Alþýðublaðið - 28.02.1996, Blaðsíða 4

4
ALÞÝÐUBLAÐIÐ
MIÐVIKUDAGUR 28. FEBRUAR 1996
■ Marie Josephe Rose var ung stulka
frá eyjunni Martinique sem giftist
Napóleon Bónaparte og varð keisaraynja
Frakklands. Kolbrún Bergþórsdóttir
segir sögu hennar
Eiginko
keisa ra
Aunglingsárum sínum fór hin lífsglaða Marie Josephe Rose á eyj-
unni Martinique til spákonu sem sagði henni að eftir óhamingju-
samt hjónaband og ekkjudóm ætti hún eftir að bera kórónu og verða
„æðri drottningum“. Þegar Marie Josephe Rose var orðin keisaraynjan
Jósefína sagði hún þessa sögu margoft. Ólíklegt er þó að hún hafi fund-
ið huggun í spádómnum þegar foreldrar hennar tilkynntu henni um
væntanlegt hjónaband hennar og Alexanders Beauharnais, aðalsmanns,
sem hún þekkti nær ekkert til. Þegar þau giftust árið 1779 var Jósefína
sextán ára og Alexander örfáum árum eldri. Ungu hjónin bjuggu á
heimili Beauharnais fjölskyldunnar í París og áttu saman tvö börn, en
snemma þótti ljóst að hjónabandið yrði ekki gæfuríkt.
Alexander var yfirborðslegur,
sjálfhverfur og ólæknandi kvenna-
bósi. Jósefína var lífsglöð, gefin fyr-
ir gleðskap og glaum og einstaklega
gjafmild. Hún var ákaflega hjartahlý
og svo tilfinningarík og viðkvæm að
hún átti til að bresta í grát af
minnsta tilefni. Jósefína bjó ekki yf-
ir ríkulegum gáfum en gott hjartalag
og umtalsverðir persónutöfrar vógu
upp þann skort. Það nægði þó ekki
til að hrífa eiginmanninn sem kvart-
aði jafnan yfir litlum vitsmunum
konu sinnar.
Alexander dvaldist langdvölum
að heiman, og þegar Jósefína síðar
sótti um skilnað frá honum sagði
hún að í fjögurra ára hjónabandi
hefði Alexander ekki eytt meira en
tíu mánuðum í návist sinni. Þegar
Alexander brá sér til Martinique,
heimaslóða Jósefínu, heyrði hann
rætið slúður sem byggði á miður
áreiðanlegum sögnum um fjölbreytt
ástarlíf eiginkonu hans fyrir giftingu
þeirra. Alexander, sem sjálfur þekkti
ekki hugtakið tryggð, skrifaði konu
sinni bréf þar sem hann sagði hana
verri öllum hórum heims og fullyrti
að hann væri ekki faðir að dóttur
þeirra. Hann tilkynnti eiginkonu
sinni að hann ætlaði að hitta hana
einu sinni þegar hann kæmi til
Frakklands en síðar ekki meir, og
skipaði henni að ganga í klaustur.
Þegar Alexander sneri aftur til
Frakklands frétti hann að Jósefína
byggi enn á heimili þeirra. Hann
skrifaði henni samstundis: „Þegar ég
kom til Frakklands frétti ég mér til
mikillar furðu af bréfum föður míns,
að þú værir ekki enn gengin í klaust-
ur eins og ég hafði skipað þér í bréfi
mínu frá Martinique...“ Fjölskylda
Alexanders var öll á bandi Jósefínu
og reyndi ítrekað að fá hann til að
sættast við konu sína, en til þess var
hann ófáanlegur. Reyndar fór svo að
Jósefína flutti frá heimili þeirra, en
ekki í klaustur, heldur í eitt besta
hverfi Parísar, þar sem hún leitaði
skjóls í eins konar kvennaathvarfi
þess tíma, þar sem konur sem lent
höfðu í útistöðum við eiginmenn
sína bjuggu við gott atlæti. Innan
tveggja vikna frá því Jósefína flutti
frá eiginmanni sínum sótti hún um
skilnað að borði og sæng. Þau hjón
skildu þó ekki að lögum.
Franska byltingin braust út 1789
og aðalsmenn Frakklands voru
teymdir að fallöxinni. Alexander og
Jósefína sátu í fangelsi og biðu
dauða síns. Jósefína bar sig illa og
grét svo mjög að hugrakkari fangar
höfðu ama af og töldu slíka hegðun
ekki við hæfi. Þegar Alexander var
tekinn af lífi varð Jósefínu svo mik-
ið um að hún féll í yfirlið. Stuttu
síðar var ógnvaldinum Robespierre
steypt af sóli og Jósefínu tilkynnt að
hún væri frjáls kona. Þær fréttir ollu
öðru yfirliði.
