Lesbók Morgunblaðsins - 21.05.1983, Blaðsíða 6

Þórði heitin liðsemd
og boðnar sættir
9. hluti Ásgeir Jakobsson tók saman
Þar lauk frásögninni síðast,
að Þórður er kominn heim á
Mýrar úr Vatnsdalsför ...
Eyjólfur Þorsteinsson reið á
Flugumýri að segja Kolbeini tíð-
indin. Kolbeinn stefndi þegar
saman mönnum og efldi setur.
Þótti honum þá skjótar til eftir-
reiðar, ef nokkur illvirki væri
ger í héruðum hans.
Þórður var litla hríð heima
áður en hann sendi menn alla
vega frá sér til mannakvaða, og
var sú mannkvöð svo frek, að
hver vígur maður skyldi fara.
Stóð þá Sturla Þórðarson upp
hið fyrsta sinn með frænda sín-
um. Þarna er sem sagt ekki tal-
ið, að Sturla hafi „staðið upp“
.. - - ~ .i»- -
með Þórði, þegar Sturla flýði
undan Kolbeini í lið Þórðar,
enda varð Þórði ekki að honum
lið þá, sem áður segir.
Þórður kvaddi menn upp allt
um Dali fyrir vestan Bröttu-
brekku. Það urpu menn á að lið
Þórðar myndi vera á áttunda
hundrað.
Hann sendi menn norður um
heiðar að hleypa upp setum
norðanmanna á Miðfjarðarhálsi
en sjálfur var hann þá með
flokkinn í Borgarfirði, fyrst í
Stafholti en síðan á Ferjubakka.
Þangað komu til hans Böðvar á
Stað og Þorleifur í Görðum og
hafði hvor tveggja mikinn flokk,
en ekki vildu þeir ríða norður
með Þórði né heldur suður með
lið sitt, en Þórður vildi annað
hvort gera, því að syðra sat nú
Hjalti biskupsson, sem Þórður
átti margt sökótt við.
Boð um þingstyrk
Þorleifur í Görðum var að
öðrum og þriðja við þá Böðvar
og Þórð, Guðný, amma Þórðar
og Böðvars, og Þórður, faðir
Þorleifs, voru systkin, og þeir
hjálpuðust nú að frændurnir að
drepa niður þá ætlan Þórðar að
ríða norður, sem hann hafði
nægan liðsafla til. Þegar þeir
frændur hans voru komnir í
flokk með honum taldi lið hans
tólf hundruð manns og Kolbeinn
ungi hafði engan viðbúnað til að
mæta því liði, ef Þórður hefði
riðið norður snarlega. En
frændur hans slógu vopnin úr
höndum hans. Eftir að þeir
höfðu boðið honum, þessir öfl-
ugu höfðingjar, að veita honum
styrk á þingi til að koma fram
sínum málum, hefði Þórður ekki
fengið alþýðu manna til að fara
norður í land að heyja þar stór-
orustu. Þórður átti alltaf undir
högg að sækja um liðsafla til
stórræða.
Allri alþýðu hefur sýnzt að
þetta .væri svo gott boð að ekki
kæmi. til mála annað en leysa
málið á Alþingi fremur en í
Ingimar Erlendur Sigurðsson
A HVITASUNNU
Endurfæðing
Ég leit ekki neinn sem lífsstríðið vann,
hvort löng eða skömm var ævi.
Hver vitund sem ekki vonaði á hann,
svo virtist að dauða svæfi.
Einn deyjandi mann sem drottin guð fann,
af dásvefni sá ég rísa.
Á sigraða mannssál sigurhrós rann,
ég sá það úr augum lýsa.
í undrinu mikla andi hans brann,
og upprisukross hann risti.
Hið guðlega undur geislaði mann
og gaf honum líf í Kristi.
Frá kommúnisma
til kristindóms
Með lífið í lúkunum
ég lagði af stað.
Á hugsjónar hnjúkunum
mér hjálpræðis bað.
Mörg kalsár á kjúkunum
mig kostaði það.
Á stokkfreðnum stúfunum
ég stefnulaus skreið.
Með helmark á hnúfunum
ég helvíti leið.
