Lesbók Morgunblaðsins - 25.01.1976, Blaðsíða 7
Jóhannes Kjarval á yngri
árum, rétt áður en hann för
utan til náms. Hann bjó þá
á Vegamótastlg 9 og gaf
fólkinu þar myndina til
minningar.
Endur-
minning um
Jöhannes
Kjarval
eftir
Þörarin
Þörarinsson
MYND
OG
RAUNVERULEIKI
Þa8 mun hafa veriS ein-
hvern tíma á árunum milli
fimmtíu og sextíu a8 ég
sem oftar kom til Reykja-
víkur. Ekki man ég nú
lengur hvenær árs þetta
var, sennilega þó snemma
vors.
Þá var þa8 dag nokkurn
a8 ég átti erindi ni3ur í bæ,
og er stigiS var út úr
strætisvagninum á Lækjar-
torgi, sá ég hvar meistari
Kjarval stó8 á tali vi8 ein-
hvern mann framan vi8
verslun Árna Björnssonar,
er þá var á horninu á
Lækjargötu og Austur-
stræti.
Manninn, sem hann var
a8 tala vi8, þekkti ég ekki,
en mig furSaSi á hversu
likur hann var Kjarval á
allan vöxt. AuSséS var a3
meistarinn var í nokkurri
geSshræringu þvi hann
baSaSi út höndum og greip
i hár sér og togaSi frá
vöngum eins og hann
gjarnan gerSi þegar honum
var mikiS niSri fyrir.
Er ég ætlaði að ganga
framhjá, benti Kjarval mér
a8 koma. Þegar nær var
komiS var ekki um a3 vill-
ast, meistarinn var í æstu
skapi, augu hans skutu
gneistum:
„Komdu blessaSur hátt-
virti herra skólameistari,"
en þannig titlaSi Kjarval
mig gjarna, „ég var a8
segja honum Sveini syni
mínum," en hann var þá
maSurinn sem meistarinn
var a8 tala viS en sem ég
haf8i ekki séS áSur, „segja
honum Sveini syni minum
a8 þa8 er veriS a3 drepa
lítil börn í stórum stíl hér í
borginni. Þa8 er alveg
voSalegt, og þaS eru sjálf
borgaryfirvöldin, sem
standa fyrir þessu. Ég sá i
morgun litla stúlku vera
drepna. ÞaS ók bill yfir
hálsinn á henni, þetta er
hræSilegt." Greina mátti
hryllinginn sem fór um
likama listamannsins og
viSbjóSurinn var auSheyrS-
ur i óvenju djúpri rödd
hans, og hann heldur
áfram: „Ég var a8 koma frá
lögreglustjóra frá þvi a3
kæra þetta athæfi, a8 sjálf
bæjaryfirvöldin skuli
standa fyrir þvi a8 drepa
börn." ViS Sveinn litum
hvor á annan óvitandi
hvert Kjarval væri a8 fara,
en á3ur en vi8 höfSum
tima til a8 spyrja kom
skýringin. „Þeir hafa Iáti8
mála myndir af lítilli stúlku
og dreng á götuna framan
viS barnaskólann (Mi8-
bæjarskólann). Já, þau
liggja þarna á götunni og
ég horfSi á þa8 i morgun
a3 bill keyrSi yfir hálsinn á
litlu stúlkunni. Þetta er
voSalegt."
Einhverjir sem lesa þess-
ar linur muna eflaust eftir
þessum barnamyndum
framan vi8 MiSbæjarskól-
ann, sem málaSar höf8u
veriS i varúSarskyni. Þá
voru hvorki komnar zebra-
brautir, Ijósaskilti né blikk-
andi Ijós og hvaS þá a8-
vörunarhljóSmerki.
Enn einu sinni hafSi ég
fengiS staSfestingu á
margendurtekinni reynslu
minni af meistaranum Jó-
hannesi Kjarval.
Myndskyn hans var allt
annaS en venjulegra
manna, fyrir honum gat
mynd á stundum jafngilt
raunveruleikanum sjálf-
um.
Næsta morgun var búið
a8 fjarlægja myndirnar af
götunni.
Þórarinn Þórarinsson
Efnislega get ég sta8fest
a8 rétt er sagt frá atviki
þvi, er Þórarinn talar um.
