Alþýðublaðið - 19.07.1995, Side 2

2
ALÞÝÐUBLAÐIÐ
MIÐVIKUDAGUR 19. JÚLÍ1995
íLÞYUUmílllll
20953. tölublað
Hverfisgötu 8-10 Reykjavík Sími 562 5566
Útgefandi Alprent
Ritstjórar Hrafn Jökulsson
SigurðurTómas Björgvinsson
Fréttastjóri Stefán Hrafn Hagalín
Auglýsingastjóri Ámundi Ámundason
Umbrot Gagarín hf.
Prentun ísafoldarprentsmiðjan hf.
Ritstjórn, auglýsingar og dreifing
Sími 562 5566
Fax 562 9244
Áskriftarverð kr. 1.550 m/vsk á mánuði.
Verð í lausasölu kr. 150 m/vsk
Sjálfstæðisflokkurinn
(les: Framsókn)
Um þessar mundir eru sólarlitlir dagar í lífi margra sjálfstæðis-
manna, þótt nú sé hásumar og flokkur þeirra sitji í makindum í
stjómarráðinu. Þetta kemur glöggt fram í ritstjómargrein Halldórs
Jónssonar, forstjóra Steypustöðvarinnar og ritstjóra málgagns
sjálfstæðismanna í Kópavogi, þarsem hann finnur fátt eða ekkert
jákvætt við störf og stefnu ríkisstjómar Davíðs Oddssonar. Hinn
beiski sannleikur er nefnilega að renna upp fyrir fjölmörgum
fijálslyndum sjálfstæðismönnum: flokkur þeirra er gamaldags og
forpokaður - málsvari sérhagsmuna, hafta og miðstýringar.
Dæmin sem Halldór Jónsson tekur um andlega afdalamennsku
foringja sinna em sláandi. Hann segir um nýafgreidd GATT- lög:
„Hagsmunir neytenda hafa enn einu sinni vikið fyrir þröngum
sérhagsmunum innlendra framleiðenda án þess að vegurinn til
hagræðingar og lífsnauðsynja hafi verið varðaður. í skjóli at-
kvæðamisvægis hefúr verið valtað yfir hina fjölmörgu kjósendur
í Reykjavík og Reykjaneskjördæmi, sem era fyrst og fremst al-
mennir neytendur en ekki framleiðendur landbúnaðarvara."
Þetta era orð að sönnu. Forystumönnum Sjálfstæðisflokksins
láðist að segja kjósendum í vor að þeir myndu beita sér fyrir því
að ísland yrði eina landið í heiminum til að nota GATT - al-
þjóðasamning um aukið ffelsi í viðskiptum - til þess að torvelda
innflutiúng og hækka tollamúra. Halldór Jónsson er ekki einn um
að sitja eftir með sárt enni. Nýleg skoðanakönnun DV leiddi í
ljós að mikill meirihluti kjósenda er þeirrar skoðunar, að tollar á
innfluttum landbúnaðarvöram séu of háir.
Halldór Jónsson gerir líka að umtalsefni lög um stjórn fisk-
veiða sem vora afgreidd á vorþinginu. Hann segir: „Sigur kvóta-
greifanna var nær alger og áframhald hinnar geigvænlegu rán-
yrkju fiskimiðanna var tryggt um næstu framtíð. En fullyrt er, að
kvótakerfið sé beinn orsakavaldur að því að allt að tveimur þriðju
sjávarafla er hent umsvifalaust dauðu í hafið. Og er stórútgerðin
auðvitað mikilvirkust í þessari iðju. Þrátt fyrir fáránleika þessa
kerfis skal því viðhaldið og þeir þingmenn sem þóttust hafa sér-
skoðanir fyrir kosningar virtust hafa verið múlbundnir og látnir
játa því sem að þeim var rétt á þinginu.“
Ekki fer á milli mála að Halldór Jónsson talar í nafni margra
sem glöptust til að kjósa Sjálfstæðisflokkinn fyrir þremur mánuð-
um í þeirri trú að hann væri frjálslyndur og umbótasinnaður. Nú
er niðurstaðan þessi: Sendisveinn sægreifanna í sjávarútvegs-
ráðuneytinu stendur dyggan vörð um hagsmuna hinna fáu á
kostnað hinna mörgu. Egill bóndi á Seljavöllum ræður ríkjum í
landbúnaðarmálum - á kostnað hinna mörgu.
