Tíminn - 16.01.1968, Blaðsíða 9

ÞRIÐJUDAGUR 16. janúar 1968.
TÍMINN
IJtgefandi: FRAMSðKNARFLOKKURINN
Framkvæmdastjóri: Kristján Benediktsson Ritstjórar- Þórarmn
Þórarinsson (áb) Andrés Kristjánsson. Jón Helgason og Indrlð)
G. Þorsteinsson Pulitrúi ritstjórnar- Tómas Karlsson Aug-
lýsingastjóri: Steingrimui Gislason Ritstj.skrifstofui t Eddu-
húsino. simar 18300—18305 Skrifsofur Bankastræt) 7 Af-
greiðsiusími: 12323 Auglýsingasimi- 19523 Aðrar skrifstofur
sími 18300. Ásikriftargjald kr 120.00 á mán. Innanlands — í
lausasölu kr 7 00 eint. - Prentsmiðjan EDDA h. f
Atvínnuleysi
Það hefur komið í ljós við skránmgu atvinnuleysingja,
sem hefur farið fram á nokkrum stöðum í landinu að
undanförnu, að í Reykjavík og fleiri kaupstöðum og
kauptúnum er nú um verulegt atvinnuleysi að ræða.
Það kemur efcki á óvart, þótt atvinnuleysið hafi haldið
innreið. Sú stefna, sem ríkisstjórnin hefur látið Seðla-
bankann fylgja í peningamálum, er beinlínis miðuð við
það að valda samdrætti í atvinnulífinu. Atvinnufyrir-
tækjunum hefur bæði skort fé til rekstursins og fram-
kvæmda meðan stór hluti sparifjárins hefur verið frystur
í Seðlabankanum. Að því hlaut vitanlega að koma fyrr
en seinna, að þetta hefði sínar afleiðingar-
Auk þess, sem dregið hefur verið hlutfallslega úr
lánveitingum til atvinnuveganna, hefur ríkisstjórnin
keppzt vð að leggja á þá alls konar nýja skatta. Björn
Pálsson taldi þessa skatta nýlega upp á Alþingi og sátu
ráðherrarnir rauðir og þögulir undir þeim lestri. Sífelld-
ar skattahækkanir hljóta vitanlega að leiða til þess, að
atvinnan dregst saman.
Þessu til viðbótar hefur svo ríkisstjórnin keppzt við
að láta flytja inn alls konar iðnvarning, án þess að
íslenzfcur iðnaður væri búinn undir það að mæta slífcri
samkeppni .Iðnaðurinn hefur því dregizt stórlega saman
og hundruð manna misst atvinnu sína.
Nær hvarvetna, þar sem atvinnuleysi hefur komið
til sögunnar að undanförnu, hafa þau orðið viðbrögð
valdhafanna og draga úr sköttum, sem ha(fa verið
lagðir á atvinnuvegina, og auka lánsfé til þeirra með
hagstæðari kjörum en áður. Jafnframt hafa verið gerðar
ráðstafanir til að hamla gegn óeðlilegri erlendri sam-
keppni á heimamarkaðinum. Hér bólar hins vegar ekki
á neinum slíkum ráðstöfunum ríkisstjórnarinnar. Þvert
á móti hæfckar hún skatta á atvinnuvegunum, sbr. hæk'k-
un fasteignamatsins. Og Seðlabankinn heldur enn dauða-
haldi í sparifjárbindinguna og atvinnuvegirnir fá ekki
einu sinni aukið rekstrarfé í samræmi við þá útgjalda-
hækkun, sem hlotizt hefur af gengisfellingunni. Meðan
svona er stjórnað er ekki óeðlilegt, þótt atvinnuleysi
haldi innreið sína.
Misskílningur Laxness
Morgunblaðið hefur birt viðtal við Halldór Laxness
um ógnardómana yfir rússnesku sfcáldunum. Laxness
fordæmir þá mjög harðlega, enda hefur hann áður mót-
mælt þessu atferli á hinn eftirminnilegasta hátt. íslend-
ingum er sómi að þessari framgöngu frægasta núlifandi
skálds þeirr4. .
