Alþýðublaðið - 29.11.1995, Qupperneq 7
MIÐVIKUDAGUR 29. NÓVEMBER 1995
ALÞÝÐUBLAÐKD
7
Brandari eða áskorun
Undur og stórmerki hafa gerst.
Reykjavík hefur verið útnefnd ein af
menningarborgum Evrópu árið 2000.
Þetta þykir mér frekar vafasamur
heiður. Mín fyrsta hugsun er sú að
nefndin sem valdi okkar annars ágætu
höfuðborg hafi annað hvort verið
blekkt eða sé að gera stólpagrín að
okkur. Vissi nefndin að í þessari borg
er ekkert tónlistarhús? Vissi hún að
hér er enginn listaháskóli? Vissi hún
að borgaryfirvöld hafa tekið umdeilda
ákvörðun um að breyta Asmundarsal í
dagvistarstofnun?
Reykjavík sótti um. Borgaryfirvöld
sóttu um fyrir hönd borgarbúa, það er
brandarinn. Annað hvort er þetta
brandari af áður óþekktri stærðargráðu
eða þá að þetta er hreinlega áskorun.
Áskorun um að kippa þessum málum
í lag fyrir árið 2000. Eg geri það hér
með að tillögu minni að þessi áskorun
verði tekin mjög alvarlega.
Borgaryfirvöld ættu að setja sér
markmið, t.d. ættu þau að leggja sitt á
vogarskálamar til þess að hægt verði
að opna Listaháskóla íslands á alda-
mótaárinu. Lög sem samþykkt voru
um heimild til stofnunar listaháskóla
gerðu ráð fyrir því að undir honum
væru þrjár stoðir, ríkið, félag um lista-
háskóla og Reykjavíkurborg. Mennta-
unqkratinn
S í Ð A F U J R
Reykjavík sótti um.
Borgaryfirvöld sóttu
um fyrir hönd borgar-
búa, það er brandar-
inn. Annað hvort er
þetta brandari af áður
óþekktri stærðargráðu
eða þá að þetta er
hreinlega áskorun.
Áskorun um að kippa
þessum málum í lag
fyrir árið 2000.
málaráðherra hefur látið það uppi að
borgin dragi lappirnar í þessu mali.
Menningarborg Evrópu árið 2000 vill
helst ekki koma að málinu þrátt fyrir
að hún veiti nú þegar skólum sem eru
með kennslu í listgreinum á háskóla-
síigi rekstrarstuðning. Borgin vill með
öðrum orðum spara sér þessi útgjöld
og standa í vegi fyrir því að draumur-
inn um listaháskóla rætist að sinni.
Annað ágætt markmið væri að
vinna að byggingu tónlistarhúss. Borg
sem ekki á tónlistarhús er ekki menn-
ingarborg í mínum huga. Nú hefur um
árabil verið starfandi hér félag sem
hefur unnið mikið og gott starf í þessu
máli. Fyrir einhvem ótrúlegan þver-
girðingshátt ríkis og borgar hefur samt
hvorki rekið né gengið í því að leggja
homstein að þessari bráðnauðsynlegu
byggingu. Rökin fyrir því að byggja
ekki tónlistarhús em mér óskiljanleg,
það liggur fyrir að slfk bygging myndi
geta staðið undir sér. Reyndar er það
svo að flestir virðast vera sammála um
að byggja þetta hús en enginn er tilbú-
inn að taka af skarið. Nú er að hrökk-
va eða stökkva, Reykjavík án tónlist-
arhúss er ekki í stakk búin að takast á
við hlutverk menningarborgar Evrópu
árið 2000. Það að breyta Ásmundarsal
í bamaheimili er undarleg ákvörðun.
Hún skýrist ef til vill af kosningalof-
orðum R- listans um að gera skurk í
dagvistunarmálum en getur á engan
hátt talist menningarlífi í höfuðborg-
inni til framdráttar. Það að halda því
fram ð með þessu sé verið að gefa
bömum tækifæri á að kynnast menn-
ingu er ómerkilegur fyrirsláttur sem
ekki er orðum á eyðandi. Þetta sorg-
lega mál er dæmi um það hversu
ómenningarleg Menningarborg Evr-
ópu árið 2000 er.
Eg veit ekki hvaða hugur lá að baki
þegar sótt var um fyrir hönd borgar-
innar. Kannski var því aldrei trúað að
við gætum orðið fyrir valinu. Að
minnsta kosti er það ljóst af þessum
málum sem ég hef drepið á hér að
Reykjavík verður ekki menningarborg
Evrópu með þessu áframhaldi. En það
er mikilvægt að gera sér grein fyrir
því að borgarbúamir þurfa þessa hluti.
Burtséð frá því hvort við viljum þykj-
ast vera einhver menningarborg eða
ekki. Ef það góða fólk sem í borgar-
stjórn situr hefur ekki hugsað þetta
mál til enda legg ég til að þessi titill
verði frábeðinn borginni. Það er hins
vegar nægur tími til stefnu og auð-
veldlega hægt að standa þannig að
málum að Reykjavík geti verið stolt
Islendinga allra sem menningarborg
Evrópu árið 2000.
Kolbeinn Einarsson formaður FUJR
.y. 'Jm IraSP sB l
. 4 in
- yw f WJ V S
Miðbæjar- eða þjóðarvandamál
Mikil umræða hefur verið um ung-
lingadrykkju, vandamál sem hefur
fengið viðurnefnið miðbæjarvanda-
málið. Því er ekki að neita að mikil
viðvera ungs fólks í miðbæ Reykja-
víkur að næturlagi hefur oft verið til
vandræða þó oftar en ekki séu þau
vandræði blásin út í fjölmiðlum.
