Lesbók Morgunblaðsins - 01.08.1976, Blaðsíða 4

Fyrstu
kynni af
Marsbúum
Saga effir
Kristmann
Guömundsson
glösunum, voru þau sem endurnærð,
líkt og eftir væran svefn.
Konan sagði nú eitthvað við Mars-
börnin á máli þeirra, og Aríon þýddi
það á sína slitróttu íslensku: „Mamí
segja þið vera okkur eftir dag liðinn.
Morgun félagar ykkar koma aftur
geimfar. Við læra meira mál ykkar."
Hann hló, eilítið vandræðalega, en
bætti svo við ,,Ég bráðum góður tala.
Við sýna ykkur sögu — ? — segja
ykkur hnöttinn okkar."
Árni og Gerða voru nú orðin alls
ósmeyk við þetta vingjarnlega fólk,
og það varð úr að þau gistu hjá
Marsbúunum um nóttina. Og þeim
kom ekki til að leiðast, því að þegar
máltíðinni var lokið, kom Aríon með
einskonar kvikmyndavél og tók að
sýna Jarðarbörnunum þætti úrsögu
Mars. Sáu þau nú í þrívíddamyndum,
hvernig fögur og blómleg jörð hafði
smámsaman gamlast og þornað,
vatnið gufað út i geimdjúpin, höfin
horfið, andrúmsloftið eyðst og
þynnst, gróðurlendurnar orðið að
eyðimörkum, borgirnar fallið i rústir.
Loks var aðeins eftir byggilegt belti
kringum miðbaug hnattarins, þar
sem nokkar þúsundir manna höfðust
við og lifðu eingöngu á ávöxtum og
ávaxtasafa. Voru hinir þá allir dauðir?
Ekki aldeilis Þau sáu geisistór geim-
skip flytja mikinn manngrúa á brott
en hvert? Til annars hnattar í sólkerf-
inu, risajarðar, sem var umkringd
lýsandi hringjum, og þekktu Jarðar-
börnin þarSatúrnus. Virtist þarvera
gott undir bú, eilifur dagur og mikil
gróðursæld, stór höf og miklar eflur.
Þá sáust einnig á myndunum stór-
kostlegar náttúruhamfarir á Mars, er
gerts höfðu áður en fólksfluttningar
þaðan hófust. En þær orsökuðust af
því, að hnöttur einn, næstur Mars, en
fjær sólu, sprakk í sundur, svo að
grjóti úr honum rigndi yfir byggðir og
borgir, enda þótt meginhluti hans
héldi áfram í stærri og minni stykkj-
um á sömu braut kringum sólina. En
þetta raskaði samræmi sólkerfisins og
flýtti mjög fyrireyðingu Marsjarðar.
Er myndasýningunni lauk, tók
Aríon til máls og var nú nokkru
daprari í bragði en áður: „Við bráðum
fara öll héðan. Aðeins eftir fólk sem
taka málma og fallega steina. Nóg
það hér, lítið á Lísó — jörð með
hringa."
Það sem eftir var dagsins héldu
Árni og Gerða áfram að kenna Mars-
börnunum íslensku og varð mikið
ágengt. En um kvöldið var þeim búin
mjúk sæng, i herbergi innar af stof-
unni, og sváfu þau þar vært um
nóttina.
Morguninn eftir bar „Mami", en
hún var móðir Marsbarnanna, þeim
ávexti og samskonar drykk og daginn
áður. Klæddust þau siðan, kát og
hress. Um hádegisbil fylgdu Arion og
llleia þeim síðan til geimfasins, og
stóð það heima, að þá voru félagar
þeirra, Jarðarmenn, að koma þang-
að, ásamt nokkrum Marsbúúm. Tók
Árni strax eftir þvi að þeir ræddu
saman á ensku, og töluðu Marsbú-
arnir hana alveg reipbrennandi.
Varð nú fagnaðarfundur með þeim
Sigurði og börnum hans. Sagði hann
þeim að hann hefði haft nokkrar
áhyggjur þeirra vegna, en þó vitað að
þau myndu spjara sig. „Eiginlega
vorum við fangar Marsbúa þennan
tíma, þótt við gerðum okkur það alls
ekki Ijóst, meðan á því stóð. Það var
eitthvað i drykknum, er þeir gáfu
okkur, sem kom okkur til að gleyma
tímanum og gerast helst til opinskáir.
En þeir voru ákaflega elskulegir, og
leystu okkur út með svo dýrum gjöf-
um í gulli, platinu og eðalsteinum, að
við erum allir orðnir margfaldir millí-
arderar. — Ég sé að þið hafið eignast
hér vini, og vona að ykkur hafi liðið
vel?"
