Alþýðublaðið - 05.08.1988, Side 2
2
Föstudagur 5. águst 1988
MÞYÐUBLÆBID
Útgefandi: Blaö hf.
Framkvæmdastjóri: Hákon Hákonarson
Ritstjóri: Ingólfur Margeirsson
Fréttastjóri: Kristján Þorvaldsson
Umsjónarmaður
helgarblaðs: Þorlákur Helgason
Blaöamenn: Haukur Holm, Ingibjörg Árnadóttir og Ómar
Friðriksson.
Dreifingarstjóri: Þórdís Þórisdóttir
Setning og umbrot: Filmur og prent, Ármúla 38.
Prentun: Blaðaprent hf., Síðumúla 12.
Áskriftarsíminn er 681866.
Áskriftargjald 800 kr. ámánuði. í lausasölu 50 kr. eintakið virkadaga, 80
kr. um helgar.
DAUÐAGILDRA
H ið hörmulega flugslys við Reykjavíkurflugvöll fyrr í vik-
unni hefur eðlilega vakið upp umræður um framtíð flug-
vallarins í Vatnsmýrinni. Skemmst er þess að minnast að
í marsmánuði 1986 rann Fokker-vél Flugleiða út af flug-
brautinni sem snýr í austurvesturátt, og hafnaði yfir þvera
Suðurgötu. Það virðist því aðeins spurning um tíma
hvenær komi til alvarlegs flugslyss í Reykjavík, einkum ef
haft er í huga að aðalfluglínur til lendingar liggja yfir mið-
bæ höfuðborgarinnar, Breiðholt og Fossvog. Reykjavíkur-
flugvöllur var upphaflega byggðuraf Bretum á hernámsár-
unum þrátt fyrir kröftug mótmæli borgarbúa sem töldu að
bænum stafaði stórhættaaf flugvelli sem staðsetturværi
svo nálægt byggðinni. Flugvöllurinn var afhentur íslend-
ingum i stríðslok og kom enn til mikilla deilna hvort starf-
rækja ætti völlinn eða flytja hann. í Aðalskipulagi Reykja-
víkur 1962-1983 segir að ókostir sem stafa af legu Reykja-
víkurflugvallar sé slíkir, að stækkun flugvallarins á núver-
andi stað eigi ekki að koma til. Engu að síður samþykkti
meirihluti borgarstjórnar síðastliðið vor, að í nýju Aðal-
skipulagi Reykjavíkur skyldi ekki vera gerð nein breyting
á starfsemi flugvallarins fyrir innanlandsflug í nánustu
framtíð og frekari uppbygging flugstarfsemi á svæðinu
var jafnframt samþykkt. Þessi vinnubrögð eru forkastan-
leg, ekki síst með tilliti til þess, að vaxandi höfuðborg kall-
ar á æ meiri flugumferð, einnig frá útlöndum sem þýðir
stigvaxandi slysahættu. Það getur enginn hugsað þá
hugsun til enda ef flugvél, til dæmis af sömu gerð og féll
fyrr í vikunni 50 metrafráHringbrautinni, skylli niður í mið-
bæ Reykjavíkur. Ýmsir hafa bent á stórslysahættu Reykja-
víkurflugvallar. Þróunarstofnun Reykjavíkur lét til að
mynda semja skýrslu um Reykjavíkurflugvöll árið 1979 og
þar segir höfundurinn, Bjarki Jóhannesson meðal ann-
ars:„Það sem voru ráðandi forsendur fyrir 40 árum, geta í
dag verið einskis virði, og önnur atriði sem ekki var hægt
að sjá fyrir þá, geta verið mun mikilvægari. Þannig hafa
skipulagsforsendur flugvallarins gjörbreyst á þeim 40 ár-
um sem hann hefur þjónað landsmönnum og virðist kom-
inn tími til að leiðrétta þá skipulagslegu skekkju sem
staðsetning hans veldur." Bjarki útilokar heldur ekki í
skýrslu sinni að stórslys verði hvemær sem er í tengslum
við Reykjavíkurflugvöll eins og erlendis þar sem flugvellir
eru inni í borgum. Rúnar Bjarnason, slökkviIiösstjóri
sendi borgarstjórn bréf 1982 þar sem hann benti á mann-
skæð slys í borgum í Bandaríkjunum þar sem flugvellir
voru staðsettir svipað og í Reykjavík. Minnihlutinn í borg-
arstjórn hefur verið fylgjandi byggingu nýs flugvallar, en
meirihluti borgarstjórnar hefur verið fylgjandi áframhald-
andi rekstri Reykjavíkurflugvallar og hyggja nú á frekari
uppbyggingu. Á síðasta kjörtímabili ákvað meirihlutinn
að gera deiliskipulag að flugvellinum þar sem gert er ráð
fyrir uppbyggingu ásvæðinu fyrirflugreksturog jafnframt
byggingu nýrrar flugstöðvar sem að sjálfsögðu festir flug-
völlinn í sessi.
