Alþýðublaðið - 05.04.1989, Blaðsíða 5

Mióvikudagur 5. april 1989
5
SJAVARSIÐAN
Öryggismál sjómanna
Notkun gúmmibjörgunarbáta
Nú siðustu vikurnar hafa ör-
yggismál sjómanna verið mikið í
brennidepli eftir þau sjóslys sem
orðið hafa. Uppi hafa verið raddir
um að kennsla í notkun björgun-
arbáta hafi verið af skornum
skammti. Sitt sýnist hverjum í
þeim efnum, en staðreyndin er sú
að góð vísa verður aldrei of oft
kveðin og því ætlum við okkur í
dag að fjalla um gúmmíbjörgun-
arbáta og notkun þeirra hér á
Sjávarsíðunni.
Merking gúmmíbáta og
umgengni um þá_______________
Fyrst skulum við huga að hylk-
inu sem björgunarbáturinn er
pakkaður inn í. Þegar hylki með
björgunarbát er komið fyrir í sæti
sínu hvort sem um er að ræða
sjálfsleppibúnað eða annað þar
til gert sæti þá er mjög áríðandi að
hafa nokkur atriði í huga.
1. Áríðandi er að báturinn snúi
rétt í sætinu. Undir flestum hylkj-
um þeirra björgunarbáta sem í
notkun eru á Islandi eru göt til
þess að varna því að vatn eða sjór
sitji í þeim. Því er mjög áríðandi
að hylkin snúi rétt í stólnum svo
möguleeur raki geti runnið
óhindrað út úr þeim.
2. Hylkið skal snúa þannig að
fangalínan snúi að skipinu. Ef
hún gerir það ekki og bátnum er
skotið frá skipinu með sjálf-
sleppibúnaði þá getur hylkið snú-
ist við í ioftinu og getur það valdið
óþægindum og einnig er sá mögu-
leiki til staðar að fangalínan flæk-
ist í.
3. Fangalínan skal strax fest
tryggilega. Varast skal að draga
hana út úr hylkinu að nauðsynja-
lausu. Festa skal fangalínuna eins
nálægt björgunarbátnum og
nokkur kostur er. Á öllum sjálf-
sleppibúnaði og einnig á þeim
sætum sem framleidd eru fyrir
björgunarbáta er lykkja eða krók-
ur fyrir fangalínuna.
AÐVÖRUN
DRAGIÐ EKKI ÚT LÍNUNA
Gamli aðvörunarmiðinn um gálgatengingu.
Nýr gulur aðvörunarmiði sem tekinn var i notkun tyrir hálfum mánuði
síðan.
Tvö atriði eru röng við staðsetningu þessa báts. 1. Hann hallar þannig
að götin á botni hylkisins snúa ekki beint niður. 2. Fangalína bátsins
snýr frá skipinu en skal snúa að því.
4. Athuga skal vandlega hvort
viðkomandi bátur er með svokall-
aðri gálgatengingu. Gálgatenging
er það nefnt þegar tenging fanga-
línunnar er þannig að ef 1.5 metr-
ar af henni eru dregnir út úr
hylkinu þá opnast fyrir þrýsti-
flöskuna í bátnum og hann fer að
blásast upp. Er þessi tenging til
þess gerð að stytta þann tíma sem
líður frá því að bátnum er skotið
frá skipi og þar til að hann er not-
hæfur í sjónum.
En nú kunna einhverjir að
spyrja. Hvernig veit maður um
hvort gálgatenging er til staðar í
björgunarbátnum? Því er fljót
svarað. Hér á síðunni eru rnyndir
af tveimur aðvörunarmiðum. Sá
efri hefur verið notaður síðastlið-
in ár og nterkir gálgatenging þó
það komi ekki fram á honum.
Fyrir hálfum mánuði síðan voru
nýir miðar teknir í notkun og líta
þeir út eins og neðri myndin sýnir.
Á honum stendur allt sem menn
þurfa að vita um gálgatengingu.
5. Mjög áríðandi er að menn
séu meðvitaðir um það ef gálga-
tenging er til staðar i björgunar-
bát í skipi þeirra. Ef sjósetja þarf
björgunarbát frá skipi á öðrunt
stað en hann er staðsettur er það
lífs hættulegt að taka bátinn úr
sæti sínu án þess aö losa fyrst
fangalínuna. Ef hún er ekki losuð
áður en báturinn er fluttur þá
blæs báturinn sig upp þegar 1.5
metrar af fangalínunni eru kontn-
ir út og getur það haft skelfilegar
afleiðingar í för með sér.