Jósefína hittir Napóleon
Þegar Jósefína kynntist Napóleon
var hún þrjátíu og tveggja ára og
hann tuttugu og sex ára. Kynni
þeirra hófust á þann hátt að sonur
Jósefínu hélt á fund Bonaparte hers-
höfðingja til að endurheimta sverð
föður síns sem lent hafði í vörslu
yfirvalda. Napóleon þótti svo mikið
til hins fjórtán ára drengs koma að
hann afhenti honum sverðið. Jósef-
ína hélt síðan á fund Napóleons til
að þakka honum aðstoðina. Hann
hreifst af þessari geðþekku konu og
heimsótti hana nokkrum sinnum.
Einum fundi þeirra lýsti Napóleon
svo: „Einn dag þegar ég sat við hlið
hennar hóf hún að bera lof á mig
vegna hernaðarþekkingar minnar.
Lof hennar gerði mig ölvaðan. Frá
þeirri stundu beindi ég orðum mín-
um eingöngu til hennar og yfirgaf
hana ekki. Eg var yfir mig ástfangin
af henni og vinir okkar gerðu sér
grein fyrir því löngu áður en ég
þorði að impra á því.“
Hamingja min byggist á því að þú
sért hamingjusöm. Gleði mín á því
að þú sért kát; ánægja mín byggir
á því að einnig þú njótir ánægju. Ef
ég ætti að glata ást þinni, hjarta
þínu, þinni dásamlegu persónu,
myndi ég glata öllu sem gerir lífið
hamingjuríkt og kært, skrifaði Na-
póleon til Jósefínu í einu af þeim
rúmlega tvöhundruð bréfum sem
vitað er til að hann skrifaði henni.
Þegar Napóleon bað Jósefínu var
hún á báðum áttum um hvað hún
ætti að gera. Hún var ekki ástfangin
af honum en hann vakti áhuga henn-
ar og henni þótti vænt um hann.
Nokkrir vina hennar réðu henni ein-
dregið frá þessurn ráðahag þar sem
þeir töldu að Napóleon ætti litla
framtíð fyrir sér. „Þessi maður færir
þér ekkert nema yfirhöfn sína og
sverð sitt,“ sagði einn þeirra. Jósef-
ína ákvað þó eftir vandlega umhugs-
un að giftast Napóleon, sem hún
taldi að myndi reynast sér og böm-
um sínum vel. Það reyndist rétt mat
því Napóleon unni eiginkonu sinni
mjög og reyndist börnum hennar
einstaklega ástríkur stjúpfaðir.
Napóleon tilbað eiginkonu sína
og mátti ekki vera frá henni eina
klukkustund án þess að taka upp
mynd af henni og þekja hana koss-
um. Jósefína skrifaði til frænku
sinnar: „Eg á besta eiginmann í
heimi. Mig skortir ekkert því hann
uppfyllir allar óskir mínar. Alla daga
sýnir hann mér tilbeiðslu eins og
væri ég gyðja. Hann gæti ekki verið
betri eiginmaður en hann er.“
„Hann elskaði hana ástnðufullt,"
sagði vinur Napóleons sem heim-
sótti þau hjón. „Öðru hvoru kom
hann úr vinnuherbergi sínu til að
bregða á leik við hana eins og væri
hún barn. Hann stríddi henni, kom
henni til að hrópa upp yfir sig og
faðmaði hana af þvílíkri ástríðu að
ég sá mér ekki annað fært en að
ganga að glugganum og þykjast gá
til veðurs."

Ný námskeið hefjast 4. mars
Arabíska Byrjendaflokkur. Kennari: Shirin Naimy.
8 vikna námskeið. Kr. 4.800,-
Leiklist fyrir börn 9-12 ára Kennari: Elísabet Brekkan
8 vikna námskeið. Kr. 3.500,-
Öskjugerð Kennari: María Karen Sigurðardóttir.
Nytja- og gjafaöskjur búnar til úr pappa.
Kennt verður að þrykkja nöfn og mynstur á öskjurnar.
7 vikna námskeið. Kr 4.800,-
Fjármál heimilanna Heimilisbókhald. Kennari: Raggý Guðjónsdóttir.
Markmið námskeiðsins er að gera þátttakendur hæfari til að
halda utan um heimilisbókhaldið og ná betur markmiðum sínum.
3 vikna mámskeið. Kr. 2.500,-
Upplysingar óg innritun í síma 551 2992 og 551 4106
Svo lengi lærir sem lifir