Nú er svo komið að tekist hefúr að
dreifa þessu unga fólki úr miðbænum
og skildi maður ætla að miðbæjar-
vandamálið væri úr sögunni. En al-
deilis ekki, vandamálið hefur aðeins
dreifst út í hverfin því drykkja og
ólæti unglinga sem og annarra hafa
ekkert með staðsetningar að gera.
Óhófleg áfengisneysla og skrílslæti
því samfara eru nefnilega landlægt
vandamál á fslandi og hefur verið svo
lengi sem elstu menn muna. Það er
því fremur skrýtin lausn vandans að
dreifa ungu fólki úr miðbænum þar
sem það torveldar alla löggæslu með
þessu fólki og veldur auknu ónæði í
(búðahverfum. Lausnin hlýtur því að
vera önnur. Kannski á það sama við
um vandamálið. Ef til vill er unglinga-
drykkjan ekki sjálft vandamálið held-
ur aðeins eitt fjölmargra einkenna
annarlegs viðhoifs íslensku þjóðarinn-
ar til áfengisneyslu. Það eru alkunn
sannindi að það læra bömin sem fyrir
þeim er haft. Eitt sinn þegar ég var
staddur í miðbænum spurði ofurölvað-
ur tólf ára drengiír mig:“Hver á að
stoppa mig, pabbi og mamma eru of
full til þess.“
Að sjálfsögðu er það sorglegt að
svo ungt fólk telji sig þurfa að leita á
náðir áfengis til að öðlast innri frið.
Við getum samt ekki bent á þetta fólk
og kallað það vandamál, það bætir
ekki neitt. Til þess að unglingadrykkja
hverfi þarf stórtæka hugarfarsbreyt-
ingu hjá allri þjóðinni og þeim árangri
ná temphu-amir og verslunareigendur
miðbæjarins ekki með því að einblína
á unglingadrykkju í miðbænum. Þar
að auki er ég ekki viss um að það sé
heilbrigði æskunnar sem veldur versl-
unareigendum áhyggjum.
Unglingadrykkja er vandamál sem
ekki verður leyst á skönnnum tíma en
Til þess að unglinga-
drykkja hverfi þarf
stórtæka hugarfars-
breytingu hjá allri
þjóðinni og þeim
árangri ná templararn-
ir og verslunareigend-
ur miðbæjarins ekki
með því að einblína á
unglingadrykkju í
miðbænum.
ef það er svona mikið mál að losna
við þessa einstaklinga úr miðbænum
ætti borgarstjórn kannski að athuga
möguleikana á því að skapa þessu
unga fólki annan vettvang fyrir
skemmtun sína, án misuppáþrengjandi
umsjónarmanna sem almennt skortir
skilning á lífi ungs fólks. Ég vona að
hlutaðeigandi aðilar geti skoðað málið
í víðara samhengi og reynt að finna
skynsamlega langtímalausn á vanda-
málinu, í stað þeirra vanhugsuðu
skyndilausna sem alltaf virðist gripið
til.
Kolbeinn Hólmar Stefánsson
ritstjóri málgagna FUJR
Aðskilnað ríkis
og kirkju
Tilvalin afmælisgjöf til kirkjunnar
á þúsund ára afmæli kristnitökunnar
„Við teljum það mikið réttlætismál
að allir trúflokkar sitji við sama borð.
Það fyrirkomulag sem við búum við í
trúmálum er fyrir löngu orðið úrelt og
kominn tími til að færa það til sam-
ræmis við nútímann,“ segir Brynjólfur
Þór Guðmundsson um ályktun ungra
jafnaðarmanna um aðskilnað ríkis og
kirkju sem samþykkt var á stjómar-
fundi félagsins síðast liðinn mánudag.
í ályktuninni keniur meðal annars
fram að ungir jafnaðarmenn í Reykja-
vík telja samband ríkis og kirkju ekki
hafa skilað þeim árangri sem til er ætl-
ast. Hin evangelísk lúterska þjóðkirkja
sé ekki lengur þjóðkirkja sem slík
heldur líkist hún frekar steingervðri
stofnun í ríkisbákninu sem fólk telur
sig ekki lengur eiga samleið eins og
sést á tölum um kirkjumætingu. Kirkj-
an er sögð gott dæmi um stjómlausa
forsjárhyggju ríkisins þar sem stjórn
mála er tekin frá fólkinu sem vinnur
við þau og færð til stjómmálamanna.
Ungir jafnaðarmenn í Reykjavík telja
þetta í algjöru ósamræmi við þá stefnu
sína að völdin skuli vera hjá þeim sem
málin varða.
Þá kemur einnig fram í ályktuninni
að FUJR telur fyrirkomulag trúmála
hérlendis vinna gegn ákvæðum í
stjómarskrá um trúfrelsi. Samkvæmt
upplýsingum frá dómsmálaráðuneyt-
inu em tólf söfnuðir sem fá styrki frá
ríkinu og telja ungir jafnaðarmenn að
þetta veiti þeim betri stöðu en aðrir
söfnuðir búa við þegar kemur að því
að ná til fólks.
Að lokum segir í ályktun FUJR að
Bynjólfut Þór Guðmundsson
í ályktuninni kemur
meðal annars fram að
ungir jafnaðarmenn í
Reykjavík telja sam-
band ríkis og kirkju
ekki hafa skilað
þeim árangri sem
til er ætlast.
það ætti að vera söfnuðum kappsmál
að losna undan íjárhagslegu vaúdi rík-
isins. Ungir jafnaðarmenn í Reykjavík
leggja því til að skorið verði á tengslin
milli ríkis og kirkju. FUJR telur við
hæfi að þetta verði gert ekki síðar en
árið 2000, á eitt þúsundustu ártíð
kristnitökunnar á Þingvöllum.