Alþýðublaðið - 19.07.1989, Blaðsíða 3

Miðvikudagur 19. júlí 1989
3
FRÉTTASKÝRING
Lifir ríkisstjórnin af haustið og veturinn vegna þess að stjórnarandstaðan er ekki tilbúin i kosningar?
Er ríkisstjórnin
í dauðateygjunum?
Talsvert hefur verið rætt og ritað um framtíð
rikisstjórnarinnar þessa dagana. Hún hefur haft
eins atkvæðis meirihluta á Alþingi, sem þýðir að
hún hefur ekki haft meirihluta í báðum deildum.
Reynt hefur verið að fá Borgaraflokkinn til liðs
við rikisstjórnina en það hefur ekki gengið enn
sem komið er. Stefán Valgeirsson sem stutt hef-
ur stjórnina segir óvíst að hann geri það áfram.
Fari svo, þá styðst rikisstjórn Steingríms Her-
mannssonar ekki lengur við meirihlutafyigi á Al-
þingi. En hvort það myndi þýða fall stjórnarinnar
og nýjar kosningar er ekki víst. Það er vel hugs-
anlegt að ríkisstjórnin gæti starfað áfram, en þá
sem minnihlutastjórn sem þyrfti að semja við
stjórnarandstöðuna um framgang mála á Al-
þingi.
Hvað vill Stefán?
Það er ekki alveg ljóst
hvað vakir fyrir Stefáni
Valgeirssyni, alþingis-
manni, með nýja fyrirvara
um stuðning við stjórnina.
Hann lítur svo á að stjórn-
arsáttmálinn hafi verið
brotinn og hótar að hætta
stuðningi sínum við ríkis-
stjórnina verði hún ekki
við þeim kröfum sem hann
hefur sett fram. Ýmsum
fannst hann dýrt keyptur,
stuðningur Stefáns við
ríkisstjórnina fyrir tæpu
ári og hrís hugur við að
hann geti nánast sett ríkis-
stjórnina upp að vegg hve-
nær sem honum býður svo.
Stefán hefur krafist að-
gerða á sviði vaxtamála,
húsnæðismála og loðdýra-
ræktar. Flestir eru sam-
mála um að lækka beri
vextina en deila um leiðir. í
húsnæðismálunum vill
Stefán hlut Iandsbyggðar-
innar stærri og varðandi
loðdýraræktina er hann
trúr stefnu framsóknar-
manna og vill að loðdýra-
ræktendur verði á fram-
færi ríkisins líkt og annar
landbúnaður. Hvort og
hversu mikið ríkisstjórnin
er tilbúin að ganga til móts
við kröfur Stefáns er óvíst
en hitt er ljóst að þær kröf-
ur sem hann hefur sett
fram eiga sér hljómgrunn
meðal ýmissa stjórnar-
þingmanna og þá sérlega
landsbyggðarþingmanna.
Áframhaldandi stuðning-
ur Stefáns við ríkisstjórn-
ina er engan veginn sjálf-
gefinn.
Er minnihlutastjórn
raunhæfur kostur?
Ýmsir hafa velt því fyrir
sér hvort það sé raunhæft
að núverandi ríkisstjórn
geti starfað áfram fari svo
að hún búi ekki við öruggt
meirihlutafylgi á Alþingi.
Slíkt er á engan hátt úti-
lokað. Alls óvíst er að öll
stjórnarandstaðan væri til-
búinn að sameinast um að
samþykkja vantraust á
ríkisstjórnina eða standa
sameinuð um að fella
stjórnarfrumvörp. Að vísu
reyndi þá á samningalipurð
ríkisstjórnarinnar, líkt og
hún reyndar stóð frammi
fyrir í vetur ekki með vísan
meirihluta í neðri deild.
Það þarf ekki að vera verri
kostur fyrir ríkisstjórnina
en að kaupa sér stuðning
einstakra þingmanna eða
flokksbrota dýru verði.
Borginmannlegir
Borgarar
Þó Borgaraflokkurinn
beri sig borginmannlega er
öllum ljóst að hann nýtur
sáralítils fylgis meðal kjós-
enda og mun að öllum lík-
indum þurrkast út við
næstu kosningar. Það er
því afar ósennilegt að þing-
menn Borgaraflokksins
séu spenntir fyrir kosning-
urn fyrr en nauðsyn krefur.
Nýir menn hafa verið að
koma inn á þing þetta árið
og vilja sjálfsagt sitja eitt-
hvað áfram. Þeir eru því
ekki líklcgir að hvetja til
kosninga fari svo að þeir
komi ekki beint til liðs við
ríkisstjórnina.
Forsætisráóherrann
og Framsóknar-_________
flokkurinn
Framsóknarmenn virð-
ast til að gera ánægðir í
stjórnarsamstarfinu. For-
maður flokksins, Stein-
grímur Hermannsson, er
ánægður sem forsætisráð-
herra og vill ógjarnan sjá
af því sæti sínu. Honum er
því mikið í mun um að
halda stjórninni lifandi og
er því tilbúinn að ganga
talsvert langt til að fá Borg-
araflokkinn til stuðnings
við rikisstjórnina. Heyrst
hefur að Halldóri Ás-
grímssyni sé ósárt um að
láta dómsmálaráðuneytið
til Borgaraflokks ef af
ríkisstjórnarþátttöku
þeirra yrði. Það gæfi hon-
um meira svigrúm til að
sinna sjávarútvegsmálun-
um sem eru hans ær og kýr.
