Lesbók Morgunblaðsins - 31.05.1980, Blaðsíða 14

Krossgáta
Lesbókar
Morgunblaðsins
Lausn
á síðustu krossgátu
TJ JF, r— ! K'fiT 11 L pmn- K ý/ as /» S 1 i'.V-
/■■ P! H u JL D R /T £ •Ð F T
Tl ..... 'A ±L A R (ULL'. AR A R A K S L o
Js %j u L A á A rát'or F 'A w J L X A R.
W' Pmkaí 'a S L7 ÓS' L U Cl T 1 N L PrvKji m»t- o T A
Þo', ♦ CtlTj f á” L Æ A 'a £0 iR N 'a IC H 'A
A f*. F 1 Ruiflí, 4«. R p, T A R. fJMhJ S Æ V A R
Hfl' F A U T I JK*W R u N A N l U.l| ■R o F ~A ¥ A
Ca-F;. A R n 1 N N pp C,t\ 86 A R A 4. w F A ¥ U
■r rttTT- T e «c- k**®' L Lp'"" fttiOl- 'A 5 A R N 1 R ¥ p o t.
tnoo 1Ð 5 A L L 1 N N ■ffrlil'A , n.xrj ij ’ A £> 1 L s ¥ A
1 £> A Nao- ór-re R A u S A P4KI U £> H8J S s A c.
Sí N 1 £> « R. £ L ’A |R FWtbi ■Tore» L ¥ A
u«- 5 4- A M A L U R ¥ L o K fc-
a«' B t fí. 4L 1 IftolL R l s A F l S TÍ
mmmmmmœmmmmmmmmmmmmœxmtimmmm
Jón Gunnar Jónsson
Á síðustu vertíð kom út á Akureyri
bókin Miðilshendur Einars á Einars-
stöðum í Reykjadal í Suður-Þingeyj-
arsýslu. Þar er eftirfarandi vísa eftir
Heiðrek skáld Guðmundsson frá
Sandi.
Naut ég Einars hlýju handar,
hún var bæöi mjúk og sterk.
Hór fá Guö og góöir andar
gert á mönnum kraftaverk.
Þakka tvö fyrstu bréfin, sem ég hef
fengið vegna vísnaþáttanna. Bæði
eru vegna vísunnar frá Hólaskóla, þar
sem Flóvent ráösmaöur er nefndur.
Gísli frá Eyhildarholti kveöur Flóvent
Jóh. hafa verið þar kennara og
bústjóra á árunum 1902—05. Vísan
mun því eldri en ég sagði. Jónas
Jósteinsson sendir aðra gerð vísunn-
ar. Frægasta Hólavísa mun vera sú,
er húnvetningurinn og kunnur fræö-
imaður og rithöfundur, Rósberg
Snædal orti hérna um áriö, þegar
Hangir
a Þorði
hempan
svört
athafnasamur þingeyingur, Gunnar
hestameistari Bjarnason, var skóla-
stjóri á hinu mikla höfuðbóli norö-
lendinga. Kannski er vísan ósann-
gjörn, eins og oft vill verða um slíkar
stökur. Menn gjalda þess stundum ef
þeir liggja vel við höggi. Rósberg
situr nú sjálfur á Hólum, kennir þar
og yrkir. Vísan var svona:
Hart leikur Gunnar Hólastól
höfuöból feöra vorra.
Sveinarnir féllu fyrir jól,
fénaöurinn á Þorra.
Kristján frá Djúgalæk bjó lengi á
Akureyri og hiö sama geröi Rósberg
Snædal. Góö andleg frændsemi var
með skáldunum. Báðir höföu fyrir
fjölskyldu aö sjá og unnu langan dag.
Báru svo saman bækur sínar öðru
hvoru og ortu stundum kersknisvísur
um náungann, stundum sendu þeir
hvor öörum skeyti. Loks brá Kristján
á það ráð að flytjast suður. Hann var
búsettur í Hverageröi, en stundaöi
barnakennslu í Þorlákshöfn. Nú er
Kristján fluttur aftur til Akureyrar,
hefur átt þar heima í allmörg ár.
Meöan Kristján var syöra minntist
Rósberg hinnar frægu söguhetju
Laxness og orti til Kristjáns:
Gegnum fár og giktarslen
glitra tárin vonar,
gengur skár þín iöja en
Olafs Kárasonar.
Jón Samsonarson hefur bóndi
heitiö í Lækjardal í Húnavatnssýslu.
Hann bjó meö ráðskonu, sem lét
hressilega til sín taka á bænum og
gerði sér ekki allt að góöu. Hún var
nokkuö aöfinnslusöm viö bónda.
Hann orti þessa Ijúfmannlegu vísu:
Sólar glaöa linda lind,
lagaöu þaö mig brestur,
en aö híaöa synd á synd,
sá er skaöinn mestur.
Ekki hef ég athugað hvenær Þórö-
ur prestur á Klausturhólum og hans
fólk hefur verið á dögum, en ætla aö
ekki saki þó þessi vísa, sem nú
kemur, verði birt. Hann var einn
þeirra guðsmanna, sem ekki var
heilagur nema þær stundir, sem hann
var í hempunni. Hann mun hafa þurft
aö fá óviðkomandi mann til aö
gangast viö barni, sem hann haföi
stofnaö til. Óvildarmenn geröu af
veöur, en prestur vann mál sem af
þessu reis. Prestkonan orti um þá,
sem töpuöu:
Hangir á Þóröi hempan svört,
höldar mega því trúa.
Búrfells-Jón og Brúar-Hjört
bila nú aö Ijúga.
Á stríösárunum var starfandi
barnakór, sem kallaöist Sólskins-
deildin og var stjórnandi hans Guö-
jón Guðjónsson, ef ég man rétt. Þessi
börn sungu oft í útvarpið, einkum í
barnatímunum. Mynd af kórnum birt-
ist í Útvarpstíöindum og fleiri blööum.
Þá orti Kristján Sigurösson á Brúsa-
stöðum:
Barnaröddin bjarta þín
blítt í eyrum lœtur.
Á hún lengi ítök sín,
inn viö hjartarætur.
Ragnar Ásgeirsson ráöunautur
flutti oft vísur og kvæöi í útvarpiö,
einkum á kvöldvökum Búnaöarfé-
lagsins. Ein af vísum hans er þessi:
Tíminn líöur alltof ótt,
ekkert tekst aö vinna.
Sé ég fram á svarta nótt
sólskinsvona minna.
Ragnar þurfti vegna starfa sinna
mjög aö ferðast út um land, meöal
annars til aö halda námskeiö fyrir
bændur. Oft lauk þeim með samsæt-
um þar sem hann var auðvitaö hrókur
alls fagnaöar og dansaöi hann þá viö
konur og dætur þeirra er námskeiöin
sóttu. Skömmu eftir eina slíka ferö
átti Ragnar fimmtugsafmæli og héldu
vinir hans honum samsæti í Reykja-
vík. Þar voru haldnar. ræöur og vísur
ortar. Var þar oft vikið að kvenhylli
afmælisbarnsins. Þá kastaöi Ragnar
fram þessari snjöllu vísu:
Lífs míns sól fer lækkandi,
loks hún hverfur sýnum.
Fer nú óöum fækkandi
framhjátökum mínum.

y/mmmmmmmi