Alþýðublaðið - 01.07.1997, Side 3
ÞRIÐJUDAGUR 1. JÚLÍ 1997
ALÞÝÐUBLAÐIÐ
3
cb I i n
Það er fullkomnað...
I deilunni við Norðmenn um
nótaskipið Sigurð kom endanlega í
ljós, að stefna Halldórs Asgrímssonar
við Norðmenn gekk ekki upp. Davíð
Oddsson, forsætisráðherra, sem hefur
lengi haft illan bifur á linum tökum
utanríkisráðherra síns gagnvart Norð-
mönnum, tók málið í sínar hendur.
Hann beitti þeim aðferðum sem hann
lærði af Jóni Baldvin meðan þeir sátu
saman í ríkisstjóm, þegar Norðmenn
komust ekki upp með moðreyk.
Enginn árangur
Málið veikti hinsvegar stöðu Hall-
dórs Asgrímssonar verulega. I hvert
skipti sem forsætisráðherra kom fram
í sjónvarpi voru þjóðinni um leið færð
þau skilaboð, að utanríkisráðherrann
dugi ekki, þegar í harðbakkann slær.
Það er hinsvegar ósanngjamt að
Halldór Asgrímsson sitji einn uppi
með skömmina af stöðunni gagnvart
Norðmönnum. Fyrir því liggja tvær
ástæður:
I fyrsta lagi var það ekki hann, sem
upphaflega var frumkvöðull sem hef-
ur verið aðalsmerki samskiptanna við
Norðmenn. Þann höfundarrétt á Þor-
steinn Pálsson. Það var hann, sem í
upphafi Smuguveiðanna ætlaði að
banna Islendingum veiðamar, og
hafði látið fullbúa reglugerð án
lagastoðar sem gaf honum vald til
þess, án þess að láta utanríkis-
ráðuneytið vita. Alþýðuflokkurinn
snéri áform Þorsteins niður á síðasta
augnabliki. í kjölfarið var málið tekið
úr höndum Þorsteins Pálssonar, og
hann fékk ekki að koma nálægt því
meðan Alþýðuflokkurinn sat í ríkis-
stjóm.
Það var líka Þorsteinn, sem strax í
upphafi núverandi ríkisstjómar átti
samtöl við Halldór Ásgrímsson, þar
sem mótuð var stefnan gagnvart
Norðmönnum. Illu heilli byggðist hún
á þeim viðhorfum Þorsteins sem fyrri
ríkisstjóm hafnaði, og fól í sér að
árangursríkasta aðferðin í samskipt-
um við Norðmenn væri að kasta fyrir
róða hörku Jóns Baldvins, og taka upp
„mjúku línuna“ sem sjávarút-
vegsráðherrann hafði fylgt.
Tvímenningarnir töluðu sannfær-
ingu í hvom annan og komu úr sam-
tölunum með byr brakandi sjálfs-
trausts undir vængjum. Svo vissir
vom þeir um væntanlegan árangur, að
báðir féllu í þá freistni, sem síðar
hefur reynst þeim dýrkeypt, að láta í
veðri vaka að eina ástæðan fyrir því,
að ekki tókst að semja við Norðmenn
væri þvergirðingsháttur Jóns Baldvins
Hannibalssonar. I kjölfarið lét Halldór
Ásgrímsson uppi, að hann hefði góð
sambönd í Noregi frá vem sinni í
Norðurlandaráði. Menn tóku þessi
boð þannig, að hann teldi þau án efa
nýtast til að gera samninga við Noreg
á tiltölulega skömmum tíma.
Allir þekkja framhaldið. Hið eina
sem tvímenningamir hafa aftur og
aftur uppskorið er langt, norskt nef.
Samningatækni Þorsteins Pálssonar
og Halldórs Ásgrímssonar hefur
skilað minnu en engu, og hefur nú
vakið verðskuldaða gremju Islend-
inga. Menn hafa heldur ekki gleymt
digurbarkalegum yfirlýsingum þeirra
frá bemskudögum stjómarinnai-.
