Vísir - 29.05.1975, Qupperneq 6

6
Visir. Fimmtudagur 29. mai 1975
vísrn
Útgefandi
Framkvæmdastjóri
Ritstjóri
Fréttastjóri
Ritstjórnarfulltrúi
Auglýsingastjóri
Auglýsingar
Afgreiðsla
Ritstjórn
Reykjaprent hf.
Sveinn R. Eyjólfsson
Jónas Kristjánsson
Jón Birgir Pétursson
Haukur Helgason
Skúli G. Jóhannesson
Hverfisgötu 44. Simar 11660 86611
Hverfisgötu 44. Simi 86611
Slðumúla 14. Slmi 86611. 7 llnur
Askriftargjald 700 kr. á mánuði innanlands.
1 lausasölu 40 kr.eintakið. Blaðaprent hf.
Svik EBE-ríkjanna
Við megum ekki vera öskubuskur. Við megum
ekki liða öðrum þjóðum að troða okkur um tær i
viðskiptum.
Við gerðum samninga við Efnahagsbandalagið
til að efla friverzlun milli rikja, sem ein getur
skapað réttláta samkeppni og byggt raunhæfan
grundvöll fyrir góð lifskjör. Við ætluðum að
hagnast á þessu jafnframt þvi sem þeir, sem við
okkur skipta, högnuðust. Með þessu yrði sköpuð
raunhæfari verkaskipting milli þjóða. Efnahags-
bandalagið hefur ekki staðið við sitt, og riki þess
hafa að undanförnu bætt gráu ofan á svart með
þvi að setja viðskiptahömlur. Þetta eru svik.
Löndunarbannið er smánarblettur fyrir Vest-
ur-Þýzkaland og um leið fyrir Efnahagsbanda-
lagið, sem styður Þjóðverja og hindrar, að farið
sé eftir samningum um tollalækkanir á
sjávarafurðum, sem við seljum rikjum Efna-
hagsbandalagsins. Þvert á móti hefur innganga
tveggja aðalviðskiptaþjóða okkar, Breta og
Dana, i Efnahagsbandalagið valdið þvi, að tollar
þar hafa hækkað.
Meira kemur til.
Eftir skæruaðgerðir fiskimanna i Bretlandi og
Frakklandi hafa styrkir til útvegsins verið aukn-
ir. Brezka stjórnin virðist stefna að þvi að taka
útgerðina upp á sina arma. 1 löndum Efnahags-
bandalagsins hafa verið teknir upp útflutnings-
styrkir á sjávarafurðir.
Innflutningsleyfi hafa verið takmörkuð á
Spáni, sem er tengdur Efnahagsbandalaginu,
þótt hann sé ekki aðili.
Allt þetta bitnar hart á okkur. Við þurfum að
klifa hækkandi tollmúra til að selja afurðir okkar
og i markaðslöndunum eiga keppendur okkar
stöðugt betri aðstöðu til að selja á lægra verði en
við og grafa undan okkur. Aðstaða okkar fer
versnandi vegna þessara aðgerða, sem eru brot
gegn þeirri friverzlunarstefnu, sem vestrænar
þjóðir hafa kallað aðalsmerki sitt.
Við munum að sjálfsögðu reyna að verja hend-
ur okkar með útfærslu i 200 milur, en sú aðgerð er
seinvirk i þessari keppni.
Rikisstjórnin vinnur þessa dagana að þvi að
reyna að fá umrædd riki til að hverfa frá for-
herðingu sinni og koma til móts við okkur. Við-
ræður standa yfir um þetta.
Við skulum vona, að nægilegur árangur náist
með slikum viðræðum. Hins vegar hafa riki
Efnahagsbandalagsins ekki látið neinn bilbug á
sér finna.
Náist þessi árangur ekki, ættum við að segja
upp samningunum við Efnahagsbandalagið. Við
viljum vinna með þessum rikjum, en við þolum
ekki svik.
