Alþýðublaðið - 14.11.1995, Side 5
ÞRIÐJUDAGUR 14. NOVEMBER 1995
ALÞYÐUBLAÐH5
£#
u n n a r
' Valdimars Jóhannssonar, Ég skrifaði mig í tugthúsid, sem Gylfi Gröndal skráði. Valdimar stofnaði bókafor-
gáfufyrirtæki landsins. Áður hafði hann lagt stund á blaðamennsku - meðal annars á Alþýðublaðinu á árun-
r Valdimar frá veru sinni í Alþýðuhúsinu. Áður hafði hann unnið á Tímanum og þurfti fyrsta daginn þar að
star... Kommúnistar eru..
■
inistar eru vargar
þýðublaðinu fyrir rúmlega hálfri öld.
Valdimar Jóhannsson. Fyrsta dag-
inn á Tímanum þurfti hann að
skrifa allt blaðið - forystugreinina
líka. Síðar vann hann í eitt og hálft
ár á Alþýðublaðinu.
Inn af herberginu var kompa með
stór útvarpstæki, og þar sat sá sem
skrifaði erlendar fréttir. Helgi var þar
oft og hlustaði gaumgæfilega á BBC,
og þótt við hinir heyrðum lftið annað en
truflanir úr viðtækinu, brak og bresti,
tókst honum jafhan að skrifa ítarlegar
fféttir af gangi heimsstyijaldarinnar.
Það var þröngt setinn bekkurinn og
vinnutímipn óheyrilega langur. Við
mættum klukkan eitt eftir hádegi og
unnum síðan langflestir alveg þar til
blaðið var búið um miðnættið eða síðar.
Stefán Pjetursson vann hvert einasta
kvöld og vildi helst hafa sem flesta
blaðamenn með sér. Hann fylgdist vel
með umbroti blaðsins og óttaðist stöð-
ugt að eitthvað kæmi upp á, til dæmis
ný stórfrétt úr stríðinu sem alltaf mátti
búast við.
Ég stakk upp á að við skyldum skipt-
ast á um að ganga kvöldvaktir, og hann
samþykkti að ég setti saman vaktatöflu.
Eftir það áttum við ffí tvö kvöld í viku,
og það var mun skárra.
Stefán Pjetursson var heiðursmaðUr;
gáfaður og gagnmenntaður, vel lesinn
og hafsjór af ffóðleik; við blaðamenn-
imir flettum upp í honum eins og al-
ffæðibók.
Um tíma var Stefán félagi í Komm-
únistaflokki íslands, en fór til Rúss-
lands og sá strax að þar var ekki allt
með felldu. Gagnrýni hans og tor-
tryggni fréttist, svo að yfir honum vofði
handtaka og kyrrsetning í landinu. Sú
saga gekk að hann hafi átt fótum ijör að
launa í þess orðs fyllstu merkingu, því
að á elleftu stundu slapp hann úr klóm
eftirleitarmanna sinna upp í lest skólaus
á öðmm fæti - og þannig kom hann til
Vesturlanda aftur.
Eftir þetta hataði Stefán kommúnista
og sendi þeim óspart tóninn í Alþýðu-
blaðinu.
Hann skrifaði leiðarana með penna,
sem brakaði í, og hafði þann sið að
tauta fyrir munni sér orðin um leið og
hann festi þau á blað:
„Kommúnistar ... Kommúnistar em
... Kommúnistar era vargar ... Gott...
Kommúnistar em vargar í véum ...
Kommúnistar em vargar í véum ís-
lenskrar verkalýðshreyfingar ... Gott,
gott!“
Stefán hafði dálæti á mér og gerði sér
vonir um að ég mundi ílendast á Al-
þýðublaðinu, en ég vann þar aðeins í
eitt og hálft ár.
Stundum lét hann mig hlaupa í
skarðið fyrir sig og skrifa leiðarann. Eitt
sinn man ég að rætt var um að hermenn
hefðu spillt helgasta stað íslendinga,
sjálfum Þingvöllum; þeir þyrpmst
þangað um helgar þannig að fólk veigr-
aði sér við að vera þar. Eg skrifaði um
þetta þijá leiðara í röð.
Stefán Jóhann Stefánsson, formaður
Alþýðuflokksins, kom daglega á rit-
stjómina, aðallega til að spjalla við
Stefán Jóhann Stefánsson var for-
maður Alþýðuflokksins þegar
Valdimar var blaðamaður þar.
„Hann var ævinlega kurteis og al-
úðlegur við mig, en leit mig horn-
auga, þar sem ég var ekki flokks-
bundinn og vegna harðrar and-
stöðu minnar gegn hernáminu."
Stefán Pjetursson ritstjóri Alþýðu-
blaðsins: Hann skrifaði leiðarana
með penna, sem brakaði í, og hafði
þann sið að tauta fyrir munni sér
orðin um ieið og hann festi þau á
blað: „Kommúnistar ... Kommún-
istar eru ... Kommúnistar eru varg-
ar ... Gott ... Kommúnistar eru
vargar í véum ... Kommúnistar eru
vargar í véum íslenskrar verkalýðs-
hreyfingar ... Gott, gott!"
nafna sinn. Hann var ævinlega kurteis
og alúðlegur við mig, en leit mig hom-
auga, þar sem ég var ekki flokksbund-
inn og vegna harðrar andstöðu minnar
gegn hemáminu.
Þegar ég hef skrifað þriðja leiðarann
um vanhelgun Þingvalla, kemur hann,
sest fyrir framan mig, dæsir og segir:
, J>essir leiðarar þínir um Þingvallamál-
ið, Valdimar, þeir em svo sem ágætir.
En ætli sé nú ekki komið nóg af svo
góðu?“
Launin á Alþýðublaðinu vom það
lág, að ég hélt áfram að lesa handrit og
prófarkir fyrir útgefendur til að drýgja
tekjur mínar. Af því tilefni sögðu tveir
kunningjar mínir eitt sinn við mig:
, Jfvers vegna gefurðu ekki út bækur
sjálfur?“
í fyrstu þótti mér hugmyndin fjar-
stæðá, en reyndin varð sú að ég tók þá á
orðinu. ■
Helgi Sæmundsson. Skrifaði er-
lendar fréttir í Alþýðublaðið. Hann
„hlustaði gaumgæfilega á BBC, og
þótt við hinir heyrðum lítið annað
en truflanir úr viðtækinu, brak og
bresti, tókst honum jafnan að
skrifa ítarlegar fréttir af gangi."