Alþýðublaðið - 24.10.1985, Qupperneq 5

Fimmtudagur 24. október 1985
5
tækja.
3. I heild mun tekjuauki ríkissjóðs
nema um hálfum milljarði
króna.
Fullyrðingar Þorsteins Pálssonar
um skattþyngingu á almenning í
eigin húsnæði eru því öfugmæli.
Frumvarp okkar um eignar-
skattsauka á stóreignir verður lagt
fram í næstu viku. Þá mun á reyna,
hvort framsóknarmenn á þingi
standa í verki við stór orð og yfirlýs-
ingar um stuðning við það mál.
Húsnæðismálin
Ríkjandi neyðarástand i húsnæð-
ismálum kallar á tafarlausar að-
gerðir.
Við viljum
verja auknum skatttekjum af
stóreignum og vaxtagróða til að
endurreisa fjárhag bygginga-
sjóðanna og bæta þannig fyrir
misgjörðir stjórnvalda við hús-
byggjendur — og ungu kynslóð-
ina sérstaklega.
Við viljum
að launaskattur renni óskertur
til byggingasjóðanna, sem og
hluti af bindifé innlánsstofnana
hjá Seðlabankanum og rekstrar-
afgangur bankans næstu fimm
árin.
Við viljum
bæta húsbyggjendum misgengi
launa og lánskjara með frestun
á greiðslu verðtryggingar og
vaxta, sem er umfram almennar
launahækkanir.
Við viljum
tryggja húsnæðislánakerfinu
„Þak yfir höfuðið á viðráðan-
legum kjörum skiptir megin-
máli fyrir félagslegt öryggi og
velferð almennings í landinu,
og er veigamikill þáttur í
tekjujöfnunarstefnu
jafnaðarmanna
tekjustofna sem duga til að
standa undir hækkun lána í
60% byggingarkostnaðar. Þetta
fjármagn er þó mun minna en
það sem þyrfti til að uppfylla
kosningaloforð stjórnarflokk-
anna, sem þeir gáfu hver um
annan þveran fyrir seinustu
kosningar.
Þessar ráðstafanir duga til að
forða fyrirsjáanlegum samdrætti í
íbúðarbyggingum og atvinnuleysi í
byggingariðnaði.
Meginmáli skiptir að gera nú
sameiginlegt átak á vegum ríkis,
sveitarfélaga, verkamannabústaða-
kerfisins og byggingarsamvinnufé-
laga eins og Búseta, um byggingu
hóflegra íbúða í fjölbýli, m. a. sam-
kvæmt kaup-leiguskilmálum.
Þak yfir höfuðið á viðráðanleg-
um kjörum skiptir meginmáli fyrir
félagslegt öryggi og velferð almenn-
ings í landinu og er veigamikill þátt-
ur í tekjujöfnunarstefnu jafnaðar-
manna.
Einn lífeyrissjóður
Tillögur okkar í lífeyrisréttinda-
málum hinna öldruðu byggja á af-
námi hundrað séreignasjóða, ein-
um lífeyrissjóði fyrir alla lands-
menn, sem allir greiða til eftir efn-
um og ástæðum og allir njóta sam-
bærilegra réttinda að lokinni starfs-
ævi.
í heild sinni þýða þessar tillögur
okkar um nýtt skattakerfi endur-
reisn húsnæðislánakerfisins og einn
lífeyrissjóð fyrir alla landsmenn
ekki aðeins vörn fyrir velferðarrík-
ið, heldur endurreisn þess.
Og við verðum ekki sökuð um að
hafa látið undir höfuð leggjast að
lýsa tillögum okkar um, hvernig
þessar þjóðfélagsbreytingar skuli
fjármagnaðar.
Sérstaða Alþýðuflokks
Þess munu fá dæmi að stjórnar-
andstöðuflokkur leggi fram tillög-
ur um hvort tveggja: Niðurskurð
ríkisútgjalda og nýja tekjuöflun
fyrir ríkissjóð. Fátt sýnir betur sér-
stöðu Alþýðuflokksins í íslenskum
stjórnmálum. Með þessum vinnu-
brögðum viljum við gegna þeirri
skyldu okkar að segja kjósendum
hreinskilnislega, hvernig við mynd-
um leysa vandann, hefðum við til
þess völd og áhrif.
Þriðji meginþátturinn í stefnu
okkar felst í því að uppræta hefð-
bundin forréttindi og ríkisverndaða
einokun sem og leysa framtak ein-
staklinganna úr læðingi kerfisins.