Það er ekki að ófyrirsynju að Halldór Jónsson skellir skuldinni
að veralegu leyti á meingallað og úrelt kosningakerfi. Og þar ætti
Halldór að huga að því, að sjálfstæðismenn hafa aldrei í alvöra
ljáð máls á jöfnun atkvæðisréttar.
Halldóri og öðram grátt leiknum sjálfstæðismönnum til upplýs-
ingar er vert að benda á eftirfarandi staðreyndir: Alþýðuflokkur-
inn var eini stjómmálaflokkurinn sem krafðist grandvallarbreyt-
inga á fiskveiðistefnunni, ekki síst í því skyni að öyggja að auð-
hndir hafsins séu í reynd sameign þjöðarinnar en eklci séreign sæ-
greifanna. Alþýðuflokkurinn var eini stjómmálaflokkurinn sem
vildi að GATT-samningurinn yrði notaður í reynd til að auka inn-
flutning og samkeppni og bæta þarmeð lífskjör íslenskra neyt-
enda. Og - síðast en ekki síst - Alþýðuflokkurinn er eini stjóm-
málaflokkurinn sem alltaf hefur krafist þess að atkvæðisréttur
allra kjósenda verði hnífjafn, og að landið allt verði eitt kjör-
dæmi.
Þetta ætti ritstjóri málgagns sjálfstæðismanna í Kópavogi að
íhuga vel og vandlega. Vísast mun honum þykja vistin ill á næstu
áram í framsóknarfjósinu. Nöturlegust er nú samt sú staðreynd að
mestir framsóknarmenn á íslandi era þeir sem nú leiða Sjálfstæð-
isflokkinn. ■
s k o ð a n
Ast og hatur...
Það er skrítið með samskipti okkar
Islendinga og Norðmanna. Frá upp-
hafi hefur þetta verið svona dæmigert
ástar/haturs-samband.
Það hófst með hatri. Norskur
rumpulýður sem ekki vildi þýðast
skattheimtu Haralds hárfagra hljópst
úr landi og fór rænandi og ruplandi
um nálæg lönd. Endaði síðan með
því að hrekjast upp á þetta sker og
ílentist.
Pallborðið
Arnór Benónýsson
skrifar

Má ljóst vera að þessir fyrstu ís-
lendingar hafi verið litlir jafnaðar-
menn og sárlega hefur þá skort hinn
eðlislæga skilning Skandfnava á því
að skattheimtan er undirstaða vel-
ferðamkisins.
Kannski er hér komin skýringin á
því að jafnaðarmenn hafa hér átt erf-
iðara uppdráttar en annars staðar á
Norðurlöndunum. Því lengi býr að
fyrstu gerð.
Þrátt fyrir þetta upp hefur okkur Is-
lendingum aldrei tekist að hreina
okkur af Norðmönnum. Þannig var
það helstur fremdarauki hjá íslensk-
um höfðingjasonum að koma sér inn
undir hjá norskum konungum. Kann
sagan að greina okkur frá mörgum
slíkum. Skáldskapurinn var mönnum
drýgstur í þessu framapoti. En einsog
allir vita er hann bróðir lyginnar og
má því segja að í aldanna rás höfum
við íslendingar verið að ljúga okkur
inn á Norðmenn með reglulegu milli-
bili.
Svo var auðvitað hin hliðin á mál-
inu: valdagráðugir Noregskonungar
sem töldu einhvers vert að leggja
undir sig þetta litla eyland undir sig.
Þannig eignuðumst við fyrsta her-
stöðvaandstæðinginn þegar Einar
Þveræingur lagðist af einurð gegn
því að Grímsey yrði afhent Norsur-
um undir herstöð. Þá sögu rifjum við
gjaman upp á þeim tímum þegar við
hötum Norðmenn hvað heitast.
Og enn blómstrar ástar/haturs-sam-
bandið.
Síðastliðið haust felldu Norðmenn
inngöngu í Evrópusambandið í þjóð-
aratkvæðagreiðslu. Gekk þá maður
undir manns hönd hér á landi við að
lofa gáfnafar og mannkosti Norð-
manna. Varð helst skilið á þeim sem
harðast gengu fram í þessu lofi, að
engin þörf væri á því fyrir okkur að
velta þessu máli fyrir okkur. Norð-
menn hefðu afgreitt það fyrir okkar
hönd. í kosningabaráttunni síðastlið-
inn vetur varð helst skilið á núver-
andi utanríkisráðherra, að utanríkis-
mál okkar væru í góðu lagi, ef aðeins
við gættum þess að þjappa
okkur nógu þétt upp að hlið Norð-
manna. Þeir myndu gæta okkar
í samskiptum við hinn vonda risa:
Evrópusambandið.