6. Bátaólin sem heldur bátnum
föstum skal vera tryggilega fest og
ættu menn að kanna hana reglu-
lega því hún getur slaknað og er
þá hætta á því að báturinn falli út-
bvrðis. Ekki ætti að stilla ólina
upp í miklu frosti því það strekk
ist á ólinni í frosti og slaknar á
henni í hita.
7. Gúmmíbátar eru skoðunar-
skyldir einu sinni á ári. Áhafnir
skipa ættu að ganga úr skugga um
AFLAKONGUR VIKUNNAR
Sigurjón Óskarsson skipstjóri á Þorunni Sveinsdóttur VE-401
Kóral og karfablandaður afli
Aflakongur vikunnar yfir land-
ið vikuna 26. mars til 1. apríl 1989
var Sigurjón Óskarsson skipstjóri
á Þórunni Sveinsdóttur VE-401
sem gerð er út frá Vestmannaeyj-
um. Úr Þórunni var landað eftir
þrjá róðra i vikunni 150 tonnum
sem fengust í net út af Vík í
Mýrdal.
Tiu netatrossur samtals
160 net____________________
Við tókum Sigurjón tali og
spurðum hann fyrst hvenær hann
hefði lagt netin eftir páska. Sagð-
ist Sigurjón hafa lagt þriðjudag-
inn 28 mars, strax og það var
leyfilegt eftir páskastoppið. Sagð-
ist Sigurjón vera með í sjó 10 net-
atrossur og væru 16 net i hvcrri
trossu. Veiðisvæðið er út af Vík í
Mýrdal á 100 til 260 faðma dýpi.
Mikill sjávarstraumur_____
veldur vandræðum
Að sögn Sigurjóns þá er nú
stækkandi straumur sem nær há-
marki 8. apríl og veldur þessi
straumur miklum vandræðum.
Allir útendar voru á kafi þegar við
spjölluðum við Sigurjón og sagð-
ist hann eiga 10 net niður slitin
sent hann yrði að slæða upp ef
Sigurjón Óskarsson afiakóngur á
Þórunni Sveinsdóttur VE-401.
baujurnar ekki kæmu upp á falla-
skiptunum.
Hver hefur sitt pláss
Sigurjón sagði að hver bátur
hefði sitt pláss á veiðisvæðinu.
Netin eru lögð eftir lóran og sagði
Sigurjón að þetta veiðisvæði væri
fullt og á það kæmust alls ekki
fleiri bátar. Bátarnir sem fiska á
þessu svæði eru frá Vestmanna-
eyjum og Þorlákshöfn. Að sögn
aflakóngsins þá byrjuðu Horna-
fjarðarbátar í Meðallandsbugt-
inni eftir páskastoppið en þar sem
afli var mjög tregur þar þá fluttu
þeir sig austur á bóginn og hefði
afli hjá þeim þar verið góður.
Aflinn smaerri en vant er
Aflasamsetninguna sagði Sig-
urjón hafa breyst frá áramótum. í
janúar var það aðallega þorskur
sem hann veiddi, í febrúar og þar
til seinni partinn í mars var það
nær eingöngu ufsi, en nú væri afl-
inn þorskur og væri hann smærri
en þessi hefðbundni vertíðarfisk-
ur. Aðspurður sagði Sigurjón að
þessi aula þorskur sæist varla á
þessu svæði.
Þorskvertið i Englandi
ekkert sérstakt
Þeir á Þórunni Sveinsdóttur
landa daglega í Vestmannaeyjum
og er landstímið 6 klukkustundir
þar sem lengst er í netin. Aflinn í
byrjun vertíðar var seldur til Dan-
merkur á föstu verði, síðan var
einnig seldur hluti af aflanum i
Englandi en þó í litlu magni þar
sem þorskverðið þar hefur ekki
verið ncitt til að htópa húrra fyrir.
í gær var seldur fiskur úr Þórunni
Sveinsdóttur i Englandi en verðið
lá ekki fyrir þegar þetta er ritað.
Framhaldið spurning um
kvóta________________________
Sigurjón kvaðst ekki vera neitt
allt of bjartsýnn á framhaldið.
