Alþýðublaðið - 10.09.1996, Blaðsíða 3

ÞRIÐJUDAGUR 10. SEPTEMBER 1996
ALÞÝÐUBLAÐIÐ
3
s k o ð a n i r
Sameining þingflokkanna - hvað svo?
Sameining þingflokka Alþýðu-
flokksins og Þjóðvaka var að
mörgu leyti fyrirsjáanleg. Fylgi Þjóð-
vaka nánast hvarf skömmu eftir al-
þingiskosningar og ekki hefur tekist
að vinna það aftur. Það er einfaldlega
yfirlýsing frá kjósendum um að
flokkurinn hafi ekki hlutverki að
anna, og hins vegar með því að nýi
þingflokkurinn ætlaði sér að veiða
menn til liðs við sig frá hinum flokk-
unum og hefði ráðið Einar Karl Har-
aldsson til þeirra verka.
Forystumenn hins nýja þingflokks
hafa allir lagt áherslu á gott samstarf
við hina flokkana í stjómarandstöðu
Það er engin ástæða til þess að ætla mönnum annað
en þeir segja sjálfir, að minnsta kosti þangað til annað
kemur í Ijós. Forystumenn nýja þingflokksins munu
með verkum sínum á næstu vikum sanna eða afsanna
orð sín. Við skulum ekki nú móta viðbrögð okkar af því
sem GÆTI verið heldur því sem ER.
gegna t flokkakerfinu. Fyrir forysm-
menn Þjóðvaka var því ekkert annað
að gera en að finna sér annan stað í
stjómmálum og það lá beinast við að
þiggja skjól frá Alþýðuflokknum.
Gestg^oð |
Fyrir Jóhönnu Sigurðardóttur eru
það efalaust þung spor, eftir það sem
á undan hefur gengið, og vandalaust
er að skemmta sér yfir ófömm henn-
ar. En hún beygir sig fyrir staðreynd-
um og tekur ákvörðun út frá því. A
það má benda að stjórnmálamaður
sem viðurkennir staðreyndir og tekur
ákvörðun í samræmi við þær er lík-
legri til að ná árangri í starfi sínu en
sá sem stöðugt hleypur á vegginn.
Spumingamar sem vakna em hver
verða áhrifin af sameiningu þing-
flokkanna á samstarf flokkanna í
stjómarandstöðu, hver verða áhrifin á
flokkaskipanina eða verða yfirhöfuð
einhver áhrif. Þar sýnist sitt hverjum,
en ég reifa hér mín sjónarmið.
Áhrifin á samstarf sjórnar-
andstöðunnar
Fram hefur komið sú skoðun að
sameining þingflokkanna gæti spillt
samstarfinu milli stjómarandstöðunn-
ar af tveimur ástæðum, annars vegar
með því að hinn nýi þingflokkur
neytti afls í kjöri þingnefnda og gengi
á hlut hinna stjórnarandstöðuflokk-
og að hlutverk Einars Karls sé að
skipuleggja fundaherferð og koma á
umræðum milli manna og flokka hafi
ég skilið skýringarnar rétt. Það er
engin ástæða til þess að ætla mönn-
um annað en þeir segja sjálfir, að
minnsta kosti þangað til annað kemur
í ljós. Forystumenn nýja þingflokks-
ins munu með verkum sínum á næstu
vikum sanna eða afsanna orð sín. Við
skulum ekki nú móta viðbrögð okkar
af því sem GÆTI verið heldur því
sem ER.
