Alþýðublaðið - 12.04.1996, Blaðsíða 7

FÖSTUDAGUR 12. APRÍL 1996
ALÞÝÐUBLAÐIÐ
7
■ Á dögunum fóru fram kosningar í þremur fylkjum Þýska-
lands, og einna mesta athygli vekur að jafnaðarmenn fóru
allsstaðar halloka. Oskar Lafontaine sem óvænt gerði hallar-
byltingu í flokki jafnaðarmanna í nóvember hefur til þessa
mistekist með öllu að vinna tiltrú almennings - meðan ekkert
fararsnið er á Helmut Kohl kanslara
Þýskir jafnaðarmenn
ennþá í kreppu
Þýskir jafnaðarmenn töpuðu
fylgi í öllum kosningum til
fylkisþinga í landinu, 24. mars
síðastliðinn. Kreppa þeirra er
linnulaus, og virðist sem kosn-
ing Oskars Lafontaines til for-
manns í nóvembermánuði síð-
astliðnum hafi engu breytt um
það. Honum hefur ekki tekist
að snúa blaðinu við, gera betur
en forveri hans Rudolf Scharp-
ing, hann hefur ekki náð að
sækja af neinni alvöru gegn
kanslaranum þaulsætna,
Helmut Kohl.
Raunar var það svo, að á valda-
skeiði Scharpings gekk jafnaðarmönn-
um mjög vcl í staðbundnum kosning-
um, og þeir náðu meirihluta á fylkja-
þinginu svQkallaða (Bundesrat), en
þar eigá sáetí fulltrúar hinna einstöku
fylkja Þýskalands. Fylkjaþingið fer
með hluta löggjafarvaldsins og mynd-
ar því visst mótvægi við sambands-
þingið í Bonn, þar sem meirihlutinn er
sem kunnugt er í höndum hægri-
manna. Helmut Kohl hefur stjórnað
Þýskalandi í þrgttán ár í krafji þess
meirihluta, og'S'gráð'átts’fjogdr karish '1
araefni jafnaðarmanna, og núna tala
menn um að Kohl sé þegar búinn að
vinna í næstu þingkosningum árið
1998!
Það heyrist víða að Oskar Lafonta-
ine beri sök á fylgistapi jafnaðar-
manná ffýlkjakosningunum í mars í
Baden'-Wúrtémbérg, Schleswig-Hol-
stein og Rheinland-Pfalz. Hann hafi
tekið rangan kúrs, ekki fundið réttan
tón í baráttu við atvinnuleysi og jafn-
vel tileinkað sér málefni, sem hægri-
öfgamenn hafi til þessa staðið fyrir,
eins og takmarkanir á því að þýskætt-
að fólk búsett erlendis geti flust til
Þýskalands. Þess vegna hafi Lafonta-
ine verið stimplaður tækifærissinni,
maður sem daðri í senn við græningja
Rudolf Scharping. Einn af mörgum
lánlausum leiðtogum þýskra jafn-
aðarmanna síðustu árin.
og öfgasinnuð hægrisjónarmið; en það
að fá á sig orð hentistefnunnar er
nokkuð sem Helmut Kohl hefur -
mekilegt nokk - sjaldan eða aldrei
orðið fyrir; raunar er hann fyrir löngu
grðinji að tákni fyrir r>laðfe,stu í þýsku
pjÓð'félágV.
Æ fleiri græningjar vilja í
stjórn með Kohl!
Skoðanakannanir sýna að kjósendur
telji að einkum þrennt hafi orðið jafn-
aðarmönnum að falli í fylkjakosning-
unum í márs: deilur um fo'rystu
flokksins (39%), efasemdir um vilja til
rauðgrænnar stjórnarmyndunar (7%)
og óánægja með málflutning Lafontai-
nes gagnvart útlendingum (7%).
Atvinnuleysi í Þýskalandi hefur
ekki verið meira í manna minnum,
fleiri og fleiri óttast um afkomu sína -
en jafnaðarmenn njóta þess ekki í
fylgi. Það virðist sem græningjar, sem
eru á stöðugri uppleið, og vinstri sósí-
alistar (eða fyrrum kommúnistar) í
Óbifanlegur kanslari. Þótt atvinnuleysi hafi aldrei verið meira í Þýskalandi
og efnahagsmálin séu í algerum ólestri er Helmut Kohl nú sem fyrr sterki
maðurinn í þýskum stjórnmálum.
Austur-Þýskalandi fái til sín fylgi at-
vinnulausra og þeirra sem óttast mest
um atvinnu sína. Græningjar eru
reyndar ekkert ánægðir með hið miklu
fylgistap jafnaðarmanna. Þeir hafa
hægt og bítandi - en þó ekki átaka-
laust - verið að breytast úr skírlífum
stjómarandstöðuflokki í pólitískt áfl,
sem sækist eftir stjómarþátttöku með
jafnaðarmönnum. Þar hefur farið
íremstur í flokki Joschka Fisher, leið-
togi raunsæismanna í flokknum. En
nú verða þær raddir háværari í röðum
græningja sem vilja stjóm með Kristi-
legum demókrötum, flokki Kohls
kanslara!
Ráðaleysi og skortur á fram-
tíðarsýn
Jafnaðarmenn virðast algjörlega
ráðalausir. Oskar Lafontaine einangrar
sig frá ljölmiðlum, og hið sama gildir
að noklön um helsta keppinaut hans
innán flokksins, Gerhard Schröder
forsætisráðherra í Niedersachsen.
Nú í mars skildi Schröder mjög
skyndilega við eiginkonu sína eftir
Noregsför og tók saman við unga
blaðakonu, sem hann hafði kynnst þar.
Sú venja ríkir hins vegar í Þýskalandi
að blanda tiltölulega lítið saman
einkamálum og stjórnmálum, að
minnsta kosti sé miðað við Bretland
eða Bandaríkin. Ljóst er að Gerhard
Schröder treystir sér vel til að verða
kanslaraefni - en spurningin er sú
hvort flokksmenn treysta honum - eða
hvort þeir þora yfirleitt í nokkuð ffek-
ara uppgjör um persónur í forystu
flokksins. Og eftir hvem formanninn
og hvert kanslaraefhið á fætur öðmm,
sem allir hafa tapað, þá er ljóst að
menn hugsa sig um tvisvar áður en
þeir tréysta á mannabreytingar sér til
bjargar í baraáttunni við Helmut Kohl.
Það er ráðaleysið sem einkennir
þýska jafnaðarmenn nú um stundir.
Þeir vita ekki í hvorn fótinn þeirra
eiga að stíga, hvort þeir eiga að sækja
til hægri eða vinstri, hvort þeir eiga að
ræða möguleika á stórstjórn með
Helmut Kohl eða setja stefnuna á
vinstristjóm með græningjum.
Og meðan svo er, þá er ljóst að
kjósendur velja afdráttarlausari flokka,
jafnvel af kommúnískri ætt. Þýskir
jafnaðarmenn verða núna að sækja, og
ljóst er að sú sókn verður að fara fram
á forsendum ómengaðrar, heilsteyptr-
ar jafnaðarstefnu - en ekki popúlisma
í stíl hægriöfgamanna.
Byggt á Spiegel, Focus Siiddeutsche
Zeitung o.fl.
Oskar Lafontaine. Mislukkuö kosningabarátta og sakaður um lýðskrum.