Þessi bullandi straumur gerði
menn svartsýna. Hann sagði að
það væri einungis spurning um
kvóta hvernig framhaldið yrði.
Sagðist Sigurjón eiga eftir um 400
tonn af ufsakvótanum og 200
tonn af ýsukvótanum. Á vetrar-
vertíðinni í fyrra fengu þeir á Þór-
unni Sveinsdóttur einungis 800
tonn en það er ekki alveg að
marka það því þeir hófu ekki
veiðar fyrr en 20. febrúar. Frá ára-
mótum hafa þeir fengið um 900
tonn og eru þeir í einu af topp sæt-
unum yfir landið nteð þann afla.
Kórall og karfi i bland______
Að lokum sagði Sigurjón að
nokkuð væri í netunum af karfa
og þá sérstaklega i útendunum.
Einnig sagði hann að mikill kórall
kæmi upp með netunum og væri
það hinn mesti fjandi. Kórallinn
rífur netin og skemmir, erfitt er að
greiða hann úr netununt og er
hann til hins mesta ama.
'hvenær síðasta skoðun fór fram á
viðkomandi bát, en það er skráð á
hann á þar til gerðum miða. Ekki
ætti að bíða með til síðasta dags
að láta fara frarn skoðun á björg-
unarbátum því það getur valdið
þó nokkrum vandræðum og jafn-
vel aflatapi ef beðið er fram á síð-
asta dag með skoðun.
Framhald á umfjöllun um
gúmmíbjörgunarbáta
Hér á Sjávarsíðunni næstkom-
andi miðvikudag verður haldið
áfrant að fjalla um björgunarbáta
og búnað þeirra. Ætlum við að
fara í gegn um þau atriði sent helst
þarf að hafa í huga ef nota þarf
þessi ómissandi tæki. Staðreynd
er að notkun björgunarbáta er
nauðsynleg á meðan siglt er.
AFLAKÓNGAR
FJÓRÐUNGANNA
Siðastliöin vika var i styttra lagi
þar sem allir bátar tóku upp net sin
fyrir páskana og lögöu ekki aftur fyrr
en þriöjudaginneftir páskaog var þvi
fyrsia vitjun á miðvikudegi. Ef á
helidina er litiö þá var afli góóur. Þaö
var helst fyrir Norðurlandi sem afli
var tregur. Nokkuö hefur veriö um að
bátar fráNoröurlandi hafi sótt suö-
austur fyrir land og hefur afli þeirra
veriö góöur eins og annarra báta sem
róiö hafa á þvi svæöi. Aflakóngar i
einstökum landshlutum vikuna
26.mars til 1. apríl voru:
Suðvesturland
Jóhann Gíslason ÁR-42
Útgeröarstaður: Þorlákshöfn
Afli: 71.782 kg
Veiöarfæri: Net
Skipstjóri: Sveinn Jónsson
Vesturland
Rifsnes SH-44
Útgerðarstaóur: Rif
Afli: 75.400 kg
Veiðarfæri: Net
Skipstjóri: Baldur Kristinsson
Vestfirðir
Vestri BA-63
Útgeröarstaöur: Patreksfjörður
Afti: 60.800 kg
Veiðarfæri: Lina .
Skipstjóri: Kristinn Guðjónsson
Norðurland
Sæþór EA-101
Útgeröarstaður: Árskógssandur
Afli: 75.000 kg
Veiöarfæri: Net
Skips'jóri: Hermann Guömundsson
Austfirðir
Hvanney SF-51
Útgeröarstaóur: Hornafjörður
Afli: 109.541 kg
Veióarfæri: Net
Skipstjóri: Einar Bj. Einarsson
Vestmannaeyjar
Þórunn Sveinsdóttir VE-401
Útgeróarstaður: Vestmannaeyjar
Afli: 150.000 kg
Veiðarfæri: Net
Skipstjóri: Sigurjón Óskarsson
Alþýöublaðiö er i sambandi við 50
aðila út um land sem gefa upp afla-
tölur á hverjum stað einu sinni i viku.
Þetta eru viktarmenn, fiskverkendur
og einstaklingar vitt og breitt um
landið. Út frá þessum upplýsingum
eru aflakóngar fjórðunganna fundnir
og einnig aflakóngar vikunnar. Án
aöstoöar þessa fólks væri utnefning
aflakónga vikunnar ekki möguleg.