Sveinn Kjarval
ORÐSENDINGAR
FRÁ
KIRKJUGARÐS-
VALDINU
Björn Egilson fyrrum bóndi
á Sveinsstöðum í Lýtingsstaða-
hreppi er kunnur lesendum
Lesbókar, ekki sízt fvrir ágæta
grein hans um greftrunarstað
Sfmonar Dalaskálds, sem
birtist hér í blaðinu. Nú er
Björn hættur búskap og
fluttur til Sauðárkróks, þar
sem hann er strax kominn til
mannvirðinga og gegnir meðal
annars þeirri trúnaðarstöðu að
vera kirkjugarðsvörður.
I sumar bar svo við að upp
voru festar þrjár orósendingar
á Sauðárkróki frá kirkjugarðs-
verðinum. Þær voru mvndug-
lega orðaðar: Auglýsing, Yfir-
Ivsing og loks Tilkvnning. Það
hafði komið upp vont mál f
kirkjugarðinum; áburðarpoki
hafði horfið og „kirkjugarður-
inn lætur ekki laust, það sem f
hann hefur verið látið“ eins og
kirkjugarðsvörðurinn segir f
auglýsingunni. Málið fékk þó
farsæl endalok svo sem fram
kemur síðast
AUGLYSIE
Aðfararnótt 17. júnf 1975
var 50 kílóa áburðarpoki tek-
inn úr Sauðárkrókskirkju-
garði. Ég undirritaður vil vin-
samlega biðja þann sem tók
pokann að skila honum aftur á
sama stað. Það má vera garð-
áburður, því annar áburður
fæst nú ekki hér. Ef ef við-
komandi vill heldur greiða í
peningum og þá rétt að senda
mér greiðsluna f nafnlausu
bréfi.
Það er kunnugt að kirkju-
garðurinn lætur ekki laust,
það sem í hann hefur verið
látið og verði áburðarpokanum
ekki skilað, er mikil hætta á að
sá sem tók verði sjálfur að fara
ofan í garðinn á þessu misseri.
Fvrir alla muni bið ég þann
sem tók að gera skil og skal
honum þá tafarlaust verða
fyrirgefin vangá þessi.
Sauðárkróki 20. júní 1975.
Björn Egilsson,
kirkjugarðsvörður.
YFIRLYSING
Aburðarpoka, sem tckinn var f
Sauðárkrókskirkjugarði hinn 17.
júnf síðastliðinn, hefur ekki verið
skilað. Ég hefi nú greitt kirkju-
garðinum andvirði pokans. Ég
vildi ekki eiga það á hættu að
verða að horfa á þann, sem tók,
hverfa ofan í garðinn að óvilja
sfnum á þessu misseri.
Þar seni að ég er djákni Sauðár-
krókskirkju tel ég að mér sé leyfi-
legt að fyrirgefa minni háttar
misgerðir.
Eg lýsi þvf yfir hér með, að
þeim, sem tók nefndan poka, er
hér með fvrirgefin sú vangá, sem
í þvf fólst, enda virði hann lög-
inálið hér eftir og hafi fulla gát f
Iffshlaupi sínu.
Sauðarkróki 26. júní 1975.
Björn Egilsson,
kirkjugarðsvörður.
TILKYMNG
Aburðarpokinn sem var
tekinn í Sauðárkrókskirkju-
garði hinn 17. júní sfðastliðinn
er nú kominn f leitirnar og
mér þvkir gott til þess að vita,
að almúgafólk á Króknum er
strangheiðarlegt. Mig var búið
að gruna vfirstéttina og sá
grunur var ekki út í bláinn.
Ungur maður með góðlegt
andlit kom til mín og sagðist
hafa notað pokann í þágu
bæjarins. Þessi maður er sak-
laus. Bæjarstjórn ber ábyrgð á
öllum sfnum starfsmönnum og
ber henni að láta þá vita hvað
niá taka og hvað má ekki taka.
Hún má líka vita, að hún hefur
engan mynduglcika inni í
kirkjugarði nenta að hún á rétt
til legstaða þar.
Með yfirlýsingu 26. júní
síðastliðinn fyrirgaf ég poka-
tökuna, en ætlaði þó ekki að
fvrirgefa vfirstéttarmönnum
en hvftur eða svartur galdur,
sem gerður hefur verið, verður
ekki aftur tekinn. Förukonan
sem lagði á Fjalla-Eyvind gat
ekki tekið álögin aftur.
Ég hef t kki elju til aö f\ r-
irgefa bæjarstjórn fleiri
svndir, þvf hún hlýtur alltaf að
gera eitthvað af sér, en ég
ntæli um og !*'gg á að hún
komist aldrei undir manna
hendur.
Sauðárkróki 4. júli 1975.
Björn Egilsson kirkjugarðs-
vörður.
©