Alþýðublaðið - 18.03.1997, Page 2
2
ALÞÝÐUBLAÐIÐ
ÞRIÐJUDAGUR 18. MARS 1997
Brautarholti 1 Reykjavík Sími 562 5566
Útgáfufélag Alþýöublaösútgáfan ehf.
Össur Skarphéðinsson
Ámundi Ámundason
562 5576
562 5097
Dreifing og áskrift 562 5027
Umbrot Guðmundur Steinsson
ísafoldarprentsmiðja hf.
Sfmi 562 5566
562 9244
Ritstjóri
Auglýsingastjóri
Auglýsingasími
Auglýsinga fax
Prentun
Ritstjórn
Fax
Askriftarverð kr. 1.500 m/vsk á mánuði.
Hvar eru úrræðin?
Það er með ólíkindum að Halldór Blöndal samgönguráðherra
skuli ekki gefa upp nöfn þeirra báta sem ekki standast kröfur um
stöðugleika. I Ijós hefur komið að fjöldi fiskiskipa stenst ekki þær
kröfur sem gerðar eru. Ráðherrann neitar hinsvegar að upplýsa um
hvaða báta er að ræða. Með þögninni skapar hann óvissu sem hlýt-
ur að vera erfið bæði fyrir sjómennina, fjölskyldur og útgerðimar.
Það á ekki að þurfa að segja íslendingum hversu alvarlegt það er ef
bátar stunda sjó og eru ekki til þess hæfir. Mannslíf kunna að vera
í hættu, og því verður ráðherrann að upplýsa um hvaða bátar það
em sem ekki em nógu hæfir til að þeim sé róið.
Því er ekki hægt að neita, að hér er spurt um fjármagn. Dæmin
sanna það. A árinu 1988 var gerð úttekt á stöðugleika báta sem róa
á rækju í ísafjarðardjúpi. Af fjömtíu og fjómm bátum sem vora
skoðaðir, kom í ljós að aðeins einn stóðst gerðar kröfur. Astæða
þess að rannsóknin var gerð, var sú að tíðir skipsskaðar höfðu orð-
ið í Djúpinu. Vilji reyndist til að vinna ámóta verk víðar, gera gang-
skör í að laga það sem betur mátti gera, til að koma í veg fyrir fleiri
slys. í verkefninu í Djúpinu kostaði ríkið til 50 þúsund krónum á
hvem bát, en þegar frekari rannsóknir áttu að fara fram, skorti fé.
Málið dó. Er hægt að forsvara það, að peninga skorti til að gera jafn
mikilvæga úttekt og þessa?
Ekki skal dregið úr nauðsyn þess að gera vamir gegn náttúra-
hamföram, sem mestar og bestar. Þegar ráðist er í stórar fram-
kvæmdir sem ætlað er að koma í veg fyrir manntjón, viljum við
helst ekkert til spara. Hvers vegna gilda þau sjónarmið ekki í jafn
ríkum mæli þegar rætt er um öryggi sjómanna. Við fáum lítið að
gert hvemig veðrið er á hverjum tíma. Við fáum hins vegar ráðið
hvemig við búum okkur undir að takast á við náttúraöflin. Þar má
ekki spara fé.
Á aðeins einni viku tókst áhöfn þyrlu Landhelgisgæslunnar, að
bjarga 39 sjómönnum úr alvarlegum sjósköðum. Sú staðreynd sýn-
ir okkur hversu hættulegt sjómannsstarfið er. Við þurfum þess-
vegna að gera allt til að tryggja öryggi sjómannanna okkar, og þá
má ekki einblína á kostnaðinn. Við eram fámenn þjóð, þar sem sér-
hver maður skiptir miklu. Samkenndin er einn helsti kosturinn við
að vera íslendingur. Það er ekki rétt að setja samkenndinni landa-
mæri, sem enda á bryggjunni.
Það er alþekkt að ef eitthvað finnst að flugvélum, er þeim ekki
flogið fyrr en búið er að ráða fram úr því sem á bjátar. Sama gildir
um bíla. Framleiðendur þeirra hafa kallað inn til þúsundir bíla,
komi í ljós að eitthvað sé að öryggisbúnaði þeirra. Sama vitaskuld
líka að gilda um báta og skip.
Vissulega hefur margt jákvætt gerst í öryggismálum sjómanna.
Tæknin hefur náð þangað. Hlífðarfatnaður hefur breyst mikið til
hins betra, öryggisbúnaður hefur tekið stórstígum framföram, svo
ekki sé minnst á hjálpartæki, eins og þyrlur. Þekking sjómanna á
hvemig þeir eiga að bregðast við á ögurstundu hefur aukist veru-
lega á síðustu áram, ekki síst með Slysvamaskóla sjómanna. Samt
er það athyglisvert að fresta varð gildistöku laga þar sem gert er að
skilyrði að forsenda skráningar í skipsrúm skuli vvera námslok frá
Slysavamaskólanum.
Atburðir síðustu vikna sýna svo ekki verður um villst, að stjóm-
völd verða að upplýsa, hvemig þau ætla að bregðast við upplýsing-
um um að á sjó er fjöldi skipa, sem stenst ekki öryggiskröfur.
Fyrsta skrefið er að leggja á borðið hvaða skip era undir það seld.
í því fælist mikilvæg forvöm.