Framsókn er þvi til í allt
svo lengi sem ríkisstjórnin
lifir og Steingrímur fær að
vera forsætisráðherra.
Alþýðuflokkurinn
tvistígandi____________
Alþýðuflokkurinn hefur
verið til þess fýsandi að
styrkja ríkisstjórnina með
því að fá Borgarana inn.
Hins vegar eru þeir ekki til-
búnir að greiða hvaða verð
sem er til að svo megi fara.
Þeir voru ekki allt of
ánægðir með sinn hlut inn-
an ríkisstjórnar við mynd-
un hennar og eru ól'úsir að
láta frá sér ráðuneyti. Þó
svo að flokkurinn sé ekki
spenntur fyrir kosningum i
haust þá vilja ýmsir það
frekar en að kaupa sér dýr-
an stuðning.
Ólafur Ragnar og
Alþýðubandalagið
Staða Alþýðubandalags-
ins er nokkuð óljós og
framtíð þess óráðin. Ólaf-
ur Ragnar vill að sjálf-
sögðu allt til vinna að
stjórnin haldi velli enda
hann einn af hönnuðum
hennar. Annars virðist Ól-
afur svifa í lausu lofti inn-
an Alþýðubandalagsins.
Ýmsir hans áköfustu
stuðningsmenn búnir að
stofna sérlélag til hliðar
við Alþýðubandalagið og
gamla gengið í flokknum
verður fljótt til að slátra
honum fari eitthvað úr-
skeiðis. Þó staða Ólafs
virðist nokkuð sterk út í
bæ er hún óljós og óvís inn-
an flokksins. Ljóst er samt
að Alþýðubandalagið vill
ógjarnan kosningar og er
tilbúið í aðgerðir sem
styrkja tilverugrundvöll
ríkisstjórnarinnar.
Davið vill ekki
kosningar
Það heyrist úr herbúð-
um borgarstjórnarmanna
að Davið vilji ekki kosn-
ingar. Hann vill gjarnan að
þegar gengið verður til
sveitarstjórnarkosninga
verði hér við völd óvinsæl
vinstristjórn. Hann vill því
að Sjálfstæðisflokkurinn
sitji á sér og beiti sér ekki
fyrir falli ríkisstjórnarinn-
ar fyrr en í fyrsta lagi eftir
borgarstjórnarkosningar
næsta vor. Eins sé það
vænlegast fyrir Sjálfstæð-
isflokkinn til t'ylgisöflunar
að sitja utan stjórnar og
nærast á óánægju með
aðra flokka. Slíkt hafi
lengstum reynst honum
best. Það er því alveg óráð-
ið hvort Sjálfstæðisflokk-
urinn muni beita sér í al-
vöru fyrir því að koma
ríkisstjórninni frá í haust
þó svo að hann eygi færi á
því.
Er Kvennalistinn að
koma eða fara?
Staða Kvennalistans er
afar torráðin. Menn vita
ekki hvort hann er að koma
eða fara og sjálfsagt veit
hann það ekki sjálfur.
Sjálfstæðisflokkurinn hef-
ur verið að ná af honum
stórum hluta þess
óánægjufylgi sem Kvenna-
listinn áður hafði. Kvenna-
listakonur sem hingað til
hafa skorast undan því að
taka á sig þá ábyrgð sem
fylgir stjórnarþátttöku,
gætu lent í því fyrr en
seinna að taka afstöðu til
stjórnarþátttöku. Hvorug-
ur kosturinn virðist í fljótu
bragði góður fyrir þær.
Ætla þær endalaust að
skorast undan ábyrgð? yrði
spurt, segðu þær nei.
Tækju þær hinsvegar þátt í
ríkisstjórnarsamstarfi
stæðu þær framnri fyrir
mörgum og erfiðum
vandamálum sem þær hafa
ekki þurft að taka á hingað
til. Óvíst er að Kvennalist-
inn stæði slíkt af sér ogeins
líklegt að hann spryngi og
liðaðist sundur við slikar
aðstæður. Þær vilja því
óbreytt ástand um sinn lil
að reynaað ná áttum og
engar kosningar.
Er þá ekki staða
ríkisstjórnarinnar
harla gód?
Það er ekki þar með sagt
að staða stjórnarinnar sé
goð. Hún stendur frammi
fyrir ýmsunt vandamálum
og það er mikið til undir
henni sjálfri komið hvert
fratnhaldið verður. Leggi
hún fram vænlegar og
raunhæfar áætlanir í haust
um hvernig skuli taka á að-
steðjandi vandamálum set-
ur hún stjórnarandstöðuna
upp við vegg. Þá verður
það stjórnarandstaðan
sem stendur frant fyrir
þeirri spurningu hvort hún
eigi að sprengja eða
sprengja ekki. Við þeirri
spurningu er ekkert sjálf-
gefið svar eins og fram hef-
ur komið hér að framan.
Tryggvi
Harðarsor