Tíminn - 26.09.1967, Blaðsíða 6

TÍMINN
MINNING
SIGFUS BJARNASON
FORSTJÓRI
i.
Vorið 1913 unnu þedr mála-
færslumennirnir Sveinn Björns
son (síðar forseti) og Eggert
Claessen, af dæmaifárri ósér-
plægni, framsýni og dugnaði að
stofnun Eimskipafélags íslands.
Var skorin upp herör um Land
allt og meðal íslendingia í Vestur-
heimi til að koona á fót þessu
þjóðþrifafyrirtæki. — Þetta
sama vor fæddist sá drengur
í Húnaþingi, sem í dag er bor-
inn til hinztu hvílu. Hann var á
undanförnum v árum einn af
stærstu viðskiptamönnum Eim
skipaiféLagsins, en andaðist að-
faranótt 12. þ. m.
Sigfús Bergmann Bjarnason
var fœddur að Núpsdalstungu í
Miðfirði 4. maí 1913. Hann var
Látinn heita eftir afa sínum í
móðurætt, en fpreldrar hans
voru frú Margrét Sigfúsdóttir
Bergmanns Guðmundssonar að
Uppsölum í Miðfirði og Bjarni
Björnsson Jónssonar frá Sveðju-
stöðum. Foreldrar Sigfúsar
bjuggu á ýmsum stöðum, en
lengst að Uppsölum. Þegar Sig-
fús var rösklega tvítugur, keypti
hann þá jörð handa foreldrum
sínum, svo að þau þyrftu ekti
Tengur að hrekjast úr einum stað
i annan. Eftir að rakna tók úr
efnalegri afkomu Sigfúsar, rétti
hann foreldrum sínum áfram
margvíslega hjálp, m.a. lét hann
gera allmiklar jarðabætur á ábýlis
jörðinni og byggja fjós og hlöð-
ur. Síðar lét hann byggja þar
upp eftir að bærinn brann, en
þá voru foreldrar hans fluttir til
Reykjavíkur. Þau hafa síðan átt
hér heima og nutu jafnan
margfháttaðrar fyrirgreiðslu og
aðstoðar af hans hendi, sem þau
munu ávallt minnast með þakk-
látum huga.
Móðir Sigfúsar hafði á unga
aldri stundað um skeið nám
við húsmæðraskóla á Blönduósi,
og auk þess var hun á kennara-
námskeiði í Reykjavíík að vori til
um tveggja mánaða tarna, undir
Handleiðslu Magnúsar Helga-
sonar skólastjóra. Þegar hún
kom aftur norður, að afloknu
þessu námskeiði, stundaði hún
farkennslu um tíma í Fremra-
Torfústaðahreppi. Hún stóð því
vel að vígi með uippfræðslu barna
sinna. Sigfús, sem var elztur
barna þeirra hjóna, fór sízt var-
hluta af fróðleik og menntun
móður sinnar, því að mestu kom
það í hennar hlut að fræða börn
in, þar eð hún hafði sjálf numið
tii þeirrar fræðslu.
Innan fermingaraldurs fór
Sigfús að hjálpa til í vegavinnu
á þeim tíma árs sem hún var
framkvæmd, en að vetrinum
stundaði hann amboðavinnu, srníð
/ aði þá orf og hrífur, sem hann
seldi ýmist einstaklingum eða
kaupfélaginu. Auk þessa smíð-
aði hann og lagfærði fyrir for-
eldra sína.
Ein af nágrannakonum Sigfús-
ar var húsfreyjan á Litla-Bakka,
frú Margrét Jóhannsdóttir. Hún
var 46 árum eldri en Sigfús. Þang
áð kom hann iðulega. Húsfreyj-
unni geðjaðist vel að honum, og
var býsna glöggskyggn á það
hvað í honum bjó. Spáði hún bví
að hann mundi eíga eftir að
verða kaupmaður á Hvamms-
tanga, en það var ein hin æðsta
virðingarstaða, sem hún gat hugs
að sér að ætti fyrir ungum manni
að liggja, að verða kaupmaður.
Bað hún hann að muna eftir sér,
er hann væri kominn í þá stöðu
og gefa sér svuntuefni eða eitt-
hvað þvíumlíkt. Húsfreyja þessi
varð 100 ára fyrir stuttu síðan.
í veizlu, sem henni var þá hald-
in, filutti SkúLi alþingismaður
Guðmundsson ræðu, sem var í
Ijóðum. Þótt ekki ætti fyrir Sig-
fúsi að liggja að verða kaupmað
ur fyrir norðan, heldur stórkaupT
maður í Reykjavík, gleymdi hann
ekki gömlu vinbonu sinni á
Litla-Bakka. Lét hann óskir henn
ar rætast á rfflegri hátt en hún
fór fram á.
