Lesbók Morgunblaðsins - 17.01.1981, Blaðsíða 10

Ragnar og Guölaug, börn Sigur-
laugar og Guölaugs Rósinkranz,
þykja hafa framúrskarandi tón-
listarhæfileika. Hann leikur á
fiölu, hún á píanó og þau voru
meöal 5 nemenda, sem valin voru
úr heilum tónlistarskóia til þess
aó koma fram í sænska sjónvarp-
inu. Á efri myndinni eru þau í
hljómsveit skólans, Guölaug aft-
ast viö píanóiö, en Ragnar meö
fiöluna fremst á myndinni. Á
neöri myndinni eru þau heima
vió æfingar.
SIpURLAUG
ROSIN-
KRANZ
„Það var
aldrei
nein spurning
í mínum
huga,
hvað ég legði
fyrir mig“
Mikilvægt er aó ekkert svona lagaó
raski manni í listflutningi. Listamaöur-
inn þarf að vera eölileg manneskja á
hverju sem gengur. Einnig á því
byggist frami hans og gœfa.
Aðspurð segist Sigurlaug eiga auð-
velt með að laga sig eftir nýjum
kringumstæðum og nýju fólki.
„Bara ef landiö er fallegt, veöriö gott
og pólitíska ástandið þolanlegt. Ég á
heima þar sem starf mitt er, vinir mínir
og fjölskylda". Og hún bætir viö. „Ég er
stööugt ástfangin .. í fólki, ýmsum
stööum, fögrum borgum, í dýrum, í
músik, í bókum, og í lífinu sjálfu."
Úti í Svíþjóö hefur Sigurlaug vanist
því aö taka daginn snemma; hún er
komin á fætur uppúr kl. 6 á morgnana
og búin aö vera lengi á stjái, þegar
meiripartur íslendinga kemst til meðvit-
undar. Hún byrjar dagsverkið á því að
fara yfir póstinn; það geta veriö bréf í
sambandi viö sönginn og þeim verður
hún að svara undir eins.
Börnin fara í skólann á bilinu frá átta
til tíu, og eins og öll sænsk börn, fara
þau úr skólanum á einskonar leikheimili,
eða þaö sem sænskir kalla „fritidshem".
Þar fá þau hressingu og hafa áöur
fengið hádegismat í skólanum.
Eftir aö börnin eru farin í skólann,
gæti til dæmis átt sér staö aö Sigurlaug
færi að lesa yfir nótur með nýrri músík,
ellegar kynna sér texta og læra þá
utanað. Og aö sjálfsögöu verður hún
eins og aörir söngvarar aö eyöa drjúg-
um tíma í æfingar heima. Seinnipart
dagsins fer hún kannski útaf örkinní til
að verzla fyrir heimilið og sinna útrétt-
ingum. En jafnframt fer hún oft á
músíksafniö, leitar þar uppi sjaldgæf
verk og fær kópíur af þeim. En þetta
gerist allt með frávikum, því ýmsar tafir
verða; stundum koma gestir frá öðrum
löndum og dvelja ef til vill hjá henni í
marga daga. Allt er það til aö auka á
fjölbreytni lífsins.
Á kvöldin er gott aö hlusta á plötur,
kannski meö söng, eöa þá meö hljóö-
færamúsík. Þegar maður er þreyttur, þá
felst í því góö afslöppun og ánægja í
senn — og Sigurlaug notar eyrnafón til
þess aö trufla ekki börnin, sem ef til vill
eru að læra. Vegna þeirra kveðst hún
leggja áherzlu á aö vera heima á kvöldin
og skemmtanalífið freistar hennar ekki,
hvorki í Stokkhólmi né annarsstaöar.
Ég innti Sigurlaugu eftir nýrri hljóm-
plötu, sem ég vissi aö var í deiglunni;
þar syngur Siguriaug m.a. Ijóð eftir
föður sinn — og sjálf hefur hún snarað
þeim á sænsku. Lögin eru aftur á móti
eftir sænskan lagasmiö. Sigurlaug kvaö
tafir hafa oröiö af tæknilegum ástæö-
um, eöa öllu heldur: þær stóöu í
sambandi viö breytingu á útgefanda, en
vonir standa til aö brátt leysist úr því.
