Lesbók Morgunblaðsins - 01.08.1976, Qupperneq 16

Eldfjall ð borð GAIiIiVASK.il
viö Heklu Mlll flVwi í útlendingahersveitinni
Framhald af bls. 9
einnig sín hvorum megin vió
Leiruvog, í Blikastaðalandi og
suður um Álftanes. Þess má geta
til gamans, að einn liklegasti stað-
urinn til borunar innan borgar-
marka Reykjavíkur er við hita-
veitugeymana á Öskjuhlíð.
— En vitið þið hversu þétt er
óhætt að bora til að ein hola dragi
ekki vatn frá annarri?
— Við vitum ekki til fulls, hve-
nær við erum að bora tvær holur í
sama vatnskerfi. Vatnið úr bor-
holunum við Elliðaárnar virðist
til dæmis úr öðru vatnskerfi en
heita vatnið í Laugarnesi; þar á
milli virðist vera einhverskonar
vatnsþéttur veggur. Og annar
slíkur veggur sýnist vera milli
hitans í Laugarnesi og heita
vatnsins, sem uþp kom á Sel-
tjarnarnesi. Þorsteinn Thor-
steinsson verkfræðingur hef-
ur fylgzt með þessu. Með því að
athuga vatnsborðsbreytingar í
holunum við dælingu, hefur hann
getað ákvarðað legu þessara
vatnsþéttu skila. Slik skil má
einnig að vissu marki rekja með
jarðeðlisfræðilegum mælingum.
— En heita vatnið er yfirleitt
langt að komið?
— Það er bæði langt að komið
og búið að vera lengi á leiðinni.
Með isótópamælingum á vatninu
er hægt að sjá þetta og þær benda
til að heita vatnið í Laugarnesi sé
t.d. komið allar götur innan frá
Langjökli.
— Að hverju vinnur þú aðal-
lega nú sem stendur?
— Mitt aðalverkefni er heildar-
rannsóknin á höfuðborgarsvæð-
inu — frá Esju austur á Mosfells-
heiði, þaðan í Helgafell ofan við
Hafnarfjörð og þaðan suður fyrir
Straumsvík. Jarðfræðilegri kort-
lagningu er að mestu lokið. Á
þessu svæði hafa verið gerðar
flugsegulmælingar, — síritandi
segulmælir er hengdur i flugvél
og þá koma í ljós breytingar á
segulsviði yfir hinum ýmsu jarð-
lögum. Síðan hafa verið gerðar
þyngdarmælingar á svæðinu, —
þá er mæld eðlisþyngd jarðskorp-
unnar og komið upp mæli-
punktaneti með um tveggja kíló-
metra möskvastærð. Móbergið er
til dæmis eðlisléttara en hraun-
lögin, en innskotslögin eru þó enn
eðlisþyngri og því má kortleggja
þau að vissu marki með þyngdar-
mælingum. Samkvæmt því sem
við höfum rætt um áður, er einna
þýðingarmest að finna skilin á
þeim lögum, sem hafa mesta og
minnsta eðlisþyngd. Það eru
annarsvegar móbergslög og hins-
vegar innskot. Þá er verið að gera
mjög nákvæmt viðnámsmælinga-
net af öllu svæðinu og unnið að
jarðsveiflumælingum.
'ÞAKKA FÉlMAR, BCr
' $E6t>U HONUM AÐ
HALOfi EY-Ð/MERKUR
-^ROTTUNN/ VEISLU.
VAR E/KM/TTAÐLEnA
ivÁD ROMMLIAIU.
VÓ, SESAR'- SKIPIÓEÍÝ\ ÆG/LEGT!EG VEITEKkÞk
ÞAR MEO OVÍGAN HER 06 ) M/TTRJÚKA//ÞIRÁÐ 06-
RÚSSNESKAR ELPFLALMj MÆTT VW'OVÆ/ITRI BREYT-.
AR 06 ER T/LÍALLT. J>JK6U 'A UE/MSSÖG U////T/
KEH ÞA, EN
ÖSÝNILEGUR.
/ ÞAÐ ÆTT/ AÐ VERA N
HÆGT AP FÁ UPPL ÝS/NGAR
ÞEGAR H2$0V SNÝRNE/M.
V / KVÓLP.
