Lesbók Morgunblaðsins - 21.03.1987, Page 6

Á götu í Varsjá: Varla verður séður munur á þessu fólki og vegfarendum í
Vesturlandaborgum. Tískan er sú sama, gallabuxur virðast í hávegum hafðar.
Pólveijar þykja skera sig úr austantjaldsþjóðunum og svipar meira til Norður-
landabúa.
leg“, þegar þeir eiga við það, að hún sé
stór og ljót!
Af torginu göngum við um hlið á ævafom-
um virkisvegg, en innan hans er síki mikið,
nú grasi gróið. Nokkrar af vistarverum varð-
mannanna fomu standa enn. Við múrana
sitja listamenn og mála, en selja líka mynd-
ir sínar og tréskurðarverk. Farandsalar og
sígaunar falbjóða líka sína vöm og kennir
þar margra grasa. A markaðstorginu standa
hvítir hestar, sem beitt er fyrir kerrur, sem
ferðalanginum er boðið að setjast upp í og
aka um borgina. Litadýrðin er ótrúleg. Hóp-
ar skrautlegra sígaunakvenna rigsa um og
sólin blikar á hringjum þeirra og armbönd-
um. Það er misskilningur í leikuppfærslum
okkar eða ópemflutningi á íslandi, þegar
sígaunakerlingar em hafðar í sauðalitunum
og staulast um eins og grasa-guddur.
Haldið var upp á afmæli Gunnars í
Bazyliczek-veitingahúsinu við Gamlatorg.
Spennu tónleikanna var nú af okkur létt.
Sest var að dýrlegri máltíð með ljúfum,
ungverskum borðvínum. En þegar kom að
því að panta kaffí og koníak, sagði Krzys-
ztof „moment" rétt einu sinni og stakk upp
á því að við drykkjum kaffið heldur á þekkt-
asta kaffíhúsi Varsjár. Við gengum um
hálfan kílómetra í dýrlegu veðri niður að
Regent-hótelinu gamla, þar sem furstadóm-
urinn gisti á ámm áður, en hefur nú verið
breytt í skrifstofuhúsnæði. Gegnt sögu-
frægu hótelinu er lítil og heldur óhrjáleg
kaffístofa og þar dmkkum við heimsins
besta kaffí, malað á staðnum og fengum
okkur meira að segja ijómaköku með!
Þegar við komum aftur út á gangstéttina
gerðist óvæntur atburður. Við komum auga
á tvær ákaflega virðulegar eldri dömur og
Krzysztof sagði okkur, að önnur þeirra
væri frægasti söngkennari Pólveija. Við
gátum ekki stillt okkur um að gefa okkur
á tal við konumar og kom þá í ljós, að
gamla prímadonnan var að koma frá at-
höfn, þar sem henni hafði verið veitt orða
fyrir unnin afrek á söngsviðinu.
Boð Hjá Riddara Hinnar
ÍSLENSKU FÁLKAORÐU
| Morguninn eftir skoðuðum við höfuð-
stöðvar Vináttufélags íslands og Póllands.
Þar er mikið af íslenskum bókum og hafa
Pólveijamir gefið út úrval ljóða Davíðs Stef-
ánssonar í pólskri þýðingu, sum verk
Halldórs Laxness og íslendingabók Ara
fróða. I skrifstofu félagsins hanga á veggj-
um myndir af Vigdísi Finnbogadóttur,
forseta íslands, og Halldóri Laxness, rithöf-
undi.
Hádegisverð borðuðum við í boði Zietow-
ski-hjónanna. Stefán valdi gluggalaust
veitingahús við Gamlatorg og heitir „Hjá
steintröppunum“. Þar inni var þægilegt
andrúmsloft, kertaljós í silfurstjökum á
hveiju borði. Á matseðlinum voru eintómar
endur, eldaðar á hundrað vegu. Með anda-
steikinni dmkkum við uppáhaldsvín Stalíns,
sem er ungverskt, sætt og sérkennilegt á
bragðið.
Chopin-akademíið í Varsjá
Næst lá leiðin í Chopin-akademíið. Vin-
kona mín frá Weimar, Agata Visnewska,
beið okkar þar og bauð okkur að koma með
sér í söngtíma. Var það mjög forvitnilegt
fyrir mig og þáði ég þetta boð að sjálf-
sögðu. Byggingin er afar stór og rúmgóð,
kennslustofur óteljandi og flygill í hveiju
herbergi, auk þess margir salir til kammer-
tónlistarflutnings og hljómsveitarleiks.