Varðandi skipan í þingnefndir er
rétt að benda á að um það tókst ágætt
samkomulag milli þingflokkanna
fjögurra og ef það er skoðað út frá
þingflokki jafnaðaTnanna annars
vegar og þingflokkum Kvennalista
og Alþýðubandalags samanlagt hins
vegar þá hefur þingflokkur jafnaðar-
manna alls 19 nefndarsæti, en hinir
tveir samtals 18 nefndarsæti, þrátt
fyrir að þeir síðarnefndu hafi fleiri
þingmenn eða 12 á móti 11. Enn-
ifremur hefur þingflokkur jafnaðar-
manna fleiri fulltrúa en hinir tveir
þingflokkarnir til samans í 7 þing-
nefndum af 12, en í þeim þingnefnd-
um hefur þingflokkur jafnaðarmanna
2 fulltrúa af 3 fulltrúum stjómarand-
stöðunnar. Þessar staðreyndir segja
einfaldlega að þingflokkur jafnaðar-
manna hefur ríflega styrk sinn í þing-
nefndum og getur því ekki gengið á
hlut hinna stjómarandstöðuflokkanna
með því að beita afli. Mér sýnist því
með öllu ástæðulaust fyrir Alþýðu-
bandalag og Kvennalista að óttast
yfirgang á því sviði. Vissulega getur
hinn nýi þingflokkur óskað eftir
breytingum , en breyting í einni þing-
nefnd þeim í hag þýðir breytingu á
annarri þingnefnd hinum til hagsbóta
og breytingar verða ekki gerðar nema
með samkomulagi allra aðila. Skýr-
ingin á þessari stöðu er sú að Al-
þýðubandalagið sótti ekki nefndasæti
til samræmis við styrk sinn þegar
stjómarandstöðuflokkarnir sömdu á
sínum tíma. Það var gert til þess að
mæta eindregnum óskum Þjóðvaka
sem fékk í raun meira en styrkur hans
stóð til.
Landslagið í stjórnmálum
Forvitnilegra er að velta fyrir sér
hvaða áhrif myndun þingflokks jafn-
aðarmanna hefur á landslagið í
stjómmálunum.
Hin augljósu áhrif era að flokkun-
um fækkar, því í raun er Þjóðvaki
lagður niður. Þá verður Kvennalist-
inn að treysta meir en áður á samstarf
við Alþýðubandalagið jafnframt því
að innan Kvennalistans vakna efa-
semdir um að rétt sé að halda úti
þingflokkj sem er aðeins þriðjungur
af næstminnsta þingflokknum og hef-
ur þar að auki um þessar mundir fylgi
fyrir einungis helmingnum af þessum
þriðjung. Að öllu samanlögðu mun
flokkakerfið líkjast æ meir gamla
fjórflokkakerfinu. Ef ekkert annað
gerist verður niðurstaðan að gamli
fjórflokkurinn styrkir sig í sessi. Það
marka ég af því að samanlagt fylgi
annarra flokka en fjórflokksins er um
þessar mundir hverfandi og myndi
hugsanlega skila 2 þingmönnum. í
síðustu femu alþingiskosningum hafa
aðrir flokkar en gamli íjórflokkurinn
fengið 5 þingmenn (1991) , 7 þing-
menn (1983 og 1995) og 13 þing-
menn (1987) og verður að fara aftur
til alþingiskosninganna 1978 og 1979
til að finna slakari útkomu annarra
flokka.
Það þarf ekki að vera slæm þróun
fyrir A-flokkana að fjórflokkakerfið
styrkist. I kosningunum 1979 fengu
þeir samtals 21 þingmann ,en í fyrra
ekki nema 16 og hafði þó þingmönn-
um verið fjölgað um 3.Stjórnarand-
staðan öll hefur nú ekki nema 23
þingmenn sem er nánast sami hlutur
og A flokkarnir tveir höfðu árið
1979.
Af þesu má draga þá ályktun að
fleiri flokkar á vinstri væng stjórn-
málanna eykur ekki hlut þeirra heldur
dreifir kröftunum. Einnig sýnist mér
að orða megi ályktunina þannig:
færri flokkar skila að minnsta kosti
jafngóðum árangri og fleiri flokkar.
Þetta þýðir að fjórflokkakerfi er lík-
lega betra en sexflokka kerfi.