JJ
skoðanir
A
Olíkt höfumst vér að
íí
Siðferði í íslenskum stjómmálum
er með því hraklegra sem gerist
meðal siðmenntaðra þjóða og jafnvel
þótt víða væri leitað. Svo rammt
hveður við, að íslenskt samfélag er í
mörgu orðið illa starfhæft vegna
þeirrar spillingar sem tröllríður
stjómkerfinu. Það vakti athygli hér
nýlega, þegar formaður danska
íhaldsflokksins sagði af sér
formennsku eftir að hafa ekið fullur.
Þá mun það hafa rifjast upp fyrir
dönsku þjóðinni, að arftaki hans í
formannssætinu, hafi líka orðið
uppvís að því, að aka fullur fyrir
þrjátíu ámm síðan og því væri vart
forsvaranlegt að hann tæki þetta sæti
frekar en forveri hans. Frægt er
einnig þegar menntamálaráðherra
Dana sagði af sér embætti, eftir í ljós
kom, að leigjandi í íbúð ráðherrans,
var kona, heldur lausgirt og óhóflega
greiðvikin. Skipti þá minnstu hvort
ráðherranum var kunnugt um
athafnir konunnar eður ei. Ef við
íslendingar hefðum einungis hálfa þá
siðferisvitund sem frændur okkar í
Pallborð |
Sverrir
Ólafsson
skrifar
Danmörku hafa, þá væri eins víst, að
afsagnir stjómmálamanna væm
daglegur viðburður í landi vom
miðað við núverandi ástand mála.
Fyrir fáeinum dögum, féll dómur í
Hæstarétti í skilasvikamáli Jóhanns
G. Bergþórssonar bæjarfulltrúa í
Hafnarfirði. Jóhann lýsti því yfir
sigri hrósandi, í sjónvarpinu, að hann
væri hinn ánægðasti með að hafa
einungis fengið þriggja mánaða
skilorðsbundinn fangelsisdóm og
fjögurra milljóna króna sekt. Nú
gæti hann aftur snúið sér að því að
þjóna Hafnfirðingum, hér eftir sem
hingað til! Hvers eigum við
hafnfirðingar að gjalda? Jóhann
hefur verið áberandi í pólitík og
fyrirtækjarekstri og flestum
landsmönnum kunnugt um
umdeildan feril hans í þeim efnum.
Satt að segja, sé ég ekki hvemig
Hafnarfjörður þolir meira af
þjónustulund og góðmennsku
Jóhanns. Bæjarsjóður Hafnarfjarðar
mun á þessu ári þurfa að afskrifa
liðlega 50 milljónir króna vegna
viðskipta við Jóhann og fyrirtæki
hans, samt situr hann sem fastast í
bæjarstjómarmeirihlutanum. Það er
kaldhæðnislegt, að það skuli einmitt
vera í höndum hans sjálfs að afgreiða
þessar afskriftir. Jóhann lýsti því
einnig yfir í fjölmiðlum í kjölfar
dómsins, að hann væri svo sem ekki
einn um skilasvik og mátti skilja, að
ef nógu margir aðrir hefðu haft fé af
sameiginlegum sjóði landsmanna,
þá réttlætti það glæpinn og þar
afleiðandi væri engin ástæða til
afsagnar! Jóhann lýsti því og yfir í
Tímanum fyrir nokkra, að
fjármálasukk hans, „kæmi bænum
ekki við, frekar en hann hefði keyrt
fullur eða ekið of hratt“. Nú er það
einu sinni svo, að ölvunar akstur og
hraðaakstur, er síður en svo einkamál
þess aðila sem slíkt fremur. Þar er
um eignir, líf og limi fjölda annarra
einstaklinga að ræða auk þess að
vera brot á landslögum. Það sama
gildir um „ölvunarakstur Jóhanns í
skattkerfinu". Hann er svo
sannarlega ekkert einkamál hans.
Slík mál koma öllum þegnum
þjóðfélagsins við. Það er ekki
einkamál Jóhanns að Hafnfirðingar
þurfa að punga út milljónatugum
vegna hans persónulegu túlkunar á
siðgæði og lögum. Það era mál sem
öllum bæjarbúum koma við. Það er
skoðun mín, að menn sem gegna
opinberum trúnaðarstöðum, sýni
fádæma siðleysi ef þeir ekki segja af
sér í kjölfar slíkra mála sem hér um
ræðir. Það sama gildir um þá sem
gagnrýnislaust hafa pólitískt
samstarf við slíka aðila. Þeir bera
líka ábyrgð. Það má því segja, að
ólíkt hafist menn að á Islandi og í
Danmörku og tími til komin að okkar
ástkæra þjóð gangi í skóla til frænda
okkar Dana. Því fer fjarri að hér sé
um að ræða einhverskonar
„ofsóknir“ á hendur ógæfusömum
bissness manni. Þessi mál eru
einfaldlega alltof alvarleg til að þau
megi liggja í láginni. Hér er um að
ræða sjálfan grandvöll lýðræðisins
og alla framtíð þjóðarinnar. Þorgils
Óttar Matthiesen bæjarfulltrúi
Sjálfstæðisflokksins, hefur bent á
nauðsyn þess að sérstakur
stjómsýsludómstóll verði settur á
laggimar, beinlínis vegna framferðis
Jóhanns Gunnars Bergþórssonar í
bæjarmálefnum Hafnarfjarðar. Ég
skora á löggjafan að skoða þessa
hugmynd Þorgils Óttars, því ljóst er
að ekki verður lengur við ástandið
unað.
Höfundur er stjórnarmaöur 1
Jafnaðarmannafélagi Hafnarfjarðar.