Alþýðublaðið - 13.11.1996, Blaðsíða 3
MIÐVIKUDAGUR 13, NOVEMBER 1996
ALÞÝÐUBLAÐIÐ
3
s k o ð a n
Hefur orðið gengisfall í íslenskum
stjórnmálum?
En hvers vegna fer hann í taugarnar á fólki? Maður
sem stendur keikur og fer geyst með leiftrandi blik í
auga og fljúgandi skarpa hugsun. Fer stundum offari
og kann ekki að fara fetið eða halda sig til hlés hvað
þá sýna feimni eða hlédrægni.
Hann sat fyrir miðju og beið örlaga
sinna. Salurinn var þétt setinn,
þar voru samankomnir meðal annarra
bændur og búalið, verkafólk og opin-
berir starfsmenn, allir áhugasamir um
þjóðfélagsmál, Sú hugsun var vakin
meðal gesta: „Skyldi maðurinn verða
tekinn á beinið? Er það satt að Al-
þýðuflokkurinn sé óvinur bænda og
andsnúinn landsbyggðinni?" Nú feng-
ist úr því skorið í eitt skipti fyrir öll.
Til hliðar á vinstri hönd sátu bræður
Pallborð |
tveir, rammir að afli og ekki skorti þá
hugrekki. Annar var formaður Búnað-
arsambandsins, hinn fulltrúi verka-
lýðshreyfingarinnar. Til hægri hliðar
sátu ritstjórar og blaðamenn héraðs-
fréttablaða.
Klukkan var orðin 20:30 og stjóm-
andi þessa sérkennilega fundar bauð
alla viðstadda velkomna, lýsti tilgangi
fundarins og gaf fundarmönnum eins-
konar munnlegt veiðileyfi á fulltrúa
hins meinta sakbornings, Alþýðu-
flokkinn.
Yfirheyrslur frá vinstri og hægri
gátu nú hafist, fundargestir máttu
einnig kalla frammí spumingar hve-
nær sem þeim datt í hug og fylgja eftir
ef svarið þótti ekki fullnægjandi.
Það var sérkennileg stemmning í
loftinu, eitthvað nýtt og öðmvísi á ferð
en venja var þegar stjómmálaflokkar
halda fundi á Austurlandi. Fólk er
vant því að mæta og hlusta á flokks-
ánægju og draumaland flokkshollust-
unnar.
En hér vom engir draumar á ferð,
heldur ískaldur raunveruleikinn. Um-
deildasti stjórnmálamaður landsins
elskaður af fáum en hataður af mörg-
um sat fyrir svörum í sjálfri Vala-
skjálf.
Engar ræður mátti hann flytja, að-
eins svara þegar hann var spurður.
Kannski kom það engum á óvart að
hvergi var maðurinn banginn, heldur
var yfir honum stóísk ró og brosið,
sem leiddi út í annað, bar vitni um
sjálfstraust. Afslappelsi mannsins virt-
ist þó dálítið ögrandi.
Hvers vegna hatar Alþýðuflokkur-
inn bændur? Hvers vegna er hann á
móti hinum og þessum greinum í bú-
vörusamningnum? Hvers vegna
GATT samningar með fijálsum inn-
flutningi á landbúnaðarvörum og
hormónakýldu kjöti? Hvar eru verka-
lýðstengslin í málefnum Alþýðu-
flokksins?. Slíkar og miklu fleiri og
sérhæfðari spumingar dundu nú eins
og fallbyssuskot frá vinstri hlið. Ætlar
Alþýðuflokkurinn að selja landið með
aðildarumsókn að ESB? Hvað með
stórvirkjanir og erlenda álfursta? Á að
sökkva grænum grandum ofan í miðl-
unarlón?. Vélbyssuskothríðin gall við
frá hægri hlið. Framan úr salnum
hváðu við skot af lengra færi. Allar
spumingamar áttu rétt á sér og voru
kærkomnar, því verri og gífuryrtari
þeim mun betra.
Maðurinn í stólnum brosti sífellt
breiðar og ánægjan leyndi sér ekki,
svörin komu líka á færibandi. Allt
virtist hann vita og kunna, svörin lágu
rétt á bak við eyrun. Það var sama
hvað það var, hvort spurt var um ein-
hverjar greinar búvörusamnings eða
Gatt samninga hann kunni þetta allt
eins og faðirvorið. Ef erlenda
stjómmálamenn bar á góma þekkti sá
brosmildi þá alla og sögu þeirra eins
og um gamla skólafélaga væri að
ræða.
Það var greinilegt að heyskapur
formanns Alþýðuflokksins hafði tekist
vel því hvergi var komið að tómri
hlöðu, hvað þá að tugga sæti föst.
Áreynslulaust, með umhyggju og þol-
inmæði kennarans braut hann allar
sóknir á bak aftur með skemmtileg-
heitum. Fundurinn átti að standa til kl
22:30 en dróst fram undir miðnættið.