HeSOí/P
ATTU V/P.AP
AO GUNNRÍKUR
S.E þ'A .
KANNSK/... ó
JA, ÞA-D ÞA RF NN EKKJ
AÐ VERA.KANNSK/NEF-
UR HANN VILLSTÍEYPI -
MÓRKINNI 06 VER/D TEK-
/NN HONÞUM!
KRYT/LEGT
NAF/V ERÞAP,
HzSO*/ /

ÞAV ER NUADE/NS DULNEFN/.
HONTUS GOMUS,
FARDU Í TJALP
KOKKS OKKAR 06
FADU köMM K
RETTNAFN HANS ER BÍR/DUS
KOSENTRATUS. HANN ER 51/0
LEYNtLEGUR, AOHANNERNÆR
ÖSYN/LEGUR ! __
UM KVOLulD
V/Ð VARD-
HL/D NER-
BÚ&ANNA.
S/ELL HiSO^.ÞADERU ^
HKr GR/ENBAUNA BEL G/R
SEM LANGAR TJL AD TALA'
V/D Þ/G! ÞE/R LUMA A
G'OPUM VE/T/NGUM.
JÁ HANNER UPPAHALDS-
NJÓSNAÞÁTTURm ÓKK-
AR E/NS OG NARPJAXL -
/NN, DÝRL/NGUR/NN OG
sk'alkarn/R all/rt/l
SAMANS. HANNEPGóÐ-
KUm/NG/ M/NN'
— Ekki er langt síöan því var
stíft haldið fram, að höfuðborgin
yrði að leita að viðbótarhita aust-
ur að Nesjavöllum í Grafningi og
Hafnfirðingar voru að spá í hita-
veitu frá Krýsuvík. Er ekki annað
uppi á teningnum nú, þegar mikl-
ar lfkur eru fyrir heitu vatni á
stórum svæðum í nánd við höfuð-
borgina?
— Niðu’rstöður þessara athug-
ana benda eindregið til þess að
ekki þurfi að leita á svo fjarlæg
mið fyrr en eftir næstu aldamót í
fyrsta lagi. A Álftanesi er til
dæmis ekki farið að bora djúpt og
það væri óneitanlga öryggisatriði
fyrir Hitaveitu Reykjavíkur að
hafa vinnslusvæði á báðum end-
utn dreifikerfa sinna.
— En er viturlegra að einn aðili
eins og Hitaveita Reykjavíkur
standi fyrir framkvæmdum en til
dæmis að Hafnarf jörður og
Garðabær hefðu borað á Álftanesi
og lagt eigin hitaveitu?
— Rekstrarlega tel ég betra að
einn aðili standi fyrir þessu,
fremur en að hver sé að pota fyrir
sig.
— Hefur þú orðið var við, að
menn teldu rannsóknir óþarfa
kostnað og tfmaeyðslu og að nær
væri að beina kröftunum að því
að bora.
— Oft örlar á því, en þá er oft
vanþekkingu um að kenna. Jarð-
hitaleit er í rauninni enginn gald-
ur. Að finna vatnsgæf jarðlög á
hæfilegu dýpi, — það er allt og
sumt. En bezta aðferðin til þess að
finna þau eru ekki að bora og
bora þar til eitthvað finnst. Samt
hefur það alltof oft verið gert;
menn hafa verið mjög borglaðir
og árangurinn ekki alltaf sem
beztur, Samt er kostnaðurinn við
yfirborðsrannsóknir aðeins örlitið
brot af því sem kostar að bora.
Ein 2km djúp borhola kostar
40—60 milljónir króna, en allar
þær rannsóknir á höfuðborgar-
svæðinu, sem ég hef drepið á hér,
kosta sem svarar hálfri borholu.
En rannsóknirnar eru miklu tíma-
frekari en boranirnar og þvi þarf
að leggja kapp á að auka
rannsóknirnar þannig að forskot
náist.
Leiörélting
1 viðtali f Lesbók við Edvard
Helgason f San Fransisco, sem
þýtt var úr erlendu tfmariti, var
sú missögn, að „Icy“ eins og hann
kallar sig, væri frá Mjóafirði. Það
rétta er, að Edvard er frá Hvfta-
nesi við Hvalfjörð og leiðréttist
þetta hér með.