Þá kemur spurningin: getum við
náð betri árangri ef A flokkarnir
koma fram sem ein heild eða sem
samherjar ? Sagan bendir til þess að
þess megi vænta og að minnsta kosti
í orði kveðnu stendur vilji forystu-
manna beggja flokka til þess. Á
næstu mánuðum ræðst hvort af því
verður. Þrennt mun skipta miklu máli
um það : í fyrsta lagi hvemig forystu-
menn þingflokks jafnaðarmanna
nálgast Alþýðubandalagið, í öðm lagi
viðbrögð Álþýðubandalagsins og
loks það sem mestu máli skiptir og
ræður að verulegu leyti um hin tvö
atriðin hver er vilji kjósenda?
Það er gömul saga og ný að flokk-
ar verða ekki sameinaðir gegn vilja
flokksmanna og hitt að flokkum
verður ekki haldið aðskildum gegn
vilja kjósenda. ■
Höfundur er þingmaður
Alþýðubandalagsins.
Hæstaréttarlögmenn eru
smám saman aðjafna
sig á þeirri móðgun sem
Þorsteinn Pálsson sýndi
þeim þegar hann lét undir
höfuð leggjast að bjóða
þeim við vígslu nýja Hæsta-
réttarhússins. Hann bauð
þeim þó en á elleftu stundu
og þeim fannst lítt til þess
koma að fá boðið á dreifi-
bréf í gegnum faxtækið og
starfsmaður þeirra hjá lög-
mannafélaginu á nætur-
vinnutaxta við að senda það
út. Vígslan fór fram á föstu-
dag og þá sáu hæstaréttar-
lögmenn sértil nokkurrar
gremju að í bílageymslu
sem er undir húsinu er ekki
reikhað með farkostum
þeirra heldur aðeins fyrir
fastafólk við húsið. Þá varð
einum lögmanninum að
orði að þeir þyrftu eftir sem
áður að borga stöðumæla-
sektir eftir hvern málarekst-
ur...
Framsóknarmenn hafa á
sinni valdatíð verið iðnir
við að planta sínu fólki í
gæðingastöður og kratar
hafa það á orði að ef þeir
hefðu verið að verki væri
þessu slegið upp í fjölmiðl-
um. Einkum þykir Finnur
Ingólfsson viðskipta- og
iðnaðarráðherra mikill plott-
ari og refur þegar kemur að
stöðuveitingum. Tíðinda-
maður Alþýðublaðsins benti
á að nýlega hefði Finnur
ráðið lögfræðing við ráðu-
neyti sitt, góðan og gildan
framsóknarmann, enda á
hann ættir að rekja þangað.
Hann heitir Pétur Pálsson
og þarf ekki rýna lengi í
nafnið til að átta sig á fað-
erninu...
ú saga gengur að Al-
þýðuflokkurinn ætli að
kaupa Helgarpóstinn og
væri hann þar með kominn
heim eins og fleiri en Al-
þýðuflokkurinn hóf einmitt
útgáfu hans á sínum tíma.
Helgarpósturinn gengur
mjög illa um þessar mundir
og starfsmenn fá laun seint
og illa. Alþýðublaðið veit
um marga fyrrum starfs-
menn sem eiga laun inni hjá
fyrirtækinu en það virðist
tómt mál að sækja þau. Ým-
ist er svarað útí hött eða
mönnum boðinn hluti launa
að því tilskyldu að þeir skrifi
undir yfirlýsingu þess efnis
að þeir eigi enga kröfu á
hendurfyrirtækinu. Þetta er
ekki beint til þess fallið að
styrkja ímyndina og er því
verulega farið að hitna undir
Þorbirni Tjörva Stefáns-
syni framkvæmdastjóra
blaðsins og eigendur þess
leita nú að eftirmanni hans.
Gárungarnir hafa á orði að
sá sem væri til í að taka að
sér starfið væri þar með bú-
inn að lýsa sig vanhæfan því
lítil sem engin stemmning
er í kringum blaðið. Alþýðu-
blaðið hefur engar staðfest-
ar heimildir fyrir því að Al-
þýðuflokkurinn ætli að
kaupa Helgarpóstinn enda
virðist í fljótu bragði ekki um
félegan varning að ræða...
h i n u m e g i n
"FarSide" eftir Gary Larson
Fyrsta smásjáin
Guöjón Stefánsson bíl-
stjóri: Nei, ég var að vinna.