„Okkur leið ágætlega, pabbi
minn," svaraði Gerða. Hún kynnti nú
Marsbörnin fyrir föður sínum og þau
heilsuðu honum á islensku. Sigurður
hló þá, eilítið vandræðalega, og
mælti: „Já, þetta fólk stendur okkur
Jarðarbúum framar að öllu leyti, and-
•ega og tæknilega. Það lærði ensku á
fáeinum klukkustundum — og það á
geimför, sem eru svo fullkomin að
skipinu okkar er nánast að líkja við
hjólbörur í samanburði við þau! Við
megum svei mér vara okkar og fara
með gætni i samskiptum okkar við
Marsbúa. Þeir gætu hæglega malað
okkur — eina bótin að þeir eru góðir
menn og guðelskandi. Já, þeirtrúa á
einn Skapara alheimsins, og eina
ófrávikjanlega meginreglan í þjóð-
skipulagi þeirra er sú, að sérhverjum
manni er skylt að taka sama tillit til
allra annara og henn tekur til sjálfs
sín. Eða með orðum Krists, sem þeir
virðast líkja þekkja, þótt þeir kalli
hann öðru nafni: Það, sem þér viljið
að aðrir gjöri yður, það skuluð þér og
þeim gjöra. — Furðulegt — ég er
blátt áfram ekki sami maður, eftir að
hafa kynnst þessu fólki. Og þannig
held ég að því sé varið með okkur
alla."
Geimfararnir kvöddu nú gestgjafa
sína, og skildu þau Árni og Gerða við
Marsbörnin með miklum kærleikum.
Siðan var haldið af stað til jarðar.
Á heimleiðinni varð geimförunum
skrafdrjúgt um allt það, er þeir höfðu
lært meðan þeir dvöldust í hvelfing-
unni rauðu. Furðaði þá, maðal ann-
ars, mjög á því að Satúrnus skildi
vera byggilegur. En þaðskýrðu Mars-
búar þannig, að hringar yans væru úr
málmi og héldust ávallt hvitglóandi i
skini sólarinnar þótt ekki væru hún
stór, þaðan séð. En fyrir bragðið var
jafnan bjart og hlýtt niðri á yfirborði
jarðstjörnunnar.
Marga hafði áður grunað að smá-
stirnabeltið, á braut um sólu milli
Mars og Júgiters, hefði eitt sinn verið
hnöttur. En geimfararnir lækkuðu
ósjálfrátt róminn, er þeir ræddu um
orsök þess að hann eyðilagðist: Þar
höfðu búið menn með háþróaða
tækni. En þeir fóru óvarlega með
kjarnorkuna og misstu að lokum
stjórnar á henni, svo að hún sprengdi
jörð þeirra og allt funaði upp á broti
úr sekúndu. Ölli sprengingin stór-
skemmdum og miklum náttúruham-
Framhald á bls. 14
Par Lagerkvist
TVÖ LJÓÐ
i.
Skuggi hans féll yfir jörðina,
gekk hann framhjá úti í stjarnskininu?
Fram hjá bústað vorum á leið til einhvers
annars en okkar?
Skuggi hans féll yfir tjöld okkar
og við vöknuðum um nóttina eins og
við bjart skin.
Skuggi hans er ekki hann,
en það varð bjart í tjaldinu.
Nóttina þá gátum við ekki framar sofið.
Þú varst fyrri en fjöllin og skýin,
fyrri en hafið og vindarnir.
Þú varst fyrri en upphaf allra hluta
þín gleði og sorg er eldri en stjörnurnar.
Þú sem að eilífu ungur hefur gengið
eftir vetrarbrautum
og um hin miklu myrkradjúp á milli þeirra.
Þú sem varst einn áður en einveran varð til
og hjarta þitt fullt kvíða löngu áður en
nokkurt mannshjarta —
gleym mér eigi
Ep hvernig ættir þú að geta minnst mín.
Hvernig ætti hafið að geta minnst skeljarinnar,
sem það þaut um endur fyrir löngu.
Sigurjón Guðjónsson þýddi
Jönas Guömundsson
KYNLÍFSFRÆÐSLA
Við ókum hægt eftir götunni.
— Hvernig verða börnin til
spurði drengurinn?
Við roðnuðum í bilsætunum af blygðun
og reyndum að segja honum frá ástinni
af því að við höfðum ekki kjark
til þess að segja honum að
börnin hefðu alltaf verið til.
REGN
Ég horfði út um gluggann á þakinu
á regnið og grá skýin sem minntu enn á dauðann
Ætlar aldrei að hætta að rigna?
Ætlar maðurinn aldrei að hætta að deyja?