Þau svör Davíðs Oddssonar, að flugvöllurinn sé inni í
Aðalskipulagi og verði þess vegna ekki haggað, eru hald-
laus. Hugmyndir borgarstjórans um að banna erlent ferju-
flug til Reykjavíkurflugvallar, eru hálfkák. Flugvöllurinn í
Vatnsmýrinni er verk manna. Að flytja flugvöllinn út fyrir
þéttbýli Reykjavíkur er einnig ákvörðun og verk manna.
Bygging nýs Reykjavíkurflugvallar er aðeins spurning um
vilja. Davíð Oddsson og meirihluta borgarstjórnar skortir
þennan vilja. Það vifjaleysi kann að reynast meirihluta
sjálfstæðismamia í borgarstjórn afar dýrkeypt.
ÖNNUR SJÓNARMIÐ
Jónas bílstjóri: i eigu Stjörnunnar eða Kódak?
STJARNAN, útvarpsstöð-
in sem hve skærast skín í
augnablikinu, fær miklar
ákúrur í gær frá góðvini
okkar, Garra á Tímanum.
Garri sem hlustar greinilega
vel á Stjörnuna er nefnilega
ekki par hrifinn af hinum dul-
búnu auglýsingum sem hann
segir vera í þáttum Stjörn-
unnar. Sem dæmi nefnir
Garri hinn vinsæla bílstjóra
Jónas og fjölskyldu hans
sem þjóðin hló mikið aö hér
um árið þegar Jónas ók
gegnum Ríkisútvarpið og til
allra landsmanna. Stjarnan
hefur nú keypt Jónas og fjöl-
skyldu með húð og hári, en
það sem Garra finnst verst er
að Kódak hefur keypt Stjörn-
una og Jónas með húð og
hári.
Garri skýrir þetta nánar:
„Nú um verslunarmanna-
helgina gerðist það svo að
ein af „frjálsu“ útvarpsstöðv-
unum, Stjarnan nánar til tek-
ið, endurvakti Jónas og fjöi-
skyldu hans. Var Bessi enn í
aðalhlutverkinu. Garri var að
vísu mestalla helgina utan
Reykjavikur og þar með utan
hlustunarsvæöis Stjörnunn-
ar. Hann náöi þó aö heyra
eina tvo eða þrjá þætti, og
þar gat nú aldeilis að heyra.
Fleiri eða færri illa dulbúnar
auglýsingar voru á ferðinni í
sérhverjum þeirra.
Meöal annars ávarpaði
Jónas son sinn einhverju
sinni og bað hann að taka
mynd af nálægum bil. Strák-
ur ansaði að bragði eitthvað
á þessa leið: „Maður klárar
það nú með Kódak“.“
Þetta Kódak-mál Stjörn-
unnar verður Garra tilefni
mikils fyrirlesturs um blaöa-
mennsku og siðgæði frétta-
manna:
„Nú er það ein grundvallar-
regla allrar blaðamennsku,
þar með talið „frjálsrar“ út-
varpsmennsku, að skilja eigi
vel og vandlega á milli bæði
frétta og annars eiginlegs
efnis sjálfra fjölmiðlanna
annars vegar og greiddra
auglýsinga hins vegar. Þetta
er regla sem höfð er strang-
lega í heiðri hvarvetna í heim-
inum þar sem fréttafrelsi rikir
á annað borö.
Þetta er aukheldur einmitt
það sem allir byrjendur í al-
vöru blaðamennsku læra
fyrst af öllu, og lika það sem
reyndari kollegar þeirra
standa fast á fram i rauðan
dauðann. Ástæðan er sú ein-
falda staðreynd að fjölmiðill,
sem lætur kaupa sig til þess
að flytja ákveðiö efni, án
þess að um beina auglýsingu
sé að ræða, er þar með að
kveða upp dauðadóm yfir
sjálfum sér. Enginn treystir
fjölmiðli, hvort heldur er
blaði eða útvarpsstöð, sem
lætur grípa sig i því að leyfa
auglýsendum að kaupa sig
með húð og hári.
Þetta er hins vegar greini-
legt að krakkarnir á Stjörn-
unni hafa ekki enn lært. Þess
vegna urðu þeim á þau
vondu mistök um helgina að
hleypa auglýsendum beint
inn í þennan þátt sinn.
Kannski má segja að það
geri engum eitt né neitt þó
að Kódak myndavélar hafi
þarna fengið þessa auglýs-
ingu, enda vafalaust hin
ágæstustu verkfæri. En
heista meginregla heiðar-
iegrar blaðamennsku var þó
þverbrotin þarna, og hvað
eiga hlustendur þá að ætla
um það í framtíðinni þegar
þessi útvarpsstöð vill
kannski fara að taka afstöðu
til manna og málefna? Er
henni treystandi? Maður bara
spyr.“
Rétt hjá Garra. Og þetta
gildir vonandi um hans eigin
pistlaog málgagn líka.
