Vísir - 17.01.1977, Blaðsíða 8

3
Mánudagur 17. janúar 1977 vism
1 allan vetur hafa fundir i
verkalýðsfélögum sent frá sér
ályktanir, þar sem harftlega er
mótmæit þvi frumvarpi til
nýrra laga um stéttarfélög og
vinnudeilur, sem samift var á
vegum Gunnars Thoroddsens,
félagsmálaráftherra, og sent til
Alþýftusambands islands til at-
hugunar á liftnu sumri. Og nú
siftast tók Alþýftusambandsþing
einróma urfdir Jiessa gagnrýni
og lagftist ákveftift gegn þvf, aft
frumvarpift yrfti samþykkt á
Alþingi.
Ætla má, aft sjaldan hafi
frumvarp veriö jafn mikift
gagnrýnt án þess, aft almenn-
ingur fengi um leift upplýsingar
um hvaft raunverulega felst i
nýmælum þess. Hvaft á aft
breytast samkvæmt frumvarp-
inu frá þvi sem verift hefur, og
hvers vegna er verkalýöshreyf-
ingin svo mjög andsnúin þeim
breytingum, sem raun ber vitni
um?
t þessari grein verftur leitast
vift aft svara þessum spurning-
um
Samið án samráðs við
verkalýðshreyfinguna
Ein veigamikil ástæfta fyrir
andstööu verkalýftshreyfingar-
innar viö frumvarpift, er ein-
faldlega sú staftreynd aft þaft
varft til án nokkurs samráfts vift
forystumenn hreyfingarinnar.
Félagsmálaráftherra haffti þá
aftferö vift gerö frumvarpsins aft
skipa þrjá lögfræöinga i nefnd,
sem siftan samdi umrætt frum-
varp. Þaft voru Benedikt Sigur-
jónsson, Jón Þorsteinsson og
Sigurftur Llndal. Þaft var fyrst,
þegar frumvarpift lá fyrir, aö
þaft var sent Alþýftusambandinu
til umfjöllunar, og þá sem trún-
aftarmál.
Verkalýftshreyfingin hefur á-
vallt litift svo á aft þaft gengi
guölasti næst aö ætla sér aft
breyta vinnulöggjöfinni án þess,
aft þaft gerftist meö samningum
launþega og atvinnurekenda.
Þessi vinnuaftferft var þvi aug-
sýnilega til þess fallin aft skapa
andstöftu gegn frumvarpinu frá
upphafi, hvaft svo sem I þvi
kynni aö standa.
Valdið fært til innan
verkalýðshreyfingar-
innar
En innan verkalýöshreyf-
ingarinnar er einnig andstafta
Fréttaaukinn j
L __
if .
'bíT.
ttt
(
Elias Snæland Jónsson
skrifar
)
:
Gunnar Thoroddsen,
félagsmálaráðherra:
„Félagsmálaráftherra haffti
þá aftferft vift gerft frumvarps-
ins aft skipa þrjá lögfræftinga i
nefnd, sem siftan samdi um-
rætt frumvarp..... Þessi
vinnuaftferft var auðsýnilega
til þess fallin aft skapa and-
stöftu gegn frumvarpinu frá
upphafi, hvaft svo sem i þvi
kynni aft standa”.
gegn mörgum efnisatriöum i
frumvarpinu, þótt kannski sé
nokkuft misjafnt, á hvaft lögft er
mest áhersla.
Sumir einkum þó talsmenn fé-
laga úti á landi eru andvigir
þeim breytingum frumvarpsins
sem hæglega geta leitt til stór-
aukins miöstjórnarvalds innan
Alþýftusambandsins. I dag eru
Tvö þúsund Crown hljómtœki
Þegar Ingibjörg Bjarnadóttir, Ham rahlift 7, festi kaup á hljóm-
tæki af gerftinni Crown hjá Radfóbúftinni fyrir skömmu fékk hún ó-
væntan glaftning. Þab kom nefnilega I ljós, ab hún var kaupandi aö
tvö þúsundasta hljómtækinu af þessari gerft. Af þessu tilefni færbi
verslunin henni vandab Microma-tölvuúr aft gjöf, en verftmæti þess
er um 30 þúsund krónur.
A myndinni sést Grimur Laxdal, framkvæmdastjóri Radlóbúftar-
innar afhenda Ingibjörgu úrift.