Það lék ekki á tveim tungum
að snemmt hneigðist hugur hans
að fésýslu- og verzlunarstörf-
um. Á unglingsaldri varð ham
sér úti um erlendan verðlista og
pantaði eftir honum bæði fyr.r
sjálfan sig og ýmsa aðra. Á þann
veg jókst honum leikni og æfing
í verzlunarstörfum.
í febrúar 1931 fór Sigfús
í héraðsskólann á Reykjum í
Hrútafirði og stundaði þar nám
í tvo mánuði. Var síðan í sama
skóía skólaárið 1931—1932. Það
skólaár höfðu nemendur sameig-
inlegt mötuneyti. Var Sigfús einn
af þrem nemendum, sem stjórn
uðu þvi. Gaf það góða raun og
reyndist nemendunum mikMl
styrkur á þeim krepputímum,
sem þá stóðu enn yfir hér á Landi.
Ritföng og annað það, sem nem-
endur þörfm-ðust, pantaði hann
hjá Bókaverzilun Sigfúsar Ey-
mundssonar í Reyfejavík. Deiidi
hann þessum vamingi meðal
skóLafélaga sinna. AðaLvinnan Lá
þó vafalaust í þvd að afla mat-
fanga tíl mötuneytisins.
Samtíma SigMsi í Reykja-
skóla var ung stúlka úr Reykja-
vík, Rannveig Ingimundardóttir,
sem hann varð mjög hrifinn af
og þráði að eignast sem Iífsföru-
naut, sem honum tófest nokkru
sí^ar.
Eftir skólasLit vorið 1932 fóru
nemendur hver til síns heima.
Næsta sumar var Sigfús heima í
foreldrahúsum, en hugur hans
leitaði æ faitar í suðurátt. Mun
þar eigi hafa ráðið minnstu um,
að stjarnan á framtíðar lífs-
himni hams var þangað horf
in aftur, en af henni viidi hann
sízt af öRu missa. Tók hann sig
því til og skrifaði ÓLafi Thors.
Spurðist hann fyrir um það hjá
honum, hvort KveLdúlfur mundi
geta látið sig hafa eitthvað að
gera, ef hann leitaði til Reykja-
víkur, sem hann hafði mjög í
huga. Nú vildi svo til, að Ólafur
Thors lá veikur, er honum barst
bréfið frá Sigfúsi. Safnaðist fyrir
heill bunki af bréfum, meðan
hann Lá sjúfeur. Þegar ÓLafur tófe
að hressast fór hann að giugga
í þau bréf, sem honum höfðu
borizt meðan hann lá. Meðal
þeirra bréfa, sem hann tók
fráitil afgreiðslu, var bréfið frá
Sigíúsi. Sagði Ólafur mér síðar,
að sér nefði þótt skriftin á bréf
inu svo falleg og bréfið að öðru
leyti vel stílað og hógvært, að
sig hefði langað að gera eitthvað
fyrir piltinn. Tjáði hann hon-
um því í svarbréfi, að honum væri
ðhætt að leita suður, því að
hann skyldi fá eitthvað að starfa
hjá KveldúLfi. Sigfús hélt síðan
tÖ Reykjavíkur haustið 1932 og
hóf þá starf hjá MjólkurféLagi
Reykjavífcur tiL að byrja með.
Vann hann þar fáa mánuði. Síð-
an dálítinn tíma hjá Kveldúlfi.
Ré&t hann síðan til Vátrygging-
arskrifstofu Sigfúsar Sighvatsson-
ar og starfaði þar um stundar-
sakir. BókfærsLu kenndi hann
einnig hluta úr vetri. Fljótlega
eftir komuna tiL Reykjavífcur
kynntist Sigfús Kristjáni Gests-
syni, verzlunarstjóra og æsku-
lýðsíeiðtoga. Taldi hann verzlun-
arþekkingu sána að mestu fengna
gegnum viðtöl við hann og
fræðslu um þau efjji.
III.
Ekki var það að skapi Sigfús-
ar að stunda tiL iengdar tæki-
færisvinnu, því að von bráðar, eða
nánar tii tekið 20. desember
1933 stofnaði hann heiildsö'lu
fyrirtækið Heklu, ásamt Magn-
úsi Víglundssyni, síðar ræðis-
manni, en honum hafði hann
kynnzt, er þeir störfuðu saman
hjá Kveldúlfi. Stjórnaði Sigfús
heildsölunni hér heimia, en
Magnús fór tl útlanda og ann
aðist innkaup erLendis fyrir heild
söLuna. f byrjun var að megin-
hluta verzlað með ávexti. — Sam-
vinna þeirra Sigfúsar og Magnús-
ar stóð fremur stuttan tíma, því
að Magnús stofnaði von bráðar
verksmiðjuna Fram ásamt
Helga Lárussyni frá Klaustri.