Gagnið af samningunum við EBE verður býsna
litið, meðan svo fer fram sem verið hefur. Hingað
berast að visu vörur á lægra verði, en á móti
kemur, að aðalatvinnuvegir þjóðarinnar verða að
þola þung áföll, bæði sjávarútvegur og iðnaður.
—HH
Svarnir andstœð-
ingar gerast
bandamenn
llllllllllll
UMSJÓN: G.P.
Þegar meöráöherrar Wilsons tóku aö mæla gegn stefnu sinnar eigin
rikisstjórnar, fóru menn aö efast um, aö forsætisráöherrann heföi
nægiiega góö tök á stjórnartaumunum. Wilson fullvissaöi blaöamenn
um, aö hann heföi máliö alveg I hendi sér, en skoptéiknarar tóku þvl
meö varúö, eins og þessi teikning ber meö sér. — A stýrinu stendur:
,,Ég er viö stýriö” — En áhorfandinn reynir aö benda skipstjóranum á,
aö skipiö fari aöra leiö en skipstjórinn.
Wilson hefur þó tekið alveg af
skarið með það, að samsteypu-
stjórn komi ekki til greina.
Raunar hafa Harold Wilson og
Margrét Thatcher, leiðtogi
Ihaldsflokksins, litið haft sig i
frammi i þessum umræðum um
aðildina að EBE. Bæði hafa samt
lýst þvi greinilega yfir, að þau eru
fylgjandi aðild áfram.
Thatcher hefur haldið sig meira
að baki William Whitelaw og
Edward Heath, sem hún sigraði i
kosningunum um formannsemb-
ætti thaldsflokksins.
Wilson og stjörn hans hafa mælt
með þvi, að Bretland verði áfram
i EBE. En helmingur flokks-
manna hans og hluti af ráðherr-
unum eru öndverðrar skoðunar
við hann i þvi máli. Hann hefur
látið gott heita, þegar meðráð-
herrar hans hafa staðið upp og
mælt gegn aðild, þvert ofan i
yfirlýsta afstöðu þéirra eigin
rikisstjórnar. En Wilson hefur
sagzt mundu strikka á taumunum
á þessum gæðingum eftir 5. júni.
Mestu möguleikarnir á þvi, að
út úr þessari ringulreið komi
fram á sjónarsviöið nýr flokkur,
einskonar miðflokkur, mundu
skapast, ef Bretar greiddu at-
kvæði þvi að hætta i EBE. Nokk-
uð sem miðflokksmenn þola
naumast að hugsa til.
Mundu þá vakna spurningar
um, hvort þingið, sem hefur þeg-
ar greitt atkvæöi með áframhald-
Tveir andstæöra skoðana: T.v. Benn iönaöarráöherra, mælandi
gegn áframhaldandi aöild Breta, og t.h. Heath á Trafalgar Square
mælandi meö aöild.
Þegar skimaö er yfir stjórn-
málasviöiö i Bretlandi, minnir
þar margt á orustuvöll tveggja
risaeöla fornaldar, verkamanna-
flokkinn og Ihaldsflokkinn. Fyrir
átökin standa þeir og öskra hvor á
annan, þola ekki návist hvors
annars og bltast svo á.
En núna þegar liður að þjóðar-
atkvæðagreiðslunni sem fram á
að fara 5. júni um áframhaldandi
aðild Bretlands að EBE, örlar á
nýjum berserkjum.
Það hefur vakið nýjar vonir hjá
þeim, sem um árabil hafa reynt
að brjóta upp tveggja-flokkakerf-
ið, þar sem verkalýðsöflin hafa
átt i eilifri baráttu við „aðalinn”,
auðvaldsöflin.
Þetta hefur gengið erfiðlega og
eins liklegt, að nýbreytnin fyrir
þjóðaratkvæðagreiðsluna hverfi
aftur að henni lokinni og aftur
sæki i sama hjólfarið. En eftir
mun þó að minnsta kosti eima
eitthvað af endurminningunni, og
sumir þeir, sem áður voru svarn-
ir andstæðingar, hafa fundið
smjörþefinn af þvi að starfa sam-
an.