Veitingastofa er í skólanum, opin allan sól-
arhringinn!! Hinu sama tókum við eftir í
Tónlistarháskólanum í Gdansk. Síðar um
dagin ók Agata okkur aftur á hótelið í
pólska Fíatnum sínum. Þar sátum við lengi
dags og ræddum um söng og söngkennslu.
Um kvöldið varð okkur litið út um hótel-
gluggann, þaðan sem víð útsýn yfír borgina
mætti auganu. Rauður bjarmi lýsti himin-
hvolfíð, svo að borgin var eins og skugga-
mynd til að sjá. Bæði hugsuðum við hið
sama: Hingað væri gaman að koma aftur.
Vinur okkar í Veimar, dr. Muhe, skrifstofu-
stjóri Tónlistarháskólans í Weimar, sem
kenndur er við Franz Liszt, lét einhveiju
sinni svo um mælt, að Varsjá væri fegurst
borga. Seiðmögnuð er hún og býr yfír miklu
aðdráttarafli. Hún var sprengd í loft upp í
síðustu heimsstyijöld, svo að ekki stóð steinn
yfír steini. En hún hefur risið úr rústum,
trúlega fegurri en nokkru sinni fyrr.
Höfundurinn er söngkona og prestsfrú í
Reykjavík.
GUÐRÚN P. HELGADÓTTIR
Sigrún Sig-
urdardóttir
á Hofstöðum
Hefur þú séð þústirnar
samgrónar landinu
sem mynda torfveggi
í hallandi brekku
og nefndar eru sel,
Vífilsstaðasel?
Síðasta heimasætan
á torfbænum
á Vífilsstöðum
við túnfótinn
hjá læknum
hét Sigrún
og hafði svo mikið
og þykkt hár
að það náði henni
í hnésbætur.
Enginn veit nú
hvort Sigrún
gætti fjár
í selinu eða
forfeður hennar,
en lækurinn
streymir áfram lygn
úr vatninu
og flytur náttúrunni
söngva sína.
Sigrún giftist bónda
á næsta bæ
á Hofstöðum,
og átti fimm dætur.
Hún þekkti öll kennileiti
nálægt Vífilsstöðum
og var annt um,
þar lágu hennar spor,
og fræddi dætur sínar
um þau.
Þegar lyft var hleranum
upp á svefnloftið
lágu rúmin undir súð
báðum megin
og er gengið var fram
blasti við mynd af
Hallgrími sálmaskáldi
og Maríu mey með ör
í gegnum hjartað,
svo að blæddi úr.
En Sigrún bjó vel að sínu.
Hún klæddi telpur sínar
úr skólafötunum
þegar þær komu úr barnaskóla
að Vífilsstöðum.
Hún sendi mjólkurbrúsa
til frændfólks í Reykjavík
svo að dætur hennar fengju
að njóta menntunar
í kvennaskóla.
Einstaka sinnum
á vorin
setti hún á sig
sparisjalið
og fór í heimsókn
til grannkvenna sinna
að Vífilsstöðum.
A heimleiðinni
gekk hún svolítið hraðar
og herti sjalið
að öxlum sér
skyldustörfin
biðu heima.
Þegar kveikt var
á olíulampanum
hópuðust allir
við borðið
reiknuðu og lásu
skröfuðu og skrifuðu
hennar börn
og annarra
og rökkrið færðist
hljóðlátt yfir.
Þótt Sigrún væri
hvergi nálægt
var hún hluti
alls þess sem gerðist.
Sigrún bjó yfir
! þeirri reisn
sem fylgdi
samtíð hennar
allt fjas var henni
víðs fjarri
maðurinn var hann sjálfur
og það var honum nóg.
Hvort Sigrún
hin hárprúða
kembdi hár sitt
í selinu
er mönnum
hulin ráðgáta,
en skapgerð hennar
var eins traust
og þúfurnar
í landslaginu
og skorningarnir
í brekkunni
sem voru eins og
hluti landsins
samofnir hennar eðli.
Þegar þú samferðarmaður
tyllir þér
á rústunum
af selinu
sem varla sjást,
er þér vert
að hugleiða
að saga hennar
er saga þín.
Höfundurínn er fyrrum skólastjórí Kvennaskólans í Reykjavík.