Hróöur Sigurlaugar sem Ijóöaþýöanda
virðist hafa borizt til Finnlands —
nýlega óskaöi menningarblaö þar í
landi, sem Horisont heitir, eftir því aö fá
aö birta þýöingar hennar á Ijóöum
Guömundar L. Friöfinnssonar; einnig
grein um skáldiö, föður hennar, og störf
hans.
Og það er fleira, sem uppá síökastiö
eykur á eril daganna hjá Sigurlaugu
Rósinkranz. Undanfarin ár hafa verið
starfandi fjögur íslendingafélög í Sví-
þjóð, en í vor var stofnaö landssam-
band þessara félaga. Jafnframt var
óskaö eftir því, aö Sigurlaug tæki aö sér
starf í menningarmálanefnd þessa sam-
bands. Hún sat þessvegna haustfund
landssambandsins í Jönköbing og meö-
al þess, sem þar var rætt og hæst bar,
voru tónlistarmál og móöurmálskennsla
íslenzkra barna. Þá má geta þess aö eitt
af verkefnum sambandsins er aö greiða
götu þeirra listamanna íslenzkra, sem
heimsækja Svíþjóö og opna þeim þá
möguleika, sem unnt er.
Framundan eru nokkur konsertferöa-
lög hjá Sigurlaugu; þaö er eins og veriö
hefur og lífiö mun aö verulegu leyti
snúast um söng og músík. En því fylgir
líka mikil vinna viö æfingar og undirbún-
ing. Sigurlaug Rósinkranz hefur unniö
þaö afrek aö ná fótfestu sem einstakl-
ingur úti í hinum stóra heimi tónlistar-
innar. Þaö er ekki tekiö út meö
sældinni, en þó nákvæmlega það hlut-
sklpti, sem hún hefði helst kosiö sér.
Gísli Sigurösson.
Þökk fyrir
nýja
bók um
Strindberg
Olov Lagercrantz f. 1911, er
bókmenntafræöingur og
skáld, doktor í sinni fræöi-
grein. Hann var lengi rit-
stjóri Dagens Nyhether í
stokkhólmi. Hann hefur
hlotiö Norrænu bókmennta-
verölaunin fyrir bók um
Dante. 1935 kom út fyrsta
bók hans, Ijóö, síöar nokkr-
ar fleiri, en margar bækur
hans eru bókmenntafræöi-
legs efnis. 1979 kom bókin
um Strindberg. Hún þykir
sérstakt meistaraverk.
Kæri Olof Lagercrantz,
Hjartanlega þakka ég þér fyrir Strind-
bergsbókina. Þaö var mér óvæntur
heiöur og ánægja aö fá hana frá þér. Þaö
er án verðskuldunar af minni hálfu. Ég
ætlaöi aö vera búinn aö senda þér
þakkarorö fyrr, en ég var á spítala þegar
ég fékk bókina, og svo hefur þaö dregist.
Þetta er sannarlega mlkil og merkileg
bók um stórkostlegt efni. Þó mikið hafi
veriö um Strindberg skrifað má alltaf
varpa nýju Ijósi yfir líf hans og verk, þessa
mlklu og sérstæöu gátu, þaö hefur einu
sinni enn sannast meö bók þinni. Ég vona
aö útkoma hennar hafi oröiö þér til
ánægju og vegsauka, elns og aörar
bækur sem þú hefur ritaö. Ég veit þó aö
þú hefur átt viö mótbyr og misskilning aö
stríöa, eins og aörir sem færast mikiö í
fang. Ég hef á undanförnum áratugum
lesiö margt eftir þig í Dagens Nyheter, þó
ekki aö staöaldri.
Sterkir menn í norrænni menningu
hafa þeir veriö: Strindberg, Ibsen, Rune-
berg, Brandes, og síöar Selma Lagerlöf,
Johannes V. Jensen og Hamsun. Viö
íslendingar komum ekki fyrir alvöru á hiö
samnorræna sviö fyrr en meö Gunnarl
Gunnarssyni og Laxness. En auövitaö
áttum viö samtímaskáld hinna norrænu
risa, helmaskáld okkar voru höfundar
eins og Matthías Jochumsson, Steingrím-
ur Thorsteinsson og Einar Benediktsson.
Auk þess aö frumsemja þýddu þeir
merkustu og snjöllustu ritverk höfuö-
skálda hinna Noröurlandaþjóöanna, höf-
uöskáld Noröurlandanna á sinni tíö.