Ráðherra í felum
í öðm lagi varðaði mál Sigurðar VE
ekki aðeins utanríkisráðuneytið,
heldur ekki síður sjávarútvegs-
ráðuneytið. Á mikilvægu skeiði deil-
unnar skaraðist hún raunar enn frekar
við verksvið Þorsteins Pálssonar, því
hann er einnig dómsmálaráðherra. Því
til skýringar þarf að rifja upp að fimm
klukkustunda afdrifarík biðstaða kom
upp, meðan lið norsku strandgæsl-
unnar var um borð í Sigurði VE, og
beið boða frá yfirmanni sínum.
Forsætisráðherra sagði hiklaust, að
hin endanlega ákvörðun um töku
skipsins hefði verið tekin af norskum
ráðherra. Án vafa vissi Davíð
Oddsson hvað hann var að segja.
Yfirmaður norsku gæslunnar er
kollega Þorsteins.
Á vömm þeirra, sem fylgjast grannt
með stjómmálum brann því eftir-
farandi spuming: Hvar var sjávar-
útvegsráðherrann meðan stóð á
Sigurðardeilunni?
I dapurlegri smæð sinni er svarið
einfalt: Þorsteinn Pálsson fór í felur
og lét ekki á sér kræla meðan á
Sigurðarmálinu stóð. Hann birtist
ekki í dagsljósi fyrr en það var
rækilega afstaðið. Þannig slapp hann
með skrekkinn en skildi Halldór
Ásgrímsson eftir í súpunni.
Hugtakið pólitísk heilindi öðlast
sannarlega nýja dýpt í samskiptum
innan núverandi ríkisstjómar.
Karl í krapinu
Þegar hápunktur deilunnar var
liðinn hjá lá Ijóst fyrir, að þjóðin hafði
hafnað þeirri linkind sem var aðal
stefnu Þorsteins Pálssonar og
Halldórs Ásgrímssonar. Þetta skildi
sjávarútvegsráðherrann mæta vel, og
brást við því með sínum hætti. Meðan
Halldór lá við á Austfjörðum og
sleikti sár sín, skaut Þorsteini skyndi-
lega upp úr djúpunum, og var nú sem
nýr maður
Á öllu íslandi fannst nú ekki
nokkur maður, sem var harðari í
afstöðu sinni gagnvart Norðmönnum.
I hverjum fréttatímanum á fætur
öðmm kom ráðherrann skyndilega í
leitimar með efri vörina titrandi af
réttlátri reiði: Norðmenn skyldu að
minnsta kosti ekki komast upp með
neinn moðreyk gagnvart sjávarút-
vegsráðuneytinu!
Nú var Þorsteinn orðinn karl í
krapinu, og til að sýna þjóðinni að
hann væri sannarlega ekki á meðal
þeirra sem fengju skjálfta í hnén
framnú fyrir Norðmönnum tilkynnti
hann að miklu harðari reglugerð yrði
nú sett um veiðar Norðmanna við Jan
Mayen en áður. Þegar fjölmiðlar
spurðu, hversvegna hann hefði ekki
gert það miklu fyrr gat ráðherrann
ekki skýrt það öðm vísi en grípa til
óvenju þunnrar aulafyndni og segja
herðinguna vera vinargreiða gagnvart
Norðmönnum.
Lánsfötin
í sjávarútvegsráðuneytinu skildu
starfsmenn hans gerr en ráðhenann
sjálfur, að svar af þessu tagi var
hvorki fallið til að efla virðingu
ráðuneytisins né ráðherrans. Þeir létu
því koma fram að nauðsynlegt væri
að herða regluverkið, af því tugir
dæma væm um brot Norðmanna á
samkomulaginu um loðnuveiðamar.
Það vom hinsvegar engar fréttir fyrir
neinn, nema ef vera skyldi sjávar-
útvegsráðherra. Þessi röksemdafærsla
vekur hinsvegar spunúngu, sem Þor-
steinn Pálsson mun þurfa að svara:
Hversvegna greip Þorsteinn Páls-
son, dómsmálaráðherra og yfirmaður
Landhelgisgæslunnar, ekki til neinna
aðgerða gegn Norðmönnum í fyrra,
fyrst Þorsteini Pálssyni, sjávarút-
vegsráðherra var ljóst, að þeir vom
sekir um tugi brota á reglum um
veiðamar?
