkaði kolli — og Claire var á leið út
aftur með ótakmarkaðan ávísanareikning i nafni
Ameriska vélmennafyrirtækisins.
Það er undursamlegt hverju peningar geta áorkað.
Þegar hægt er að kaupa upp heila verzlun, þá eru
svör afgreiðslustúlku ekki eins og rödd af himnum,
svipur híbýlafræðings ekki eins og ásjóna Seifs.
Eitt skipti, þegar feitur og virðulegur af-
greiðslumaður í einu fínasta tízkuhúsinu hafði hrist
höfuðið yfir fatapöntun hennar hafði hún hringt í
Tony og siðan rétt herranum simtólið.
„Viljið þér gera svo vel,“ — sagði hún ákveðinni
röddu — „og tala við ritara minn.“
Sá feiti gekk að símanum með annan handlegginn
hátiðlega fyrir aftan bak. Hann lyfti heyrnartólinu
með tveim fingrum og sagði settlega: „Já.“ Síðan kom
stutt þögn og aftur „já,“ siðan kom miklu lengri þögn,
byrjun á veikum mótmælum, sem fljótlega þögnuðu,
önnur þögn, og loks undirgefið, „já,“ og hann lagði á
heyrnartólið.
„Ef frúin villkomameðmér,“ sagðihannkuldalegaog
móðgaður, „þá skal ég reyna að afgreiða yður.“
„Augnablik,“ Claire hljóp aftur að símanum,
hringdi og sagði: „Halló, Tony, ég veit ekki hvað þú
sagðir, en það hafði sín áhrif. Þakka þér fyrir. Þú ert
Framhald á bls. 14
©
Þorgeir Sveinbjarnarson
MAÍHRET
Vor
spáði landið
búið í klaka
með kuldatrefil um hálsinn.
Vor
fullyrti Ijósið
og læddist krókloppið
um hráslagann.
Vor
stamaði lambagrasið.
En norðannæðingurinn
sagði því að þegja.
Það var ekkert vor.
Richard Beck
HAUSTHARMUR
OG VORDRAUMUR
Svipmynd frá sævarströnd I Victoria, British
Columbia, heimaborg höfundar.
Strokið kaldri haustsins hönd
haf á flúðum drynur,
beygð af árum björk á strönd,
blöðum rúin, stynur.
Hnípin skógar háreist eik
höfuð drúpa lætur
sumarlaufin syrgir bleik
sér við kaldar fætur.
Húmköld þótt sé haustsins fold,
héluð blómasporin
dreymir fræin djúpt í mold
döggum perlað vorið.
Björn B. Björnsson
AÐ LEIÐAR-
LOKUM
hvað er fegurra en sólsetrið
að sjá ollubrákina
slegna geislum sólarinnar
að sjá líflega gamma líða um reykinn
í leik
að sjá þá gæða sér á gömlum völskum
og gantast við þær ungu
— hlustið —
hugljúfur hávaði dynur í eyrum
hvíllk fegurð
— sjá —
fagurlitaðir fiskar
fylgja hreyfingum sjávarins
ósjálfrátt
hver er hinn tígulegi maður
sem horfir út yfir hafið
eins og virðulegur verksmiðjueigandi
og það er eins og augu hans segi
[ dag get ég dáið glaður