Lesbók Morgunblaðsins - 04.04.1976, Blaðsíða 3

framlag í kirkjubyggingarsjóð,
en móttökurnar voru jafn-
kuldalegar og moldin, sem
dreifðist frá skóflu grafarans,
sem vann sér til hita meðan
hann fyllti auðnina umhverfis
kistuna.
Hann fór inn til að fá sér
tesopa.
Hann þvoði tómatana, skar
brauðið utan af svamptertunni.
Stundum fylgdist hann með
brúðkaupi frá kirkjunni en það
gerði hann eldri en jarðarför.
Eftir hvftasunnu var þetta
vikuleg sýning, sem konunni
hans þótti gaman að horfa á og
stundum lét hann svo lftið að
horfa með henni. Kaldhæðnis-
legar athugasemdir hans drógu
ekkert úr ánægju hennar og
hrifningu, þegar hún sá allar
bifreiðarnar, svona mikið af
hvftu satfni og blómum, þó að
roði kæmi f kinnar henni við þá
tilhugsun, að hver einasta at-
hugasemd var gerð með það
fyrir augunum að eyðileggja
hjónabandsheit þeirra, en þau
höfðu gift sig frá sömu kirkju
áður en íbúðirnar voru byggðar
og áður en nokkur hafði
hlakkað yfir þessu eins og hann
hlakkaði nú.
Það var fyrir tveim árum.
Það hafði ekki aðeins mikið
vatn runnið til sjávar sfðan
heldur höfðu brýrnar sjálfar
brotnað og borist með öldun-
um. Árfarvegurinn var
þornaður og árbakkarnir
sprungnir af hitanum. Hann
sagði við sjálfan sig, að hitinn
frá of heitri og ástrfðuþrung-
inni sól hefði þurrkað bakkana
uns þeir voru jafnþurrir og
rykið á tunglinu, sem banda-
rfsku geimflaugarnar þyrluðu
upp.
Hann skar með hnffnum
tómatinn f sundur, gleypti
annan helminginn og virti
ánægjuiega fyrir sér, hvernig
hvert fræ var á sfnum ákveðna
stað. Meðan hann smfðaði
skeifur og skrauthlið, þegar
lítið var um vinnu, sá hún um
húsverkin og hafði allt ógeðs-
lega hreint til þess að geta
minnst á það, hvað hann skiti
mikið út, þegar hann kæmi
heim. Konur eru til lftils nýtar
nema til að eignast börn. Þær
fengu heldur ekki að gera
mikið annað flestar, en þau
áttu ekkert barn enn.
Hann hafði skilið Ellery
Queen tfmarit eftir inni f svefn-
herbergi og hann fór þangað til
að sækja það. Það var kalt inni
og honum kom til hugar að
kveikja á gasofninum til að
hlýrra yrði inni, þegar þau
færu að hátta. Hann hafði ekki
hugmynd um, hvenær hún
kæmi heim. Það kom stúlka til
að sækja hana og sagði þeim, að
móðir hennar hefði fengið
heilablóðfall svo ef til vill
drægist það að hún kæmi. Ef
það væri slæmt yrði hann sjálf-
ur við jarðarför I stað þess að
horfa á hana út um gluggann.
Hann reis upp frá gasofnin-
um til að setja eldspýtuna í
öskubakkann á snyrtiborði
konu sinnar og sá þar nokkrar
hárspennur og kremdollur
fyrir framan spegilinn. Til
hliðar við spegilinn og þar sem
hún hafði hann alltaf f augsýn
var mynd af eftirlætis-
söngvaranum hennar, en þá
mynd hafði hún komið með að
heiman, þegar þau giftu sig.
Fyrst hafði honum verið illa
við myndina, þó að hann strfddi
henni aðeins á henni, en hann
hætti þvf fljótlega, þegar hann
sá, hvað það særði hana. Hon-
Þeir voru að koma með annað
Ifk f kirkjugarðinn.
Hann hafði gott útsýni yfir
hann frá svölunum á þriggja
herbergja bæjarfbúðinni.
Grasið hafði flatzt út af frost-
inu, rákir af mulinni dögg
minntu á hár, sem gránaði á
einni nóttu af kulda. Það brann
kolaeldur f dagstofunni, en úti,
handan stéttarinnar og kirkju-
garðsmúrsins, gengu tólf menn
í röð milli legsteinanna að gröf,
sem þegar beið þess að taka við
þeim, sem þeir báru til hennar
ídag.
Þetta var fyrsta vetrarfrostið
og frá þessari stundu og til vor-
hlákunnar yrði lff grafaranna
erfitt eins og Iff annarra í Nott-
ingham-skfri. Undanfarin átta
ár hafði Jack séð marga borna
til grafar frá svölunum. Þolin-
móður, seinvirkur öldungur
gróf grafirnar og hann virtist
hafa jafnótakmarkaðan tíma og
þeir, sem áttu að búa f þeim.
Jack hafði séð fólk koma með
kransa og leggja þá varlega til
jarðar. Seinna yrði blómunum
dreift eða kerin með liljunum
fyllt af vatni við dæluna og sett
við gröfina.
Hann hafði séð þetta alit af
tilviljun eða þegar hann leit út
um gluggann leiður á dagblaða-
lestri og sjónvarpsglápi. Aðrir f
húsinu höfðu ekki slíkt útsýni
ÉT-
m
SMÁSAGA
EFTIR
m
SILLITOE
og honum fannst fólkið missa
mikils. Stöðug sýning
greftrunar og dauða gerðu það
að verkum, að honum fannst Iff
hans lengra eins og hann væri
þegar búinn með sfna göngu I
kirkjugarðinn, hefði verið bor-
inn þangað, dysjaður og mold-
inni þjappað saman ofan á kist-
una.