Hversvegna var reglugerðin ekki
hert, fyrr en forsætisráðherrann var
búinn taka taka völdin af utanríkis-
ráðherranum, og innleiða á nýjan leik
þá stefnu sem Jón Baldvin Hanni-
balsson hóf til vegs í viðskiptunum
við Norðmenn?
Svarið felst væntanlega í því, að
það er meira að segja mnnið upp fyrir
Þorsteini Pálssyni að stefnan sem
hann mótaði fyrstur manna gengur
einfaldlega ekki upp. Hann er líka
nógu reyndur til að skilja, að eina
leiðin til að halda haus gagnvart
Sjálfstæðisflokknum, sem blöskrar
linkindin gagnvart Norðmönnum er
að verða að minnsta kosti jafn-
grimmur og forsætisráðherra. Þess-
vegna hefur hann fengið föt Davíðs að
láni og talar nú og hegðar sér einsog
hann gagnvart Norðmönnum.
b ce I i n
Tímaritið Fjölnir kemur út á
þjóðhátíðardegi
Bandaríkjanna, 4. júlí, einsog
Alþýðublaðið hefur kyrtilega
komið til skila. Forkólfur þess er
Gunnar Smári Egilsson,
höfundur Bessastaðabókanna og
ritstjóri með meiru. Fjölmargir
þekktir ritsnillingar koma að ritinu,
og á meðal fjárfesta er íslenska
kvikmyndasamsteyþan þar sem
Friðriks Þór Friðriksson er
fremstur meðal jafningja. Yfirlýstur
tilgangur ritsins er að ráðast gegn
hverskonar klikum og stofnunum
sem hafa grafið um sig í
þjóðfélaginu og ritstjórinn Gunnar
Smári telur þörf á að taka í
karphúsið. Af þvi tilefni er haft eftir
Friðriki Þór að útgáfudagurinn hafi
ekkert með þjóðhátíðardag
Bandaríkjanna að gera, heldur sé
verið að minnast þess að á
þessum degi fyrir nokkrum öldum
síðan hafi síðasta galdrabrennan
farið fram...
já Stöð 2 er sérstök
þýðingadeild, þar sem milli 20
- 30 þaulreyndir þýðendur koma
við Sögu. Fyrir skömmu var
auglýst eftir yfirmanni að deildinni,
og nú er búið að ráða i starfið
góðkunningja lesenda
Alþýðublaðsins, Hjörleif
Sveinbjörnsson sem skrifar um
kínverska menningu og þjóðlíf
annan hvern fimmtudag í blaðið.
Fyrir utan að vera mæltur á mörg
tungumál stundaði Hjörleifur nám
um fimm ára skeið í Peking, og
vann sér það meðal annars til
frægðar undir lok
menningarbyltingarinnar að verða
Pekingmeistari í
handsprengjukasti á íþróttamóti
háskólanna þar í borg...
Nú er sumarútgáfa höfuðrits
íslenskra stangveiðimanna,
Sportveiðiblaðið komið út, i enn
vandaðri búningi en nokkru sinni
fyrr. Aðstandendur þess vita svo
sannarlega hvað þeir eru að skrifa
um. Annar þeirra, Gunnar
Bender hefur árum saman haldið
úti vinsælum veiðidálki í DV og er
nú ásamt Þresti Elliðasyni með
Staðarhólsá og Hvolsá í Dölunum
á leigu. Hinn er Snæbjörn
Kristjánsson, sem er einn af
þekktustu stangveiðimönnum
landsins. Til vitnis um það má
nefna að fyrir skömmu brá
Snæbjörn sér í Norðurá og kom til
baka með aðeins fjórtán laxa...
Iveiðibransanum verður lítið
hreistur fljótt að stórum fiskum.