Hætti Magnús þá jafnframt
störfum hjá HekLu. Keypti Sig-
fús þá hans hluta í fyrirtæk-
inu. Árið 1940 var heilr1
söhifyrirtækið ggrt að hluta-
félagi — og varð þá jafnframt
einkaeign fjölskyldu hans.
Um tíma rak Sigfús vinnufiata-
verksmiðju á Seltjarnarnesi,
kvenfatagerð í Reykjavík og
þá jafnframt meðeigandi í leð-
urvöruverksmiðju o.fl. ,
Á styrjaLdarárunum beindust
viðskipti heiLdsölunnar að raf-
magnsbeimilistækjum, ýmiss kon-
ar vélum og bilum, svo og alls
ifeonar varahlutum viðkomandi
'þessum innfLutningi. Þetta þróað-
ist svo jafnt og þétt, stig af stigi,
þar tii fyrir iáu árum að segja
miá að heildverzlunin sé orðin
sérverzlun með aiLs konar véLar
og bíla. Þá eru og komin tii
sögunnar tvö dótturfyrirtæki
heiLdverzLunarinnar: Véla- og raf
tækjaverzlunin Hekla h. f. og P.
Stefánsson h.f.
Aðalumiboð heildverzlunarinn-
ar voru fyrir Caterpillar (land-
og bátavélar), Land Rover bif-
reiðar og Volkswagen, sem allir
kannast við og gjarna vilja eign-
ast. Heildverzlunin hafði enn-
fremur urnboð fyrir mörg heims-
þekkt fyrirtæki, svo sem Ken:i-
wood hrærivélar og Servis þvotta
vélar, auk margra annarra m-
boða, sem of Langt yrði hér upp
að telja. Fyrirtæki þetta var nú
orðið eitt stærsta fjölskyldufyrir-
tæki Landsins.
2. febrúar 1963 var tekið í
notkun glæsilegt húsnæði að
Laugavegi 170-172, sem Heild-
verziunin HekLa haifði látið reisa.
Sú bygging hefur staðið yfir frá
því á árinu 1959. Þetta er lang-
stærsta og glæsilegasta bilaverk-
stæði hérlendis. Verkstæðið er á
allan hátt útbúið eins og bezt
gerist erlendis. Þar fara fram ým
is konar tegundir viðgerða, bæði
aðalviðgerðir, vélaviðgerðir og
réttingar, eftit því sem mann-
afli fæzt tiL Þá eru þar og
mælitæki og rannsóknartæki til
að kanna ásigkomulag bifreiðar
og hreyfíls, bæði fyrir og eftir
viðgerð. í byggingunni er stór
verzlun með varahLuti í Volks-
wagen og Land Rover, aulk vara-
hluta CaterpiLlar.
í hinum mörgu ferðutm tiL út-
landa kynnti Sigfús sér rœkilega
fyrirkomuLag, innréttingar og
vinnuskilyrði slíkra bygglnga,
sem hann reisti við Laugaveginn
og naut í ríkum mseii fyrir-
greiðslu og leiðbeininga sérfróðra
manna um aUt þar að lútandi.
Hjá þessu stórfyrirtæki gerð-
ust þrír merkír viðburðir á ár-
inu 1963. Hið fyrsta, að 2. febrú-
ar það ár var tefcið í notkun
eitt allra stærsta — ef ekki lang-
stærsta húsnæði, sem reist hafði
þá verið hér á landi til atvinnu-
rekstrar, fimmtugsafmæLi aðalfor-
stjórans 4. maí um vorið, ig
loks 30 ára starfsafmæli fyrir-
tækisins 20. desember sama ár.
Eftir að flutt var í hin nýju
húsakynni við Laugaveg, var fyr-
irtækinu skipt í þrjáx aðaldeildir:
Bifreiðadeiid, Véladeild og Heím
ilistæfejadeild.
Framkvæmdastjóri Bifreiða-
deildar varð Árni Bjarnason, sem
þá hafði um 20 ára skeið unnið
'hjá Heklu h.f.
Framkvæmdastjóri VéLadeiLdar
varð Sverrir SigMsson, sonur for
stjórans.
Framkvæmdastjóri HeimiLstækja
deiLdar varð Lýður Björnsson.
Þá ber og að nefna fjárLiags-
og bófehaldsdeild, sem Sigfús
veitti sjálfur forstöðu tiL að byrja
með og hafði auk þess yfirum-
sjón með öðrum deildum fyrir-
tækisins og var tengiiiður meðal
aLLra deildanna. En síðustu árin
hefur Lýður Björnsson tefeið við
þeim störfum af Sigfúsi, öðrum
en yfirstjórninni. Lýður hafði
einníg starfað hjá Heklu í rúm
20 ár.
GjaLdkerastörfin annaðist Jó-
hanna Tryggvadóttir og hafði
hún þá gegnt þeim störfum um
10 ára skeið.