í viðtali Mbl. við Laxness, gægist samt fram hjá
hinu ágæta ckáldi missfcilningur, sem rétt þykir að leið-
rétta. Hann er sá, að dómurinn yfir skáidunum sé eins-
konar arfur frá keisaratímanum. Rússar breyti hér í
samræmi við gamlar venjur. Þótt mörgum kunni að
virðast þetta líkleg skýring, er þetta efcki rétta skýr-
ingin- Dómarnir eiga fyrst og fremst rætur í því skipu-
lagi, sem Rússar búa við í dag — kommúnismanum. —
Þetta skipulag þolir ekki frjálsræði og þaggar niður sér-
hverja gagnrýni, sem ekki fellur í smekk valdhafanna.
Þess vegna eru slíkir dómar ekkert einkennandi fyrir
Sovétríkin sérstaklega, heldur hið kommúnistíska skipu-
iag yfirleitt. Skáldin í Rúmeníu og Tékkóslóvakíu eru
t.d. ekkert frjálsari en í Sovétríkjunum.
ERLENT YFIRLIT
Nýr forsætisráðherra Ástralíu
John Gray Gordon er bóndi, sagnfræðingur og stríðshetja.
John Gray Gordon og kona hans.
FRJÁLSLYNDI flokkurinn í
Ástralíu hefur nýlega valið sér
nýjan formann, sem jafnframt
verður forsætisráðherra lands-
ins. Eftir atlmikið þóf og tvær
atkvæðagreiðslur í miðstjórn
flokksins og þingflokki, féll
valið á John Gray Gordon. Það
réði miktu um val Gordons, að
hann naut stuðnings Bænda-
flokksins sern er annar stjórn-
arflokkurinn. Gordon var upp
haflega í Bændaflokknum og
hefur ekki verið látin gjaida
þess þótt hann færi úr flokkn-
uon. enda var það gert í óbeinu
samkomulagi við hann, tit þess
að Gordon gæti orðið þingmað
ur fyrir Frjálslynda flokkinn
í öldungadeildinni. Gordon hef
ur átt þar sæti síðan 1950, en
verður nú að skipta um þing-
deild, því að ekki þykir annað
hlýða en að forsætisráðherra
eigi sæti í neðri deildinni.
GORDON er tæplega sextug-
ur að aldri. Faðir hans var
ríkur bóndi, en hann byrjaði
þó ftjótt að vinna fyrir sér.
Að loknu menntaskólanámi í
Ástralíu, fór Gordon til Bret-
lands og lauk sögunámi við
Brasenose College í Oxford.
Eftir heimkomuna gerðist hann
aðstoðarmaður föður síns. Þeg-
ar síðari heimsstyrjöldin hófst
innritaðist Gordon strax í
ástralska flugtierinn og gerðist
orustuflugmaður. Japanir skutu
flugvél hans niður nálægt
Singapore, en hann bjargaðist
í fallhlíf, Hann fór frá Singa-
pore með farþegas'kipi, en Jap-
anir sök'ktu því. Gordon komst
á fleka og var á honum í rúm-
an sólarhring, en þá bjargaði
ástratskur fallbyssubátur hon-
um. Gordon hélt áfram í flug-
hernum og var aftur skotinn
niður. Hann bjargaðist enn í
fatlhtíf. en særðist mikið. m.a.
í andliti. Síðan er hann með
bæklað nef og stórt ör á ann-
arri kinninni. Ýmsir ókunnugir
láta sér því koma í hug, að
hann sé gamall hnefaleika-
maður.
EFTIR styrjöldina hóf Gord
on afskipti af stjómmálum.
Hann hefur átt sæti í öldunga-
deild þingsins síðan 1950 og
gegnt jafnhtiða mörgum ráð-
herrastörfum. Hann hefur verið
flotamálaráðherra, innanríkis-
ráðherra, vinnumálaráðherra,
aðstoðarráðherra bæði í fonsæt
isráðuneytinu og utanríkisráðu
neytinu og nú seinast mennta-
mála- og vísindamálaráðherra.