Nokkur dæmi
Ég nefni nokkur dæmi:
Að létta af herðum skattgreiðenda
og bænda fjárpynd milliliða í
landbúnaðarkerfinu.
Að afnema ríkisverndaða einokun
olíufélaganna og neyða þau og
tryggingafélögin til aukinnar
samkeppni.
Að afnema einokun Aðalverktaka
á Varnarliðsframkvæmdum.
Að setja skorður við útþenslu
bankakerfisins og Seðlabank-
ans, og skila hagnaði hans í rík-
issjóð.
Að leggja niður úreltar ríkisstofn-
anirý þar sem hagkvæmnisrök
mæla með að starfsemin sé
skattgreiðendum of þung á
fóðrum, óþörf eða betur komin
í höndum annarra.
Að auka eftirlit með innflutnings-
verðmyndun og herða viðurlög
við óeðlilegum viðskiptahátt-
um, t. d. með fyrirvaralausri
sviptingu verzlunarleyfis.
Að gefa útflutningsverzlunina
frjálsa.
Að afnema æviráðningu embætt-
ismanna og sjálftekin fríðindi
bankastjóra og ríkisforstjóra.
Að auka sjálfstjórn héraðanna um
eigin málefni.
Að breyta skipulagi og starfshátt-
um verkalýðshreyfingarinnar í
átt til aukinnar þátttöku félag-
anna og virkara lýðræðis.
Róttækar umbætur
Það er sögulegt hlutverk okkar
jafnaðarmanna að koma í veg fyrir
„Það er staðreynd að verð-
hólga á islandi er aftur
orðin 6- 10-föld umfram
viðskipta- og markaðslönd,
og fer vaxandi
að þjóðfélagið leysist upp í ósætt-
anlegar andstæður vegna félagslegs
misréttis. Það gerum við með fyrir-
byggjandi aðgerðum, róttækum
þjóðfélagsumbótum, eins og ég nú
hef lýst, sem stefna að auknum
jöfnuði í eigna- og tekjuskiptingu
og jöfnum tækifærum ólíkra en
frjálsra einstaklinga.
Hvar er styrkurinn?
Það þarf mikinn pólitískan styrk
til að knýja fram nauðsynlegar
breytingar á þessu þjóðfélagi í rétt-
lætisátt. Spurningin er: Hvar er
þann styrk að finna?
Hin mikla sókn Alþýðuflokks-
ins, sem hófst á þessu ári, hefur
vakið nýjar vonir og gefið fyrirheit
um nauðsynlegar breytingar á úr-
eltu flokkakerfi. En fleiri þurfa að
leggja okkur lið, sem hingað til hafa
stutt aðra flokka, áður en við getum
gert okkur raunhæfar vonir um ár-
angur.
Enginn hugsandi maður bindur
framar vonir við Framsóknarflokk-
inn. Hann er dæmdur af verkum
sínum sem þröngsýnasti og íhalds-
samasti kerfisflokkur landsins. Það
er pólitískt gustukaverk að gefa
Framsókn frí — senda hana í and-
Iega endurhæfingu.
Haldi Sjálfstæðisflokkurinn
svipuðum styrkleika og nú verður
ekki hjá því komizt að semja við
hann um nýja ríkisstjórn. En eigi
slík ríkisstjórn að skila árangri,
verða umbótaöflin að geta samið af
styrkleika við þetta sundurleita
hagsmunabandalag sem gengur
undir nafninu Sjálfstæðisflokkur-
inn.
Stjórnarandstaðan
Við skulum viðurkenna hrein-
skilninslega, að núverandi stjórnar-
andstaða hefur ekki nægilegan
styrkleika til að bera. Til þess er hún
of málefnalega sundurleit.
Lítum á stjórnarandstöðuna.
Ástand hennar birtist í hnotskurn
eina helgi í október; með lands-
nefndarfundi BJ, miðstjórnarfundi
AB og flokksstjórnarfundi Al-
þýðuflokksins. Þar var ólíku saman
að jafna.
Vonandi hefur Bandalagið ekki
fleiri slíka fundi. Það virðist snúast
um einkamál freniur en stjórnmál
og varla vera til stórræðanna.
Á miðstjórnarfundi AB kom
fram að sögn viðstaddra „bullandi
gangrýni á forystu flokksins, for-
mann og þingflokk; urn stefnuleysi
og skort á nútímaskilningi“, — allt
samkvæmt kokkabókum mæðra-
skýrslu.
