Alþýðublaðið - 15.12.1994, Blaðsíða 7

FIMMTUDAGUR 15. DESEMBER
ALÞÝÐUBLAÐIÐ
7
Stefán Jóhann var ljúfmannlegur í um-
gengni og velviljaður maður og ekki virt-
ist mér hann bera þungan hug til pólit-
ískra andstæðinga, en hann var mjög sár
yfir framkomu þeirra flokksmanna sinna,
sem hann taldi hafa brugðist sér.
er, hinn aldni kanslari Þýskalands,
varð mikill vinur hans, og áttu þeir
löng samtöl, meðal annars kom þeim
saman um, að það maetti ekki gera
sömu siðferðiskröfur til stjómmála-
manna og annarra manna og hlógu
mikið að þessari ágætu kenningu.
Kunningsskapur þeirra mun meðal
annars hafa birst í því, að Stjóm Ol-
afs átti kost á hagstæðu stórláni í
Sambandslýðveldinu fyrir persónu-
lega afskipti dr. Adenauers, en þegar
næsta ríkisstjóm leitaði eftir þessu
láni, lá það ekki á lausu.
Biörn Þórðarson:
Virdulegur og
alvörugefinn
Dr. Bjöm var virðulegur maður,
yfirleitt nokkuð alvömgefinn, en þó
glaðvær við nánari kynni, stórfróður
um sögu lands og þjóðar, menn og
málefni. Hann sagði vel ffá og hafði
gaman af hinu kímilega. Orðtak hans
var: stendur heima! Hann þótti ágæt-
ur leikari, þegar hann var í Latínu-
skólanum, og var sérstaklega frægur
fyrir að leika gamlar kerlingar. Hann
var formaður leikfélags skólans. Var
oft haft á orði: Þetta er hann bjöm,
sem lék kerlinguna!
Ég kynntist dr. Bimi allvel og féll
mætavel við hann, en mörgum þótti
hann of formfastur og óaðgengileg-
ur. Morguninn eftir að hann hafði
haldið sína fyrstu ræðu í útvarp, eftir
að hann varð ráðherra, bað hann mig
að finna sig niður í skrifstofu sína og
spurði formálalaust hvort ég hefði
hlýtt á sig kvöldið áður. Játaði ég
því. Fannst yður þetta líkjast minni
rödd? spurði hann. Ég kvað já við
þvt. Jæja, ekki þekkti ég röddina,
sagði hann, og fór síðan að ræða
verkefni dagsins.
Dr. Bjöm var mikill eljumaður og
samviskusamur. Sá ég á fundum, að
honum leiddist stundum fávíst tal og
málalengingar. Gat hann þá orðið
dálítið uppstökkur og óþægilegur
við þá sem vom langorðir og lögðu
óviturlega til mála. Honum vom
veisluhöld heldur hvimleið og kom
flestu slíku yfir á utanríkisráðherra,
Vilhjálm Þór. Dr. Bjöm bjó við
heimilisörðugleika að þvf leyti, að
kona hans og dóttir vom heilsuveil-
ar, og mun það hafa átt sinn þátt í,
hve lítið hann sinnti samkvæmislífi.
Hann var góður húsbóndi, vitur
maður, góðgjam og vammlaus.
Stefán Jóhann:
Hataður af
kommúnistum
Stefán Jóhann Stefánsson sætti
löngum hörðum árásum kommún-
ista, enda munu þeir hafa talið hann
höfuðandstæðing sinn innan alþýðu-
samtakanna. Stefán og Brynjólfur
Bjamason vom bekkjarbræður í
menntaskóla og tóku saman stúd-
entspróf. Ekki er mér kunnugt um að
þeim hafi farið neitt misjafnt á milli á
þeim ámm. Ég hef ekki getað fúndið
neina ástæðu til hins mikla haturs
kommúnista á Stefáni aðra en þá, að
þeir hafi óttast áhrif hans. Éinnig
veittust nasistar að Stefáni.
Stefán Jóhann var ljúfmannlegur í
umgengni og velviljaður maður og
ekki virtist mér hann bera þungan
hug til pólitískra andstæðinga, en
hann var mjög sár yfír framkomu
þeirra flokksmanna sinna, sem hann
taldi hafa bmgðist sér. Sem yfirmað-
ur í Stjómarráðinu naut Stefán vin-
sælda, enda var ánægjulegt að starfa
fyrir hann.