Seinustu árin hefur hann einn-
ig verið formaður þingflokks
Frjálslynda flokksins í öldunga
deildinni. Hann þótti í fyrstu
fremur íhaldssamur, en hefur
færzt til vinstri með áranum.
Nú segist hann sjátfur vera
heldur tii vinstri í flokknum
(slightly to the Left). í utan-
rikismátum er hann fylgjandi
nónu samstarfi við Bandaríkin
og Asíuþjóðirnar.
■v.
Gordon hefur unnið sér orð
stír setn traustur stjórnandi og
mikill starfsmaður. í tómstund
um sínum iðkar hann sund og
tennis og les mikið, m.a. leyni-
lögreglusögur .Hann er sagður
reykingamaður mikilt og hefur
oft reynt að hætta reykingum,
en án árangurs til þessa.
Gordon er kvæntur ameriskri
konu, sem hann kynntist þegar
hann var í Oxford. en hún
stundaði þá nám við Sorbonne-
háskólann í París. Þau eiga tvo
syni og eina dóttur. Frú Gord-
on hefur seinustu árin lagt
mikla stund á menningu
Malaja og hefur nýlega lokið
meistaraprófi í þeim fræðum
við háskólann í Canberra.
Þ. Þ.
Margt virðist ógert af þvi sem
gera þarf fyrir 26. mai n. k. ef
úr umferðarbreytingu verður-
HVAÐ ER FRAMUNDAN
Æfingabrautir
f Svíþjóð voru byggðar flóknar
umferða-æfingabrautir þar sem
fólk gat æft sig í hægri umferð
fyrir H-dag. Að sjátfsögðu voru
þessar brautir þannig gerðar að
þær höfðu upp á að bjóða mis
munandi erfið aksfursskilyrði. Þar
vöxu lögregiuþjónar löggæzlu-
menn og aðrir þeir, er áttu að
stjórna umferð eftir H-dag, látnir
æfa sig í þvi að stjórna H-umferð
og læra að leysa úr umferðahnút
um og umferðaflækjum, sem ætíð
geta myndast við viss skilyrði á
erfiðum umferðaræðum.
Eru líkux til þess að búið verði
að byggja slíkar æfingabrautir hér
í tæka tíð. til þess að ökumenn og
löggæzlulið geti æft sig l hægn
umferð við fyrrnefnd akstursskil
yrði? Hvenær ætli þessar brautii
verði byggðar og hvar?
I UMFERÐAMALDM?
Eiga íslenzkir ökumenn og aðrir
vegfarendur, og löggæzlulið sem
á að stjórna umferð, kannski ekki
að eiga kost á því að vita hvað
hægri umferð er fyrr en búið er
að breyta umferðarreglunni? Ætli
þetta verði allt kennt bara á ^app
írnum?
Ökuhraði.
í Svíiþjóð varð að takmaxka öku
hraða, bæði í borgum og á bjóð
vegum, vegna umferðabreytingar-
innar. Nú, að fjóram mánuðum
liðnum hafa Svíar ekki aftétt þess
um hraðatakmörkunum.
Að sjálfsögðu voru og eru slík
ar hraðatakmarkanir óhjákvæmi
leg afleiðing umferðabreytingar-
innar til þess að auka öryggi um-
ferðarinnar.
En í kjölfar þeirra hafa sigh
aðrir erfiðleikar, sem enniþá er 6-
fyrirséð hvað muni kosta sœnsku
þjóðina- T. d. má nefna að það
tekur langferðarátur bæði fólks
og vöruflutninga þriðjungi til
helmingi lengri tíma að fara sömu
vegalengd nú en fyrir umferðar
breytinguna.
Þetta orsakaði það, að rútubílar
á langleiðum svo gott sem tæmd
ust..
í stað þess flykkist fólkið í járn
brautarlestir og flugvéiar. svo
vart var við ráðið. Það gefur því
auga leið að þessir flutningaaðil-
Framnaid a bls la