Hann hló. Hann hafði ekkert
að óttast. Þegar og ef hann dæi
vildi hann ekkert hafa með
kristna greftrun að gera. Hvað
honum viðkom mátti henda
skrokknum á næsta öskuhaug
eða flytja hann á sjúkrahús,
ef einhver gæti nýtt hann þar.
Það var aldrei að vita, þó að
hann vissi ekki til þess, að hann
hefði nein „Ifkamleg sér-
kenni“.
Sólin kom fram milli skýj-
anna, Hópurinn, sem stóð um-
hverfis flanga gröfina, tvfsteig
líkt og stór, svartur fugl, sem er
að snyrta á sér fjaðrirnar.
Hann sá aðeins eitt horn kist-
unnar, sem hentist til eins og
reipið hefði runnið til f hel-
köldum greipum vina lfksins.
Þeir höfðu staðið eins og stytt-
ur og haldið sfnu taki þéttilega.
Hvers vegna skyldi honum hafa
dottið í hug, að nú væri verið að
grafa karlmann? Hann brosti.
Sólin hvarf aftur bak við
skýjaþykknið eins og hefði hún
séð nægju sína. Fólkið gekk
eftir stfgnum að kirkjuhliðinu.
Svört hempa prestsins flaksað-
ist um fætur hans. Hann hafði
einu sinni barið að dyrum hjá
Jack og beðið glaðlega um

um stóð nú orðið á sama, þó að
hún væri skotin í myndinni eða
honum eins og hún gaf -ofi f
skyn, þvf að hver hafði áhyggj-
ur af svona veiklulegum og
sætum náunga?
Hann heyrði hana ganga upp
stigann og opnaði þvf dyrnar
áður en hún gat stungið lyklin-
um f skrána. Hún virtist
áhyggjufull og æst, en brosti þó
til hans. Hvorugt efaðist um, að
hún væri fegin að komast heim.
Hún fór úr kápunni með
skinnkraganum og neri saman
höndunum fyrir framan arin-
eldinn. „Eg er fegin, að þú
hélst eldinum við. Ég veit, að
ég get alltaf treyst þér til þess.“
Hann virti hana fyrir sér og
var raunverulega ánægður með
að fá hana heim. Hún var
hávaxin þrftug kona, sem hafði
verið feitlagin, en var nú
heldur grannleit. Hann hafði
haft áhyggjur af þvf, hvað hún
léttist ört og sendi hana til
læknis, sem sagði henni að
drekka flösku af bjór daglega
og reyna að borða meira — og
koma aftur, ef hún héldi áfram
að léttast. Hún þurfti þess ekki
og hafði jafnvel þyngst um kfló
sfðastliðna viku, svo að nú
hafði hún áhyggjur af þvf að
fitna á röngum stöðum og verða
jafnþung og áður, en það
fannst henni of mikið.
„Hvernig leið mömmu
þinni?“
„Ekki mjög illa Læknirinn
sagði, að hún yrði kannski betri
eftir mánuð. Pabbi Iftur verr út
en hún, þvf að hann hefur svo
miklar áhyggjur."
„Þau verða að láta mig vita,
ef ég get eittbvað gert,“ sagði
hann.
Hún kvssti hann og hann
þrýsti henni að sér. „Ég setti
hitann á f svefnherberginu."
„Indælt," sagði hún. Ilmur-
inn af andliti hennar fékk hann
til að kyssa hana aftan á hálsinn
og hann lyfti upp þungu hárinu
tii að komast að hnakkagróf-
inni. Eftir smástund sagði hún:
„Ég ætla að elda kvöldmatinn,"
og fór inn f eldhús.
„Eg fékk mér brauð og
tómata.“
„Það er enginn kvöldmatur,“
sagði hún. „Eg steiki kjötið og
set kartöflur yfir.“ Hann
reyndi að segja, að hann væri
saddur og hún ætti ekkert að
hugsa um mat, en hún tók potta
úr skápnum og hóf að vinna.
„Hvað gerðirðu á meðan, elsk-
an?“ spurði hún og hann stóð f
gættinni til að njóta þess að
horfa á hana.
„Eg las svolftið og svo horfði
ég á jarðarför. Það var betra en
sjónvarpið!"
„Það var Jones, sem verið var
að grafa,“ sagði hún aivarleg.
„Albert Jones. Hann var áttatfu
og fimm ára. Pabbi minntist
þess, að hann vann hjá honum
sem strákur. Fólk er tanglfft
hérna. Menn segja, að þú verðir
tfræður, ef þú kemst yfir tví-
tugt.“
Ef til vill hafði jarðarförin
fyrr um daginn ekki haft hress-
andi áhrif á hann. „Ekki hann
ég.“
Hún starði á hann með
kartöflu í annarri hendinni og
skrælingarhnff í hinni. „Ertu
að reyna að koma mér úr jafn-
vægi, Jack? Eg hef fengið nóg í
dag.“
„Alls ekki!“ sagði hann hlæj-
andi og hún tók eftir þvf, hvað
hann varð glaðlegur, jafnvel
þótt honum þætti einhver sann-
leikur felast f orðum sfnum.
Framhald á bls. 16