— SG (Ljósm. Jens)
106 þúsund atvinnu-
leysisdagar
A siöasta ári voru samtals
rúmlega 106 þúsund atvinnuleys-
isdagar á öllu landinu. Flestir
voru skráftir atvinnulausir í byrj-
un ársins, þ.e. I janúar efta 1165.
1 janúar á siöasta ári voru sjö
staftir meft meira en 50 skráfta at-
vinnulausa, þ.e. Reykjavik Siglu-
fjörftur, Akureyri, Húsavik,
Hafnarfjörftur, Blldudalur og
Þórshöfn.
En i desember siftastliftnum
voru afteins þrir staftir meft slikan
fjölda atvinnulausra þ.e. Reykja-
vik, Þórshöfn og Vopnafjörftur.
—ESJ
Verður frumvarpið um stéttarfélög og vinnudeilur lagt fram?
Mörg nýmœli i frum-
varpinu sem verkalýðs-
hreyfingin mun berjast
hatrammlega gegn
þaft hin einstöku stéttarfélög,
sem fara meö samnings- og
verkfallsrétt, en frumvarpift
gerir ráft fyrir, aö landssam-
bönd geti farift meft „samnings-
rétt fyrir öll félög innan sam-
bandsins, ef. samþykktir þess
kvefta svo á”. 1 samræmi viö
þetta gerir frumvarpiö ráö fyrir
aft „stéttarfélagasambönd”, en
ekki afteins stéttarfélög, skuli
vera „lögformlegir aftilar aft
kjarasamningum”.
Ekki er aft efa, aft þessi breyt-
ing myndi leifta til þess á
skömmum tima aft landssam-
böndin innan ASt, og hugsan-
lega ASI sjálft, færi meft samn-
ings- og verkfallsréttinn. Þetta
telja margir mikinn kost, og til
þess fallift aft draga úr valdi
smáhópa. Þaft sjónarmift á t.d.
verulegt fylgi utan verkalýfts-
hreyfingarinnar, en innan
hennar telja margir eins og t.d.
Iftja á Akureyri, aö þetta verfti
til þess eins aft mörg verkalýös-
félög, einkum úti á landi, muni
„missa aö verulegu leyti
starfsgrundvöll sinn og áhuga
fyrir velferft stéttarinnar”.
Kröfugerð með mán-
aðar fyrirvara
I kaflanum um kjarasamn-
inga eru ýmis nýmæli, þar sem
m.a. er kveöift á um nokkur atr-
ifti, sem hingaft til hafa verift
samningsatriöi. Þannig er ó-
heimilt, samkvæmt frumvarp-
inu, „aö semja um skemmri
uppsagnarfrest á kjarasamn-
ingi en tvo mánufti”, og „samn-
ingatima skal ávallt ljúka um
mánaftamót”.
Þá er þaö nýmæli, aft „sá sem
segir upp kjarasamningi, skal i
siftasta lagi þegar einn mánuö-
ur er eftir af uppsagnarfresti
senda gagnaftilja sinum skrif-
lega kröfugerft, þar sem fram
komi I meginatriöum kröfur
hans um nýjan efta breyttan
kjarasamning.”
Einnig er nýmæli þess efnis,
aö þegar kjarasamningur er
Benedikt
Sigurjónsson,
hæstaréttardómari:
„Sumir, einkum þó tals-
menn félaga úti á iandi, eru
andvigir þeim breytingum
frumvarpsins, sem hæglega
geta leitt til stóraukins mift-
stjórnarvalds innan Alþýftu-
sambandsins.... og myndu
leifta til þess á skömmum
tima, að landssamböndin ínn-
an ASt og hugsanlega ASl
sjálft færi meft samnings- og
verkfallsréttinn”.
undirritaftur meö fyrirvara um
endanlegt samþykki, eins og
alltaf er gert, þá „fellur sá fyr-
irvari úr gildi aft 14 sólarhring-
um liftnum frá undirskrifardegi,
hafi tilkynning um synjun eöa
samþykki eigi komift fram áft-
ur”.
Andstafta verkalýftshreyf-
ingarinnar viö þessi nýmæli
byggist fyrst og fremst á því, aft
hér sé um aft ræfta atrifti, sem
aftilar vinnumarkaftarins eigi aft
semja um hverju sinni eftir aft-
stæöum.