Auðvitað buðum við jafnaðarmenn
á Héraði einnig upp á afmæliskaffi því
80 ár vom um þessar mundir frá stofn-
un flokksins. Og ekki nóg með það
heldur lék snillingur á slaghörpuna í
kaffihléinu, myndarlegt skyldi það
vera. Þetta var fimmti fundurinn á
vegum þessa litla félags sem formaður
Alþýðuflokksins Jón Baldvin var að-
algestur.
Hann er sagður vel máli farinn, set-
ur hugsanir sínar fram á skýran og af-
dráttarlausan hátt, tungumálið okkar
tæra nýtur sín til fulls. En hvers vegna
fer hann í taugamar á fólki? Maður
sem stendur keikur og fer geyst með
leiftrandi blik í auga og fljúgandi
skarpa hugsun. Fer stundum offari og
kann ekki að fara fetið eða halda sig
til hlés hvað þá sýna feimni eða hlé-
drægni. En hvers vegna er hann svona
óvinsæll í könnunum og í þjóðarsálar-
þáttum? Það væri verðugt rannsóknar-
efni. Ekki verður gerð tilraun til að
sálgreina það hér en eitt er víst að
þjóðin hefur ekki kunnað að meta
þennan son sinn að verðleikum.
Kannski er hann á undan sinni samtíð,
eða hefur of mikla hæfileika á stjóm-
málasviðinu, hugsanlega fer hann þess
vegna í taugamar á fólki. Það er eins
og enginn megi standa uppúr meðal-
mennskunni því þegar svo er virðist
tilhneiging í þjóðarsálinni til að draga
viðkomandi niður með öllum tiltæk-
um ráðum.
Þjóðin þarf að breyta þessum óvana
og leyfa hverjum og einum að njóta
hæfíleika sinna því hún þarf á öllum
að halda, ekki síst framsýnum leiðtog-
um.
Höfundur er formaður Félags jafnaðar-
manna á Fljótsdalshéraði.
Hann er án nokkurs vafa fyrsti
rithöfundurinn á ísienska tungu,
frá því að íslandsklukka Halldórs
Laxness kom út, sem náð hefur
mikiili útbreiðslu út fyrir hina
fjarlægu eyju. Ekki hvað síst
í Bandaríkjunum þar sem
gagnrýnendur nefna nöfn
Dostójefskís og Ibsens til að
finna verðugan samanburð.
Mogginn vitnar í fréttaskeyti frá Vöku-
Helgafelli sem vitnar í franska blaðiö La
Croix undir fyrirsögninni Undraverður höf-
undur um Ólaf Jóhann Ólafsson.
Mogginn í gær.
Þótt allt sé rólegt á yfirborði
íslenskra stjórnmála um þessar
mundir er þess vegna vel hugsan-
iegt, að þar sé á ferðinni meiri
gerjun en ætla mætti við
fyrstu sýn.
Ályktun leiðarahöfundar Moggans í gær.
Guðmundur Ragnarsson
kallar mig svikara og vitnar
til málefna Kópavogshælis.
Ég hef ekkert svikið.
Páll Pétursson félagsmálaráðherra þvær
hendur sínar á síðum Moggans í gær.
h i n u m e g i n
"FarSide" eftir Gary Larson
Spjallmeistaranum Ingólfi
Margeirssyni er margt til
lista lagt, til dæmis liggur kennsla
ákaflega vel fyrir honum en Ing-
ólfur kennir viðTómstundaskól-
ann og hefur gert um árabil. Þar
fjallar hann, ásamt nemendum
sínum, um það sem heitir á
ensku „creative writing" eða
skapandi skriftir. (Ætli það sé til
eitthvað sem heitir óskapandi
skriftir?) Undir lok námskeiðsins
hefur Ingólfur þann háttinn á að
hann lætur bekkinn velja snjall-
asta rithöfund núlifandi íslend-
inga og má segja að valið að
þessu sinni komi nokkuð á óvart.
Að undanförnu hefur Einar Már
Guðmundsson orðið fyrir valinu
með einni undantekningu sem
var Einar Kárason. En nú hefur
semsagt þessi einaraokun verið
rofin því bekkurinn valdi fyrir
skömmu Práinn Bertelsson.
Ingólfur mun hafa varpað þeirri
spurningu fram hvort það hefði
með útvarpsmennsku Þráins að
gera en svo mun ekki vera. Nem-
endur reyndust þaulkunnugir rit-
verkum Þráins sem einkum
samdi skáldverk á 8. áratugnum
auk þess sem hann skráði sögu
Ladda fyrir skömmu...
Rithöfundar og tónlistarmenn
þurfa þessa dagana að leggja
höfuðið rækilega í bleyti og finna
uppá brögðum til að koma afurð-
um sinum á framfæri. Afþreying-
arþættir bera þess glögg merki.
Fáirtaka þó Jóni Ólafssyni, sem
kallarsig „Jón góði" til aðgrein-
ingarfrá hinum, fram að þessu
leyti. Helsta auglýsingapró-
grammiðtil margra ára, Laugar-
dagskvöld með Hemma Gunn
hefur nú fengið keppinaut á Stöð
2 þar sem Gísli Rúnar Jónsson
er með hliðstæðan þátt. Jón gef-
ur út disk ásamt Emelíönu Torr-
ini fyrir þessi jól og áttar sig á
gildi þess að komast í slíka þætti.
