Vísir - 07.11.1976, Side 10
10
Sunnudagur 7. nóvember 1976
„Framan af beindist
starfiðeinkum inná við, en
fljótlega var farið að gera
ýmsar kannanir, svo sem á
launakjörum og öðru.
Undirtektir voru til að
byrja með auðvitað mjög
misjafnar. En sumir tóku
okkur opnum örmum og
svo mikið er vist, að þessi
hreyfing vakti athygli og
forvitni, enda fóru fyrstu
árin i það að benda á það
misrétti sem hér ríkti. En
þá voru margir sem neit-
uðu að viðurkenna að svo
væri."
Þessi hreyfing sem hér er veriö
aö spjalla um er Rauösokka-
hreyfingin á fslandi. Fáar
hreyfingar hafa vakiö jafn mikla
athygli og umræður og liklega
hafa fáir oröiö fyrir jafn mikilli
gagnrýni og meðlimir þessarar
hreyfingar, ekki sist fyrstu árin.
En, kannski aldrei sliku vant,
hefur veriö hljótt um þessa ágætu
hreyfingu að undanförnu. Þaö
þýöir þó ekki að eldurinn sé að
dofna. Innan hreyfingarinnar er
starfaö jafnt og áöur og nú er ein-
mitt nýlokiö þing hreyfingarinn-
ar. Þar var samþykkt ný stefnu-
skrá og nýtt skipulag.
Okkur datt i hug aö rabba viö
þrjár konur innan hreyfingarinn-
ar, þær Álfheiöi Steinþórsdóttur
sálfræöing, Elisabetu Gunnars-
dóttur kennara og Dóru Guö-
mundsdóttur afgreiðslustúlku.
Viö f’orvitnuöumst hjá þeim um
starfið innan hreyfingarinnar,
markmiö, hver áhrif hún hefur
haft og ýmislegt fleira. Þær þrjár
koma þó ekki fram sem fulltrúar
hreyfingarinnar sem slikrar i
þessu viðtali, heldur svara þær
aðeins fyrir sig.
Áhugi á jafnréttis-
málum vaknaði
„Rauðsokkahreyfingin var
stofnuð 1. mai 1970”, segja þær
og öðru sem nauösyn var á. Ekki
voru nærri allir tilbúnir til aö
viðurkenna slika hreyfingu, hvað
þá þegar margir neituðu aö
viðurkenna misrétti sem þá var
rikjandi.
Fjöldi félaga
mjög misjafn
En rauðsokkar gáfust ekki upp
og nú er islenska hreyfingin oröin
6 ára. „Félagar i Rauösokka-
hreyfingunni teljast þeir sem
starfa á hverjum tima. Fjöldi
þeirra er mjög misjafn, t.d. eftir
árstiöum”, segja þær Elisabet,
Alfheiður og Dóra. „Hjá okkur
eru nú um hundraö manns á skrá,
en það segir þó ekki til um f jölda
þeirra sem fylgja hreyfingunni og
stefnu hennar. Þeir eru miklu
fleiri og við finnum greinilega
fyrir þvi að fleiri og fleiri eru
henni fylgjandi.”
Kvenmenn eru i miklum meiri-
hluta á skrá. „Karlmenn eru og
hafa þvi miður verið fáir”, segja
þær. Og þaö má kannski skjóta
þvi inni, aö hafi einhver haldiö að
hreyfingin væri aðeins opin kon-
um er þaö alrangt. Hreyfingin er
opin öllum þeim sem samþykkja
grundvöll hennar.
Opið alla daga
í Sokkholti
t húsinu viö Skólavöröustig 12
hefur hreyfingin núna aðstöðu.
Sokkholt kallast þaö húsnæöi. Þar
er opið alla virka daga frá klukk-
an 5-7 og auk þess fyrsta fimmtu-
dagskvöld i hverjum mánuði. Þar
er hægt að fá sér kaffi, lita i blöö
og bækur, fræöast um hreyfing-
una, rabba saman og hafa það
notalegt. Og þangað geta allir
komiö, t.d. þeir sem vilja leita
ráðlegginga hjá hreyfingunni.
„Já, fólk getur bæði komiö og
hringt”, segja Elisabet, Alfheiöur
og Dóra okkur. „Til hreyfingar-
innar leitar aðskiljanlegt fólk, til
dæmis i sambandi viö almenn
réttindi, launa- og kjaramál og
svo einnig vegna persónulegra
vandamála, svo sem fóstur-
eyðinga.”
t Sokkholti er opiö á milli kl. 5 og 7, og þangaö er hægt aö koma tii
þess aö fá sér kaffi, lfta í blöö og bækur, rabba saman og fleira. Og
krakkarnir eru veikomnir lfka.
okkur. „Nú, jafnréttishreyfingar
starfa vegna þess að jafnrétti er
ekki fyrir hendi, en hjá okkur var
lika aö einhverju leyti um erlend
áhrif aö ræöa. Viða um heim
vaknaöi áhugi á jafnréttismálum
á þessum tima, bæði um og rétt
fyrir 1970, svo sem I Bandarikjun-
um og i Sviþjóö. Og hér á landi
vantaði tilfinnanlega svona
hreyfingu.”
Eins og fram kom i upphafi viö-
talsins, var fljótlega fariö aö gera
ýmsar kannanir á launakjörum
Leggjum áherslu á
aukna kynferðisfræðslu
„Afstaða hreyfingarinnar er sú
að fóstureyöingar skuli vera
frjálsar þeim sem þess óska. Ef
kona æskir fóstureyöingar þá skal
veita henni upplýsingar um þá
félagslegu og fjárhagslegu aðstoö
sem konum stendur til boða I
sambandi viö fæöingu og uppeldi
barns.”
— Hafa konur leitaö til ykkar
vegna þessa?
„LOKATAKMARKIÐ ER
STÉTTLAUST ÞJÓDFÉLAG
ÞAR SEM FULLKOMID
JAFNRÉTTIALLRA RÍKIR"
— rœtt við Álfheiði Steinþórsdóttur,
Eiísobetu Gunnorsdóttur og Dóru Guð-
mundsdóttur um Rouðsokkahreyfinguna
„Já, og þeim hefur þá veriö
leiöbeint um hvert þær eiga að
snúa sér. En viö viljum i þessu
sambandi leggja áherslu á að
kynferöisfræðsla verði aukin og
getnaðarvarnir gerðar aðgengi-
Viðtal: Edda Andrésdóttir
Myndir: Jens Alexandersson
Fundur f Sokkholti.