Breytt skipulag
og starfshættir
Ekki er þetta traustvekjandi.
En á flokksstjórnarfundi Al-
þýðuflokksins var starfsáætlun
flokksins, sem unnið hefur verið að
í allt sumar, einróma samþykkt. í
henni felst, að flokkurinn mun á
næstunni breyta skipulagi sínu og
starfsháttum til samræmis við þarf-
ir fjöldaflokks.
— Tugir nýrra einstaklinga hafa nú
komið til starfa í milli 20 og 30
málefnahópum.
— Þessar fastanefndir vinna nú að
staðaldri og kerfisbundið að ít-
arlegri útfærslu á kosninga-
stefnuskrá flokksins — og þar
með stjórnarsáttmála næstu
ríkisstjórnar.
— Útgáfu-og útbreiðsiustarf verð-
ur stóraukið á næstunni.
— Á næstu vikum byrjum við
skipulagt kynníngarstarf á
stefnu og starfsháttum flokks-
ins á vinnustöðum á höfuð-
borgarsvæðinu og sameinumst í
öflugu átaki til að safna nýjum
félögum tii þess að taka virkan
þátt í þeirri þegnskylduvinnu að
breyta þessu þjóðfélagi.
— Áður en gengið verður til kosn-
inga ntun eiga sér stað mikil
endurnýjun á frambjóðenda-
sveit flokksins; þar verður hlut-
ur kvenna mikill og ungt fólk í
fylkingarbrjósti.
Vaxtarbroddurinn
Hvaða ályktanir má draga af
þessu?
M. a. að ólíkt hinum stjórnar-
andstöðuflokkunum er Alþýðu-
flokkurinn einhuga og sameinadur
á traustum hugmynda- og stefnu-
grundvelli; — að hreyfing jafnaðar-
manna er vaxtarbroddurinn í
stjórnmálalífi þjóðarinnar. Það
væri mikið manndómsmerki ef
þingmenn BJ viðurkenndu orðinn
hlut og sýndu í verki trúnað sinn við
sameiginleg málefni með því að
taka í útrétta sáttahönd okkar.
Sameiginlega eigum við nú að svara
stólakaupum sjálfstæðisráðherr-
anna með tafarlausri sameiningu í
einn þingflokk jafnaðarmanna.
Það mundi muna um þann liðs-
auka í nýrri sókn jafnaðarmanna,
sem gæti leitt okkur yfir 30% fylg-
ismarkið á þessum vetri.
Á landsfundi AB stefnir í upp-
gjör hópa, sem eiga fátt sameigin-
legt annað en nafnið. Þau öfl innan
AB sem í verki eru verkalýðssinnar
og sósíaldemókratar, eiga ekki sam-
leið með flokkseigendafélagi af-
dankaðra stalinista. Þessir aðilar
„Við jafnaðarmenn höfum sagt
stríð á hendur því spillta
verðbólguspilaviti, sem stefna
2ja seinustu ríkisstjórna hefur
getið af sér. Margir hafa komið
til liðs við okkur. En hetur
má ef duga skal.“
eiga að gera tilraun til uppgjörs við
fortíðina; þeir eiga að hafna forn-
aldarhugmyndum um ríkisforsjá og
kerfisvarðstöðu og láta af andstöðu
við aðild íslands að Atlantshafs-
bandalaginu.
Verði þeir undir ættu þeir að
bregðast við hart; taka höndum
saman með okkur hinum undir
merkjunt Alþýðuflokksins um að
skapa á þessum vetri sameinað
sóknarafl lýðræðissinnaðra jafnað-
armanna. Þessi ríkisstjórn mundi
ekki standast slíkt stjórnarand-
stöðuafl. Slík breiðfylking jafnað-
armanna gæti unnið stórsigur í
næstu kosningum og samið af
myndugleika við Sjálfstæðisflokk-
inn, gerist slíkt þörf.
Þetta sýnir að nýir sóknarmögu-
leikar eru óþrjótandi. Okkur er því
í sjálfsvald sett að skapa pólitísk
skilyrði fyrir framkvæmd þeirrar
róttæku umbótaáætlunar, sem ég
hef lýst. Þá hefði á sannast að lág-
deyða sumarsins væri aðeins lognið
á undan storminum, sem feykir
burt kalkvistum Framsóknarára-
tugarins og gefur þjóðinni aftur trú
á sjálfa sig og framtíð sína.