Hins vegar missa skemmtiatriði
gildi sitt fyrir Gísla ef þau eru í
þætti Hemma og öfugt þannig að
ekki verður bæði sleppt og haldið
- nema þegar Jón á í hlut. Þáttur
Hemma er tekinn upp á fimmtu-
degi og sýndur á laugardags-
kvöldi. Þáttur Gísla er tekinn upp
á laugardegi og sýndur á sunnu-
dagskvöldi. Á fimmtudegi var
Gísli með æfingu fyrir upptökuna
en fékk óljós skilaboð frá Jóni
þess efnis að vegna óviðráðan-
legra orsaka kæmist hann ekki á
æfinguna. Það var látið gott heita
og hliðrað til fyrir Jón og Emel-
íönu. Eftir að Stöðvar tvö menn
voru búnir að taka upp Gísla-þátt-
inn settust þeir spenntir niður til
að fylgjast með hvort þáttur
þeirra væri ekki betri en Hemma-
þátturinn. Þeir ráku upp stór augu
þegar þeir sáu að þar var Jón
mættur ásamt Emelíönu sem var
í viðtali hjá Hemma og söng eitt
lag, hliðstætt því sem þeir höfðu
verið að taka upp fyrr um dag-
inn...
Gitarleikarinn Friðrik Karls-
son er að gera það gott úti
London um þessar mundir sem
„session"-leikari. Eitt laugardags-
kvöld var hringt í hann frá [slandi
og var sjálfur Björgvin Halldórs-
son á hinum endanum, að for-
vitnast. Friðrik segir honum að
það sé nú aldeilis allt fínt að frétta
af honum, til dæmis sé hann að
leika á plötu með tenórsöngvar-
anum José Carreras. Þá mun
Björgvin hafa sagt, sjálfum sér lík-
ur: „Já, hann var nú alltaf sístur
þeirra þriggja." Þetta minnir
óneitanlega á fleyg ummæli
Bjögga þegar hann einhverju
sinni sagði við Karl Örvarsson
sem mættur var baksviðs á Hótel
Islandi í splunkunýjum jakkaföt-
um, en þeir voru þá að syngja í
einhverju showinu: „Flott föt - en
sama röddirí'...
„Ftjómakökugildra! ... Þá vitum við það, við erum komnir í
land Grínverjanna."
f i m m á f ö r n u m v e g i
Hefur þú séð þættina Örninn er sestur í Ríkissjónvarpinu?
Súsanna Gunnarsdóttir
hársnyrtir: Já, mér frnnst þeir
ágætir en samt í grófara lagi.
Bergsteinn Vigfússon bíl-
stjóri: Já, mér finnst þeir svo-
lítið fyndnir en þreytandi eftir
því sem á líður.
Eiríkur Sigurðsson aug-
lýsingateiknari: Já, þeir em
hræðilegir.
Bjarkey Valgeirsdóttir
verslunarmaður: Já, mér
finnst þeir ömurlegir.
Soffía Bjarnadóttir nemi:
Já, mér finnst þeir frábærir.
Jón Gnarr fer á kostum.
Ágæti Ómar! Ég ætti reyndar
að ávarpa þig: Kæri vinur, því
það ertu allra þeirra sem unna
landinu sínu, íslandi.
Albert Jensert í upphafi opins bréfs til
Ómars Ragnarssonar í Mogganum í gær.
„Það vantar ekki bjartsýnina
í þennan bæ,“ sagði Jón í Hlíð
þegar róninn reyndi að slá hann
um krónu. Bjartsýni kratanna
virðist af svipuðum toga,
og það merkilega er að sumir
taka þá alvarlega.
Oddur Ólafsson spáir í flokksþing krata.
DT í gær.
Bióðugur upp að öxium í
niðurskurði í heilbrigðiskerfinu,
formælt af öldruðum og öryrkjum
fyrir lyfjahækkanir, óthrópaður af
máisvörum smælingjanna. Óvin-
sæll svo enginn stóðst saman-
jöfnuð. Kallaður Tortímandinn.
Stefán Jón Hafstein í leiðara sínum um ný-
kjörinn formann Alþýöuflokksins í gær.
Margvísleg góðvild Guðmundar
í garð bágstaddra einstaklinga
olli erfiðleikum í samskiptum
í ríkisstjórninni og almanna-
tengslum flokksins.
Jónas Kristjánsson í leiðara undir
fyrirsögninni „Guðmundur góði" um Guð-
mund Árna Stefánsson. DV í gær.
fréttaskot úr fortíð
Dugnaðurinn,
sem þarf að fela.
Ólafur Thors útmálaði það mjög á al-
þingi í gær, hve ágætlega togaraút-
gerðin sé rekin og hve feikilega dug-
legir þeir séu, útgerðarmennimir. En
hann sagði, að almenning varði ekk-
ert um reikninga togarafélaganna og
eigi því ekki að fá að sjá þá. Þjóðin
má sem sé ekki kynnast dugnaðinum
nema eftir sögusögn „hinna duglegu"
sjálfra. Og Ölafur varð mælskur af
æsingu.