Margt skritið hefur nefnilega
borið fyrir augu siðustu vikurnar.
Enoch Powell, einhver bezt
þekkti hægri maður Breta, hefur
sézt á ræðupalli með Clive
Jenkins, einum róttækasta
vinstrileiðtoga verkalýðshreyf-
ingarinnar. Báðir voru hjartan-
lega sammála um, að Bretland
mundi glata sjálfstæði sinu, ef
það héldi áfram i bandalaginu.
Kommúnistaflokkurinn vinnur
i sameiningu með kredduföstum i
haldsmönnum eftir svipuðu við-
horfi.
Michael Foot, atvinnumálaráð-
herra Wilsons, þessi eldheiti
vinstrimaður, varaði sjónvarps-
áhorfendur við þvi hér eitt kvöld-
ið, að þingræði Breta, sem staðið
hefur af sér aldanna rás um lang-
an kafla mannkynssögunnar,
stafaði hætta af sviplausum and-
litum skrifstofumanna EBE, ef
Bretar yrðu áfram i EBE. Hann
hefur látið áður i ljós áhyggjur af
þvi, að honum finnist EBE ekki
nógu lýðræðislegt.
Þetta snertir ákveðna strengi i
Bretum, sem ávallt hafa litið út-
lendingana hinum megin við
Ermarsund tortryggnisaugum.
Jafnaðarmenn einblina mjög á
þetta.
Vinstrimennirnir vilja berjast
fyrir breyttum þjóðfélagsháttum
i Bretlandi á vettvangi þingsins
og finnst sér hafa orðið nokkuð
ágengt, en óttast nú, að samein-
uð Evrópa með Bretland innan
veggja yrði þeim þröskuldur.
Ræðumenn þeirra hafa lýst EBE
sem klúbbi auðmanna, sem vilji
efla alþjóðlega auðvaldshyggju.
Gegn þessu bandalagi vinstri-
manna, kommúnista, jafnaðar-
manna og kreddufastra ihalds-
manna, standa svo hinir, sem
vilja rata meðalveginn. Framm-
ámenn úr öllum flokkum hafa
stigið fram og haldið þvi á hinn
bóginn fram, að yfirgæfu Bretar -
Evrópu, þá mundu þeir standa
einir og yfirgefnir og verða að
horfast i augu við hinar alvarleg-
ustu efnahagsafleiðingar.
Lundúnablaðið EVENING
STANDARD hitti naglann
skemmtilega á höfuðið, þegar það
lýsti þessu ástandi með einni
skopmynd af þeim saman á ræðu-
palli, Roy Jenkins, ráðherra
Verkamannaflokksins, Edward
Heath, fyrrum leiðtoga thalds-
flokksins, og Jeremy Thorpe,
leiðtoga Frjálslynda flokksins.
Yfir myndinni var aðeins eitt orö:
SAMSTEYPA.
Lesendum varð hverft við og
héldu, að mynduð hefði verið
samsteypustjórn, en áttuðu sig
siðar.
Hugmyndin var þó ekki fjar-
lægari en svo að mörg brezku
blaðanna hafa imprað á þvi, að
mynda þyrfti samsteypustjórn
fleiri flokka til þess að leiða Bret-
land út úr efnahagsöröugleikun-
um. — Slikt hefur þó hingað til
aldrei hvarflað að mönnum. Nú
hafa þeir hinsvegar séð, hvernig
forystumenn úr mörgum flokkum
hafa sameinazt i afstöðu sinni til
EBE — á báða vegu.
andi veru i EBE, mundi sam-
þykkja nauðsynlegar lagabreyt-
ingar til þess að draga Bretland
út úr EBE. Gæti þá oröið stjórn-
arkreppa, sem neytt gæti stjórn
Wilsons frá, ef flokkur hans klofn-
aði i afstöðunni til EBE.
Þetta er þó með ólikindum, þvi
að skoðanakannanir siðustu daga
benda til þess, að töluverður
meirihluti kjósenda sé fylgjandi
áframhaldandi aðild.