Steingrímur
Steinþórsson:
lllvígur og
vingjarnlegur
Steingrímur Steinþórsson var í
hærra lagi og gildvaxinn. Hann var
yfirlætislaus, blátt áfram og vin-
gjamlegur. Hann var ágætur ræðu-
maður og hafði þótt harðskeyttur og
illvígur í stjórnmálaumræðum fyrr á
ámm, og það sagði Ólafur Thors
mér, að verst hefðu sér gengið rök-
ræður á vissu skeiði á þingi við tvo
andstæðinga, Steingrím og Svein-
bjöm Högnason. Við Steingrím sætt-
ist hann heilum sáttum, en ekki veit
ég um viðskipti hans og sr. Svein-
bjamar.
Að sjálfsögðu var ekki auðvelt að
halda saman og stýra ríkisstjóm, sem
hafði innanborðs tvo fyrrverandi for-
sætisráðherra, sem báðir vom
flokksformenn. En þó held ég, að
það hafi tekist vel þann tíma sem
stjómin sat. Steingrímur var fámáll
og fastur fyrir, drengskaparmaður og
mikilúðlegur. Menn fóm ekki í
skollaleik með hann. Á fúndi einum
í ráðherrafundarsalnum, þar sem
meðal annars var borgarstjórinn í
var skýr ræðumaður, en þó ekki vel
áheyrilegur. Talaði nokkuð fram í
nefið og kryddaði sjaldan ræður sín-
ar með gamansemi, þótt hann væri
jafnan glaðlegur og viðræðugóður.
Bjarni Benediktsson:
Tortrygginn og
flokksnollur
Bjami Benediktsson tók við sem
forsætisráðherra af Ólafi Thors 14.
nóvember 1963, er Ólafur sagði af
sér af heilsufarsástæðum. Bjami var
um margt sérkennilegur maður.
Hann var lágvaxinn, feitlaginn nokk-
uð, með stórt höfuð, svipmikill og
svipþungur. Hann var skrefstuttur og
dálítið vaggandi í göngulagi. Þor-
steinn Antonsson rithöfundur hefur
lýst honum þannig, að það hafi verið
eins og hann væri alltaf í of litlum
skóm. Bjami var skapmikill, dugn-
aðarmaður, nákvæmur í vinnubrögð-
um og taldi ekkert lengur verið að
gera hlutina rétt en vitlaust. Enginn
efaðist um þekkingu hans og góðar
gáfur, en ekki vom allir hrifnir af
honum sem húsbónda. Það fór ekki
milli mála, að hann var afar tortrygg-
inn og flokkspólitískastur allra ráð-
herra.
Samskiptum okkar Bjama Bene-
diktssonar lauk í árslok 1969. I árs-
byijun 1970 tóku ný lög um Stjóm-
arráð íslands gildi. Það var heimild
til þess að aðgreina ráðuneyti, ef ver-
ið höfðu fleiri en eitt undir stjóm
sama ráðuneytisstjóra. Kvaddi
Bjami mig á sinn fund föstudaginn
5. desember 1969 kl. 11.20 og sagð-
ist ætla að nota þessa heimild og ráða
sérstakan ráðuneytisstjóra í forsætis-
ráðuneytið, þar sem menntamála-
Bjarni var um margt sérkennilegur
maður. Hann var lágvaxinn, feitlaginn
nokkuð, með stórt höfuð, svipmikill og
svipþungur. Hann var skrefstuttur og
dálítið vaggandi í göngulagi. Þorsteinn
Antonsson rithöfundur hefur lýst hon-
um þannig, að það hafi verið eins og
hann væri alltaf í of litlum skóm.
Emil kom ávallt vel fyrir. Hann var skýr
ræðumaður, en þó ekki vel áheyrilegur.
Talaði nokkuð fram í nefið og kryddaði
sjaldan ræður sínar með gamansemi, þótt
hann væri jafnan glaðlegur og viðræðu-
góður.
ráðuneytið og ég væri flutt úr húsinu
í Hverfisgötu 4-6, enda væri mennta-
málaráðuneytið orðið mjög stórt.
