Lesbók Morgunblaðsins - 08.10.1988, Qupperneq 11

að reyna að endurvinna þessi verk. Það var
ekki hægt."
— En nú ertu kominn með nýja sýningu.
„Já, en það er nú ekki meira en svo að
ég hafí fengið að vera í friði," segir Sverrir
þungur á brún. „Sjáðu til. Eftir flóðið var
gert samkomulag milli mín og borgaryfír-
valda, þar sem mér voru tryggðar einhveij-
ar bætur og því heitið að ég fengi að hafa
aðstöðu hér svo lengi sem ég vildi. Nú hef-
ur það verið svikið og ég á að hypja mig.
Þeir vilja víst frekar nota húsnæðið sem
kartöflugeymslu! Borgarverkfræðingur hef-
ur lagt undarlega mikla áherslu á að losna
við mig. Borgarstjórinn lyftir ekki litla-
fingri. Aðfarir æðstu embættismanna borg-
arinnar í þessu máli eru með öllu ósæm-
andi. Eftirlitsmaður borgarinnar lagði mig
í einelti á meðan ég var að undirbúa þessa
sýningu, hann og skrifstofustjóri borgar-
verkfræðings láta mig alls ekki í friði. Þú
getur ímyndað þér hvernig það er að eiga
þessa pótintáta yfír höfði sér og vera jafn-
framt að búa til sýningu! Menn þurfa fyrst
og fremst sálarfrið og ró undir þeim kring-
umstæðum, en ég má þola stöðugt öryggis-
leysi. Stundum er eins og ekkert mál sé
brýnna en að losna við einn myndlistarmann
úr haughúsi Thorsaranna!" Sverrir hlær
kaldhæðnislega og kveikir aftur í vindlinum.
„Þér fínnst náttúrlega að ég sé með þetta
á heilanum, ekki satt? En það er nú einu
sinni svo að þetta ber hæst um þessar
mundir í lífí mínu, því er nú verr, og þetta
stríð er ákaflega sálarslítandi."
í þessu koma tveir kunningjar lista-
mannsins í heimsókn. „Ekki fer nú Morgun-
blaðið að segja frá framkomu Reylq'avíkur-
borgar í þessu rnáli," segir annar þeirra
efíns, um leið og hann afhendir dálítinn
böggul. „Uss, höfum ekki áhyggjur af því,“
segir Sverrir. „Viljiði vodkatár, strákar?"
Þegar strákamir fara inni ég Sverri aftur
frétta af sýningunni. „Ég vinn verkin þann-
ig að veðurbreytingar hafi áhrif á þau,“
segir hann. „Náttúran tekur þátt í sköpun-
inni á vissan hátt. Rigning og sólskin ger-
breyta ásýnd verkanna, mismunandi birta
heftir sömuleiðis sitt að segja...“ Hann
bítur f vindilinn og hugsar sig um. „Mér
gekk vel að byija upp á nýtt eftir slysið,
ég varð svo reiður! En reiðastur varð ég
þó vegna hinna stöðugu árása sem ég mátti
sæta. En ég ákvað að láta ekki lítilmenni
eyðileggja fyrir mér möguleikana á að halda
áfram." Aftur erum við ónáðaðir, nú er það
Þorkell ljósmyndari sem bankar upp á.
Sverrir stillir sér upp meðal verka sinna og
glottir við myndavélunum. „Á ég kannski
að vera alvarlegur? Sést ekki áreiðanlega
hakakrossinn í baksýn, — hann er ágætt
tákn.“ Ég nota tækifærið og spyr um áhrifa-
Málaður skúlptúr.
valda í listinni. „Sá sem líklega ber helst
ábyrgð á því að ég fór út í myndlist var
Kjarval. Ég ólst upp vestur í Stykkishólmi
og þangað kom Kjarval mörg sumur og bjó
hjá okkur. Hann var þá löngum að mála í
Berserkjahrauni. Við krakkamir fengum oft
að dandalast í kringum meistarann. Mér
þykir ákaflega vænt um þessar minningar,
ég á til að mynda máiverk eftir Kjarval sem
ég horfði á hann mála þegar ég var bam.
Seinna kynntist ég kallinum betur, þá vomm
við flutt suður og hann kom oft og einatt
í heimsókn."