„Það hlýtur að vera núverandi utanríkis
ráðherra talsvert áhyggjuefni hvernig þessi
mál öll hafa æxlast. Því ef ég man rétt lagði
hann upp með þá stefnuskrá, að auka og
efla norrænt samstarf og hafa það sem
burðarás í utanríkismálum okkar. Jafnframt
því að koma á fót einhverskonar Norður-
pólsbandalagi sem á — eftir því sem mér
skilst — að koma í stað Evrópusambandsins
í utanríkisverslun þjóðarinnar."
En svo komu Smugumar.
Og Norðmenn breyttust umsvifa-
laust í óvininn og eru nú hataðastir
útlendinga. Halldór Ásgrímsson á
vart orð til að lýsa forakt sinni á
framkomu þeirra. Sjómenn okkar
krefjast harðari aðgerða gegn Norð-
mönnum og hinn almenni borgari
fyllist heift ef honum verður það á að
hugsa til þessara frænda sinnar.
Norðmenn eru jafnvel fengnir til
að leika óvininn — innrásarherinn —
í vopnaleik NATO sem nú stendur
yfir hérálandi.
Þykir mönnum það koma vel á
vondan og glotta við tönn.
Það hlýtur að vera núverandi utan-
ríkisráðherra talsvert áhyggjuefni
hvemig þessi mál öll hafa æxlast. Því
ef ég man rétt lagði hann upp með þá
stefnuskrá, að auka og efla norrænt
samstarf og hafa það sem burðarás í
utanríkismálum okkar. Jafnframt því
að koma á fót einhverskonar Norður-
pólsbandalagi sem á — eftir því sem
mér skilst — að koma í stað Evrópu-
sambandsins í utanríkisverslun þjóð-
arinnar.
Ef til vill er honum hollast að
leggja til að við hötum Norðmenn á
sumrin en elskum þá á vetrum úr því
að það virðist sannfæring hans að hag
okkar í samfélagi þjóðanna sé best
borgið undir forsjá þeirra. Yrði þann-
ig fest í sessi þetta sérkennilega og
sh'tandi samband þjóðanna.
Og við, sem taglhnýtingar Norð-
manna, með utanríkismál okkar í
svipuðum farvegi á dögum gamla
sáttmála. W__________________________
Höfundur er leikari og situr í framkvæmdastjórn

ú I í
Atburðir dagsins
1545 700 menn farast þegar
Mary Rose, herskip Hinriks
VIII, sekkur undan suður-
strönd Englands. 1849 Sayid
Ali Mohammed, stofnandi
Ba’hai-safnaðarins, tekinn af
lífi í Persíu, samkvæmt skipun
keisarans. 1870 Napóleon III
lýsir yfír stríði á hendur Prús-
sum. 1989 Jaruzelski hers-
höfðingi, sem setti herlög í
Póllandi 1981, kjörinn forseti
landsins.
Afmælisbörn dagsins
Samuel Colt bandarískur
byssusmiður, 1814. Edgar
Degas franskur listmálari,
1834. Lizzie Bordcn banda-
rískur sunnudagaskólakennari
sem myrti föður sinn og stjúp-
móður með öxi.
Málsháttur dagsins
Flest böl bætir biðlund góð.
Annálsbrot dagsins
Drekkt konu á alþingi, er
kennt hafði barn sínum hálf-
bróður. Hann komst undan.
Setbergsannáll, 1687.
Uppgötvun dagsins
Reykingar eru banvænn ávani.
Og ef maður deyr þá hefur
maður misst mikilvægan þátt
lífsins.
Brooke Shields, bandarísk leikkona.
Orð dagsins
Sólin brennir nóttina,
og nóttin slökkvir dag;
þú ert athvarfmitt fyrir
og eftir sólarlag.
Sigurður Nordal.
Skák dagsins
Nd sjáum við snotra fórnar-
skák stórmeistarans góðkunna
frá Moldóvu, Bologans (2540
ELO-stig) gegn kollega sínum
frá Litháen, Rozentalis (2600
stig). Bologan hefur svart og á
leik og efnir nú árangursríkrar
flugeldasýningar.
Hvað gerir svartur?
1. ... R4xe5!! 2. dxe5 Rxe5 3.
Bd2 Hxf3! 4. gxf3 Bxf3 5. Dfl
Bxhl 6. 0-0-0 Bf3 7. Hel
Rxd3 8. Dxd3 Bg4 og nú hafði
litháenski stórmeistarinn fengið
nóg og gafst upp.