Tók hann ffam að betta væri ekki til
að lítillækka mig, heldur vinnutil-
högun. Benti ég á að ég myndi þá
einnig eiga að láta af ríkisráðsritara-
starfinu, því að nú væri það að lög-
um tengt starfi ráðuneytisstjóra í for-
sætisráðuneyti. Ræddum við síðan
málið vinsamleea oe skildum kurt-
eislega að sjálfsögðu, en hvomgur
mun hafa saknað hins til muna.
Gjalddögum fjölgar
úr 4 í 12
Leið til að jafna greiðslubyrðina
Húsnæðismálastjórn hefur samþykkt neðangreindar
breytingar á gjalddögum húsnæðislána og húsbréfalána
frá Húsnæðisstofnun ríkisins:
■ Gjalddagar á nýjum fasteignaveðbréfum húsbréfadeildar
verða 15. dag hvers mánaðar frá og með 1. janúar 1995.
| Frá og með gjalddaganum 1. febrúar 1995 verður
greiðendum lána, sem útborguð hafa verið úr
Byggingarsjóði ríkisins frá ogmeð 1. september 1986,
gefinn kostur á mánaðarlegum afborgunum.
Fyrsti gjalddagi eftir breytingu verður 1. mars 1995.
U Hið sama gildir um verðtryggð lán, sem útborguð
hafa verið úr Byggingarsjóði verkamanna frá og með
1. júlí 1980.
M Frá og með gjalddaganum 15. mars 1995 verður öllum
greiðendum afborgana af fasteignaveðbréfum í eigu
Byggingarsjóðs ríkisins, húsbréfadeildar, gefmn kostur á
mánaðarlegum afborgunum. Fyrsti gjalddagi eftir
breytingu verður 15. apríl 1995.
Greiðendur eru um þessar mundir að fá tilkynningu
um fjölgun gjalddaga ásamt eyðublaði þar sem þeir geta farið
fram á fjölgun gjalddaga úr 4 á ári í 12.
HÚSNÆÐISSTOFNUN RÍKISINS
| | HÚSBRÉFADEILO • SUÐURLANDSBRAUT 24 • 108 REYKJAVÍK • SÍMI 69 69 00
OPIÐKL. 8-16 VIRKA DA6A
Reykjavík, Gunnar Thoroddsen,
urðu allháværar umræður, og tók
Gunnar til máls án þess að forsætis-
ráðherra hefði gefið honum orðið.
Þyngdist þá brúnin á Steingrími, og
allt í einu hóf hann hnefann á loft og
barði bylmingshögg í borðið, svo
að vatnsglösin dönsuðu, og sagði:
Ég er fundarstjóri hér. Fór fundur-
inn skipulega fram eftir það.
Emil Jónsson:
Vel gefið prúðmenni
Emil Jónsson var vel gefinn
maður, prúðmenni og naut mikils
álits. Hann varð stúdent 17 ára og
hafði lokið verkfræðinámi í Kaup-
mannahöfn 23 ára. Emil var afar
fljótur að átta sig á málum og hik-
laus að taka ákvarðanir. Ég man eft-
ir smáatviki. Við höfðum í ráðu-
neytinu tekið saman yfirlit yfir allar
nefndir á vegum hins opinbera,
skráð nefndarmenn og laun þeirra,
og vildum birta þetta til fróðleiks.
Slíkar upplýsingar lágu þá ekki á
lausu og nefndarskipanir og kostn-
aður við þær, ferðakostnaður á veg-
um ríkisins og risna voru þá eins og
jafnan eftirlætisárásarefni stjómar-
andstöðunnar á hverjum tíma.
Dauflega hafði verið teicið í það af
ráðamönnum að birta þessar
nefndaupplýsingar, en þegar ég bar
málið undir Emil samþykkti hann
óðara birtingu. Benti ég honum þó
rækilega á, að þetta plagg gæti orð-
ið ádeiluefni á ýmsa. Þetta tæpa ár
sem Emil sat sem forsætisráðherra
fór að mestu í að undirbúa samstarf
Alþýðuflokks og Sjálfstæðisflokks,
en stjóm þeirra tók við völdum í
nóvember 1959 og sat með nokkmm
mannaskiptum til 14. júlí 1971, í tólf
ár. Emil kom ávallt vel fyrir. Hann