Lesbók Morgunblaðsins - 10.11.1979, Blaðsíða 11

Einn
hinna
fágætu
fugla
JAMES MC
CRACKEN
er einn
mikilfeng-
legasti
tenór-
söngvari
vorra tfma.
Frá
honum
segir
Peter
Andrews
í þessari
grein
Hinn dramatíski tenór er án efa helsta
vopniö í vopnabúri óperunnar. Raddfæri
hans þurfa aö vera búin ótrúlegum krafti
og sveigjanleik. Á lægri nótunum veröur
hann aö hafa hljóm barytonsöngvarans
og nægan styrk til aö yfirgnæfa heila
sinfóníuhljómsveit ef því er til aö skipta. Á
hærri nótunum, þeim sem guö ætlaöi
mönnum ekki aö syngja ef marka má orö
söngvara, þarf dramatíski tenórinn aö
geta sungiö hærra öllum öörum í leikhús-
inu og geta myndaö háa C-iö tromþets-
ins, en þaö er aðalsmerki mikilla tenór-
söngvara. Þær leikrænu kröfur sem hann
þarf aö standast eru meöal hinna ströng-
ustu í óperunni; í lokaatriöinu, um leiö og
hann syngur hinn Ijúfsára lokasöng f
andlátinu, þarf hann iöulega aö paufast
um sviöiö og vinna erfiöu verkin á borö
viö aö kyrkja einhvern vondan mann eöa
varpa veggjum musterisins um koll.
Því hefur veriö haldiö fram, aö söngv-
arar sem þetta gætu væru „sjaldgæfastir
fugla. Þeir eru aldrei fleiri en tveir eöa þrír
uppi á sama tíma“.
Einn þessara sjaldgæfu fugla er James
McCracken. Frami hans innan óperunnar
byggist á því, aö hann þoröi þaö sem
aörir heyktust á aö reyna aö giíma viö.
Sem dæmi um þaö má nefna, aö hann
hefur sungiö skelfi allra óperusöngvara,
Óþelló í samnefndri óperu Verdis, um
sautján ára skeið, viö gífurlegar undir-
tektir áhorfenda.
Um þessar mundir er hann aö takast á
hendur nýtt verkefni: Tannhauser eftir
Mc Cracken á sviði
Metropolitan óper-
unnar í New York
í Othello eítir Ver-
di.
Mc Cracken tekur
lagið um leið og
lögð er siðasta
hönd á hárkolluna,
— og sú sem það
gerir er eiginkona
hans, sópransöng-
konan Sandra
Waríield.
Mc Cracken ásamt Marilyn Horne í
Carmen eítir Bizet.
Wagner, en upphaflega átti aö fela
verkefniö Jon Vickers, sem gaf allt í einu
ekki kost á sér. Hann óttaðist háu
nóturnar, aö því er haldiö var fram. Þá
var leitaö tii McCracken, og hann féllst á
að taka aö sér fyrsta hlutverk sitt í
Wagner-óperu.
McCracken lætur sér fátt um finnast:
„Ég syng ætíö þau hlutverk sem aörir
vilja ekki. Ef umboðsmenn eiga í erfiö-
leikum í samningagerö viö aöra söngvara
segja þeir: Sendiö eftir McCracken. Hann
reynir viö þetta. Hann reynir viö hvaö sem
er“.
— O —
McCracken er ágætt d'æmi um þá sem
rísa til frægöar og frama án þess aö hafa
nokkurn tíma ætlað sér þaö (eöa kannski
sagöi hann engum frá því í æsku). Hann
er sonur slökkviliðsstjórans í Gary í
Indianafylki í Bandaríkjunum. Eölilega var
búist viö aö hann hæfi starf í stáismiöjun-
um í nágrenninu. En meöan hann var í
hernum, uppgötvaöi söngelskur offíséri
hæfileika hans, og kom honum í kór, sem
starfaöi innan hersins. Eftir aö Mc-
Cracken var leystur undan herþjónustu
hóf hann nám í tónlist í New York, og
vann fyrir sér meö hvers konar söng sem
hann mögulega átti kost á. Hann var þá
ekki farinn að hugsa neitt sérstaklega til
óperunnar, aö því er honum sagðist frá
síöar, hann haföi bara gaman af aö
syngja. í fjóra mánuöi söng hann sjö daga
vikunnar fimm sinnum á dag í skemmti-
dagskrá á klúbbi í New York, stöku
slnnum fékk hann smáhlutverk á Broad-
way, hann kom fram í áhugamannaóper-
um og þegar annars var ekki völ, söng
hann viö jaröarfarir og brúökaup.
Um þetta leyti kynntist hann stúlkunni
sem stöar varö konan hans. Þaö var
Sandra Warfield, og hún var líka aö
stefna á frægö og frama innan sönglistar-
innar. Aö hennar frumkvæöi sóttu þau
bæöi um starf hjá Metropolitan-óperunni
og fengu. Frá upphafi var ferill Söndru
meö yfirburðum. Hún fékk stór hlutverk
og var á góöri leið meö aö veröa
messósópransöngkona í föstu starfi.
McCracken var hins vegar látinn í þau
hlutverk þar sem söngvarinn kemur
andartak inn á sviöiö til aö tilkynna
Framhald á bls. 15
Brjóstmál kappans reyndist vera 57
þumlungar og allur er hann hinn
sterklegasti og veitir ekki af, þvi
óperusöngur að sögn hans líkamleg
þrekraun og Mc Cracken kveðst nota
allan skrokkinn til þess að koma söng
sinum til áheyrenda: „Jafnvel axlirnar
taka þátt i því,“ segir hann.