Erla Snorradóttir af-
greiðslumaður: Nei, það
var orðið uppselt þegar ég ætl-
aði að ná mér í miða.
Kristrún Sveinbjörnsdótt-
ir þingvörður: Nei, því mið-
ur. Eg fór að hugsa mér alltof
seint til hreyfings og þá vom
allir miðar búnir.
Chloe Gorbulew nemi: Já,
það var bijálað stuð og Damon
var algjört ÆÐI.
Auður Benediktsdóttir
nemi: Nei, og mig langaði
ekki vitund.
JÓN ÓSKAR
m e n n
Konur gráta oftar af
vonbrigðum og þegar þær
ríiast, en karlar gráta fyrst
og fremst þegar þeir missa
einhvern sér náinn, eða horfa
á aðra þjást.
Morgunblaðið vitnar í hollenska
háskólakönnun um grát en þar kemur meðal
annars fram, og kemur ekki á óvart, að
ítalskir karlmenn gráta mest allra karla.
Mogginn á sunnudag.
Það er skemmst frá því
að segja að það gengur stundum
ekkert sérstaklega vel að fá konur
til þess að láta Ijós sitt skína.
Guðrún Guðlaugsdóttir upplýsir í
pistli sínum, það sem allir blaðamenn
þekkja, hvað veldur því að konur eru ekki
eins áberandi í fjölmiðlum og raun ber vitni.
Mogginn á sunnudag.
Ég hefi aldrei farið í launkofa
með það, að besta veganesti til
farsællar ævi er að vera bindind-
is- og bænarmaður. Það hefi ég
reynt gegnum árin og það hefir
aidrei brugðist á neinn hátt.
Árni Helgason, bindindisfrömuður og lukk-
unnar pamfíll, heldur sínu striki og breiðir
út fagnaðarerindið. Mogginn á sunnudag.
Eftir langvinna stöðnun
erum við nú orðnir eftirbátar,
sem auglýsum í útlöndum,
að hér sé gott að fjárfesta
í láglaunaríki.
Jónas Kristjánsson bendir á í leiðara
að íslenskt efnahagslíf þrífist á happdrættis-
vinningum. DV á laugardag.
„Piparjúnkuleg“ viðbrögð
hjá Allaböllum
Fyrirsögn í DT á laugardag höfö eftir Einari
Karli Haraldssyni nýráðnum framkvæmda-
stjóra sameinaðs þingflokks Alþýðuflokks
og Þjóðvaka.
Ég þekki hins vegar af
eigin raun heiftina sem á
vissum stöðum í Alþýðubanda-
laginu gýs upp gagnvart þeim
sem voga sér að fylgja sannfær-
ingu sinni og yfirgefa skútuna,
þegar þeim finnst hana hafa
borið af leið.
Össur Skarphéðinsson í gestaleiðara
í DT á sunnudag.
Á fimmtudaginn birtist
í DV frétt um breska sál-
fræðinga, sem höfðu sannaö
að stjórnmálamenn og geðsjúk-
lingar hafa mörg sameiginleg
einkenni. Það kom mér ekki
allskostar á óvart.
Össur aftur.
Unga fólkið vill vera
bóhemar eins og Vigdís
forseti, sem hefur gefið
yfirlýsingar um það.
Heiöar Jónsson snyrtir rýnir í stefnur og
strauma í DT á laugardaginn.
fréttaskot úr fortíð
Háskólinn
var settur í gær kl. 1.
Setti rektor skólans, dr. Guðm.
Finnbogason prófessor, hann með
snjallri ræðu, en stúdentar sungu á
undan og eftir. 16 nýir stúdentar
höfðu látið innrita sig, en von er á
nokkmm fleirum. Kensla byrjar í
dag í sumum deildum skólans.
Alþýðublaðið,
fimmtudaginn 7. október 1920.