Leið Sverris lá fyrst í Kennaraskólann
og um nokkurra ára skeið stundaði hann
handavinnukennslu. Svo fór hann í Mynd-
lista- og handíðaskólann árið 1973. „Mynd-
listarmenntun er fólgin í því að upplifa hlut-
ina sjálfur, og á sjálfstæðan hátt,“ segir
Sverrir. „Skólinn getur fyrst og fremst
kennt hvemig á að meðhöndla efni. Og nú
vilja þeir setja Myndlistaskólann á háskóla-
stig. Hefurðu heyrt annað eins!“ Hann hrist-
ir höfuðið yfír þessari fásinnu. „Ég held að
ástæðan sé sú að þeir viiji slá einhveija
uppgjafahermenn til riddara gera þá að
dósentum og lektomm og hvað þetta heitir
nú. Þú mátt samt ekki misskilja mig, ég
lærði geysilega mikið af sumum kennar-
anna, — á ég að neftia nöfn? — Jón Gunnar
Ámason, Bragi Ásgeirsson, Magnús Páls-
son, Hörður Agústsson. Aliir miklir sóma-
menn. Heiðursmenn, drengur minn. En ég
held að við höfum öll lært mest af félags-
skapnum, enda vom þetta galsafengnir
tímar svo vægt sé til orða tekið. Innan skól-
ans var gerð bylting sem leiddi til þess að
nýlistadeildin var sett á laggirnar. Athyglis-
verðast við þessar hræringar fannst mér sú
staðreynd að það vom nemendumir sem
urðu boðberar nýrra viðhorfa, en ekki kenn-
aramir, sem flestir hveijir vom hreint ekki
með á nótunum. En það er víst bæði gömul
saga og ný ...“
/Við víkjum að fjölskylduhögum og það
kemur upp úr dúmum að Sverrir er mikill
bamakarl, faðir þriggja stráka og einnar
stelpu á aldrinum frá sjö til nítján ára. „Já,
svo er ég í ástandinu," segir Sverrir stolt-
ur. „Konan mín er nefnilega amerísk. Hún
heitir Rainer og hefur búið hér við þröngan
kost, sult og seym í sautján ár. Og samt
er hún ánægð!“ fullyrðir hann glaðlega.
— Og hvemig gengur að framfleyta
svona stórri fjölskyldu?
„Úff, þetta er hraeðileg spuming, maður!
Við vinnum náttúrlega bæði, konan mín er
kennari við skóia bandaríska sendiráðsins.
Ég hef verið kokkur á ýmsum döllum, bygg-
ingaverkamaður, leiðsögumaður laxveiði-
manna og svo framvegis. Síðustu þijú árin
hef ég að fullu helgað mig listinni. Þú hef-
ur kannski heyrt að fæstir eru ofsælir af
því að vera myndlistarmenn á íslandi? Það
er rétt.“ Sverrir er óræður á svip. „Verð-
mætamat íslendinga er oft og tíðum skrítið
og list litin homauga ef hún skilar ekki
beinhörðum peningum í aðra hönd. Þúsund
tonn af þorski em, líka áþreifanlegri verð-
mæti en listaverk. En hvað ætli Hollending-
ar græði mikið á ferðamönnum sem koma
til að skoða málverk meistaranna þeirra?"
Mér verður svarafátt. „Gríðarlegar upp-
hæðir," segir Sverrir og er mikið niðri fyr-
ir. „Við getum líka selt okkar list og komið
henni á framfæri. Það koma fjölmargir
ferðamenn hingað til lands á hveiju ári til
að skoða íslenska nútímalist, enda meiri
áhugi á henni en flestir halda.“
Það er komið kvöld á Korpúlfsstöðum.
Sverrir fylgir mér aftur í gegnum vinnustof-
una. Listaverkin bíða, sum dálítið sposk eins
og listamaðurinn sjálfur, sum margræð. Öll
vitna þau um sköpunargleði og frumleika,
sannkallaðar perlur í þessu gamla haug-
húsi. Ég spyr Sverri hvað sé framundan.
„Hvað við tekur, eftir sýninguna, veit ég
ekki. En það á að losna við mig héðan, svo
mikið er víst. Allt er afstætt, en hins vegar
hefur aldrei verið svo til mannlegt samfélag
að borgarverkfræðingur í einni eða annarri
mynd hafi ekki verið þar við lýði. Listin lif-
ir aftur á móti alla embættismenn. ... Ég
Iæt þetta strögl auðvitað ekki buga mig, —
maður verður að falla fyrir verðugum and-
stæðingi.
Sverrir Ólafsson myndhöggvari við málaða lágmynd.

LESBÓK MORGUNBLAÐSINS 8.0KTÓBER 1988 1 1