Hjá þjóðkirkju þúfunum
mín þrautalausn beið.
Helgun
Yfir vatnið sólskin svífur,
syndugt ofanborðið rýfur;
eins og bjartur, beittur hnífur
brjóstið einnig sundur klýfur
helgur tekur himinn dýfur.
Vonarsól
Sólin til viðar hné,
settist á krossins tré;
dýrlegur aftur rís
dagurinn utan skýs.
Krossfesting
Sá ég oft með sanni
sál á krossinn ganga.
Merkið þó á manni
miklu oftar hanga.
Með honum
Með drottni himnesk dýrð aðjörðu hneig,
með drottni jarðnesk þrá til himins steig
með honum verða hjörtu jarðar fleyg.
blóðugum bardaga. Þórði hefur
auðvitað sýnzt það líka, að æski-
legasta lausnin væri að ná fram
málum sínum á Alþingi og hann
hefur áreiðanlega treyst því að
frændur hans héldu loforð sitt
og það ætti að tryggja, að Þórð-
ur næði saman til þingreiðar
álíka fjölmenni og hann nú
hafði safnað að sér. Slíkur her á
þingi og með atfylgi Böðvars og
Þorleifs hlaut hann að rétta
sinn hlut að lögum.
Þórður þakkaði frændum sín-
um boðið og þáði það, enda ekki
um annað að ræða, en sagði þó,
að þessi kostur yrði „sér starfa-
rneiri".
Norðurreiðin hefði vitaskuld
skorið fyrr úr um viðskipti
þeirra Kolbeins en málavafstrið
á þingi árið eftir.
Kolbeinn sjálfur
í njósnaferð
Þórður lét allan sinn flokk
sofa undir Þjóðólfsholti um
nóttina. Um morguninn kom
Hákon galinn ofan af heiðum,
en þar hafði hann verið á njósn,
og hafði þær fréttir að færa, að
Kolbeinn ungi hefði verið með
þrjátíu menn í Flatartungu um
nóttina.
Þórður bað að haldið væri
saman flokkunum en sjálfur
reið hann á njósn uppá hérað.
Hann kom á Gilsbakka og frétti
þar að Kolbeinn væri riðinn
norður. Þórður sendi nú frá sér
njósnamenn uppá Tvídægru, ef
þeir kynnu að verða einhvers
vísari um viðbúnað Kolbeins
nyrðra. Þeir komu aftur og
sögðu allt kyrrt en setur þrenn-
ar í Skagafirði. Þá höfðu þeir og
þá sögu að segja, að enginn hefði
treyst sér að ríða suður í Borg-
arfjörð á njósn, annar en Kol-
beinn sjálfur og þótti mönnum
mikið um hvatleik Kolbeins og
áræði, að hann skyldi ríða í hér-
að þar sem fjölmennur óvina-
hópur var fyrir.
Þegar Þórður vissi, að allt var
kyrrt um Kolbein, þá leysti
hann upp her sinn og sneri aftur
vestur í fjörðu og var nú Sturla
með honum. Þótt Þórður kæmi
ekki því fram, sem hann ætlaði
með liðssafnaði sínum, þá hefur
hann verið léttur í skapi, þegar
hann sneri vestur aftur. Nú
horfði allt vænlegar fyrir hon-
um. Höfðingjar höfðu heitið að
fylgja honum að málum og hann
gat kvatt upp her manns.
Svo segir í sögu Þórðar:
„Þóttust þá allir skilja,
þeir er í þessari ferð höfðu
verið með Þórði, að hann
myndi verða hinn mesti
höfðingi, ef hann héldi sér
heilum. Þótti og mönnum
mikils um vert, er hann
hafði slíkum stórflokkum
saman komið í svo fátæk-
um sveitum.
Þórður fór heim á mýrar
og sat þar fram um jól.
Hann hafði jólaboð mikið
og bauð öllum hinum beztu
mönnum á Vestfjörðum.
Strengdi Þórður þá heit og
allir hans menn. Það heit,
sem Þórður sjálfur strengdi
var að láta aldrei taka
mann úr kirkju, hverjar
sakir sem sá hefði til við
hann, og það efndi hann.
6