TÍMINN hefur yfirleitt ekki
haft miklar áhyggjur af kjöt-
framleiðslu landsmanna. Alla
vega hefur Tíminn ekki
skammast mikið út í offram-
leiðslu á lambakjöti og þag-
að hve lengst yfir haugakjöti
og yfirfullum frystihúsum. En
í gær vaknar Tíminn upp við
vondan draum. Landið er að
fyllast af kjöti! En ekki
lambakjöti. Ekki haugakjöti.
Ekki freðnum skrokkum yfir-
fullra frystihúsa. Ónei. Tím-
inn er fullur vandlætingar á
því, að flugmenn og einstaka
flugfreyja og ferðamaður taka
stundum með sér lítinn
skinkubita inn í landið. Og
Tíminn ver heilli forystugrein
í skinkusukk flugvélaáhafna.
í forystugreininni má lesa
þessi sjónarmið:
„En slíkt er frjálslyndið
gagnvart skinkuþörf flug-
manna, farmanna og ferða-
manna að hver persóna má
hafa með sér tíu kíló af þess-
ari vöru i hvert sinn sem hún
kemur til landsins. Sam-
kvæmt heimildum Tímans
eru ágiskanir um að með
þessu móti séu fluttar 200
lestir af svinakjöti til lands-
ins, sem er 10% af svína-
kjötsframieiðslu lands-
manna.
Eins og reglum er háttað
varðandi matvælainnflutning
er ekki hægt að banna um-
ræddan kjötinnflutning meö
öllu. En tíu kilóa reglan sýn-
ist vera ofrausn, enda hafa
hin frjálslyndu og umburðar-
lyndu tollyfirvöld á íslandi
ákveöið að vera þarna i hærri
kantinum. í sumum löndum
er þungi leyfilegs innflutn-
ings slíkra matvæla miðaður
við eitt kíló á mann.“
Spurningin er þá þessi: Er
ekki alveg upplagt að leyfileg
framleiðsla á rollukjöti sé
miðuð við ákveðna kilóþyngd
á mann í landinu?
STJÓRNARAND-
STAÐAN hefur stundum
grátið yfir því aö hún heyrist
ekki né sjáist nógu mikið í
fjölmiðlum og pressan vilji
ekki líta við sjónarmiðum
hennar. Nú er greinilega kom-
in á kreik sú samsæriskenn-
ing, að ríkisstjórnin hafi fyrir-
skipað öllum miðlum að hafa
ekki samband við stjórnar-
andstöðuna! Þessi furðulegu
sjónarmið gaf að lesa í Þjóð-
viljanum í gær, undirrituð af
Páli Hildiþórs.
Páll skrifar:
„Stjórnarandstaðan er
orðin óróleg sem von er yfir
öllu blaðrinu í ráðherrunum í
fjölmiðlunum og vill fá að
ieiðrétta ýmislegt sem þar er
sagt um þjóðmálin og láir
það vist enginn. En hvernig
skyldi standa á þvi að stjórn-
arandstöðuflokkunum er ekki
hleypt í fjölmiðlana í okkar
háþróaða lýðræðisþjóöfé-
lagi? Ein sagan eru sú (ég
sel hana ekki dýrara en ég
keypti) að stjórnarflokkarnir
hafi mælt svo fyrir, að meðan
þeir væru að basla við að
laga samfélagið hafi verið
lagt svo fyrir við útvarpsyfir-
völd, að það mætti ekki undir
neinum kringumstæðum
hleypa Ólafi Ragnari eöa
Kvennó i rikisfjölmiðlana til
að spilla fyrir stjórninni, það
gæti orðið dýrt spaug. Nú
segja menn sem svo (hlynntir
stjórninni): Stjórnin á að
stjórna. Stjórnarandstaðan
getur étið það sem úti frýs,
hana varöar ekkert um hvað
okkar menn gera, og passa
það að vera láta ekki frétta-
haukanna þá Halldórssyni,
Ólinu eða Arnþrúði vera að
fikta við að taka viðtöl við
þetta fólk.“
Það eru væntanlega bara
þeir sem lesa og skrifa Þjóð-
viljann sem halda, að pólitík-
usareða stjórnvöld geti sagt
fjölmiðlum fyrir verkum.
Einn
með
taffinu
Feðgarnir á bænum voru afspyrnulatir. Dag einn
þegar þeir sátu inni í eldhúsi yfir kaffi, sagði faðirinn
við soninn:
— Skrepptu út og athugaðu hvort hann sé farinn að
rigna.
Sonurinn svaraði:
— Kallaðu heldur inn hundinn og sjáðu hvort hann
sé blautur!