Bætt staða trúnað-
armanns á vinnustað
t kaflanum um trúnaöar-
menn er réttur þeirra betur
tryggöur en i gildandi lögum, en
sum þeirra nýju ákvæöa munu
byggja á hefft, sem skapast hef-
ur. Samkvæmt frumvarpinu
eiga starfsmenn nú rétt á aft
kjósa sér einn trúnaftarmenn,
og skal atvinnurekandinn eng-
inn áhrif hafa á þaft val, en á-
kvæöi núgildandi laga fela I sér,
aft starfsfólkift kjósi tvo menn,
vinnuveitandinn skal siftan
samþykkja annan þeirra sem
trúnaftarmann. t reynd hefur
þaö fyrirkomulag sem frum-
varpift gerir ráft fyrir, verift
framkvæmt hjá sumum stéttar-
félögum, en öörum ekki.
Þá er einnig heimilt sam-
kvæmt frumvarpinu aft hafa
fleiri en einn trúnaöarmann á
vinnustaft, þar sem starfshópar
úr fleiri en einu stéttarfélagi
vinna.
Réttarstaöa trúnaftarmanns-
ins er bætt frá þvi sem er i gild-
andi lögum. Tekift er fram, aft
trúnaöarmanni skuli „jafnan
heimiltaft sinna umkvörtunum I
vinnutima sinum án skeröingar
launa”, og þaft nýmæli tekift
upp, aö ef uppsögn trúnaftar-
manns „reynist ólögmæt er
vinnuveitanda skylt aö taka
hann i vinnu aft nýju ef hann
krefst þess.”
Frestun einangraðs
verkfells í 60 daga
Þegar komiö er aö kaflanum
„Um verkföll og verkbönn” fer
heldur betur aft hitna I kol-
unum, þvi þar eru ýmis atriöi,
sem þrengja verulega verk-
fallsréttinn eins og hann er nú.
Helstu breytingarnar eru
þessar:
Bofta skal verkfall meft
minnst 10 sólarhringa fyrir-
vara i staö 7.
Bannaft er aft hefa vinnu-
stöftvun fyrr en 30 dagar eru
liönir frá þvi, aft sá aftili, sem
ætlar aö hefja vinnustöftvun,
hefur sent skriflega kröfu-
gerft. Engin slik ákvæfti gilda
i dag.
söffnun
A þingi Alþýftuflokksins siftastliftift haust var gerft Itarleg úttekt á eignum, skuldum og
fjárhagslegum rekstri flokksins. Var þetta gert á opnum fundi, og fengu fjölmiðlar öll
gögn um málift. Hefur enginn stjórnmálaflokkur gert fjárhagslega hreint fyrir sinum
dyrum á þann hátt, sem þarna var gert.
Þaft kom i ljós, aft Alþýftuflokkurinn ber allþunga byrfti gamalla skulda vegna Alþýftu-
blaftsins. Nú um áramótin námu þær 8,4 milljónum króna aft meðtöldum vangreiddum
vöxtum.
Happdrætti flokksins hefur varift mestu af ágófta sinum til aft greifta af lánunum. Þaft
hefur hinsvegar valdift þvi, aö mjög hefur skort fé til aft standa undir eftlilegri starfsemi
flokksins, skrifstofu meft þrjá starfsmenn, skipulags- og fræftslustarfi.
Framkvæmdastjórn Alþýftuflokksins hefur samþykkt aft hefja söfnun fjár tii aft greifta
þessar gömlu skuldir ab svo miklu leyti sem framast er únnt. Verftur þetta átak nefnt
„Söfnun A 77” og er ætlunin aft leita til sem flestra aftiia um land allt. Stjórn söfnunar-
innar annast Garftar Sveinn Arnason framkvæmdastjóri flokksins. Má senda framlög
til hans á skrifstofu flokksins I Alþýftuhúsinu, en framlög má einnig senda til gjaldkera
flokksins, Kristinar Guftmundsdóttur efta formanns flokksins, Benedikts Gröndal.
Þaft er von framkvæmdastjórnarinnar, aft sem flestir vinir og stuftningsmenn Alþýftu-
flokksins og jafnaftarstefnunnar leggi sinn skerf I þessa söfnun, svo aft starfsémi flokks-
ins komist sém fyrst I eftlilegt horf.
Alþýftuflokkurinn