Þetta fyrirtæki er nú orðið svo
mikið að vöxtum og marghrotið,
að manni dylst ekki, að hér hef-
ur enginn meðalmaður að verki
verið. Til að hrinda þessu í fram-
kvæmd og stjórna með ráðsnilld
og prýði, heMr þurft stórfhug, ger-
hygii, bjartsýni, þolinmæði og
óþrjótandi áræði, samfara glöggri
verzlunarþekkingu og hagnýtri
reynslu liðinna ára. Það mun
ekki hvað sízt hafa hjálpað Sig-
fúsi að geta komið jafn miklu
í verk, að frá byrjun setti hann
sér það mark að lofa aldrei meiru
en hann fyllilega gat staðið við.
En þeir, sem temja sér slíkt,
vekja að jafnaði trauist samtíðar-
manna sinna á sér og fram-
kvæmdt.m sínum. Einnig kemur
þar til greina lipurð og góð
fyrirgreiðsla, en það hvoru-
tveggja átti hann í ríkum mæli.
Þá var Sigfús einn þeirra, sem
stóðu að því að koana upp Toll-
vörugeymslunni í Reykjavík og
var um tíma í stjórn þess fyrir-
tækis.
Fyrir rösku ári síðan keypti
Sigfús, ásamt Kristjáni Jóh.
Kristjánssyni forstjóra o.fl. dag-
blaðið Vísi. Gekk hann þar að
verki með sama áihuga, dugnaði
og framsýni um skipulagningu
og traustan refestur, sem að öðr-
um þeim málum, er hann !ét
sig einhverju skipta.
Sigfús og Rannveig gengu
hjónaband 28. október 1934.
ÞRIÐJUDAGUR 26. sept. 1967.
ið, þriggja sona sem ailir starfa
við fjölskyldufyrirtækið, og einn-
ar dóttur, sem um skeið stund-
ar aitvinnu í Aiusturriki. Syn-
irnir eru: Ingimundur, sem stund
að hefur lögfræðinám, Sverrir, sem
veitir véladeildinni fonstöðu, og
SigMs, sem stundað hefur nám
í Sviiss og Biandaníkjunum, og
Margrét, sem er yngst systkin-
anna.
IV.
Strax við komvj Sigfúsar til
Reykjavíkur kynntist hann mér
og heimilisfólki mínu. Þau
kynni urðu að vináttu, sem
varað hefur meðan ævi hans ent-
ist. Oft höfum við notið margra
ánægjustunda með honum og fjöl
skylda min vottum eftirlifandi
hér í Reykjavík og á höfuðból-
inu Þingeyrum, auk margra
ánægjulegra bifreiðaferða. Þá
er mér og ógleymanlegt, er hann
fyrir 5 árum síðan veitti mér tæki
færi til að ferðast til fjarlægra
landa. í þeirri för auðnaðist
mér að Mta marga af merkustu
Og fegurstu stöðum Mið-Bvrópu
fyrir hans tiIstiLLi. Ég og fjöl-
skylda mín vottum eftirlifandi
ástvinum hins framliðna okkar
dýpstu samúð.
Jón Þórðarson.
f
SLgfús Bjarnason forstjóri and-
aðist að heimiLi sínu, Víðimel
66 að morgni 19. þ.m. Sigtfús
fæddist að Núpsdalstongu í V-
Húnavatnssýslu þann 4. maí 1913
og varð því aðeins 54 ára gamall.
ÆviferiL SigMsar ■fhun ég efeki
rekja, það mun verða gert af öðr-
um.
Ég kynntist honum fyrst fyrir
rúmum 22 árum, og skömmu
síðar réðst ég til bans sem
starfsmaður og hef unnið við fyr-
irtæki hans síðan. Sigfús var af-
burða hæfileikamaður á viðskipta
sviðinu, enda kom það snemma
í ljós, bví að á mestu kreppu-
árunum stofnsetti hann HeiLd-
verzlunina Heklu og stjórnaði
því fyrirtæki til dauðadags ásamt
fleirí fyrirtækium sem hann hef-
ur stofnsett, og hygg ég, að sú
fyrirtækjasamsteypa sem hann og
fjölskylda hans hefur átt og
stjómað, sé nú með þeim stærstu
hérlendis.
Sigfús var góður húsbóndi að
vinna hjá, enda hélzt honum vel
á starfsfólki, og eru nokkrir,
sem unnið hafa hjá honum milli
20 og 30 ár.
Mér hefur verið það ljóst en
þó aldrei eins og nú, þegar leiðir
skilja, hve mikils virði það er
að hafa kynnzt og starfað hjá
slíkum manni. SLgfús var sérstakt
ljúfmenni i allri daglegri við-
kynningu, velgengni hans sté hon
um ekkí til höfuðs, og hann hafði
venjulega stund til viðræðu viS