Fyrir skömmu bar svo til að
mjólkurbílstjóri ók mjólkurbíl
sinum á 80 kílómetra hraða á vegi
sem lá skamma hríð meðfram
bökkum frægrar veiðiár, skammt
ofan ósa. Þetta var snemma í
júni, rétt eftir opnun, og laxinn var
ekki enn farinn að ganga. Dávæn
bleikja var upp við bakkann í
eltingarleik við lítið síli i
vatnsborðinu og varð af mikið
busl og skvettugangur. Bilstjórinn
hafði ekki mikil tök á því að skoða
þetta nákvæmlega, en taldi
skvetturnar gefa til kynna að
þarna hefði lax verið að stökkva.
Vinkona hans úr sveitinni eldar
ofan í veiðimenn í veiðihúsi við
ána, og hann hringdi umsvifalaust
í hana, og sagði tiðindin. Hún
sagði bróður sínum i nálægu
þorpi að líklega væri komin
smálaxaganga í ána. Bróðirin
sagði vini sínum sem var
fréttaritari merks fjölmiðils á
staðnum. Frá þessu var
skilmerkilega greint í miðlinum, en
þá voru bleikjan og sílið orðin að
hörkugöngu stórlaxa og likur á
mikilli veiði næstu daga...
jZUppOÍ .’ZufföVy?..
ihís me'í hadL:
tippo?- -2|jpp uk>.
sr.-pper! ¥es,hhdt's
irLLi
FarSlde” eftir Gary Larson
Tilraunir prófessorsins til þess að skrásetja tungumál
bjarndýra fóru í vaskinn með hroðalegum afleiðingum.
Árni Hjörvar Árnason:
Er
Magðalena Bragadóttir:
rétt að ráða Guðjón Þórðarson sem landsliðsþjálfara:
Valdimar Ólafsson:
Agnar Bjarnason:
Vilhjálmur Halldórsson:
Já, tvímælalaust.
Já, ég er hlynnt því.
Já, hann er besti kosturinn. Já.
Já, ég held það.
v i t i m q n n
Ég þoli ekki að tapa.
Ólafur Þórðarson, fyrirliði meistaraliðs
Skagamanna, í Sjónvarpinu eftir tapleik
gegn Leiftri.
Óskýrmæltir.
Valdimar Kristinsson að skrifa um frændur
okkar, Dani, í Mogganum.
Málið er heldur ekki svo ein-
falt að menn bara deyi skyndi-
lega af völdum tóbaksneyslu.
Þorvarður ðrnólfsson, framkvæmdastjóri
Krabbameinsfélags Reykjavíkur,
í Mogganum.
Ég afþakkaði boðið, var of
mikill loyalisti í mínum gamla
flokki til að gerast liðhlaupi
en ég neita því ekki að tiiboð-
ið kitlaði mig og þá ekki síst í
Ijósi þeirra merkilegu póli-
tísku tíðinda að þeir Albert og
Guðmundur Joð settust í eina
pólitíska sæng. Með mig á eft-
ir sérl!
Ellert B. Schram að segja frá þegar Albert
Guðmundsson bauð honum þriðja sæti á
lista Borgarflokksins í Reykjavík,
í Mogganum.
Ég var ekki kommúnisti, allir
vissu það.
Spasskf í Mogganum.
Hann er óstöðugur og getur
verið dyntóttur, en ekki veikur.
Og ég veit hreint ekki hvort
hann er nokkuð sérvitrari en
ég.
Spasskí að ræða um Fischer
í Mogganum.
Það hafa allir staðið fullkom-
lega við bakið á Loga á því
tímabili sem hann hefur verið
landsliðsþjálfari og borið hef-
ur verið fullt traust til hans.
Eggert Magnússon, formaður Knattspyrnu-
sambandsins, í Mogganum. Það er ekkert
annað, fullt traust, ja, jæja.
Ég tel mig hafa náð mjög góð-
um árangri sem þjálfari gegn-
um tíðina og læt ekki bugast.
Logi Ólatsson í Mogganum. Líka með
landsliðið?
Nú verður allur hans ferill
rifjaður upp, árás, nauðgun og
fangelsisvist. Þessi maður er
íþróttinni til skammar.
Ómar Ragnarsson í DV, að ræða um
Tyson.
Þegar fflamir fljúgast á bitnar það á
grasinu.
Afrlskt máltæki.